دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
حق طلاق در قانون با چه کسی است ؟
2
زمان مطالعه: 7 دقیقه
طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی حق طلاق با مرد است. اما مرد می تواند اجرای حق خود در طلاق را به همسرش یا هر شخص دیگری وکالت دهد این توضیح ساده، اصطلاح حق طلاق است. در این مقاله به بررسی حق طلاق خواهیم پرداخت با دلگرم همراه باشید.

حق طلاق در قانون با چه کسی است ؟

بر خلاف ازدواج که ماهیت عقدی (قرار داد طرفینی) دارد، طلاق جنبه ی ایقاعی دارد؛ یعنی انشای آن توسط یک نفر صورت می گیرد.

در مساله ی طلاق، اختلاف نظر عمده ای بین فقها دیده نمی شود و همه ی آنان می پذیرند که حق طلاق به عنوان حکم اولی اختصاص به شوهر دارد و زن نمی تواند به طور مستقل ایقاع کند.

اما چنین هم نیست که اسلام حق طلاق را به طور مطلق در اختیار شوهر داده باشد و برای زن هیچ گونه حق انتخابی در نظر نگرفته باشد.

اسلام مایل است پیمان ازدواج محکم و استوار بماند و طلاق از نظر اسلام سخت منفور و مبغوض است .

چرا طلاق تحریم نشده ؟

ممکن است اینجا سوالی مطرح شود که اگر طلاق آن قدر از نظر اسلام مبغوض است چرا اسلام آن را تحریم نکرده ؟

راز اصلی مطلب این است که زوجیت و زندگانی زناشویی یک علقه ی طبیعی است نه قرار دادی و قوانین خاصی در طبیعت برای او وضع شده است.

این پیمان با همه ی پیمانهای دیگر اجتماعی از قبیل بیع و اجاره و صلح و رهن و ... تفاوت دارد که آنها همه صرفا یک سلسله قرار دادهای اجتماعی هستند و طبیعت و غریزه در آنها دخالت ندارد.

بر خلاف پیمان ازدواج که بر اساس یک خواهش طبیعی از طرفین که به اصطلاح مکانیسم خاصی دارد باید تنظیم شود.

بسیار می شود که احتیاجات و شرایط و اوضاع خاصی ایجاب می کند که رابطه زوجیت در بعضی موارد از هم گسسته شود باز شدن این پیوند ممکن است به نفع هر دو یا حداقل یکی از دو طرف باشد.

از این رو پیمان ازدواج مقررات خاصی دارد که با سایر عقود و پیمانها متفاوت است.

طلاق یکی از مفاخر قانونگذاری اسلام است و خاتمه دهنده بدبختی جاویدی است که از عدم سازش میان زن و مرد پیش می آید.

معنای طلاق

طلاق به معنای انفصال، آزاد ساختن، برداشتن قید است و در شرع مقدس به معنای برداشتن قید نکاح می باشد. ( مصطلحات الفقه ،ص 356 به نقل از احکام خانواده (2) ، محمد وحیدی )

انواع طلاق در قانون ایران

در این بحث به تعریف دو نوع از انواع طلاق می پردازیم که هر کدام احکام و شرایط و موارد خاصی را داراست که ذکر آن در این مجال کوتاه نمی گنجد:

طلاق رجعی

" طلاق رجعی" آن است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است مرد می تواند [ بدون عقد مجدد ] به او رجوع نماید.

بیشتر بخوانید:

طلاق رجعی چیست و چه آثاری دارد ؟

طلاق بائن

طلاق بائن آن است که بعد از طلاق مرد حق ندارد به زن خود رجوع کند، یعنی بدون عقد او را به زنی قبول نماید و آن بر پنج قسم است:

  1. طلاق خلع: طلاق زنی که به شوهرش مایل نیست و مهر یا مال دیگر خود را به او می بخشد که طلاقش دهد.
  2. طلاق مبارات: اگر زن و شوهر یکدیگر را نخواهند و زن مالی به مرد بدهد که او را طلاق دهد، آن طلاق را مبارات گویند.
  3. زنی که سه دفعه او را طلاق داده اند
  4. طلاق زنی که یائسه شده است
  5. طلاق زنی که نه سالش تمام نشده باشد

بیشتر بخوانید:

فرق طلاق رجعی و طلاق بائن چیست ؟

طلاق بائن چیست | معرفی انواع طلاق بائن

از نظر اسلام حق طلاق با کیست ؟

بر خلاف ازدواج که ماهیت عقدی (قرار داد طرفینی) دارد، طلاق جنبه ی ایقاعی دارد؛ یعنی انشای آن توسط یک نفر صورت می گیرد.

در مساله ی طلاق، اختلاف نظر عمده ای بین فقها دیده نمی شود و همه ی آنان می پذیرند که حق طلاق به عنوان حکم اولی اختصاص به شوهر دارد و زن نمی تواند به طور مستقل ایقاع کند.

اما چنین هم نیست که اسلام حق طلاق را به طور مطلق در اختیار شوهر داده باشد و برای زن هیچ گونه حق انتخابی در نظر نگرفته باشد.

علت داد حق طلاق به مردان

اسلام اعطای حق طلاق به مردان را با رویکرد حمایتی به زنان تلفیق کرده است و در جهت این که ثبات ازدواج را تا حد ممکن تضمین کند از میان دو احتمال موجود یعنی برخورداری شوهر از حق طلاق و حمایت از زن در برابر بی عدالتی و یا برخورداری زن از حق طلاق و حمایت از شوهر در برابر بی عدالتی احتمالی نخست را ترجیح داده است.

و می توان گفت مجموعه ای از تفاوت های طبیعی و اجتماعی زن و مرد در این امر دخالت داشته است هر چند نتوان هیچ یک از این تفاوت ها را به تنهایی علت مستقل یا شرط کافی تلقی کرد.

درباره ی تفاوت های طبیعی می توان به مواردی همچون شدید تر بودن احساس نیاز جنسی مرد به زن در مقایسه با احساس نیاز جنسی زن به مرد، غلبه روحیه سلطه جویی یا شکار گری در مردان و روحیه انقیاد و تسلیم در زنان و به طور کلی تفاوت زن و مرد در نوع احساساتی که نسبت به یکدیگر دارند اشاره کرد.

علاقه و محبت اصیل و پایدار زن ، همان است که به صورت عکس العمل به علاقه و احترام یک مرد نسبت به او به وجود می آید :

از این رو علاقه زن به مرد معلول علاقه ی مرد به زن و وابسته به او است.

طبیعت کلید محبت طرفین را در اختیار مرد قرار داده است؛ مرد است که اگر زن را دوست بدارد و نسبت به او وفادار بماند، زن نیز او را دوست می دارد و نسبت به او وفادار می ماند.... طبیعت کلید فسخ طبیعی ازدواج را به دست مرد داده است؛

یعنی این مرد است که با بی علاقگی و بی وفایی خود نسبت به زن او را نیز سرد و بی علاقه می کند...

همچنین غلبه عقلانیت و عاقبت اندیشی در مردان و غلبه عواطف و احساسات در زنان و تمایز نقش های اقتصادی در مردان به عنوان دلایل احتمالی اختصاص حق طلاق به مردان مطرح است.

دادن حق طلاق به زن

وکالت حق طلاق یا همان گرفتن حق طلاق به دو صورت است:

اول این که به صورت شرط ضمن عقد در سند نکاحیه نوشته شود ( نمونه شرط وکالت طلاق ضمن عقد نکاح)

دوم این که زوج (مرد) به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه می کند و وکالت در طلاق به همسرش یا دیگری بدهد.

اگر زوج خارج از کشور باشد می تواند به سفارت یا کنسولگری ایران مراجعه کند و حق طلاق را به هر کس که تمایل داشته باشد اعطا کند.

اما مورد شایع این است که مرد به همسرش وکالت در طلاق می دهد.

ولی همانطور که گفته شد زوج می تواند این وکالت طلاق را به هر کس که بخواهد فرضا پدرش ، دوستش و یا همسرش واگذار کند.

نکته: وکالت طلاق بایستی حتما محضری می باشد یعنی در سند رسمی باشد. خواه ضمن سند ازدواج یا به صورت وکالتنامه طلاق محضری

داشتن حق طلاق و گرفتن مهریه

آنچه که در حق طلاق برای زن اهمیت دارد حدود اختیارات است. به عنوان مثال مرد می تواند از سردفتر بخواهد که در وکالت قید کند طلاق در قبال بذل (بخشیدن) تمام مهریه باشد و یا نه می تواند وکالت در طلاق را با بذل هر مقدار از مهریه یا غیر آن قرار دهد.

لذا در خصوص این پرسش که اگر حق طلاق با زن باشد مهریه تعلق می گیرد؟

باید گفت که بستگی به حدود اختیارات وکیل در وکالت زن در طلاق دارد.

وکالت برای طلاق اگر در ضمن عقد نکاح (سند ازدواج) شرط شده باشد، غیر قابل عزل از جانب مرد می باشد و اگر اعطای وکالت در طلاق در دفترخانه داده شده باشد می تواند بلا عزل و یا قابل عزل و یا مدت دار باشد که همه این موارد بستگی به مرد دارد که چه نوع وکالت در طلاقی بخواهد اعطا کند.

بیشتر بخوانید:

حق طلاق زن (وکالت زن در طلاق) چه شرایطی دارد ؟

مراحل طلاق از طرف زن در دوران عقد + شرایط گرفتن مهریه

طلاق به دلیل رابطه نامشروع همسر چگونه است ؟



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.5 از 5 (2 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits