چه درد هایی بعد از زایمان طبیعی است؟

زمان مطالعه: 10 دقیقه

علائم خطر در دوران پس از زایمان را بشناسید:بعد از زایمان داشتن میزانی از خونریزی، احساس ناراحتی و خستگی طبیعی است.

علائم خطر در دوران پس از زایمان را بشناسید

بعد از زایمان داشتن میزانی از خونریزی، احساس ناراحتی و خستگی طبیعی است. زمان، استراحت و کمک به خود همه آن چیزی است که برای بهتر شدن حالتان نیاز دارید.با دلگرم همراه باشید تا با علائم خطر بعد از زایمان آشنا شوید.

نشانه هایی که نباید بعد از زایمان از آن ها چشم پوشی کرد

هرچیزی که برای بعد از زایمان لازم است، بدانید!

از طرفی وضعیت های پزشکی اورژانسی اغلب در روزها و هفته های بعد از زایمان اتفاق می افتد، مهم است که برای جلوگیری از تشدید بیماری یا برای بهبودی سریع تر هر چه زودتر به دنبال کمک باشید.بعد از به دنیا آمدن نوزاد از ماما یا پزشکتان درباره نحوه دریافت مراقبت های باروری اضطراری در زمان مورد نیاز سوال کنید. به احتمال زیاد شماره تلفن مرکز ارزیابی واحد بارداری یا اتاق مراقبت های بعد از زایمان به شما داده خواهد شد تا خدمات اورژانس.

این اطلاعات و یادداشت های بارداریتان را در جای مطمئنی قرار دهید و محل نگهداری آن ها را به خانواده تان بگویید. این کار در زمان تماس با مراقبت های بعد از زایمان و فرستاده شدن به بخش مربوطه با اورژانس، به خدمه کمک می کند تا یادداشت های شما را چک کرده و مستقیما درمان مورد نظر را در پیش بگیرند. 6 ساعت اول پس از زایمان، مهم‌ ترین و خطرناک ‌ترین زمان برای مادر است. در بین مراقبت‌های پس از زایمان، کنترل میزان خو‌ن ‌ریزی و علایم حیاتی مادر(فشار خون، دمای بدن، نبض و تنفس) اهمیت زیادی دارد.

مراقبت‌های معمول پس از زایمان، طی 3 مرحله انجام می ‌شود که مرحله اول در روزهای اول تا سوم، مرحله دوم در روزهای 10 تا 15 و مرحله سوم در روزهای 42 تا 60 پس از زایمان است.مراقبت‌های نوزاد نیز در 3 نوبت شامل مراقبت بدو تولد، مراقبت روزهای 3 تا 5 و مراقبت روز 30 انجام می ‌شود.برای مادری که در بیمارستان زایمان می‌ کند، مراقبت پس از زایمان در بیمارستان را می ‌توان مراقبت مرحله اول پس از زایمان محسوب کرد.

مراقبت‌ های ضروری پس از زایمان

مراقبت‌ های ضروری پس از زایمان شامل چه مراقبت‌ هایی است؟

مراقبت‌های ضروری و اولیه برای مادر شامل مراقبت‌ های نوک پستان، رابطه زناشویی بعد از زایمان، تغذیه، یبوست، دردهای پس از زایمان، ورزش برای برگشت عضلات به حالت اولیه و تنظیم خانواده است. رژیم غذایی مادران شیرده بعد از زایمان در مقایسه با زمان بارداری باید کالری و پروتئین بیشتری داشته باشد، زیرا باید پروتئین، کلسیم و سایر موادی که مادر در اثر شیردهی از دست می ‌دهد تامین شود.برای جلوگیری از کم‌ خونی و کمبود ویتامین‌ها، مصرف روزانه یک عدد قرص آهن و یک عدد قرص مولتی ویتامین تا سه ماه پس از زایمان برای مادر ضروری است.بهتر است در زمان شیردهی از مصرف غذاهای نفاخ و حساسیت ‌زا مانند گوجه فرنگی، پیاز، کلم، شکلات و ادویه‌ خودداری شود.

وضعیت شیر دادن چگونه باید باشد؟

تغذیه نوزاد با شیر مادر بسیار اهمیت دارد، زیرا شیر مادر علاوه بر مزایای زیادی که دارد، احتیاجات تغذیه‌ای نوزاد را در 4 تا 6 ماه اول زندگی برطرف می ‌کند.مادرشیرده باید نوک پستان‌ها را کاملاً تمیز نگه دارد و بدون استفاده از مواد شیمیایی و آرایشی و فقط با چند قطره از شیر خود، آن را چرب کند.

آیا مشکلات گوارشی هم وجود دارند؟

اغلب خانم ‌ها در روزهای اول بعد از زایمان دچار یبوست می ‌شوند که به محض شروع فعالیت بدنی روزانه این حالت از بین می ‌رود. رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد غذایی دارای فیبر مانند سبزیجات و میوه به رفع یبوست کمک می‌ کند.

چرا بعد از زایمان درد وجود دارد؟

به علت انقباض رحم برای خروج لخته‌ های خون باقی مانده، گاهی در روزهای اول پس از زایمان، دردهایی شبیه به درد قاعدگی وجود دارد که به پس ‌درد موسوم است. این درد با شیردهی بیشتر می ‌شود که علت آن وجود هورمونی است که در شیردهی ترشح شده و باعث انقباض رحم می ‌شود.اگر درد شدید و مداوم و همراه با تب یا خو‌ن ‌ریزی باشد، باید فورا به پزشک مراجعه شود.

مادران می‌ توانند ورزش کنند؟

برای برگشت سریع ‌تر ماهیچه‌ های شکم و سایر قسمت‌ ها به حالت اولیه، انجام حرکات ویژه ورزشی با نظر پزشک ورزشی در زنانی که زایمان طبیعی کرده‌اند، توصیه می‌ شود.

برای تنظیم خانواده چه باید کرد؟

زمان شروع استفاده از روش جلوگیری از بارداری، برای مادران شیرده و غیر شیرده متفاوت است. مادرانی که فقط با شیر خود نوزادشان را تغذیه می ‌کنند، 40 روز پس از زایمان(چون تا 40 روز احتمال حاملگی کمتر است) و مادرانی که اصلاً شیر خود را به نوزاد نمی ‌دهند یا از شیر کمکی استفاده می ‌کنند، 20 روز پس از زایمان، می توانند استفاده از روش پیشگیری را آغاز کنند.

چه علایمی نشان ‌دهنده خطر در دوران پس از زایمان است؟

تب و لرز، خو‌ن ‌ریزی بیش از میزان قاعدگی و یا ادامه خو‌نریزی بیشتر از حد لکه بینی بعد از 10 روز، درد و ورم ناحیه بخیه‌ ها، هر گونه درد، قرمزی و تورم پستان‌ها، لمس توده یا درد و تورم و خروج ترشحات چرکی ازمحل بخیه‌ها، خروج ترشحات چرکی و بد بو از مجرای زایمان، درد زیردل یا درد ساق پا، بی ‌اختیاری دفع ادرار و مدفوع، درد یا سوزش هنگام ادرار کردن، تکرر ادرار، افسردگی شدید، سرگیجه و رنگ پریدگی.

درباره محل بخیه‌ ها هم توضیح می ‌دهید؟

در هر ملاقات با پزشک، محل بخیه‌ها (برش اپیزیوتومی ‌یا سزارین) بررسی می ‌شود. ناحیه برش معمولا بدون درد، التهاب و کشش است. محل برش‌ معمولاً پس از سه هفته ترمیم می ‌شود و نخ بخیه محل برش سزارین، پس از 7 تا 10 روز نیاز به کشیدن دارد.

مراقبت‌ های ضروری پس از زایمان

افسردگی بعد زایمان

برخی مادران ممکن است در روزهای 3 تا 6 و حداکثر تا روز 14 پس از زایمان دچار افسردگی خفیف و گذرا(اندوه پس از زایمان) شوند که علایم آن به صورت گریه و بی ‌قراری، اختلال در خواب و اشتها و احساس غمگینی تظاهر می ‌کند.دوره پس از زایمان، دوره پرخطری از نظر عود بیماری روانی قبلی و یا بروز بیماری روانی جدید است. بنابراین چنانچه عوامل خطر بیماری روانی مانند سابقه بیماری، در مادر وجود دارد و در حال حاضر با علایم اندوه پس از زایمان برگشته است، باید تحت نظر گرفته شود.

چنانچه این حالت طولانی و مداوم شود، مشورت با پزشک لازم است. در این موقع، مادران باید احساسات خود را با همسرشان در میان بگذارند.اگر علایم طولانی و شدیدتر شود، مانند تمایل به خودکشی و آزار به نوزاد، روان پریشی پس از زایمان مطرح است که در مراحل اولیه، به صورت بی‌ خوابی، بی ‌قراری و تغییرات سریع خلق و خو، خود را نشان می‌ دهد.بنابراین اگر سابقه بیماری روانی در مادر و یا خانواده او و یا سایر عوامل خطر وجود دارد، مراجعه به روان پزشک الزامی ‌است.

مقابله با یبوست بعد از زایمان

بعد از زایمان، روده ها هنوز به حالت طبیعی و نرمال برنگشته اند و عضلات شکمی همچنان ضعیف و شل هستند. این عوامل منجر به بروز یبوست می شود.برای مقابله با این مشکل بهتر است مصرف مایعات را افزایش داده و به یک و نیم لیتر در روز برسانید. مصرف مواد غذایی حاوی فیبر را افزایش دهید و فعالیت بدنی سبکی مانند پیاده روی در پیش بگیرید.ورزش هایی مانند کگل (انقباض و انبساط متناوب عضلات لگن) نیز برای مقابله با مشکل بی اختیاری ادراری و سایر مشکلات لگن مفید هستند. این تمرینات از عضلات رحم، مثانه و روده ها محافظت کرده و باعث تقویت عضلات کف لگن می شوند.

مراقبت از دستگاه ادراری

ممکن است که طی دو تا هشت هفته ی اول بعد از زایمان طبیعی، در ادرار کردن و یا برعکس نگه داشتن آن مشکل پیدا کنید. به طوری که دچار نشت بی اختیاری ادرار شوید.بهترین کار این است که به طور مرتب به دستشویی بروید و ادرار کنید تا مثانه گشاد نشود. اگر برای ادرار کردن مشکل دارید، حتما آب زیادی بنوشید.

مقابله با مشکل هموروئید یا بواسیر بعد از زایمان

حدود 20 درصد خانم ها در شش هفته ی بعد از زایمان طبیعی، دچار هموروئید یا همان بواسیر می شوند. اگر شما نیز دچار درد در قسمت پایین روده و مقعد شده اید و در مدفوع تان خون می بینید، حتما مشکل را با پزشک تان در میان بگذارید.برای تسکین این دردها می توانید از کیسه ی یخ پیچیده شده در پارچه و یا کرم و پمادهای ضدالتهاب و ضددرد استفاده کنید. نشستن در تشت آب گرم به مدت پانزده دقیقه در روز نیز می تواند مفید باشد.

مراقبت از زخم زایمان

نباید غم بعد از زایمان را با افسردگی بعد از زایمان اشتباه گرفت. غم زایمان حدود 50 تا 80 درصد مادران جوان را مبتلا می کند و معمولا علائم آن، یک تا دو هفته بعد از زایمان از بین می رود.معمولا بخیه ها حداکثر تا 10 روز بعد از زایمان سزارین کشیده می شوند. برای تمیز کردن جای زخم، از آب و صابون ملایم استفاده و محل را با دقت خشک کنید.تا یک ماه بعد از سزارین از انجام فعالیت های سنگین که نیاز به تلاش عضلانی شکمی دارند بپرهیزید. اگر جای زخم عمل، درد زیادی دارد، از مسکن و یا داروهایی که پزشکتان تجویز کرده استفاده کنید.

ورزش و بازگشت به وزن قبل از بارداری

برگشتن به وزن اولیه، به کمک ورزش های مناسب یکی از اصول بهبودی بعد از زایمان است. در ابتدا با پیاده روی شروع کنید و به تدریج میزان فعالیت های بدنی تان را بالا ببرید. ورزش هایی مانند پیلاتس مخصوص بعد از زایمان بسیار کمک کننده هستند.حتما با یک متخصص طب ورزشی مشورت کنید و با توجه به نوع زایمان و شرایط بدنی تان، تمرینات ورزشی مخصوص را دریافت کنید.

مقابله با غم بعد از زایمان

نباید غم بعد از زایمان را با افسردگی بعد از زایمان اشتباه گرفت. غم زایمان حدود 50 تا 80 درصد مادران جوان را مبتلا می کند و معمولا علائم آن، یک تا دو هفته بعد از زایمان از بین می رود.به خودتان یادآوری کنید که این احساس کاملا طبیعی است. در خصوص احساسات و انتظاراتتان با همسرتان صحبت کنید.از تکنیک های ریلکسیشن (آرامش بخش) بهره ببرید. در طول روز زمان خاصی را فقط و فقط به خودتان اختصاص دهید. یادتان باشد که شما مادر شده اید و این حس به همه ی دنیا می ارزد.

روابط جنسی بعد از زایمان

چند هفته بعد از زایمان که خونریزی به طور کامل قطع شده باشد و همچنین پزشکتان اجازه داده باشد، می توانید روابط جنسی با همسر را از سر بگیرید.اگر زایمان رستم زاد داشته اید بهتر است تا شش هفته بعد از زایمان از داشتن روابط زناشویی بپرهیزید، چون شما زخمی روی بدن دارید و امکان دارد این روابط برایتان مشکل ساز شود.حواستان باشد که بعد از این مدت، باید روش های جلوگیری از بارداری مناسبی داشته باشید، چون شیردهی یا نداشتن قاعدگی تضمینی برای عدم بارداری نیست. برخی زنان در طول شیردهی تخمک گذاری کرده و احتمال باردار شدن شان وجود دارد.

مراجعات پزشکی

توصیه می کنیم که مادرهای جوان تا شش هفته بعد از زایمان به طور منظم به پزشک خود مراجعه کرده و تحت نظر باشند. در مراحل بعدی حتما مراجعات سالانه را مانند دوره ی قبل از بارداری داشته باشید.