ممنوع الخروج کردن شوهر بابت مهریه چگونه است ؟

نحوه ممنوع الخروجی مرد بابت مهریه

با استناد به ماده ۲۳ قانون محکومیت های مالی در هر دعاوی حقوقی از جمله مطالبه مهریه ،پس از صدور رای محکومیت مهریه و نپرداختن مهریه و یا تقسیط نشدن مهریه توسط زوج ،محکوم له (زوجه) می تواند از دادگاه صادر کننده رای تقاضای صدور قرار ممنوع الخروج کردن زوج (شوهر) را کند . دادگاه تکلیف به پذیرش آن دارد مگر این که مهریه پرداخت شود یا اعسار زوج برای پرداخت مهریه پذیرفته شود. همچنین اگر شوهر (محکوم علیه) تامینی مناسب به تشخیص دادگاه بسپارد، رفع ممنوع الخروجی صادر می شود. تنها در مواردی که مرد نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند یا زن از تقاضای ممنوع الخروجی همسرش منصرف شود. و دادگاه و مراجع قضایی قرار یا حکمی مبنی بر رفع ممنوع الخروجی مرد صادر کنند،اداره ثبت از ممنوع الخروجی مرد رفع اثر میکند. معمولا رویه دوایر اجرای اداره ثبت اسناد بدین گونه است که با درخواست زن اگر مهریه عندالاستطاعه باشد منوط به معرفی مال شوهر از سوی زن به دادگاه است.

در این مقاله به مهمترین نکاتی درباره ممنوع الخروج شدن مرد توسط زن به دلیل عدم پرداخت مهریه اشاره میشود تا اطلاعات کافی در این مورد را داشته باشید.

ممنوع الخروج شدن مرد توسط اجرای اسناد رسمی

زن برای دریافت مهریه خود میتواند از طریق دفترخانه رسمی ازدواج اقدام نماید و مبادرت به صدور اجراییه نماید که پس از ابلاغ آن به زوج زن میتواند تمام اموال منقول و غیر منقول همسر را بازداشت نماید اما امکان دارد در برخی موارد زن امکان دسترسی به اموال شوهر را نداشته باشد یا نتواند مالی را برای وصول طلبش معرفی نماید و مرد هم خود از معرفی اموالش خودداری نماید که در این شرایط میتواند دستور ممنوع الخروج شدن مرد را بدهد تا مرد به دلیل پرداخت نکردن مهریه و فرار از پرداخت امکان خروج از کشور را نداشته باشد و بتوان از این لحاظ مانع او شد.

هدف از ممنوع الخروج شدن مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه ابزاری است که مرد را تحت فشار قرار دهد و مجبور شود که مهریه زن را پرداخت نماید.

راه های رفع ممنوع الخروجی مرد

زمانی ممنوع الخروجی مرد رفع میشود که مهریه را پرداخت کرده باشد و یا این که زن خود نسبت به عدم پرداخت مهریه توسط مرد رضایت دهد و از ممنوع الخروج کردن مرد منصرف شود که در این صورت دادگاه و یا مراجع قضایی حکم رفع تامین خواسته زن را صادر و اداره ثبت هم حکم رفع ممنوعیت از سفر را صادر مینماید.

نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که مردان بدهکار نمی توانند برای رفع ممنوع الخروجی مالی را به عنوان وثیقه تحویل اداره ثبت دهند و فقط رفع آن توسط سه مورد بالا میباشد.

نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که در صورت پرداخت مهریه، مرد باید جریمه دولتی نیز بپردازد و میزان آن که به نسبت طلب میباشد که به عنوان نیم عشر و یا حق الاجرا باید نزد دولت پرداخت شود.

اگر نیم عشر دولتی از جانب مرد پرداخت نشود اداره اجرا میتواند حکم ممنوع الخروج شدن مرد را رفع اثر ننماید زیرا بدهی شامل طلبی است که دولت که همان بستانکار است تقاضا میشود و مبلغی است که تحت عنوان حقوق دولتی به مرد تعلق میگیرد.

شرایط شغلی مرد ممنوع الخروج شده

در برخی موارد اشخاصی به لحاظ نوع کار و حرفه خود که لازمه آن خروج از کشور است تقاضای رفع ممنوع‌الخروجی دارند. در این موارد به استناد رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری که در تاریخ 23 بهمن ماه سال 80 صادر گردید، پس از احراز شرایط خاص بدهکار که با مفاد رای صادره مطابقت داشته باشد ممنوع‌الخروجی بدهکار رفع می‌شود. با توجه به ماده 17 قانون گذرنامه که به منظور حفظ و تامین حقوقی طلبکاران وضع شده بدهکارانی که با هدف امتناع از پرداخت بدهی خود در صدد خروج از کشور هستند و به لحاظ خروج آن ها تامین طلب بستانکار غیرممکن می‌گردد ممنوع‌الخروج می‌شوند.

اما مردانی که به واسطه انجام وظایف و ماموریت‌های سازمان‌های دولتی خروج آنان از کشور الزامی و اجتناب‌ناپذیر است ممنوع‌الخروجی آنان رفع می‌شود.

آیا مردی که حکم اعسار میگیرد ممنوع الخروج میشود ؟

یکی از مشکلاتی که این اداره همواره با آن مواجه است در خواست بدهکارانی است که به لحاظ اخذ حکم تقسیط بدهی خود به لحاظ ادعای اعسار از پرداخت یک جای بدهی، تقاضای رفع اثر از ممنوع‌الخروجی را دارند در حالی که صدور حکم تقسیط بدهی از سوی مرجع قضایی مجوزی برای رفع ممنوع‌الخروجی نیست.

مردی که حکم اعسار میگیرد و پرداخت مهریه را قسط بندی میکنند بجای این که آن را یکجا پرداخت نماید در صورتی که تقاضای رفع ممنوعیت از کشور را داشته باشد نمیتوان ممنوعیت مرد را رفع نمود و تا پرداخت آخرین وام ممنوعیت زوج باقی میماند.

آیا ممنوع الخروج شدن یک مرد محدوده زمانی خاصی دارد ؟

محدوده زمانی خاصی برای ممنوعیت مرد وجود ندارد و تا زمانی که تمام مهریه ای که از جانب دادگاه مشخص میشود پرداخت نشود ممنوعیت خروج از کشور به اثر خود باقی میماند حتی اگر سالیان زیادی زمان ببرد دستور ممنوعیت خروج از کشور مرد از بین نخواهد رفت.

با توجه به اینکه ماده 17 قانون گذرنامه به طور کلی و بدون قید مدت دستور منع خروج بدهکاران اجرایی از کشور را بنا به تقاضای بستانکار تجویز کرده است. بنابر این تا زمانی که از طرف بدهکار موجبات پرداخت بدهی فراهم نشود نمی‌توان ممنوع‌الخروجی را رفع کرد.

اطلاع داشتن مرد قبل از حکم ممنوع الخروجی

موضوعی که باید به آن توجه کرد این است که در صورت عدم پرداخت مهریه عندالمطالبه و درخواست زوجه برای ممنوع الخروج شدن مرد در مقابل عدم پرداخت مهریه مرد حق خروج از کشور را ندارد و به همین دلیل زوج در صورت بیماری و یا شرایط شغلی خود ناگزیر نمیتواند از کشور خارج شود تا زمانی که حکم ممنوعیت او رفع شود.

اجراییه صادره علیه مرد به آدرسی که در زمان ازدواج در عقد نامه شخص قید شده فرستاده میشود اما مشکلی که وجود دارد این است که در بسیاری از موارد نشانی این افراد تغییر کرده و مردم اقدام به اطلاع رسانی در دفاتر خانه ازدواج نمیکنند و در این صورت مرد از صدور حکم ممنوعیت بی اطلاع میشود و تا زمانی که قصد خروج از کشور را نداشته باشد و داخل فرودگاه نشود پی به این موضوع نمی بردو بعد از اطلاع داشتن باید به اداره گذرنامه مراجعه کرده و علت آن را از اداره جویا شود و اگر بخاطر پرداخت نکردن مهریه باشد باید ابتدا بدهی خود را پرداخت نماید و سپس ممنوعیت وی رفع شود.

آیا قبل از ممنوع‌الخروج شدن یک مرد او در جریان این موضوع قرار می‌گیرد ؟

متاسفانه در سال‌‌های اخیر شاهد هستیم که زوجین هنگام عقد، مهریه‌های سنگین و با رقم بالا تعیین می‌کنند و توجهی به عواقب بعدی آن ندارند. کمترین آسیب این نوع از ازدواج‌ها حتی در صورت نداشتن هر گونه مالی که زوجه بتواند طلب نماید، ممنوع‌الخروجی مرد است و در مواردی که مرد به خاطر درمان و یا شرایط شغلی ناگزیر به خروج از کشور است دچار مشکل شده و زندگی او به کلی مختل می‌گردد.

از آنجایی که اجراییه صادره علیه مرد به نشانی و آدرسی که هنگام ثبت ازدواج در عقدنامه او قید شده ابلاغ می‌گردد در بسیاری از موارد نشانی قید شده تغییر یافته و چون مردم پس از تغییر مکان و سکونت در محل جدید این موضوع را به دفترخانه ازدواج اطلاع نمی‌دهد و ابلاغ اجراییه نیز به طریق قانونی از طریق الصاق در محل قید شده درسند ازدواج صورت می‌گیرد، مرد از صدور آن بی‌اطلاع است و زمانی که قصد خروج از کشور را دارد و به فرودگاه مراجعه می‌کند پی به ممنوع‌الخروجی خود می‌برد و با مراجعه به اداره گذرنامه و اطلاع از علت آن به اداره اجرا مراجعه کرده و به لحاظ فرصت کوتاهی که معمولا تا تاریخ مسافرت خود دارد نمی‌تواند بدهی خود را بپردازد.

برای حل این مشکل چه راهکاری می توان ارائه داد ؟

توصیه می‌شود در مواردی که مرد احتمال صدور اجراییه را از طرف همسر خود می‌دهد به دفتر خانه ازدواج مربوطه و یا اداره اجرا- در صورت صدور اجرایی- مراجعه نموده و آدرس واقعی خود را که روند پرونده اجرایی را سهل‌تر کند ارائه دهد تا به لحاظ عدم اطلاع وی از اقدامات اجرایی متحمل ضرر جبران‌ ناپذیری نگردد، چرا که در این‌گونه موارد، اداره اجرا تکلیفی نداشته و صرفا ابلاغ اجراییه و اخطاریه‌های بعدی به محل مندرج در سند ازدواج صورت می‌گیرد. زن در قبال چه میزان از طلب خود می‌تواند همسرش را ممنو‌ع‌الخروج کند ؟‌

زن می‌تواند پس از شناسایی اموال همسرش و ارزیابی هر یک از اموال و بازداشت آنها در قبال قسمتی از طلب خود در صورتی که آن اموال پاسخگوی قسمتی از طلب او باشد به منظور تامین باقیمانده طلب تقاضای ممنوع‌الخروجی مرد بدهکار را بنماید. بنابراین تفکیک طلب و بازداشت هر یک از اموال بدهکار در قبال مبلغی از طلب امکان‌پذیر است. در ضمن اگر زن قادر به شناسایی اموالی از بدهکار نباشد تنها بابت قسمتی از طلب خود مرد را ممنوع‌الخروج می‌کند.

آیا مرد پس از پرداخت طلب همسرش باید جریمه دولتی نیز بپردازد ؟‌

با توجه به این که به نسبتی از طلب که وصول می‌شود حقوق دولتی که نیم‌عشر یا حق‌الاجرا است نیز به آن تعلق می‌گیرد لذا قسمتی از پرداختی توسط مرد بابت نیم‌عشر دولتی کسر می‌گردد.

اداره اجرا می‌‌تواند به عنوان ذینفع مردی را ممنوع‌الخروج کند ؟

اداره اجرا می‌‌تواند بابت حق‌الاجرای وصول نشده خود بدهکار را ممنوع‌الخروج نماید یا در صورت ممنوع‌الخروجی تا زمانی که نیم‌عشر دولتی پرونده پرداخت نگردیده است، از ممنوع‌الخروجی رفع اثر ننماید، چرا که بدهی شامل طلبی است که بستانکار تقاضا نموده و مبلغی است که به عنوان حقوق دولتی به آن تعلق می‌گیرد.

پاسخ به سوالات متدوال کاربران درباره ممنوع‌الخروج کردن

سوال: با سلام. سند ازدواج من دست پدرزنم هست. آیا می توانم همسرم را ممنوع الخروج کنم ؟ البته فقط کپی دارم.

جواب: بله میتوانید به دفترخانه ای که عقد کرده اید مراجعه کنید و رونوشت سند ازدواج را دریافت کنید سپس برای ممنوع الخروجی اقدام کنید.

سوال: سلام، بنده کل مهریه خود را از طریق دادگاه به اجرا گذاشته ام. حال چطور میتوانن برای ممنوع الخروج کردن همسرم از طریق اجرای ثبت اقدام کنم؟ چه مدارکی لازم است ؟

جواب: برای ممنوع الخروج کردن زوج از طریق اجرای ثبت باید عقد نامه و شناسنامه خود را به اجرای ثبت اراه دهید.

بیشتر بخوانید:

شرایط لازم برای گرفتن پاسپورت(گذرنامه)