ماجراي زيبايي و ابزار و يراق رنگارنگ آن تمامي ندارد: توليدكنندگان اين محصولات هيچ فرصتي را براي جذب مشتري بيشتر از دست نميدهند.البته مصرفكنندگان هم با خيال راحت اين فرصت را در اختيار توليدكنندگان قرار ميدهند و به اين ترتيب هر روز شاهد معرفي محصول يا راهكاري جديد در اين بازار جذاب هستيم؛ محصولاتي كه با آب و تاب فراوان معرفي ميشوند.
در اين بين مدتي است كه سروكله محصولات آرايشي معدني هم در اين بازار پيدا شده است و از سوي مردمي كه از انواع مواد و داروهاي شيميايي دلزدهاند، با استقبال روبهرو شده است، شايد كه از مضرات مواد مصنوعي در امان بمانند. اما ادعاهاي سازندگان اين مواد تا چه ميزان به حقيقت نزديك است؟
در اواسط دهه 1970 ميلادي سانفرانسيسكو شاهد وقوع يك انقلاب در زمينه توليد لوازم آرايشي بود. سازندگان اين مواد كه با نام مواد آرايشي معدني به بازار عرضه شد، ادعا ميكردند در ساخت اين لوازم آرايشي از مواد ريز و طبيعي معدني برگرفته از زمين استفاده شده و هيچ نوع مواد شيميايي، رنگ و مواد نگهدارنده در آنها به كار نرفته است.
با چنين استدلالي بود كه در طول 30 سال گذشته مواد آرايش معدني، بازار زيبايي را دگرگون كردند و نه تنها از اتهام آسيب رساندن به سلامت پوست مبرا شدند، بلكه با اين ادعاي توليدكنندگان كه اين مواد براي سلامت پوست مفيدند، كمكم جايگاه ويژهاي در ميان انواع لوازم آرايشي پيدا كردند.
سازندگان اين مواد معتقدند مواد آرايشي معدني تاريخچهاي 10هزار ساله دارند و باستانشناسان در كاوشهاي خود بهويژه در مصر باستان چنين مواد آرايشي را يافتهاند.
گفته ميشود كه مصريان باستان در مراسم و مكانهاي خاص (به ويژه مذهبي) از اين مواد استفاده ميكردند.
كاوشهاي تاريخي نشان ميدهد كه در زمانهاي قديم مصريان از نوعي سرمه در زير چشمان خود استفاده ميكردند تا با جذب نور خورشيد از چشمانشان در مقابل اين پرتوها محافظت كند.
نبوغ تبليغاتي يا فوايد بيشمار؟
علاوه بر اين يافتههاي تاريخي، وجود مواد طبيعي در لوازم آرايش معدني منجر به اين شده تا توليدكنندگان مدعي شوند با مصرف اين مواد فوايد متعددي عايد مصرفكنندگان ميشود: « چون در اين مواد از اجزاي طبيعي معدني مثل اكسيد روي، دي اكسيد تيتانيوم و اكسيد آهن استفاده ميشود با مصرف آنها پوست تغذيه، تقويت و محافظت ميشود.»
محافظت از پوست در مقابل نور آفتاب، داشتن خواص ضدالتهابي و عدم بروز آلرژي پوستي از خواص ديگري است كه به اين مواد نسبت داده ميشود: چون مواد محرك كلاسيك مثل رنگهاي صناعي و نگهدارندهها در ساخت اين مواد به كار نرفته است ميزان آسيب رساندن آنها به پوست كمتر است.
ضمنا به دليل بكار رفتن دي اكسيد تيتانيوم و اكسيد روي اين مواد داراي خواص ضدالتهابي هستند و حتي نوع خاصي از آنها در مبتلايان به روزاسه و آكنه باعث تسكين پوست ميشوند.
طرفداران اين مواد براين باورند كه لوازم آرايش معدني چون منافذ پوست را نميبندند نه تنها باعث بروز يا تشديد آكنه نميشوند و احتمال بروز آلرژي پوستي با آنها در حد صفر است، بلكه درخشش اين مواد با ساير لوازم آرايشي قابل مقايسه نيست و اين محصولات از پوست
به طور 100درصد در مقابل نور آفتاب محافظت كرده، با پوشش دادن كامل آن پوست را نرم ميكنند و در ضمن خاصيت ضد آب و عرق هم دارند.
اما در مقابل همه محاسني كه به اين مواد نسبت داده ميشود، بعضي متخصصان پوست و داروسازي معتقدند در ساخت اين مواد از نبوغ تبليغاتي خاصي استفاده شده تا به روشي تازه همان مواد آرايشي قديم با ادعايي جديد به خانمها فروخته شود و مردم با هدف حفظ سلامت به استفاده از مواد آرايشي جديد ترغيب شوند.
اين متخصصان معتقدند ادعاهاي سازندگان مواد آرايشي جديد صحت ندارد چون موادي مثل ميكا، اكسيد روي و دي اكسيد تيتانيوم چندين دهه است كه در لوازم آرايشي شيميايي هم استفاده ميشوند و پايه اين لوازم آرايشي به حساب ميآيند. به نظر اين متخصصان مواد آرايشي معدني ميتوانند همان مشكلات و عوارض لوازم آرايشي معمولي را ايجاد كنند و هيچ مدركي دال بر خالص تر بودن آنها وجود ندارد.
اين درحالي است كه طرفداران لوازم آرايشي معدني معتقدند خلوص اين مواد در حدي است كه ميتوان شبها با آن خوابيد، نظريهاي كه بههيچوجه موافقت متخصصان پوست را به دنبال ندارد: هيچگاه نبايد با هيچ ماده آرايشي خوابيد چون لازم است كه در طول شب پوست بدون هيچ پوششي باشد.
موضوع بحثبرانگيز ديگر در مورد مواد آرايشي معدني قضيه محافظت در برابر اشعه آفتاب است. يكي از شركتهاي سازنده اين مواد مجوز توليد ضد آفتاب با اسپياف 15 را گرفته است و مابقي توليدكنندگان هم مدعياند چون مقادير دي اكسيد تيتانيوم و اكسيد روي در اين مواد بالا است اثر محافظتي خوبي در برابر نور خورشيد اعمال ميكنند.
اما متخصصان با اين نوع ضدآفتابها موافق نيستند و توصيه ميكنند افراد از ضد آفتابهاي معمولي استفاده كنند و در صورت تمايل از مواد آرايشي معدني در روي آن استفاده كنند.
همه مثل هم نيستند
شايد به نظر برسد تمام مواد آرايشي معدني شبيه هم هستند اما اين موضوع صحت ندارد. با توجه به اينكه قانون مشخصي براي توليد مواد آرايشي معدني وجود ندارد هر محصولي كه حاوي مواد معدني باشد تحت اين نام برچسب ميخورد. جالب اينجاست كه بسياري از اين مواد آرايشي به اصطلاح معدني، حاوي مقادير جزئي مواد معدني هستند و مقادير زيادي مواد غير طبيعي در آنها بهكار رفته است.
فرمولاسيون مواد آرايشي معدني عموما در 2 دسته بزرگ قرار ميگيرند: آنهايي كه سعي شده تا حد ممكن در ساختشان از مواد مصنوعي استفاده نشود و تقريبا بهطور خالص طبيعي هستند و دسته دوم آنهايي كه مواد شيميايي مثل نگهدارندهها و رنگها در آنها بهكار رفته است .توصيه متخصصان آن است كه در موقع خريد به برچسب و درصد اجزا بهكار رفته در آنها توجه كنيد و نگذاريد عناويني مثل «تماما طبيعي» يا «100 درصد تركيبات معدني» شما را فريب دهد.
تركيب «اكسي كلريد بيسموت» يك ماده معدني است كه البته به طور طبيعي در زمين پيدا نمي شود بلكه محصول فرعي پردازش سرب و مس است . متاسفانه از اين ماده در توليد محصولات آرايشي زياد استفاده ميشود در حاليكه اين ماده محرك پوست است و باعث خارش و بثورات پوستي ميشود و حتي مصرف مقادير زياد آن ممكن است باعث بروز آكنه شديد شود .اين ماده در بعضي مواد آرايشي معدني به كار ميرود و متخصصان به افرادي كه پوست حساس دارند، توصيه ميكنند از مصرف آن خودداري كنند.
از سوي ديگر، يكي از عواملي كه باعث شهرت مواد آرايشي معدني شده است لطافت، ظاهر طبيعي و دوام طولاني مدت آن است كه در نتيجه تبديل مواد معدني مورد استفاده به مواد ميكروسكوپي و بسيار ريز به دست ميآيد. اما بعضي متخصصان معتقدند بهاي سنگين اين اقدام را مصرف كنندگان بايد بپردازند.
تحقيقات نشان ميدهد وقتي بعضي مولكولها به حدي ريز شوند كه به نانو ذره تبديل شوند اثر آنها نسبت به ذره اصلي بسيار متفاوت ميشود و ميتوانند تاثيراتي بسيار سمي به همراه داشته باشند. مثلا مواد معدني مثل روي و تيتانيوم در پوست سالم مشكلي ايجاد نميكنند اما اگر به صورت نانوذره درآيند به خصوص در پوستهاي حساس و مشكلدار، عواقبي به دنبال دارند.
بنابراين فراموش نكنيد حتي اگر مواد آرايشي منبعي طبيعي داشته باشند باز هم آگاهي و دقت خريداران در اين زمينه اهميت دارد و مصرفكننده باهوش كسي است كه با افزايش دانش خود به راحتي فريب تبليغات را نميخورد و سلامت خود را به خطر نمياندازد.
منبع : همشهری
دیدگاه ها