درمان درد سیاتیک (سندرم رادیکولار لومبوساکرال) در دوران بارداری
سیاتیک چیست؟
سیاتیک با نام سندرم رادیکولار لومبوساکرال نیز شناخته می شود و به علت التهاب عصب سیاتیک که از کمر یا پایین ستون فقرات شروع می شود و در ران ها به پایان می رسد ایجاد می شود.سیاتیک یکی از دردهای بسیار شایع در بارداری است و بیشتر خانمهای باردار حداقل یکبار آن را تجربه کردهاند. سیاتیک، درد تیر کِشنده، شدید و زنندهای است که در قسمت پشت پای مادر بروز میکند. این درد بر اثر فشرده شدن عصب سیاتیک که از بخش تحتانی کمر تا قسمت پشت هر پا کشیده شده و به دلیل بزرگ شدن رحم در بارداری به وجود میآید.
درد سیاتیک در سه ماهه دوم و سوم بارداری، زمانی که جنین در حال رشد است و در اثر اضافه وزن در بارداری شایعتر است چون باعث فشار آمدن به عصب میشود.اگر از سیاتیک رنج می برید ممکن است در ناحیه ی باسن و ران ها احساس درد و تیر کشیدن داشته باشید.این درد می تواند عمیق، مبهم و تیز باشد. دردهای سیاتیک از متوسط تا شدید می تواند متغیر باشد. معمولا با درمان این دردها از بین می روند.
دلایل بروز سیاتیک در دوران بارداری
درد سیاتیک معمولا به دلیل مشکلات ستون فقرات کمری اتفاق می افتد، مانند ورم یا فتق دیسک. این مشکل همچنین می تواند به دلیل تغییرات استخوانی رخ بدهد، مانند تنگی نخاعی یا تنگی مجرا، آرتروز یا بیماری دژنراتیو دیسک و یا دیگر شرایطی که روی ستون فقرات تاثیر می گذارد مانند اسپوندیلولیستزی. این مشکلات می توانند روی عصب سیاتیک فشار وارد بیاورند و باعث بروز علائم شوند.
مشکل سیاتیک بر اثر فتق دیسک در دوران بارداری زیاد شایع نیست. اما علائم شبیه به سیاتیک با درد پایین کمر در دوران بارداری شایع هستند. در واقع میانگین ۵۰ تا ۸۰ درصد از خانم های باردار در این دوران کمر درد را تجربه می کنند.نشانه های سیاتیک ممکن است به دلیل التهاب عضلات و بی ثباتی مفاصل نیز خود را نشان دهند. درد استخوان لگن، ساکروایلیاک، مشکلات مفصلی و یک بیماری به نام سندرم پیریفورمیس از شایع ترین دلایل سیاتیک در دوران بارداری هستند. افزایش ترشح هورمون ریلکسین در دوران بارداری که می تواند باعث شود رباط ها نرم شوند و کش بیایند مخصوصا در ناحیه لگن.
وزن کودکتان نیز ممکن است به مشکل مفصل ساکروایلیاک یا سندروم پیریفورمیس اضافه شود، چون فشار زیادی به لگن و مفصل ران می آورد. گاه و بی گاه موقعیت کودک نیز می تواند به عصب سیاتیک فشار بیاورد.
نشانه های درد سیاتیک در طول بارداری
نشانه های درد سیاتیک عبارتند از:
- درد موقت یا دائم در یک طرف باسن یا پا
- درد در طول مسیر عصب سیاتیک، از پایین باسن تا پشت ران و تا پا
- درد تیز، تیر کشیدن و یا سوزاننده
- بی حس شدن، سوزن سوزن شدن یا احساس ضعف در پای تحت تاثیر قرار گرفته
- مشکل در راه رفتن، ایستادن یا نشستن
راه های پیشگیری از درد سیاتیک در بارداری قبل از اقدام به باردار شدن
خانم هایی که به دیسک کمر مبتلا هستند و قصد بارداری دارند، 6 تا 9 ماه قبل از بارداری به فیزیوتراپ مراجعه کنند و ورزش های مناسب که به تقویت و هماهنگی عضلات کمر، شکم و ستون فقرات کمک می کند، انجام دهند. به این ترتیب صدمه به کمر کمتر خواهد شد و فرد بارداری و زایمان راحتتری خواهد داشت. خانم بارداری که دیسک کمر دارد، باید استراحت بیشتری داشته باشد و در طول بارداری فشار زیادی به خود وارد نکند اما این به معنی استراحت مطلق نیست. پیادهروی مرتب بسیار موثر است و راه رفتن و کار خانه ورزش محسوب نمیشود. پیادهروی باید در فضای باز و به منظور ورزش حداقل نیم ساعت و در حدی که کمی عرق روی پیشانی بنشیند، باشد. ماساژها و دستکاری افراد غیر وارد که میگویند رگ میگیریم یا با ماساژ عصب سیاتیک یا دیسک را جا میاندازیم، خطرناک است.
راهکارهای کاهش درد سیاتیک
ورزش و انجام تمرینات کششی از موثرترین راههای درمان هستند و سه تمرین زیر برای کاهش این درد به خانمهای باردار پیشنهاد میشود:
ورزش اول: به صورت طاقباز و آرام روی زمین بخوابید و زانوی پای راستتان را خم کنید بهطوری که کف پایتان روی زمین قرار بگیرد. سپس پای چپتان را خیلی قوی روی زمین بِکِشید (کشیدن همراه با سُر دادن روی زمین باشد) بهطوری که پایتان چند ثانیه در حالت کشش قرار بگیرد. شما باید کشش کامل را در عضلات پشت پا حس کنید. سپس زانوی پای چپتان را خم کنید بهطوری که کف پا روی زمین قرار بگیرد و سپس پای راستتان را روی زمین سُر بدهید. شما باید این حرکت را 5 بار در هر طرف و به مدت 5 تا 10 ثانیه انجام دهید. شما نباید هنگام انجام این تمرین نفستان را حبس کنید.
تمرین دوم: مانند تمرین اول انجام میشود با این تفاوت که شما باید پایی را که خم میکنید به شکم نزدیک کرده و با دو دست روی زانو را بگیرید. در هر بار حرکت، پایی را که خم کردهاید 3 بار به شکم نزدیک و دور کنید. اما باید دقت کنید فشار زیادی به شکم یا رَحِمتان وارد نشود. همین که پا تا حدودی به شکم نزدیک و دور شود کافی است. این حرکت باید برای هر پا 3 بار تکرار شود.
تمرین سوم: بر روی توپ مخصوص بارداری بنشینید و پاها را نزدیک هم قرار بدهید. زانوهایتان را خم کنید و پنجه پاها را روی زمین بگذارید. سپس به آرامی دستانتان را به سمت راست ببرید و زانوها را به سمت چپ حرکت بدهید. 3 تا 5 ثانیه در این حالت بمانید و سپس این حرکت را به صورت برعکس انجام دهید به صورتی که دستان را به سمت چپ و زانوها را به سمت راست ببرید. این حرکت را 5 بار برای هر طرف و به مدت 5 تا 10 ثانیه انجام دهید.
دیدگاه ها