مشکلات ، بیماری و عیوبی که موجب فسخ نکاح می شود چیست ؟

علت هایی که موجب فسخ نکاح میشوند کدامند؟

نکاح، قراردادی مقدس است که از نظر شرع و عرف دارای ارزش و احترام ویژه‌ای می‌باشد؛ زیرا در پی این قرارداد است که کانون خانواده تشکیل می‌گردد و سرنوشت انسان‌ها در آن رقم می‌خورد. اما کانون خانواده در مواردی، بنابر عللی، تاب ادامه یافتن ندارد و از هم گسسته می‌شود که به دو صورت طلاق و فسخ به دلیل عیب، محقق می‌شود.

نکاح، از جمله قراردادهای مقدّسی است که در همه جوامع بشری به دیده احترام بدان نگریسته می‌شود، زیرا در پی این قرارداد، کوچک‌ترین نهاد جامعه، خانواده، پدید می‌آید و سرنوشت افراد در آن رقم می‌خورد.

از این رو، مستحکم نگه داشتن این نهاد و جلوگیری از گسست رشته و پیوندهای آن به دلیل هرگونه عیب و بهانه‌ای ضروری می‌نماید؛ تزلزل پایه‌های خانواده و از بین رفتن آن، زیانی بس سنگین برای جامعه در پی دارد که باید از آن دوری گزید. از سوی دیگر، نباید از دیده دور داشت که خانواده، کانون مهر و محبت است و افراد، در آن به یکدیگر عشق می‌ورزند و پدر و مادر، مهر و محبت خود را به پای فرزندان می‌ریزند. حال اگر این مهم نیز به دلیلی میسّر نگردد بلکه مهر و محبت، جای خود را به کینه، نفرت و دشمنی دهد و خانواده به کانون کشمکش و درگیری تبدیل شود، ناگزیر پیوندهای زناشویی نیز از هم خواهد گسست.

با این همه، لزوم پایبندی به عقد، اقتضا می‌کند که رشته عقد نکاح در موارد خاصی از هم بگسلد که آن موارد از این شمار است: طلاق و فسخ به دلیل وجود عیب. طلاق اختصاص به مرد دارد، ولی فسخ به دلیل وجود عیب اختصاص به یک طرف ندارد و هر یک از دو طرف می‌توانند با استناد به آن، فسخ عقد را بخواهند. با وجود این، درباره تعداد عیوب و این که آیا عیوب مختصّ زن است یا مرد و یا آن که به هر دو اختصاص دارد، اختلاف نظر بسیار است.

عیوب ذیل در مرد موجب حق فسخ برای زن خواهد بود:

1.خصاء (بیماری جنسی)

۲. عِنَن به شرط این که ولو یک بار عمل زناشویی را انجام نداده ‌باشد. (عنن ناتوانی مرد در ایفای وظایف زناشویی است.) عِنَن هرگاه بعد از عقدهم حادث شود، موجب حق فسخ برای زن خواهد بود.

3. مقطوع بودن آلت ‌تناسلی به اندازه‌ای که قادر به عمل‌ زناشویی نباشد. عیوب ذیل در زن موجب حق فسخ برای مرد خواهد بود هر یک از زوجین که قبل از عقد عالم، به امراض مذکوره درطرف دیگر بوده بعد از عقد حق فسخ نخواهد داشت‌.

• قَرَن‌ (یک نوع ناهنجاری در زنان)
• جُذام (بیماری پوستی) ‌
• بَرَص (بیماری پوستی پیسی)

4. افضاء (یک نوع بیماری در زنان)

5. زمین‌گیری (معلولیت جسمی)

6. نابینایی از هر دو چشم‌ عیوب زن در صورتی موجب حق فسخ برای مرد است که عیب مزبور در حال عقد وجود داشته است. بنابراین اگر زن بعد از عقد به یکی از معایبی دچار شود که در لحظه‌ی وقوع عقد به مرد حق فسخ می‌داد، حق فسخ برای مرد نخواهد بود. جنون جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد، برای طرف مقابل موجب حق فسخ است. جنون در مرد نیز مانند عنن، هرگاه بعد از عقدهم حادث شود، موجب حق فسخ برای زن خواهد بود.

طبق ماده قانون 1127، لازم به ذکر است هر یک از زوجین که قبل از عقد عالم به امراض مذکوره درطرف دیگر بوده بعد از عقد حق فسخ نخواهد داشت‌. وصف خاص هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد، متبانیاً (شرط بنایی) بر آن واقع شده باشد. مانند این‌که پسری با کلاه‌گیس، کچلی خود را بپوشاند و یا خانمی، با ترفندهای مختلف خود را دختر معرفی کرده در حالی که غیر از ان بوده است.

فسخ نکاح در دوران عادت زنانگی و نفاس زن جایز است. در حالی که طلاق زن در این دوران میسر نیست. برای فسخ نکاح باید دلائلی که قانونگذار مقرر نموده وجود داشته باشد به همراه بعضی شرایط از جمله بی‌اطلاعی فرد مقابل، ولی برای تحقق طلاق نیاز به وجود دلیل نسیت.

در طلاق رشته انحلال عقد در اختیار شوهر است مگر اینکه در عقد نکاح به زوجه وکالت در طلاق داده باشد، در فسخ نکاح هریک از زوجین در شرایط خاص حق فسخ دارند.

نقش دادگاه در طلاق پررنگ‌تر است به شکلی که اذن یا حکم دادگاه در طلاق لازم است، در فسخ نکاح حکم دادگاه فقط به معنای اعلام انحلال ازدواج است.

طلاق مختص عقد دائم است، درحالی‌که موارد فسخ نکاح در نکاح دائم و منقطع یکسان است.
در طلاق از نوع رِجعی شوهر می‌تواند در ایام عده رجوع کند، در فسخ نکاح امکان رجوع وجود ندارد و تنها راه بازگشت نکاح است.

هرگاه شوهر قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود، هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی فسخ شود، زن حق مهریه ندارد، مگر در صورتی که موجب فسخ ، عنن باشد.

فسخ نکاح هرچند به کرات باعث حرمت نمی‌شود، در طلاق بعد از 3 بار حرمت ایجاد می‌شود.

عدم ثبت طلاق در دفترخانه رسمی جرمانگاری شده، عدم ثبت فسخ ازدواج در دفترخانه جرم نیست. فوریت در فسخ خیار فسخ فوری است و اگر طرفی که حق فسخ دارد بعد از اطلاع به علت فسخ، نکاح را فسخ نکند خیار او ساقط می‌شود به شرط این که علم به حق فسخ و فوریت آن داشته باشد. تشخیص مدتی که برای امکان استفاده از خیار لازم بوده به نظر عرف و عادت است.

کلام آخر باید توجه داشت که اگر فرد بیماری، خود را قبل از عقد نکاح درمان کرده باشد قطعا از بحث ما خارج خواهد بود و شامل جواز فسخ عقد نمی‌شود. طلاق و فسخ نکاح هر دو منجر به جدایی زوجین می‌شوند هرچند که در جوهر از یکدیگر متفاوت هستند. با وجود تمام تفاوت‌هایی که بر‌شمردیم طلاق و فسخ از باب عده یکسان هستند.