به زن ناشزه مهریه تعلق میگیرد ؟
مهریه زن ناشزه
مطابق قانون مدنی ، پس از جاری شدن صیغه ی عقد و شکل گیری روابط زوجیت ، زن و مرد از آن لحظه تکالیفی نسبت به یکدیگر دارند در صورتی که هر یک از زوجین نسبت به تکالیف خود کوتاهی نمایند، در واقع مرتکب عدم تمکین شده و به زنی که از شوهر خود تمکین نکند، ناشزه می گویند.
همچنین می دانیم که به مجرد جاری شدن صیغه عقد، به زن از سوی شوهر مهریه مشخصی تعلق می گیرد. اما سؤالی که پیش می آید این است که آیا مهریه زن ناشزه نیز در قانون تعریف شده است ؟
زیرا بسیاری از مردان به بهانه عدم پرداخت مهریه هنگام طلاق، اقدام به اثبات نشوز زن می کنند.
تکالیف مرد نسبت به زن
در ابتدای این مقاله تکالیف مرد نسبت به زن را به طور کامل توضیح میدهیم. تکالیف مرد نسبت به زن به دو دسته تکالیف مالی و تکالیف غیر مالی تقسیم میشود.
حقوق مالی زن در امر ازدواج
نفقه
زن حقوق مالی دارد و تامین آن بر عهده ی مرد می باشد، یکی از این حقوق مالی، همان نفقه است که در عقد دائم مرد موظف به پرداخت آن می باشد . (عقد موقت یا همان صیغه نفقه ندارد، مگر این که در شروط عقد از قبل زوجین توافق کرده باشند که زن نفقه بگیرد )
اجرت المثل
بر اساس ماده ی ۳۳۶ قانون مدنی و ماده ی ۲۹ قانون حمایت از خانواده ، مرد موظف است که به خاطر کارهایی که زن شرعا برعهده ندارد و در خانه انجام می دهد ، اجرت المثل آن را پرداخت نماید .
مهریه
اگر زوجین مهریه مشخص کرده باشند و این مهریه عندالمطالبه باشد ، زن می تواند هر زمانی که می خواهد آن را مطالبه نماید و مرد نیز موظف به پرداخت آن است .
حقوق غیر مالی زن در امر ازدواج :
حسن رفتار یا همان حسن معاشرت حقوق معنوی و غیرمالی زن و مرد در امر ازدواج می باشد که مطابق قانون مرد موظف به حسن رفتار با همسر خویش در خانه بود و در غیر این صورت ، مطابق قانون با او رفتار می شود و دارای ضمانت اجرا نیز است .
تکالیف زن نسبت به مرد در امر ازدواج
مطابق با قانون ماده ی ۱۱۰۵ قانون مدنی ، پذیرفتن ریاست مرد در خانواده از وظایف زن می باشد.
ریاست خانواده برای مرد فضیلت و مسئولیت های زیادی دارد و زن باید این مسئله را بپذیرد.
حق تمکین
از دیگر وظایف زن نسبت به مرد در امر ازدواج ، تمکین از همسر می باشد . تمکین به صورت تمکین عام و خاص بین طرفین ازدواج مقرر می شود .
تمکین عام ، پذیرفتن ریاست مرد در خانه ، حسن معاشرت و پذیرفتن نظر مرد در مورد تربیت فرزندان و …. می باشد و به طور کلی تمکین عام بر روابط خانوادگی اشاره دارد .
تمکین خاص ، به روابط زناشویی مربوط می شود و زن بر اساس این نوع تمکین موظف به رفع نیازهای جنسی همسر خویش می باشد .
در صورتی که مرد و زن از انجام وظایف زناشویی خود سرباز زنند ، در اصطلاح فقه و حقوق مسئله ی نشوز رخ داده است ، به زنی که عدم تمکین را انجام می دهد ناشزه و همچنین به مرد ناشز گفته می شود .
ناشزه بودن زن در صورت هر نوع عدم تمکین کردن است ، خواه این عدم تمکین عام باشد و خواه عدم تمکین خاص .
اگر زن از شوهر خود تمکین نکند ( زن ناشزه ) ، نفقه به او تعلق نمی گیرد .
شرایط تعلق مهریه زن ناشزه
مطابق با قانون مدنی ماده ی ۱۰۸۵ و ۱۰۸۶ اگر زنی که ازدواج کرده و مهریه ی او عندالمطالبه باشد ، می تواند تمکین نکند و ضمن دریافت نفقه ، مهریه نیز به او تعلق می گیرد ، مهریه در مقابل تمکین نیست .
در واقع زن می تواند با توجه به حق حبس ( حقی که بر اساس قانون مدنی ، زن می تواند اعلام کند تا مهریه اش را کامل نگرفته است ، تمکین نخواهد کرد ) تا زمان دریافت مهریه، تمکین نکند ، از این رو مهریه زن ناشزه نیز پابرجا خواهد بود .
پس مهریه زن ناشزه در صورتی که حال و عندالمطالبه باشد با توجه به حق حبس ، به وی تعلق خواهد گرفت .
” به محض عقد نکاح زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید “
مهریه زن چیست ؟
یکی از مهمترین حقوق مالی که به موجب عقد نکاح به زنان تعلق می گیرد ، مهریه ای است که در حین عقد مرد پرداخت آن به زن را می پذیرد . به موجب ماده 1082 قانون مدنی ، " به مجرد عقد ، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید " . بر اساس این ماده ، مالکیت زن بر مهر از همان لحظه ای که عقد نکاح خوانده شد ، به وجود می آید . از جمله آثار مالکیت زن بر مهریه هم آن است که وی می تواند اقدام به مطالبه مهریه و یا بخشیدن مهریه نماید . برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مهریه زن ، مطالبه مهریه و بخشیدن مهریه کلیک کنید .
زن ناشزه کیست ؟
یکی از تکالیفی که به موجب عقد نکاح بر عهده زن قرار می گیرد ، تمکین از شوهر می باشد. تمکین یعنی اطاعت کردن از شوهر. تمکین از شوهر در معنای عام و خاص به کار می رود . تمکین عام یعنی اطاعت از شوهر در مسائل کلی زندگی مشترک ؛ مثل سکونت در منزلی که شوهر انتخاب کرده و تمکین خاص هم ناظر بر روابط زناشویی زوجین می باشد . حال ، در صورتی که زن از شوهر خود تمکین نکند ، مرتکب نشوز شده است . ن
شوز زن مترادف عدم تمکین است . به چنین زنی زن ناشزه هم گفته می شود .
مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است
ابتلای شوهر به امراض جنسی و مقاربتی
طبق ماده 1127 قانون مدنی " هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد ، زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع نمایدو امتناع به علت مزبور مانع از حق نفقه نخواهد بود " .
بنابراین ، در صورتی که مرد به یکی از امراض مقاربتی مبتلا شود ، زن تا جایی که از سرایت آن بیماری مصون باشد ، می تواند از نزدیکی با شوهر امتناع کند . از آن رو که پرداخت نفقه در گروی تمکین زن از مرد می باشد ، اما به دلیل آنکه این عدم تمکین برای حفظ زن از بیماری های جنسی است ، در صورتی که به دلیل این نوع بیماری ها زن تمکین نکرد ، همچنان از حق نفقه برخوردار است و مرد نمی تواند بدلیل عدم تمکین در چنین شرایطی از پرداخت نفقه زن خودداری کند . در غیر اینصورت ، به مجازات عدم پرداخت نفقه محکوم می شود .
نکته : عدم تمکین در این ماده ناظر بر تمکین خاص می باشد ؛ یعنی عدم تمکین زن فقط در خصوص روابط زناشویی آنهاست و زن باید تمکین عام کند.
ضرر بدنی ، مالی و شرافتی
ماده 1115 قانون مدنی ، " اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد ، زن می تواند مسکن علیحده {جداگانه }اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر را نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است ، نفقه بر عهده شوهر خواهد بود " .
بنابراین ، اگر زندگی با شوهر زیر یک سقف یا تمکین از شوهر برای زن خطری در پی داشته باشد ، می تواند از تمکین خودداری کند و حق نفقه او باقیست .
تعیین محل زندگی توسط زن
مطابق ماده 1114 قانون مدنی " زن باید در منزلی که شوهر تعیین می کند سکنی نماید ؛ مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد ".
بنابراین ، در صورتی که حق تعیین منزل به زن داده شده باشد ، زن می تواند از زندگی کردن در منزل مشترک با مرد خودداری کند ؛ اما موظف است که در خصوص وظایف زناشویی از شوهر خود تمکین نماید
بیماری زن
در صورتی که زن دچار بیماری شده باشد می تواند از تمکین خاص خودداری کند . برخی از بیماری ها در زن مجوزی قانونی و مشروع برای عدم تمکین خاص به شمار می روند .
مثل رَتَق و قَرَن که به معنای ، استخوان زایدی که مانع نزدیکی شود عدم تمکین زن را مشروع می کنند . همچنین در شرایطی که زن در عادت ماهیانه باشد ، می تواند از تمکین خودداری کند و این هم یکی از موارد مجاز عدم تمکین محسوب می شود .
استفاده از حق حبس
یکی دیگر از مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است ، حالتی است که زن از حق حبس خود استفاده کند .
ماده 1085 قانون مدنی ، " زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در قبال شوهر دارد امتناع کند ؛ مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مُسقط حق نفقه نخواهد بود "
به عبارت دیگر ، اگر بین زوجین رابطه زناشویی برقرار نشده باشد ، زن می تواند تا زمانی که تمام مهریه به او پرداخت نشده است ، از شوهر خود تمکین نکند که در این صورت ، باز هم دارای حق نفقه خواهد بود.
واجبات شرعی
مثلا در ایام حج ، روزه و یا اعتکاف ، زن می تواند از تمکین خاص خودداری نماید.
بیشتر بخوانید:
ناشزه کیست ؟ حکم زن ناشزه چیست ؟
نشوز مرد در قانون چه ضمانت اجرایی دارد ؟
تمکین چیست ؟ الزام به تمکین زوجه و آثار عدم تمکین
دیدگاه ها