رژیم غذایی وگانیسم (گیاهخواری مطلق) چیست؟

فواید و عوارض رژیم وگانیسم وگان کیست؟

رژیم غذایی وگان چیست و چه تفاوتی با گیاهخواری دارد؟

مهم‌ترین دلایل وگان شدن افراد (کسانی که به وگانیسم اعتقاد دارند) مسائل اخلاقی یا رعایت حقوق حیوانات، حفاظت از محیط زیست و حفظ سلامتی است. گرچه برخی از افراد به دلیل تفکرات معنوی رو به گیاه‌خواری کامل می‌آورند اما پایه و هدف اصلی وگان‌ها مبارزه با مفهوم عرضه و تقاضا در محصولات صنعتی است .

که در روند تولید آن‌ها به حیوانات و محیط زیست و در نهایت به صورت غیر مستقیم به دیگر انسان‌ها آسیب وارد می‌کند.بسیاری از افراد وگان با پرورش صنعتی حیوانات و آزمایش روی حیوانات مخالفت می‌کنند. روش تغذیهٔ وگان زیرمجموعه‌ای از گیاه‌خواری است. تصاویر زیر مربوط به رژیم‌ غذایی گیاه‌خواری است.

درس اول اصول وگانیسم است برای کسانی که تازه می خواهند گیاهخوار کامل وگان شوند.

وگان کیست؟ وگان چیست؟ به چه کسی وگان می گویند؟ مشخصات وگان چیست؟ وگانیسم یعنی چه؟

۱– مخالفت و دوری از کشتار و آزار انسان و حیوان

۲- مصرف نکردن هیچگونه خوراک و مواد حیوانی، مانند گوشت، لبنیات، تخم مرغ، عسل، استخوان، روغن های حیوانی و هر چیزی که از حیوانات باشد

استفاده نکردن از چرم، خَز، پَر، ابریشم، پوست و محصولات حیوانی ..

۳- مخالفت با آزمایش بر روی حیوانات و هر گونه اسارت، استعمار و بهره کشی از حیوانات

مخالفت با تغییر ژنتیک بر روی حیوانات، انسان و گیاهان

مخالفت با سیرک و باغ وحش حیوانات

۴- حفظ محیط زیست و مخالفت با تخریب طبیعت

۵- خواهان صلح و مخالفت با جنگ

۶- خوراک طبیعی گیاهی

رژیم غذایی وگان رژیمی به نفع قلب

براساس یک مطالعه انجام شده، رژیم غذایی مبتنی بر گیاه‌خواری خطر سکته قلبی و مغزی را برای افرادی که بیماری‌های قلب و عروق دارند کاهش می‌دهد.حمله قلبی و سکته مغزی یکی از اصلی‌ترین علل مرگ به شمار می‌روند، اما تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد افرادی که گیاه‌خوار هستند کلسترول کمتری دارند.

بسته شدن رگ‌های قلب علت اصلی مشکلات قلبی است اما پژوهشگران می‌گویند خطر این بیماری‌ها با خوردن غذاهایی که فاقد مواد حیوانی است کاهش می‌یابد.در این مطالعه 28 داوطلب یک رژیم غذایی مبتنی بر گیاه‌خواری گرفتند که شامل پروتئین، کربوهیدرات و مواد نشاسته‌ای و چربی بود. این رژیم غذایی شامل سبزیجات، میوه، ذرت، تخمه آفتابگردان و ارزن می‌شد.

28 نفر دیگر نیز یک رژیم غذایی سالم گرفتند که همین میزان پروتئین، کربوهیدرات و چربی داشت.در این رژیم غذایی چربی‌های اشباع شده کمتر از 10 درصد از انرژی روزانه را تامین می‌کرد و از غلات سبوس‌دار نیز تا حد امکان استفاده می‌شد.

مقایسه نتایج این مطالعه نشان داد گروهی که دارای رژیم غذایی گیاهی بودند میزان کلسترول به‌خصوص نوع بد آن یعنی ال‌اس‌ال خود را توانستند به میزان قابل توجهی کاهش دهند، اما در مقابل تغییر محسوسی در کلسترول افرادی که رژیم غذایی غیرگیاهی داشتند، حاصل نشد.

پژوهشگران به شواهد زیادی اشاره می‌کنند که نشان می‌دهد این تغییرات برای پیشگیری از گرفتگی رگ‌های قلبی بسیار موثر هستند.با این وجود کارشناسان هشدار می‌دهند رژیم غذایی گیاهی ممکن است در کاهش کلسترول موثر باشد، اما به راحتی نمی‌تواند همه مواد غذایی مورد نیاز بدن را تامین کند.

مضرات رژیم غذایی وگان

اما به گفته‌ دانشمندان سوئدی:

گیاه‌خواری بدن را از کسب مواد مغذی اصلی و حیاتی محروم می‌کند.از آنجا که گیاه‌خواران از خوردن هر گونه محصولات حیوانی پرهیز می‌کنند، لذا به میزان بسیار ناچیز از مواد مغذی موجود در غذاهای گوشتی مانند کلسیم و ویتامین B12 بهره‌مند
می‌شوند.

پژوهشگران نمونه‌های خون و ادرار افراد جوان گیاه‌خوار را از نظر میزان ریزمغذی‌های اصلی مورد آزمایش و تجزیه قرار دادند و سپس نتایج این آزمایش‌ها، با نمونه‌های مشابه گرفته شده از سایر جوانانی که همه‌چیزخوار (غذاهای گیاهی و حیوانی) بودند، مقایسه کردند.

برپایه نتایج تحقیقات انجام شده، میزان مواد مغذی و مواد معدنی موجود در بدن جوانان گیاه‌خوار در مقایسه با گروه دیگر بسیار متفاوت بود و اکثریت آنها حتی از دریافت مواد غذایی لازم و ضروری برای رشد و نمو در حد متوسط نیز بی‌بهره بودند.

این افراد غالبا دچار کمبود ریبوفلاوین (نوعی ویتامینB)، ویتامین B12، ویتامین D، کلسیم و سلنیوم می‌شوند. حتی پس از آنکه محققان مکمل‌های غذایی را به رژیم روزانه آنها افزودند، درصد کلسیم و سلنیوم بدن آنها به حد طبیعی نرسید.

تاثیرات این رژیم غذایی بر بدن انسان و با گذشت زمان به شرح زیر است:

چند هفته اول

اولین نکته‌ای که یک فرد با روی آوردن به وگانیسم متوجه می‌شود، تقویت انرژی با حذف گوشت فرآوری شده به نفع میوه‌ها، سبزیجات و آجیل‌هاست. این غذاها سطوح ویتامین، مواد معدنی و فیبر بدن شما را افزایش داده و می‌تواند به حفظ سطح انرژی پایدار بدن کمک کند.

با گذشت چند هفته بدون مصرف محصولات حیوانی، عملکرد روده‌ها به سمت الگویی منظم‌تر و سالمتر و حتی با افزایش نفخ و باد و سستی روده‌ها متمایل می‌شود چرا که رژیم غذایی وگانیسم حاوی حجم بیشتری فیبر و کربوهیدرات‌هایی است که در روده‌ها تخمیر می‌شوند که می‌تواند باعث ایجاد سندروم روده تحریک پذیر شود.

همچنین فرآیند چربی سوزی در بدن ممکن است در نهایت فرونشیند و بسته به اینکه آیا رژیم وگانیسم از غذاهای فرآوری شده و کربوهیدرات‌های تصفیه شده تشکیل شده یا به خوبی برنامه ریزی شده و متعادل است، منجر به تغییراتی مثبت در تنوع باکتری‌های روده بزرگ شود. تنوع بالا در باکتری‌های روده می‌تواند برای کل سیستم بدن مفید واقع شود.

سه تا شش ماه بعد

با گذشت چند ماه از رژیم غذایی گیاهخواری مطلق، افراد در می‌یابند که افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات و کاهش غذاهای فرآوری شده می‌تواند به بهبود آکنه‌ کمک کند.

با این حال منابع ذخیره‌ای ویتامین D بدن شما ممکن است با حذف منابع کلیدی آن مانند گوشت، ماهی و لبنیات کاهش یافته و عموما تا زمانی که دیگر بسیار دیر می‌شود، پیامدهای این کاهش قابل مشاهده نخواهد بود. ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها و عضلات ضروری بوده و کمبود آن با ابتلا به بیماری‌های قلبی، میگرن، سرطان و افسردگی در ارتباط است.

این بدان دلیل است که منابع ذخیره‌ای ویتامین D در بدن تنها به مدت دو ماه باقی می‌مانند. پس در صورت پیروی از رژیم غذایی وگانیسم علاوه بر دریافت ویتامین D از طریق نور خورشید، از دریافت غذاهای سرشار از ویتامین D و مکمل‌های غذایی به ویژه در ماه‌های زمستانی اطمینان حاصل کنید.

همچنین گذشت چند ماه از این رژیم غذایی و کاهش غذاهای شور و فرآوری شده، مزایای قابل توجهی برای سلامت قلب و عروق داشته و به جلوگیری از بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک می‌کند.

علاوه بر آن با کاهش مصرف مواد مغذی مانند آهن، روی و کلسیم در این رژیم غذایی، بدن بهتر می‌تواند آنها را از روده جذب کند. این انطباق می‌تواند برای جلوگیری از کمبود این مواد در بدن کافی باشد اما در برخی افراد نیز مصرف مکمل‌ها برای جبران این کمبودها ضروری است.

شش ماه تا چند سال

پس از گذشت حدود یک سال از دنبال کردن این رژیم غذایی، بدن ممکن است دچار کمبود ویتامین B۱۲ شود. ویتامین B۱۲ ماده‌ای مغذی است که برای عملکرد سالم سلول‌های خون و سلول‌های عصبی ضروری بوده و تنها در محصولات حیوانی یافت می‌شود. از علائم کمبود این ویتامین می‌توان به تنگی نفس، خستگی، ضعف حافظه و گزگز دست‌ها و پاها اشاره کرد.

کمبود ویتامین B۱۲ به راحتی با خوردن روزانه سه وعده از مواد غذایی تقویتی یا مصرف مکمل‌های غذایی قابل پیشگیری است، اما مدیریت آن بسیار مهم است چرا که هر گونه کمبود، مزایای رژیم وگانیسم در مورد بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را خنثی کرده و می‌تواند باعث آسیب‌های دائم مغزی و عصبی شود.

پس از گذشت چند سال، استخوان‌ها شروع به تغییر می‌کنند. استخوان بندی ما منبعی از مواد معدنی است که تا سن ۳۰ سالگی قادر به جذب و ذخیره مواد معدنی از رژیم غذایی بوده و پس از آن دیگر نمی‌تواند مواد معدنی را جذب کند. از این رو مصرف کافی کلسیم در دوران جوانی بسیار حیاتی است.

چرا که پس از ۳۰ سالگی بدن شروع به برداشت کلسیم از استخوان‌ها و استفاده از آن می‌کند و اگر فرد از طریق رژیم غذایی، کلسیم کافی وارد خون خود نکند، دچار پوکی استخوان می‌شود.

سبزیجات غنی از کلسیم مانند کلم پیچ و کلم بروکلی به محافظت از استخوان‌ها کمک می‌کنند. اما بسیاری از گیاهخواران مطلق نیازهای کلسیمی خود را به درستی برآورده نمی‌کنند و از این رو ۳۰ درصد بیشتر از سایر افراد در معرض خطر شکستگی استخوان‌هایشان قرار دارند.

کلسیم‌های گیاهی نیز عموما سخت‌تر جذب می‌شوند. بنابراین مصرف مقادیر زیادی از غذاهای غنی از کلسیم یا مکمل‌های غذایی به این افراد توصیه می‌شود.

تعادل در این نوع رژیم غذایی برای مدت زمان طولانی کلیدی است و در صورت رعایت تعادل، این رژیم می‌تواند مزایای بسیاری برای سلامتی داشته باشد. اما باید توجه کرد که این مزایا می‌تواند در صورت کمبود برخی منابع مغذی خنثی شود و مصرف مکمل‌ها و بنابراین رعایت درست رژیم وگانیسم اهمیت زیادی دارد.

همچنین بخوانید:

خطرات خام گیاهخواری مطلق و عوارض آن برای سلامتی بدن

همه آنچه که باید در مورد خام گیاه خواری بدانید