عارضه پوستی استریا(ترک های پوستی) را چگونه درمان کنیم؟

استریا چیست و چاره اش چیست؟

دلایل بروز عارضه پوستی استریا در خانم ها؛ علت ایجاد ترک های پوستی و درمان آن را در این بخش از

دلگرم دنبال کنید.

مقدمه ای در مورد استریا

استریا یک نوع کشیدگی بیش از حد پوست است که می تواند چندین علت متفاوت داشته باشد. چاقی یا افزایش وزن دلیلی برای کشیدگی پوست است و اضافه وزن در دوران بلوغ این عارضه را در برخی از قسمت های بدن مثل قفسه سینه بیشتر می کند.

علت واقعی استریا چیست؟

• استریا خطوط طولی روی پوست و دلیل آن هم آسیب دیدن بافت کلاژن لایه دوم پوست یا درم است.

در چه شرایطی بافت کلاژن آسیب می‌بیند؟

• وقتی پوست تحت کشش قرار می‌گیرد الیاف کلاژن پوست در ناحیه درم آسیب می‌بیند و به صورت خطوط قابل مشاهده در سطح پوست ظاهر می‌شوند.
• پس اینکه گفته می‌شود استریا در افرادی بروز می‌کند که دچار افزایش وزن و بعد کاهش وزن می‌شوند، صحیح است؟
• تا حدی. علت بروز استریا دقیقا شناسایی نشده است ولی گفته می‌شود این مشکل تحت‌تاثیر هورمون‌ها و بیشتر در سنین بلوغ که اندازه نواحی مختلف بدن بزرگ می‌شود، بروز می‌کند. البته استریا در افراد مبتلا به بیماری کوشینگ یا کسانی که داروهای استروییدی موضعی یا خوراکی به مدت طولانی مصرف می‌کنند، دیده می‌شود.

پس استریا مخصوص خانم‌های باردار نیست؟

نه، استریا در هر دو جنس مذکر و مونث دیده می‌شود ولی احتمال بروز آن در دوران بلوغ و بارداری بیشتر است. البته مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماری‌ها نیز می‌تواند عامل بروز آن باشد.

کدام نواحی بدن بیشتر در معرض استریا هستند؟

سینه‌ها، شکم، پشت زانو، ران، کمر، باسن و بازوها و به طور کلی نواحی‌ای که تحت تاثیر کشش و افزایش حجم قرار دارند.

از استریای زنانه چه می‌دانیم؟

پوست از ۳ لایه تشکیل شده که از خارج به داخل به ترتیب اپیدرم، درم و هیپودرم یا چربی نامیده‌می‌شوند. هر کدام از این لایه‌ها نقش و وظایف خاصی را بر عهده دارند تا سلامت ما حفظ شود. لایه میانی پوست از الیافی تشکیل می‌شود که کلاژن و الاستین خوانده می‌شود. یکی از نقش‌های این الیاف، صافی و طراوت پوست انسان‌هاست البته این الیاف وظایف مهم دیگری هم دارند که از حوصله این بحث خارج است.

بنابراین هرگونه آسیبی به این الیاف می‌تواند ظاهر ناخوشایند پوستی برای ما ایجاد کند. در استریا به دلیل کشش پوست و از هم جدا شدن الیاف کلاژن درم ابتدا التهاب ایجاد می‌شود و به همین دلیل رنگ آن قرمز یا صورتی متمایل به آبی است ولی بعد از مدتی که التهاب فروکش می‌کند سفیدرنگ و سطح آنها نیز نازک و چروکیده می‌شود.

چه راه‌هایی برای پیشگیری وجود دارد؟

• وزن‌تان را کنترل کنید

گفتیم که پوست به دلیل کشش زیاد در یک مدت زمان کوتاه دچار استریا یا همان ترک می‌شود. به همین دلیل اگر بخواهیم از ایجاد آنها جلوگیری کنیم باید کاری کنیم که این کشش در زمانی طولانی‌تر بر پوست وارد شود. مثلا اگر قصد افزایش وزن دارید نباید در ۲ ماه وزن اضافه کنید بلکه بهتر است این میزان وزن را در یک سال کسب کنید. زمان خودش بسیاری از مشکلات را حل می‌‌کند و پوست این قدرت را پیدا می‌کند که خود را با این میزان کشش وفق دهد.

• تغذیه مهم است

در زمان حاملگی از اضافه وزن‌های بیش از حد جلوگیری کنید، درست است که در این دوران فرد باید تغذیه مناسبی داشته‌باشد ولی تغذیه مناسب مساوی با پرخوری نیست. خانم‌های باردار باید تحت نظر یک پزشک متخصص تغذیه باشند تا وضیعت تغذیه آنها کاملا کنترل شود یعنی همه مواد مثل پروتئین‌ها، کربوهیـــــدرات‌ها، ویتامین‌ها و... به بدن او برسد ولی به اندازه نه بیش از حد نیاز که فرد را به طور ناگهانی چاق می‌کند. به عبارتی با کنترل حجم مانع به وجود آمدن این استریاها می‌شوید.

• چاقی با هورمون ممنوع

به ورزشکارانی که به دنبال افزایش حجم عضله‌هایشان هستند توصیه می‌کنم به این منظور سراغ هورمون‌ها چه به صورت تغذیه‌ای، چه تزریقی یا حتی مکمل‌های قوی نروند، زیرا همه اینها باعث افزایش ناگهانی حجم عضله‌ها می‌شود و افزایش ناگهانی حجم عضله مساوی است با استریا و نتیجه چیزی برخلاف میل شما خواهد بود چون می‌خواستید عضله بیاورید که زیباتر شوید ولی استریا زیبایی پوستتان را از بین می‌برد.

• کورتون بدون تجویز پزشک ممنوع

بعضی از قرص‌ها مثل کورتون‌ها نیز باعث افزایش حجم ناگهانی پوست می‌شوند و متاسفانه بعضی برای چاق شدن از چنین داروهایی استفاده می‌کنند در نتیجه استریا به وجود می‌آید. علاوه بر این کورتون‌ها باعث تضعیف بافت‌ها می‌شوند و اگر در معرض کشیدگی هم قرار ‌گیرند، راحت‌تر آسیب می‌بینند.

• شوینده‌هایی که باید استفاده کنید

صابون‌های معمولی دارایPH قلیایی هستند، در حالی که جنس پوست ما اسیدی است. چنین صابون‌هایی تمام چربی روی سطح پوست را از بین می‌برند. اگر می‌خواهید برای پوستتان از یک شوینده مناسب استفاده کنید توصیه می‌کنیم به دنبال شوینده‌هایی با پایه اسیدی باشید به چنین شوینده‌هایی Syndet می‌گویند. این شوینده‌ها چربی محافظ پوست را به راحتی نمی‌شویند و قدرت پاک‌کنندگی کمتری نسبت به صابون‌های معمولی دارند.

• ارث مهم‌ترین فاکتور است

مسئله ارث و ژنتیک هم بسیار مهم است. خانمی که مادر و خاله‌اش دچار چنین استریاهایی شده‌است به احتمال زیاد دچار این مشکل خواهد شد. یا آقایی که بیشتر مردهای خانواده‌اش چنین ترک‌هایی را تجربه کرده‌اند، احتمال بیشتری دارد که دچار این مشکل شود. در واقع می‌توان گفت ارثی بودن از همه فاکتورها مهم‌تر است چرا که اگر ارث داشته‌باشید ممکن است همه پیشگیری‌ها و درمان‌های لازم را هم انجام دهید و باز هم این استریاها در بدن‌‌تان ایجاد شود.

• کرم‌هایی که باید استفاده کنید

استفاده از نرم‌کننده‌ها، مرطوب‌کننده‌ها و به عبارتی تمام کرم‌هایی که پایه چرب دارند نیز می‌تواند برای پیشگیری از استریاها بسیار مفید باشد. خودتان هم تجربه کرده‌اید که هر بافتی مثلا چرم وقتی چرب و نرم می‌شود منعطف‌تر شده و راحت‌تر کشیده می‌شود در نتیجه از کشیدگی آسیب نمی‌بیند.

در حقیقت پوست نیز همین طور است وقتی نرم و چرب شود منعطف‌تر می‌شود و در اثر افزایش حجم کمتر آسیب می‌بیند. کرم‌هایی که حاوی وازلین و اوسرین هستند می‌توانند تاثیر زیادی داشته ‌باشند. هرقدر کرم چرب‌تر باشد بهتر می‌تواند به پوست کمک کند تا راحت کشیده شود. کرم‌های مرطوب‌کننده‌ای که چربی کمی دارند چندان موثر نیستند.

در دوران بارداری به دلیل بزرگ شدن شکم خانم ها، کشیدگی پوست معمولا در شکم ظاهر می شود، همچنین بعضی از داروهایی که گاها برای بدنسازی و افزایش حجم عضلات استفاده می شوند این حالت را ایجاد می کنند.برخی کرم ها، داروهای خوراکی یا موضعی، بیماری های ناشی از ترشح برخی هورمون ها مثل کورتیزول از دیگردلایل بروز استریا مطرح می شود. هرچند که استریا ممکن است به صورت نسبی بهبود یابد

اما درمان موفقیت آمیز و قطی برای آن وجود ندارد، البته برای درمان جز در هنگام بارداری ابتدا باید علت بروز عارضه (چاقی یا مصرف برخی داروهای خاص) رفع شود. بروز این عرضه ۷۰ درصد در خانم ها و ۳۰ درصد در آقایان شایع است و با استفاده از انواع لیزرها، لایه برداری شیمیایی و کربوکسی تراپی (یکی از روش های زیبایی و کشیدگی پوست است) می توان آنها را کنترل کرد و تاحدی بهبود بخشید.

آیا برای استریا درمانی هم وجود دارد؟

در حال حاضر استریا درمان قطعی ندارد. البته مصرف کرم‌های موضعی تقویت‌کننده بافت کلاژن، کرم‌های رتینوییدی و کرم‌های حاوی ترکیب‌های اسید میوه و کرم‌های حاوی ویتامین C می‌توانند تا حدی موثر باشند.

مصرف کرم‌های رتینوییدی در دوران بارداری ممنوع است و به خانم‌های باردار توصیه می‌شود از کرم‌های حاوی اسیدهیالورونیک (ماده‌ای که از تولد تا پیری توسط لایه درونی پوست ساخته می‌شود و به قوام پوست کمک می‌کند. در کرم‌های آرایشی هم از این ماده استفاده می‌شود) استفاده کنند. برخی از انواع لیزر هم می‌توانند موثر باشد و قطر استریا را کمتر کنند اما انجام آنها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.

با توجه به هزینه‌های بالا، آیا واقعا لیزر در این مورد جوابگو است یا هزینه بیهوده صرف‌کردن است؟

• ما توصیه می‌کنیم در درجه اول بیمار از کرم‌های موضعی استفاده کند. ولی باید به او گفت که استریا درمان قطعی ندارد و نه کرم‌های موضعی و نه لیزر به بهبود صددرصد آن کمک نمی‌کنند. اینکه فرد کدام راه درمانی را انتخاب کند به خود او، میزان ناراحتی‌اش از بیماری، وضع مالی و حالت‌های روحی‌اش بستگی دارد.

سوالاتی درباره استریا

آیا استریا در زمان خاصی به درمان بهتر جواب می‌دهد؟

بله، استریا در ابتدا قرمز است و به مرور صورتی و سفید می‌شود. بیشترین جواب استریا به درمان زمانی است که قرمزرنگ است و وقتی سفید شد، درمان سخت‌تر می‌شود.

آیا راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد؟

نه، واقعا راه پیشگیری ندارد چون معمولا در دوران بلوغ یا بارداری به دنبال افزایش حجم نواحی مختلف بدن رخ می‌دهد. البته ثابت نگه‌داشتن وزن در شرایطی غیر از این ۲ دوران می‌تواند تا حد زیادی از پیشرفت آن جلوگیری کند.

این باور که گفته می‌شود خاراندن پوست در دوران بارداری به بروز استریا کمک می‌کند، واقعیت دارد؟

چنین موضوعی به صورت علمی به اثبات نرسیده است اما در هر صورت توصیه می‌کنیم خانم‌های باردار پوست?شان را نرم و مرطوب نگه دارند تا خیلی تحت کشیدگی قرار نگیرد. گرچه استریا تحت‌تاثیر کشیدگی‌هایی بروز می‌کند که عامل هورمونی دارند ولی نرم‌ نگه‌داشتن پوست می‌تواند تا حدی کمک‌کننده باشد.

استریا زمینه خانوادگی و ارثی هم دارد؟

نه، استریا زمینه ارثی ندارد ولی در نژاد ما ایرانی?ها زیاد دیده می‌شود و دلیل آن هم مشخص نیست.

چه زمانی لیزر تاثیر دارد؟

ما در افراد بالغ غیر باردار لیزرها را در فاز قرمز و کبودی استریا‌ها توصیه می‌کنیم چون در این زمان درمان موثرتر است. بهترین لیزرهایی که برای این کار استفاده می‌شود لیزرهای PDL Pulse Dye Laser با طول موج ۵۸۵ و ۵۹۵ است. سیستم دیگری که می‌تواند موثر باشد IPL است. این سیستم از جنس نور متمرکز است. لیزرهای جدیدتری هم هستند که می‌تواند کمک‌کننده باشد

مثلا انواع لیزرهای فرکشنال مثل لیزر Affirm و Fraxel که پزشکان بسیاری برای درمان استریا از آن استفاده می‌کنند. بعضی پزشکان نیز از سیستم‌های R.F یعنی رادیو فریکونسی استفاده می‌کنند. این سیستم پوست را می‌کشد و در نتیجه می‌تواند این خطوط را کوچک‌تر کند تا کمتر نمایان باشند.

چند جلسه لیزرلازم است؟

اگر به دنبال کم‌رنگ کردن استریاها هستید به جلسات متعدد لیزر نیاز دارید. معمولا با ۳ تا ۶ جلسه لیزر تنها ۱۰ تا نهایتا ۴۰ درصد احتمال بهبود وجود دارد و نباید انتظار درمان کامل داشت. زیرا متاسفانه با پاره شدن الیاف کلاژن و نازک شدن درم یا پوست میانی تغییراتی در پوست به وجود می‌آید که دیگر قابل برگشت کامل نیست.

در دوران بارداری درمان ممنوع

درست است که می‌گوییم استریاها را باید در همان ابتدای به وجود آمدن یعنی وقتی قرمز و کبود است درمان کرد و شروع بسیاری از استریاها در دوران حاملگی است ولی در این دوران کل لیزرها ممنوع است نه به دلیل اینکه لیزر به جنین آسیب می‌رساند چون لیزرها توان عبور از بدن شخص را ندارد و نمی‌تواند به جنین برسد بلکه بیشتر به این دلیل می‌گوییم ممنوع است که خود لیزر می‌تواند در فرد استرس ایجاد کند و چرا باید مادر باردار باید چنین استرسی را تحمل کند؟! فقط می‌توان توصیه کرد که مادران در این دوران از کرم‌های چرب بسیار استفاده کنند.

کرم‌های ضدترکی که وجود دارند می‌توانند در پیشگیری موثر باشند؟

به عنوان پیشگیری هر چیزی که انعطاف پوست را بالا می‌برد می‌تواند موثر باشد ولی یکسری کرم‌هایی که ادعای درمان هم دارند که تا امروز برای درمان این عارضه تولید شده‌اند هیچکدام تاثیر قابل توجهی نداشته‌اند. البته کرم‌ها و ترکیبات موضعی حاوی الفا هیدروکسی اسیدAHA یا همان اسیدهای میوه و نیز کرم‌های حاوی ترتینوئین یا رتین آ می‌توانند موثر باشند چنین کرم‌هایی حتما باید توسط متخصص پوست تجویز شوند و چیزی نیست که شخص خودش از داروخانه تهیه کند. ترکیبات ۱۰ تا ۱۵درصد این نوع کرم‌ها کمک کننده‌است

تاثیرماساژ درمانی در بهبود است یا پیشگیری؟

به طور کلی ورزش‌های پر تحرک مثل ایروبیک، شنا، دوچرخه و… می‌تواند در حد زیادی برای پیشگیری از استریاها موثر باشد، البته شاید بتوان گفت که ماساژ هم می‌تواند کمک کننده‌ باشد، زیرا در بالا بردن انعطاف پوست موثر است. بنابراین به عنوان پیشگیری احتمالا تاثیر خواهد داشت.

نهایتا ۴۰درصد امید به پاک شدن داشته‌ باشید

باید گفت که استریا‌ها به هیچ وجه کامل پاک نمی‌شوند و در نهایت هیچ کدام از سیستم‌ها و لیزرهای موجود نمی‌توانند این خطوط را به طور کامل از بین ببرند؛ تنها کاری که می‌توانند بکنند این است که طول و عرض این خطوط و چروک‌های ظریفی که روی خطوط استریا به وجود می‌آید را کمتر کنند. بیشترین قولی که می‌توان به بیماران داد این است که در صورتی که در فاز قرمزی و کبودی درمان را شروع کنند۳۰ تا۴۰درصد ممکن است بهبود یابند و تنها می‌توان امید داشت که خطوط ۱۰ تا ۲۰درصد کمرنگ‌تر شوند.

چه کسانی بیشتر مبتلا می‌شوند؟

استریا‌ها بیشتردرخانم‌ها دیده می‌شود به همین دلیل برخی از محققان می‌گویند احتمال این که هورمون‌های زنانه مثل استروژن و پروژسترون در ایجاد آنها موثر باشد وجود دارد ولی باید گفت در آقایان هم دیده می‌شود منتها خانم‌ها بیشتر در ناحیه باسن، سینه و شکم دچار این مشکل می‌شوند و آقایان در نواحی بازوها وجایی که عضله می‌آورند مثل کمر و سرشانه‌ها.

کرم‌ها را چطور مصرف کنید

گفتیم برای پیشگیری از استریاها باید در زمان‌هایی که احتمال حجم بافت‌ها وجود دارد از کرم چرب استفاده کرد. مثلا خانم‌های باردار یا کسانی که قصد اضافه وزن دارند یا در حال افزایش وزن هستند باید حتما در مناطقی چون شکم، نشیمنگاه، سینه‌ها و کتف و… از کرم استفاده کنند. اما طریقه مصرف چگونه است؟ باید بلافاصله بعد از حمام و چند بار در روز استفاده شود. در علت ایجاد استریا یا ترک‌های پوستی عوامل مختلفی مطرح شده است. مهم‌ترین عامل کشیدگی ناگهانی پوست است که مثلا در بارداری و بلوغ شاهد آن هستیم.

استـریا درمـان ندارد اما پیشگیری دارد

اگر توصیه‌های دکتر گلشنی را خوانده باشید متوجه شده‌‌اید که استریا یا همان خطوط کشش راه درمانی ندارد به همین دلیل باید قبل از آنکه به وجود بیاید به فکر پیشگیری از ایجاد آن بود. وقتی پزشکان می‌گویند لیزر نهایتا ۴۰درصد این استریاها را پاک می‌کند چه انتظاری می‌توان از کرم‌های موضعی داشت جز اینکه جیب ما را خالی ‌کنند. پس ما هم تصمیم گرفتیم بیهوده کرم‌های درمان‌کننده ترک معرفی نکنیم بلکه به سراغ کرم‌های چربی برویم که می‌توانند قبل از فاجعه به کمک پوست ما بیایند و آنقدر به آن انعطاف بدهند که بتواند در مقابل کشش‌ها مقاومت کند.

• ماده اصلی اوره و اوسرین با قیمتی مناسب

این کرم ۲ماده اساسی یعنی اوره و اوسرین را برای کمک به پوست دارد. اوسرین نزدیک‌ترین چربی طبیعی حیوانی به پوست انسان است که باعث نرمی پوست می‌شود. همچنین این ماده با ایجاد لایه‌ای از چربی طبیعی در سطح پوست مانع تبخیر آب می‌شود. اوره موجود در این کرم نیز به راحتی در عمق لایه شاخی نفوذ کرده و به مدت طولانی رطوبت را در خود نگه می‌دارد. و با این دو ماده پوست شما انعطاف بیشتری پیدا کرده و می‌تواند کشش‌ها را راحت‌تر تحمل کند. در نتیجه ترک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کمتری روی آن پدید می‌آید.

• اوره مانع استریا می‌شود

پزشکان بیشتر از آنکه درباره درمان خطوط کشش و استریا صحبت کنند، توصیه می‌کنند به فکر راه‌های پیشگیری باشید. در دوران رشد یا بارداری یا اگر تغییر وزن ناگهانی دارید باید به سراغ کرم‌های چرب بروید و این کرم با ۵درصد اوره می‌تواند خشکی را کاملا از پوست دور کند. کافی است کرم بدن را هر روز ۲ تا ۳ بار روی پوست تمیز و خشک بدن بمالید و ماساژ دهید تا جذب شود.

• یار اصلی خانم‌های باردار

این کرم را بیشتر به خانم‌های باردار توصیه می‌کنیم به خصوص خانم‌هایی که به زیبایی خود اهمیت فراوانی می‌دهند. برای پیشگیری از پیدایش ترک‌های پوستی از ابتدای بارداری تا یک‌ماه پس از زایمان این کرم را به آرامی به نواحی مورد نظر (شکم، ران‌ها و نشیمنگاه، سینه و…) بمالید و ماساژ دهید تا جذب شود. با این کار پوست انعطاف خود را بهتر حفظ می‌کند و به دلیل کشش ناشی از بارداری خط کمتری روی آن ظاهر می‌شود.

• در بازسازی سلولی موثر است

این روغن مجموعه‌ای از مواد چرب را در خود جمع کرده‌ است؛ اسید لینولئیک که نرم‌کننده و بازسازنده پوست است و اسید پالمیتولئیک که آنتی‌اکسیدان قوی و تحریک‌کننده بازسازی سلولی است، به همین دلیل می‌تواند از پیدایش ترک‌‌های پوستی تا حد زیادی جلوگیری کند. کافی است روغن ضدترک را صبح و شب روی محل مورد نظر که در معرض ترک‌های پوستی قرار دارد، ماساژ دهید تا جذب شود. استفاده از این کرم در زمان بارداری (از ابتدا تا ۳ماه پس از زایمان) توصیه می‌شود.

• پوست را در حالت طبیعی نگه می‌‌دارد

یک ژل قوی چرب‌کننده هم می‌تواند در پیشگیری از ترک‌های پوستی تاثیر زیادی داشته ‌باشد به خصوص اگر در دوران بلوغ، بارداری و تغییرات وزنی قرار داشته ‌باشید. شما باید روزی یک‌بار از ماه سوم تا اولین سیکل قاعدگی پس از زایمان روی موضع مورد نظر کرم را ماساژ دهید. مزیت دیگر این کرم این است که خارش شکم در دوران بارداری را نیز کاهش می‌دهد.