مجله دلگرم | قرص اورژانسی برای جلوگیری فوری از بارداری پس از رابطه جنسی محافظت نشده و یا به مخاطره افتادن لوازم ایمنی (مثلا پاره شدن کاندوم و یا فراموش کردن مصرف قرص) هنگام رابطه استفاده میشود.
2 نوع کلی روش جلوگیری فوری از بارداری وجود دارد:
- قرص اورژانسی جلوگیری از بارداری – لوونورژسترول و یا الا (که به قرص صبح روز بعد هم معروف است)
- آی یو دی (IUD) و یا ابزار درون زهدانی
حقایقی درباره روش های جلوگیری فوری از بارداری
- قرص لوونورژسترول را باید نهایتا تا 3 روز و قرص الا را نیز باید نهایتا تا 5 روز پس از رابطه جنسی مصرف کنید تا تاثیر گذار باشد. هرچقدر زود تر قرص ها را مصرف کنید بهتر است و تاثیر بیشتری دارد.
- آی یو دی نیز نهایتا تا 5 روز پس از رابطه جنسی و یا زمان تخمینی تخمک گذاری باید نصب شود.
- آی یو دی نسبت به قرص های اورژانسی در جلوگیری از بارداری موثر تر است. (تا کنون تنها 1 درصد از خانم هایی که از این ابزار استفاده کرده باردار شده اند.)
- هر دو نوع قرص اورژانسی پیشگیری از بارداری معرفی شده میتواند باعث سردرد و یا دل درد بشود و ممکن است احساس مریضی داشته باشید.
- پریود بعدی (پس از مصرف قرص اورژانسی) میتواند زودتر و یا دیرتر از معمول اتفاق بیافتد و همچنین ممکن است که دردناک تر باشد.
- اگر 2 ساعت پس از مصرف قرص لوونورژسترول و یا 3 ساعت بعد از خوردن قرص الا دچار حالت تهوع و یا استفراغ شدید حتما باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا برای نصب آی یو دی اقدام شود چراکه در این حالت احتمال بارداری وجود دارد.
- آی یو دی علاوه بر جلوگیری فوری از بارداری میتواند بصورت دائمی در رحم باقیمانده و به عنوان یک روش طولانی مدت جلوگیری از بارداری استفاده شود. (اما ممکن است باعث تسریع و یا تعویق زمان پریود ها و همچنین دردناک تر شدن آن ها بشود.)
- زمانی که آی یو دی داخل بدن قرار بگیرد میتواند دردناک باشد و برای رفع این مشکل میتوان از قرص های مسکن استفاده کرد.
- عوارض جانبی جدی بر اثر استفاده از آی یو دی و یا قرص های پیشگیری از بارداری ایجاد نمیشود.
- روش های اورژانسی باعث سقط جنین نمیشود.
قرص های اورژانسی جلوگیری از بارداری چگونه عمل میکنند؟
قرص لوونورژسترول
لوونورژسترول حاوی هورمونی به همین نام است که در بدن مردان تولید میشود و ورژن دیگری از هورمون پروژسترون است که در تخمدانها تولید میشود.
مصرف این هورمون زمان آزاد شدن تخمک را به تاخیر انداخته و یا از آن جلوگیری میکند.
لوونورژسترول باید تا 72 ساعت پس از رابطه جنسی مصرف شود تا بتواند از بارداری جلوگیری کند. مصرف لوونورژسترول با روش های جلوگیری از بارداری دیگر (مثل آی یو دی) تداخل ایجاد نمیکند.
قرص الا وان
قرص الا با نام تجاری اولیپریستال استات از کارکرد طبیعی پروژسترون جلوگیری میکند. روش دیگری که قرص الا میتواند از بارداری جلوگیری کند به تاخیر در آزاد شدن تخمک و یا متوقف کردن آن است.
قرص الاوان باید نهایتا تا 5 روز پس از رابطه جنسی مصرف شود تا اثر گذار باشد.
آیا پس از مصرف قرص اورژانسی احتمال باردار شدن وجود دارد؟
اگر پس از رابطه جنسی از قرص لوونورژسترول و یا قرص الا استفاده کرده باشید همچنان این احتمال وجود دارد که باردار بشوید چراکه این قرص ها به منظور یک روش دائمی پیشگیری از بارداری ساخته نشده اند و برای اینکار باید از روش های دیگر (مثل آی یو دی) استفاده کرد.
- در هر دوره قاعدگی، اگر نیاز باشد، میتوان بیش از یک عدد قرص اورژانسی استفاده کرد.
چه کسانی میتوانند از قرص اورژانسی استفاده کنند؟
اکثر خانم ها میتوانند از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده کنند. اما استثنائاتی هم وجود دارد و افرادی که از مصرف دارو های هورمونی پیشگیری فوری از بارداری منع شده اند و همچنین دختر های زیر 16 سال نمیتوانند از این قرص ها استفاده کنند.
اگر نسبت به چیزی آلرژی شدید داشته (مخصوصا یکی از مواد تشکیل دهنده قرص ها) آسم دارید و یا دارو هایی مصرف میکنید که ممکن است با قرص های بارداری تداخل ایجاد کند، نباید از قرص های اورژانسی استفاده کنید.
برخی از دارو هایی که ممکن است با قرص های اورژانسی تداخل ایجاد کنند عبارتند از:
- گل راعی (نوع گیاه دارویی)
- برخی از دارو هایی که برای درمان صرع، ایدز و بیماری سل استفاده میشود.
- دارو هایی که برای کاهش اسید معده استفاده میشود مثل امپرازول
- انواع بخصوصی آنتی بیوتیک مثل ریفامپین و ریفامپیسین (که البته کاربرد کمی دارند)
مصرف قرص الاوان در صورت استفاده از یکی از دارو هایی که گفته شد تاثیری نخواهد داشت اما قرص لوونورژسترول همچنان میتواند تاثیر گذار باشد اما به احتمال زیاد باید از دوز های بالاتری استفاده کنید.
به پزشک خود، پزشک داروخانه و یا یک پرستار میتوانید بگویید که چه دارو هایی استفاده میکنید و اینکه آیا این دارو ها با قرص های اورژانسی تداخلی ایجاد میکنند یا نه.
مطالعه برگه راهنمای موجود در بسته قرص نیز میتواند اطلاعات مهمی در برداشته باشد و به همین دلیل حتما باید آن را مطالعه کنید.
مادران شیرده
قرص لوونورژسترول برای مصرف در دوران شیردهی به بچه خطری ندارد. ممکن است بر اثر استفاده از این قرص میزان کمی هورمون از طریق شیر مادر به بچه منتقل شود اما خطرناک و مشکل ساز نیست.
ایمنی قرص الاوان برای مصرف در دوران شیردهی همچنان مشخص نیست. تولید کنندگان این قرص توصیه کرده اند که تا یک هفته پس از مصرف این قرص شیردهی نداشته باشید.
قرص پیشگیری فوری در زمانیکه از روش های معمول جلوگیری از بارداری استفاده میکنید باید استفاده شود یا خیر؟
اگر یک کدام از شرایط زیر را دارید باید قرص اورژانسی استفاده کنید:
- فراموش کردید قرص هایی که بطور معمول استفاده میکنید را مصرف کنید.
- از برچسب اورژانسی پیشگیری از بارداری و یا حلقه پیشگیری از بارداری استفاده نکردید.
- ایمپلنت ضد بارداری و یا آمپول ضد بارداری را خیلی دیر استفاده کردید.
اگر قرص لوونورژسترول استفاده کردید باید:
- قرص دوم را نیز بخورید، یک برچسب ضد بارداری جدید بزنید و نهایتا تا 12 ساعت پس از مصرف قرص، حلقه ضد بارداری را نیز قرار دهید.
- پس از انجام مراحل گفته شده، همچنان روند معمول مصرف قرص های اورژانسی را ادامه دهید. (همانگونه که قبلا مصرف میکردید)
اگر تا قبل از اینکه مطمئن بشوید باردار نیستید همچنان میخواهید رابطه جنسی داشته باشید حتما باید از روش های پیشگیری همچون کاندوم استفاده کرده و روند مصرف قرص و سایر روش های اورژانسی که ذکر شد را نیز طی کنید.
اگر قرص الا استفاده کرده اید:
- قبل از خوردن قرص دوم، استفاده از یک برچسب جدید و یا وارد کردن حلقه ضد بارداری، حداقل 5 روز صبر کنید.
اگر جزو افرادی هستید که بطور معمول از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده میکنید و الان احتمال میدهید که پس از رابطه جنسی احتمال باردار شدن شما وجود دارد، باید برای مدت معینی از روش های اورژانسی مخصوصی استفاده کنید (همان روش هایی که پیش تر گفتیم) .
اگر از روش استفاده همزمان برچسب ضد بارداری، حلقه ضد بارداری، قرص های ترکیبی (بغیر از قرص کِلِر) آمپول ضد بارداری و یا ایمپلنت ضد بارداری استفاده کردید باید حداقل 7 روز صبر کنید و سپس به روند نرمال مصرف قرص های پیشگیری (همانند قبل) بازگردید.
اگر از قرص ترکیبی کِلِر استفاده کردید، 9 روز زمان قبل از بازگشت به روند سابق مصرف قرص های پیشگیری نیاز است.
و اگر هم تنها قرص پروژسترون مصرف کرده اید، میتوانید 2 روز پس از زمان مصرف، به روال سابق برگردید.
درمورد زمان مناسب بازگشت به روال قبلی روش های پیشگیری فوری از بارداری از یک پزشک و یا پرستار نیز میتوانید مشاوره بگیرید.
عوارض مصرف قرص های ضد بارداری
هیچگونه عوارض جدی و یا طولانی مدت بر اثر استفاده از قرص اورژانسی بوجود نمیاید اما میتواند باعث مشکلاتی که در ادامه آمده است بشود:
اگر علائم گفته شده طی 2 تا 3 روز از بین نرفت و یا یکی از مواردی که در ادامه نوشته ایم برایتان پیش آمد سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- احساس میکنید که ممکن است باردار شده باشید.
- پریود بعدی شما بیش از 7 روز تاخیر دارد.
- مدت زمان پریود کوتاه تر از معمول است.
- درد زیر دل دارید.
آیا میتوان قرص اورژانسی را قبل از رابطه جنسی مصرف کرد؟
اگر در شرایطی قرار دارید که امکان استفاده قرص اورژانسی پس از رابطه جنسی را ندارید – مثلا قرار است به سفر بروید و یا جایی هستید که امکان تهیه آسان قرص ها وجود ندارد – میتوانید زودتر و قبل از رابطه از قرص های پیشگیری استفاده کنید.
همچنان توصیه این است که در اینباره هم با پزشک مشورت کنید تا در صورت نیاز به شما روش های طولانی مدت را پیشنهاد بدهد.
آی یو دی چگونه عمل میکند؟
دستگاه داخل رحمی یا آی یو دی (IUD) یک قطعه پلاستیکی T شکل کوچک است که با لایه های مسی پوشانده شده است و توسط پزشک در داخل رحم قرار میگیرد.
این وسیله با آزاد کردن مس در داخل رحم از آزاد شدن و یا بارور شدن تخمک ها جلوگیری میکند.
آی یو دی را باید نهایتا تا 5 روز پس از رابطه جنسی یا 5 روز پس از آخرین زمانیکه احتمال تخمک گذاری وجود دارد نصب کنید.
همچنین میتوانید اجازه دهید که آی یو دی بماند و از آن به عنوان یک روش دائمی پیشگیری از بارداری جلوگیری کنید.
آی یو دی چقدر در جلوگیری از بارداری موثر است؟
آی یو دی بهترین روش پیشگیری از بارداری است و در 99 درصد مواقع موفقیت آمیز است. استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) روش مطمئن تری نسبت به قرص های اورژانسی میباشد.
چه کسانی میتوانند از آی یو دی استفاده کنند؟
اکثر خانم ها – حتی آن هایی که اچ آی وی (ایدز) دارند – میتوانند از آی یو دی استفاده کنند. معمولا پزشک و یا پرستار از شما درباره سوابق و شرایط سلامتی شما سوال کرده و سپس تصمیم میگیرد که آیا استفاده از آی یو دی برای شما مناسب است یا خیر.
اگر یکی از شرایط زیر را داشته باشید، آی یو دی برای شما مناسب نخواهد بود.
- داشتن یک بیماری مقاربتی درمان نشده و یا عفونت رحم
- مشکلات رحم و گردنه رحم
- خونریزی بدون دلیل بین پریود ها و یا پس از رابطه جنسی
- آی یو دی هیچ اختلالی با دارو های دیگری که استفاده میکنید ایجاد نخواهد کرد.
شرایط استفاده از آی یو دی در زمان بارداری و شیردهی
اگر این احتمال وجود دارد که لقاح انجام شده و باردار شده باشید، نباید از آی یو دی استفاده کنید.
استفاده از آی یو دی در زمان شیردهی کاملا ایمن است و مشکلی برای شما بوجود نمیاورد.
عوارض استفاده از آی یو دی
بوجود آمدن عارضه و یا مشکل خاصی پس از نصب آی یو دی بسیار نادر است. اگر عوارضی وجود داشته باشد عبارت است از:
- درد
- عفونت
- آسیب به رحم
- خارج شدن آی یو دی از رحم
- داشتن پریود های طولانی تر و دردناک تر (در صورتی که از آی یو دی به عنوان یک روش طولانی مدت استفاده کنید)
چنانچه این مطلب را مفید میدانید با لایک کردن و به اشتراک گذاشتن آن، از ما حمایت کنید. نظرات، پیشنهادات و مقاله های درخواستی خود را از طریق قسمت دیدگاه ها برای ما ارسال کنید.
دیدگاه ها