پدیده بارداری برای بسیاری از مادران یادآور لحظات سخت و طاقت فرسایی به نام «ویار» یا بیماری صبحگاهی است. تقریبا سه چهارم زنان حامله در ۳ ماهه اول حاملگی خود از تهوع رنج می برند. این وضعیت كه بیماری صبحگاهی یا ویار خوانده می شود در بعضی از زنان صبح ها شدید بوده و با گذشت روز بهتر می شود ولی این بیماری در هر زمانی از روز می تواند بروز كند.
ویار و کم آبی بدن و بیماری صبحگاهی یا ویار حاملگی
دكتر سیدمحمدحسین بشیری، جراح و متخصص زنان و زایمان و دانشیار دانشگاه علوم پزشكی تهران این گونه بیماران را به سه دسته تقسیم كرده و اظهار می كند:
عده ای كه اكثریت زنان حامله را تشكیل می دهند از مختصری تهوع شكایت دارند (تهوع صبحگاهی) ، تعداد كمی از استفراغ شدید حاملگی و عده ای از ویار شكایت می كنند.
این متخصص می افزاید: گرچه تهوع یا بیماری صبحگاهی ممكن است باعث آزار زنان باردار شود، ولی به ندرت به مشكلاتی از قبیل كم شدن آب بدن منجر می شود. در شرایط معمولی اثری روی جنین ندارد و دال بر بیماری جنین نیست، بلكه تهوع نشانگر آن است كه روند حاملگی خوب پیش می رود.
مراقبت های تغذیه ای
برای جلوگیری از تهوع یا بیماری صبحگاهی چه باید كرد؟! «طبق بررسی های انجام شده، اگر كمی غذا در معده مادران باردار باشد، بهتر از معده خالی یا معده پر است.» دكتر بشیری ضمن ابراز این موضوع چند توصیه را در پیشگیری و درمان ویار موثر می داند. او می گوید: مادرانی كه از بیماری ویار رنج می برند باید مقادیر كمی غذا به دفعات متعدد در طول روز میل كنند و صبح ها قبل از این كه از تختخواب بیرون بیایند، چند قطعه بیسكویت خشك یا نان تست شده مصرف كنند.
دكتر بشیری می افزاید: همچنین مادران باید از بوها یا غذاهایی كه باعث بدتر شدن این حالت می شود پرهیز كنند و همراه با غذا مایعات كمتری میل كنند.
به گفته این پزشك متخصص، استفاده از كربوهیدرات ها مثل (برنج، نان تست یا سیب زمینی تنوری) و نیز غذاهای كم چرب و پر پروتئین مثل شیر، ماست، بیسكویت خشك با پنیر، چهارمغز و مقادیری كره بادام زمینی روی برش های سیب به كاهش ویار حاملگی كمك می كند.
روش هایی برای بهبود تهوع
تهویه اتاق به خوبی انجام شود، بوی سیگار یا پخت و پز این حالت را تشدید خواهد كرد. از هوای تازه و آزاد بیشتر استفاده شود. (قبل از خواب كمی راه بروید و در هنگام خواب پنجره را باز بگذارید.)
خستگی كه در اوایل حاملگی شایع است منجر به بدتر شدن تهوع می شود پس استراحت می تواند مفید باشد.
فرآورده های ویتامینی حاوی آهن در ایجاد تهوع صبحگاهی موثر است، با نظر پزشك خودتان از انواع جویدنی موجود در بازار استفاده كنید.
فرآورده های ویتامین ب ۶ در كاهش تهوع و استفراغ موثرند.
تهوع شدید حاملگی
گاهی حالت تهوع در حاملگی به حدی شدید است كه زنان باردار قادر به استفاده كافی از غذاها نیستند و تهوع شدید و شدیدتر رخ می دهد و به دنبال آن احساس منگی، گیجی و حتی گاهی زمین خوردن اتفاق می افتد و زن باردار آب زیادی از بدنش دفع می شود كه عوارض وخیمی را به همراه خواهد داشت كه در این حین جان جنین نیز در معرض خطر می افتد و این كه علت اصلی این نوع تهوع و استفراغ چیست، هنوز مشخص نشده است.
با این حال دكتر بشیری بالا بودن هورمون جفت انسانی را یكی از علل اصلی در این زمینه می داند و معتقد است این تهوع بیشتر در حاملگی های مول (انگورك یا بچه خوره) ، حاملگی چند قلو، حاملگی شكم اول و حاملگی زنان جوان محسوس است.
نشانه های كم آبی بدن
بشیری، برافروختگی چهره، تشنگی خیلی زیاد، ادرار كم و غلیظ (به رنگ چای) ، سرگیجه بخصوص در هنگام ایستادن، گرفتگی عضلات بازو و ساق پا، سردرد و خشكی دهان و غلیظ شدن آب دهان را از نشانه های كم آبی بدن ذكر و ابراز می كند: قبل از هرگونه درمان خودسرانه ای باید موضوع را با پزشك متخصص در میان گذاشت.
چه زمانی با پزشك مشورت كنیم؟
دكتر بشیری یادآور می شود كه هرگاه تهوع و استفراغ به حدی شدید بود كه هیچ غذا یا مایعی در معده نمانده یا تعداد دفعات استفراغ به ۲ یا ۳ بار در روز رسید و این روند تا ۳ ماهه دوم حاملگی ادامه پیدا كرد و نشانه های كم آبی بدن نیز از سویی دیگر عارض شد، عاقلانه ترین كاری كه باید انجام داد مراجعه به پزشك متخصص است تا با انجام دستورات پزشكی شاهد به دنیا آمدن نوزادی سالم باشیم.
دیدگاه ها