دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
دیه دست و پا در قانون مجازات اسلامی چقدر است ؟
15
زمان مطالعه: 10 دقیقه
در قانون مجازات اسلامی برای صدمات و جراحات وارد شده عمدی و غیر عمدی در صورتی که قصاص نداشته باشد برای هر عضو دیه تعیین شده است. برای برسی دیه دست و پا با دلگرم همراه باشید.

دیه دست و پا در قانون مجازات اسلامی

قصد داریم با شرح دیات در قانون مجازات‌های اسلامی به مبحث دیه دست و پا و همچنین نحوه محاسبه آن بپردازیم. تاثیر هر یک از آسیب‌ها (شکستگی، قطع و از بین رفتن، کندن، فلج شدن و…) در میزان دیه دست و پا با توجه به نسبت آن به کل دیه محاسبه می‌شود.

در شرایطی که اندازه دیه دست و پا در قوانین مشخص نشده باشد، به آن آسیب ارش تعلق می‌گیرد.

separator line

مواد قانونی مربوط به دیه دست و پا

در قانون مجازات اسلامی مواد 635 تا 646 در بحث دیات به دیه دست و پا پرداخته است در ذیل هر کدام را به طور جداگانه برسی می کنیم.

دیه قطع کردن دست و پا

ماده 635 قانون مجازات اسلامی: قطع کردن و یا از بین بردن هریک از دست‌ها از مفصل مچ به شرط آن که دارای انگشتان کامل باشد، موجب نصف دیه کامل است، حتی اگر به هر علت فرد دارای یک دست باشد.

در دست یا پا علاوه بر استخوان دست یا پا، انگشتان نیز جز دست محسوب مى شوند. یعنى اگر دست کسى را از شانه قطع کنند، انگشتان دست نیز جزء دست حساب مى شود و دیه جداگانه ندارد، اما اگر فقط انگشت دست قطع شود یعنى، دست سالم باشد و کف دست نیز سالم باشد، ولى پنج انگشت یک دست یا ده انگشت دو دست و یا پا را قطع کنند، در این صورت دیه انگشتان دست که ده عدد است،

دیه کامل انسان مى باشد و در پا هم به همین صورت. یعنى, دیه کامل انسان، پس دیه انگشتان غیر از دیه دست مى باشد و دیه هر انگشت، یک دهم دیه کامل انسان است، بنابراین دیه ده انگشت دستها در صورتى که سالم باشند, دیه کامل است, اما اگر کسى در هر دست سه انگشت داشته و دو انگشت دیگر قطع شده باشد یا از بدو تولد نداشته است و کسى آن سه انگشت را قطع کند، باید دیه هر انگشت را بپردازد یعنى، دیه شش انگشت وى که قطع شده، ششصد دینار است. دیه انگشتان پا نیز همین طور محاسبه مى شود .

separator line

دیه قطع تمام انگشتان دست

ماده 636 قانون مجازات اسلامی: قطع تمام انگشتان یک دست از انتهای انگشتان یا تا مچ، موجب نصف دیه کامل است. دیه کامل برابر است با : 270 میلیون تومان

براى قطع تمامى انگشتان در شرع و قانون دیه کامل مشخص شده است یعنى اگر شخصى ده انگشت دست کسى را قطع کند باید دیه کامل یک انسان را بدهد و همین طور انگشتان پا بنا بر این دیه هر یک از انگشتان یک دهم دیه کامل است یعنى هزار درهم.

separator line

دیه قطع کف دست

ماده 637 قانون مجازات اسلامی: قطع کردن و یا از بین بردن کف دستی که به هر علت دارای انگشت‌ نمی‌باشد‌، ارش به آن تعلق می‌گیرد.

‌تبصره- در قطع کردن و یا از بین بردن کف دستی که کمتر از پنج انگشت دارد، علاوه بر دیه آن انگشتان، نسبتی از ارش کف دست نیز ثابت است، بدین ترتیب که اگر مچ دست دارای یک انگشت باشد، علاوه بر دیه یک انگشت، چهارپنجم ارش کف دست و اگر دارای دو انگشت باشد، علاوه بر دیه دو انگشت، سه پنجم ارش کف دست و اگر دارای سه انگشت باشد، علاوه بر دیه سه انگشت، دوپنجم ارش کف دست و اگر دارای چهار انگشت باشد، علاوه بر دیه چهار انگشت، یک پنجم ارش کف دست نیز پرداخت می‌شود.

separator line

دیه قطع دست دارای ساعد

ماده 638 قانون مجازات اسلامی: قطع دست دارای ساعد از آرنج، چه کف دست داشته باشد یا نداشته باشد، نصف دیه کامل دارد.

دیه قطع دست دارای بازو

قطع دست دارای بازو از شانه، چه آرنج داشته باشد یا نداشته باشد، نصف دیه کامل دارد.

ماده 638 قانون مجازات اسلامی:

قطع دست دارای ساعد از آرنج، خواه دارای کف باشد خواه نباشد نصف دیه کامل دارد و قطع دست دارای بازو از شانه، خواه دارای آرنج باشد خواه نباشد، نصف دیه کامل دارد.

separator line

ماده 639 قانون مجازات اسلامی:

دستی که دارای انگشتان است اگر بالاتر از مفصل مچ و نیز دستی که دارای ساعد است اگر بالاتر از آرنج قطع گردد علاوه بر نصف دیه کامل، موجب ارش مقدار زائدی که قطع شده نیز می‌باشد‌.

separator line

دیه قطع دست اصلی

ماده 640 قانون مجازات اسلامی:

قطع دست اصلی کسی که از مچ یا آرنج یا شانه دارای دو دست است، نصف دیه کامل به او تعلق می‌گیرد و قطع دست زائد موجب ارش است.

تشخیص دست اصلی و زائد برعهده کارشناس مورد وثوق (اطمینان) است.

separator line

دیه انگشت اصلی دست

ماده 641 قانون مجازات اسلامی: دیه هریک از انگشتان اصلی دست، یک دهم دیه کامل است.

نظر به این که دیه در جراحتها متفاوت است و در انگشتان دست و پا که داراى بندهاى متعدد است نیز متفاوت مى باشد و دیه انگشت نیز بین بندهاى آن تقسیم مى شود. مثلاً در خراش، که دیه انگشت، ده درهم است در غیر شست بین بندهاى سه گانه تقسیم مى شود یعنى دیه هر بند 3/33 درهم نقره است و در شست بین دو بند تقسیم مى شود چون شست دو بند بیشتر ندارد یعنى دیه خراشِ یک بند انگشت شست پنج درهم است و این دیه در انگشتان دست و پا فرق نمى کند.

separator line

دیه بند انگشت دست

ماده 642 قانون مجازات اسلامی: بریدن یا از بین بردن هر بند انگشت غیر شست، موجب یک سوم دیه آن انگشت و هر بند انگشت شست، موجب نصف دیه شست است.

هر انگشت بندهایى دارد که در شست دو بند و در غیر شست سه بند مى باشد، بنابراین دیه انگشت بین بندهاى آن تقسیم مى شود یعنى هر بندى در شست، نصف دیه انگشت شست و در غیر شست ثلث دیه یعنى یک سوم دیه انگشت را دارد.

separator line

دیه فلج کردن هر انگشت دست

فلج کردن هر انگشت دست یا پا دو سوم دیه آن انگشت است. یعنى اگر کسى دست کسى را بزند و یک انگشت او فلج شود در این صورت باید دیه آن را که دو ثلث دیه انگشت است بدهد و این در انگشتان دست و پا و در شست و غیر آن یکسان است و دیه آن به صورت فوق محاسبه و پرداخت مى شود.

دیه انگشت فلج ثلث دیه انگشت سالم است; یعنى اگر شخصى در دست خود انگشت فلجى دارد و کسى آن را قطع کند, باید دیه انگشت فلج داده شود و دیه انگشت فلج, ثلث دیه انگشت سالم است و این در انگشتان دست و پا و یا انگشت شست و غیر آن یکسان است .

separator line

دیه انگشت زائد

ماده 643 قانون مجازات اسلامی: دیه انگشت زائد، یک سوم دیه انگشت اصلی و دیه بندهای انگشت زائد، یک سوم دیه همان بند اصلی و دیه بند زائد انگشت اصلی یک سوم دیه بند اصلی همان انگشت است.

‌تبصره- درصورتی که بند انگشت دارای نقص باشد به همان میزان از مقدار دیه آن کاسته می‌شود.

اگر کسى غیر از ده انگشت دست و پا، انگشتان زائد دیگرى مثلاً در یک دست شش انگشت داشته باشد (که گاهى دیده مى شود) دیه انگشت زاید ثلث دیه انگشت سالم است. یعنى اگر دیه انگشت سالم صد دینار است دیه انگشت زاید 33 دینار مى باشد و دیه انگشت زاید بین بندهاى آن تقسیم مى شود. اما اگر کسى در انگشت یک بند زاید داشته باشد, دیه آن ثلث دیه یک بند است.

نکته اى که تذکر آن لازم به نظر مى رسد این که فرقى ندارد انگشت زائد شست باشد یا غیر آن فقط در بندها فرق دارند که آن هم قبلاً بیان شده است .

separator line

دیه فلج کردن دست

ماده 644 قانون مجازات اسلامی: دیه فلج کردن هر دست دوسوم دیه دست، دیه فلج کردن هر انگشت دوسوم دیه همان انگشت. دیه قطع دست فلج یک سوم دیه دست و دیه قطع انگشت فلج یک سوم دیه همان انگشت است.

separator line

دیه از بین بردن ناخن

ماده 645 قانون مجازات اسلامی: دیه از بین بردن ناخن به طوری که دیگر نروید یا فاسد و معیوب بروید، یک درصد دیه کامل و اگر بدون عیب بروید، نیم درصد دیه کامل می‌باشد‌.

separator line

دیه پا و انگشتان پا

ماده 646 قانون مجازات اسلامی:

احکام ذکر شده در دیه دست و انگشتان آن، در پا و انگشتان آن نیز به همان صورت است.

separator line

سوالات متداول کاربران در خصوص دیه دست و پا

سوال: بین انگشت ۴و۵ دستم پاره شده و تاندون هم پاره شده و عمل کردم. میخوام بدونم چقدر دیه بهم تعلق میگیره ؟

جواب: بابت جراحت دستتون ۳ درصد دیه کامله و پارگی تاندون دستتون ۲تا ۴درصد ارش تعلق میگیرید.

separator line

سوال: میزان دیه بند انگشت اشاره دست چپ چیست ؟

جواب: شگستگی بند انگشت غیر شست
الف- دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار پنجم دیه شکستن آن است.
(بند الف ماده 569 را در نظر داشته باشید همانطور که ذکر گردید دیه شکستگی یک پنجم و درصورت مطلوب التیام یافتن کسر چهار پنجم هم اضافه می گردد.)

separator line

سوال: انگشتان دوم و سوم و چهارم و پنجم دست چپ بنده بر اثر شکستگی دچار محدودیت حرکتی شده به طوری که قابلیت مشت کردن را از دست داده و اشکال در بند میانی و انتهایی انگشتان می باشد .همچنین انگشت چهارم از بند انتهایی دچار تخریب استخوان و انحراف به یک سمت گردیده. پزشک قانونی میزان دیه را ده درصد تعیین کرده. آیا این میزان دیه درست می باشد ؟

جواب: بله قطعا میزان دیه ای که توسط پزشکی قانونی مشخص شده است صحیح می باشد.

separator line

سوال: امکان مطالبه ی دیه شکستگی دست بعد از دو سال امکان پذیر است ؟

جواب: بله در صورتیکه مدارک کامل و گواهی پزشکی قانونی داشته باشید با شهادت شهود میتوانید برای مطالبه ی دیه اقدام کنید.

separator line

سوال: دیه شکستگی دست در صورت عدم مراجعه به پزشکی قانونی قابل مطالبه است ؟

جواب: خیر، به دلیل عدم مراجعه به پزشکی قانونی و نداشتن گواهی از پزشکی قانونی نمیتوانید دیه ی خود را از ایشان مطالبه کنید.

separator line

سوال: دیه شکستگی استخوان پاشنه پا و استخوان مکعبی پا چقد است ؟

جواب: برای تعیین دیه باید بعد از ارجاع به پزشکی قانونی و تنظیم گواهی میزان دیه را دادگاه مشخص کند.

separator line

سوال: دیه شکستگی پا در تصادف چقدر می باشد ؟

جواب: ماده ۵۶۹ قانون مجازات اسلامی دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر به شرح زیر است: الف- دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار پنجم دیه شکستن آن است. بنابر این دیه شکستگی پا در صورتی که بصورت مطلوب التیام پیدا کند ٨ درصد دیه کامل و بصورت نامطلوب ١٠ درصد دیه کامل و بابت پلاتین و سایر جراحات وارده ناشی از تصادف ارش تعیین خواهد شد.

منبع: کتاب قانون مجازات اسلامی | تدوین : جهانگیر منصور

بیشتر بخوانید:

نرخ دیه چشم و بینایی در سال ۹۸ چه میزان است ؟

دیه پرده بکارت و پاره کردن عمدی آن چقدر است ؟

دیه جنایت بر میت چگونه محاسبه می شود ؟



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.7 از 5 (15 رای)  

    ۳ دیدگاه

    شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

    مهدی | ۲ سال پیش
    بر اثر دستگاه پرس سرکار نصف کف دست و پنج انگشتم قطع شده چگونه دیه ش محاسبه میشه
    چقدر تعلق میگیره
    0
    0
    محمد | ۴ سال پیش
    دیه پارگی تاندون ساعد دست چقد محاسبه میشه؟
    0
    1
    saman | ۴ سال پیش
    12سانت پارگی در ساعد دست چپ،پارگی تاندون دست چپ،و از بین رفتم عصب انگشت شصت دست چپ.چقد دیه شامل میشود؟!با تشکر.
    3
    2
    
    hits