دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
ابلاغیه چیست ؟ احکام ابلاغیه چه می باشد ؟
13
زمان مطالعه: 8 دقیقه
یکی از مهم‌ترین ارکان دادرسی عادلانه، ابلاغ می باشد. می توان گفت تا ابلاغ صحیحی انجام نپذیرد و دوطرف دعوی، از زمان و مکان دادرسی اطلاع نداشته باشند جلسه دادرسی هم تشکیل نخواهد شد.

ابلاغیه چیست ؟

ابلاغ در واقع فرایندی قانونی است که به موجب آن بایستی مخاطب را از مفاد دادرسی و تشریفات آن مطلع نمود .

زمانی که دعوایی برای نخستین بار در دادگستری مطرح می شود و پرونده ای برای آن تشکیل می شود ، اولین دستوری که از طرف دادگاه صادر می شود ، ابلاغ یک نسخه از دادخواست به خوانده دعوی می باشد که به آن ابلاغیه گفته می شود.

مطابق ماده 302 قانون آیین دادرسی مدنی"هیچ حکم یا قراری را نمی توان اجراء نمود ؛ مگر اینکه به صورت حضوری و یا به صورت دادنامه یا رونوشت گواهی شده آن ، به طرفین یا وکیل آنان ابلاغ شده باشد." در واقع ، ابلاغ بایستی طبق تشریفاتی که در قانون آیین دادرسی مدنی درباره انواع ابلاغ اعم از ابلاغ قانونی و ابلاغ واقعی مقرر شده است به انجام برسد.

البته شایان ذکر است که اخیرا سامانه ای تحت عنوان سامانه ثنا برای ابلاغ الکترونیکی اوراق قضایی توسط قوه قضاییه تاسیس شده است.

احکام مربوط به ابلاغ

احکام ابلاغ مطابق قانون آیین دادرسی مدنی به شرح زیر است:

  1. ابلاغ از طریق مامور ابلاغ که زیر نظر واحد ابلاغ دادگستری است صورت می پذیرد.
  2. مامور ابلاغ موظف است حداکثر ظرف مدت دو روز اوراق را به شخص خوانده ابلاغ نماید و رسید بگیرد. بنابراین ، مطابق قانون مهلت ابلاغ ، حداکثر دو روز است.در صورتی هم که خوانده از گرفتن اوراق امتناع کند ، مامور ابلاغ ، امتناع خوانده و تاریخ آن را در برگه قید می کند و اوراق را به دفتر دادگاه باز می گرداند. این امتناع سبب نمی شود که وی بتواند مدعی عدم ابلاغ شود .
  3. طبق مقررات قانونی ، ابلاغ اوراق ممکن است در محل کار صورت پذیرد و یا در محل سکونت. قابل ذکر است که از آن رو که مطابق مقررات قانون مدنی اقامتگاه زن شوهردار محل اقامت همسر اوست، علی الاصول ابلاغ بایستی در همان محل صورت پذیرد. اما قانونگذار برای جلوگیری از تضییع حقوق زنانی که در محل اقامت شوهر خود نیستند، بخصوص در دعاوی خانوادگی، محل ابلاغ آنان را نیز محل سکونت یا محل کار آنان تعیین نموده است.
  4. هریک از طرفین دعوا و یا وکلای آنها می توانند محلی برای ابلاغ اوراق اخطاریه و ضمایم آن در شهری که دادگاه رسیدگی کننده در آن واقع است ، انتخاب نمایند که در این صورت کلیه اوراق مربوط به دعوا در آن محل ابلاغ می گردند.
  5. در صورتی هم که طرفین دعوا محلی که ابلاغ در آن صورت می پذیرد را تغییر بدهند، یا اشتباه آن را درج نموده باشند ، بایستی محل جدید را به اطلاع دادگاه برسانند، چرا که در غیر این صورت ابلاغ در محل سابق انجام می شود.

مأموران ابلاغ قضایی

ابلاغ توسط مأمور پست یا کارمند دادگاه انجام نمی‌شود؛ بلکه ابلاغ باید توسط مأموران ابلاغ انجام شود.

منظور از مأمور ابلاغ کسی است که قانون وی را جزو ضابطان دادگستری قرار داده است و یکی از تکالیف آنها ابلاغ اوراق قضایی است. در دادگستری‎ها مأموران ابلاغ زیر نظر واحد ابلاغ انجام وظیفه می‎کنند. حوزه عمل هر یک از مأموران ابلاغ مشخص است. در شهرهای کوچک که فاقد واحد ابلاغ است، مأموران ابلاغ زیر نظر مدیر دفتر دادگاه امر ابلاغ را پیگیری می‌کنند.

ابلاغیه

انواع ابلاغ

انواع ابلاغ :

  1. ابلاغ واقعی : اگر برگه های قضایی به دست کسی برسد که نام او در برگه درج شده است، ابلاغ واقعی خواهد بود که کامل ترین نوع ابلاغ است.
  2. ابلاغ قانونی : اما اگر برگه های ابلاغ به دست خود فرد نرسد، عنوان ابلاغ، قانونی خواهد بود، بنابراین ابلاغ ممکن است به دو صورت قانونی و واقعی باشد.

رایی که در دادرسی به دنبال ابلاغ واقعی صادر شود، رای حضوری است. این رای در صورتی که شرایط تجدیدنظرخواهی را داشته باشد، قابل اعتراض شمرده خواهد شد، بنابراین حضوری بودن ابلاغ، زنجیره ای از اتفاقات را به دنبال دارد که تا روز آخر دادرسی تاثیرگذار است، بنابراین رعایت مقررات ابلاغ در عادلانه بودن دادرسی تاثیر بسیار دارد.

واخواهی باید در دادگاهی انجام شود که رای غیابی را صادر کرده است. ابلاغ وقتی واقعی است که مامور ابلاغ، برگه برساند و در نسخه دیگر رسید “قضایی را ظرف دو روز به شخص مخاطب” بگیرد،

توجه داشته باشید که اگر مامور ابلاغ تمامی شرایط را رعایت کند اما برگه ها را در غیر محل اقامت قانونی به مخاطب برساند، مخاطب می تواند از گرفتن آن اوراق خودداری کند و از مامور بخواهد آن را در محل اقامت قانونی به وی ابلاغ کند.

اما اگر ابلاغ قانونی باشد و به دنبال آن خوانده در دادگاه حاضر نشود و لایحه نیز نفرستد، رای غیابی خواهد بود و خوانده می تواند علاوه بر تجدیدنظرخواهی، اقدام به واخواهی و از طریق واخواهی به این رای اعتراض کند.بنابراین اگر مامور ابلاغ نتواند اوراق قضایی را به شخصِ مخاطب برساند و ابلاغیه را به بستگان یا خدمتکاران مخاطب بدهد یا از طریق انتشار آگهی، مراتب را اعلام کند، چنین ابلاغی، قانونی محسوب می شود.

ابلاغ به خویشاوندان به جای مخاطب

ابلاغ ممکن است به بستگان یا خدمتکاران مخاطب صورت گیرد. به این شرط که سن و وضعیت ظاهری آنها برای تشخیص اهمیت اوراق ابلاغیه کافی باشد.

خوانده مجهول المکان

گاهی ممکن است علیه شخصی دعوایی داشته باشید که آدرس او را نمی دانید. در چنین شرایطی خواهان می تواند مجهول المکان بودن خوانده را به دفتر دادگاه اعلام کند که در این صورت دادخواست از طریق نشر آگهی به خوانده ابلاغ می شود.

ابلاغ از طریق روزنامه

این نوع ابلاغ بدین ترتیب است که مفاد دادخواست یا هر برگ دیگری به دستور دادگاه یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشار به هزینه خواهان آگهی شود. برای ابلاغ به شرکت ها، اوراق به مدیر، قائم مقام یا دارنده حق امضاء و در صورت ممکن نبودن، به مسئول دفتر با رعایت مواد ۶۹و ۶۸و۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی ابلاغ می شود.

ابلاغ به قائم مقام

اگر مدیر، قائم مقام یا دارنده حق امضا از گرفتن اوراق خودداری کنند، مامور ابلاغ، خودداری آنها را در برگ اخطاریه گزارش کرده و برمی گرداند، همچنین در صورتی که به علت عدم امکان ابلاغ اوراق به مدیر، قائم مقام یا دارنده حق امضاء، بر گ ها به مسئول دفتر ابلاغ شود، ابلاغ قانونی خواهد بود. چنانچه مسئول دفتر نیز از گرفتن اوراق خودداری کند، مراتب در نسخه اخطاریه نوشته و نسخه دوم آن در محل الصاق می شود.

در دعاوی مربوط به شرکت های منحل شده که دارای مدیر تصفیه نباشد، اوراق اخطاریه به آخرین مدیر قبل از انحلال شرکت، در آخرین محلی که به اداره ثبت شرکت ها معرفی شده است، ابلاغ خواهد شد که اگر شرکت ورشکسته شده باشد، دادخواست و ضمایم آن به اداره تصفیه امور ورشکستگی یا مدیر تصفیه ابلاغ خواهد شد.

محل ابلاغ اوراق

اقامتگاه خواهان و علی الاصول خوانده در دادخواست تعیین شده است. پس دادخواست حاوی نشانی اصحاب دعوا و اقامتگاه آنان می باشد. این نشانی بر اساس تبصره یک ماده 68 ق. آ. د. مدنی ممکن است محل کار و یا سکونت اصحاب دعوا باشد. به هر حال نشانی مندرج در ابلاغ نامه می بایست مطابق با محتویات پرونده باشد. بنابراین علی الاصول نشانی مندرج در دادخواست یا وکالت نامه (در مورد وکلا) ملاک عمل قرار خواهد گرفت.

ماده 69 قانون آیین دادرسی مدنی :

"تحویل گیرندگان اوراق منحصراً باید از بستگان یا خادمان مخاطب باشند و تحویل اوراق در صورت عدم حضور مخاطب به اشخاصی به غیر از بستگان و یا خادمان مخاطب قانونی نمی باشد."

با توجه به ماده 82 قانون آیین دادرسی مدنی، مخاطب می تواند با اثبات تعارض منفعت با شخصی که اوراق را دریافت نموده از دادگاه درخواست نماید که ابلاغ را بلا اثر اعلام کند.

آنچه مسلم است چنانچه اوراق، خود مبیّن این تعارض باشد، دادگاه می تواند ادعای مخاطب مبنی بر عدم اطلاع را با سهولت بیشتری بپذیرد.

مأمور ابلاغ باید شرایط ماده 82 ق. آ. د. مدنی را رعایت نماید و در حقیقت گزارش مأمور است که به ابلاغ اعتبار می دهد.

نکته: تحویل گیرندگان اوراق منحصراً باید از بستگان یا خادمان مخاطب باشند. اگر چه درجه خویشاوندی در ماده 69 ق. آ. د. مدنی پیش بینی نگردیده است اما می توان با توجه به ملاک ماده 91 همان قانون قرابت سببی یا نسبی تا درجه سوم از هر طبقه را مشمول ماده دانست.

نکته: منظور از خادمان کسانی اند که با مخاطب رابطه خادم و مخدومی دارند از قبیل رئیس دفتر، منشی، سرایدار، خدمه منزل و... .

نکته: ابلاغ در ماده 69 ق. آ. د. مدنی قانونی می باشد.

نکته: تشخیص اهلیت بستگان و خادمان مخاطب برای گرفتن اوراق با مأمور ابلاغ می باشد.

بیشتر بخوانید:

فرجام‌خواهی چیست ؟ معرفی انواع فرجام خواهی

معرفی لینک سایت سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی

شرایط طلاق غیابی چیست؟ + مهریه در طلاق غیابی



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.8 از 5 (13 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits