بای پس معده چیست؟
در عمل بای پس معده دو هدف مد نظر است، هدف اول اینکه فرد غذای کمتری میل کند و هدف دوم اینکه مواد غذایی خورده شده کمتر جذب بدن وی شود. در این روش دو قسمت از دستگاه گوارش تحت عمل قرار میگیرد که شامل کوچک کردن معده و کوتاه کردن روده باریک است.ابتدا معده را با دوختن و بریدن به دو ناحیه تقسیم کرده و قسمت کوچکتر که معمولا حجمی معادل 5 تا 10 درصد کل معده را دارد، مسئولیت نگهداری غذا را به عهده می گیرد و قسمت بزرگتر در شکم باقی مانده و خارج نمیشود و به وظایفش ادامه میدهد، اگرچه غذا وارد آن نمیشود.
سپس روده باریک که طول آن 280 سانتی متر میباشد، بریده شده و به 120 سانتی متر کوتاه میشود، ولی از بدن خارج نمیگردد و به معده کوچک دوخته میشود. لذا غذا پس از ورود به معده کوچک وارد روده باریک کوتاه شده و اعمال هضم و جذب صورت میگیرد و بدین طریق فرد مواد کمتری دریافت میکند و لاغر میشود و در عرض 18 ماه تا 2 سال بیش از 80 درصد اضافه وزنش را از دست میدهد.با دلگرم همراه باشید تا با فواید و عوارض این عمل جراحی آشنا شوید.
جراحی کاهش وزن بای پس معده با استفاده از مکانیزمهای مختلفی به کاهش وزن فرد کمک میکند. این روش با ایجاد محدودیت در مصرف کالری و اختلالات سوء جذبی مقدار کالری قابل جذب بدن را محدود میکند. در سال 1967، اولین جراحی بای پس معده توسط ایتو و میسون در دانشگاه آیووا انجام شد. سپس این رویکرد در طول سالها به شکل کنونی آن تغییر یافت. این روش تنها با سوء جذب منجر به کاهش وزن فرد نمیشود بلکه با تکنیکهای محدود کننده و ایجاد یک معده قابل استفاده کوچکتر منجر به لاغری فرد خواهد شد. در این روش جراحان قادر به دور زدن بخش کوچکی از روده باریک و قسمت بزرگی از معده هستند.
این عمل جراحی که با عنوان بای پس معده شناخته شده است از طریق دو راه قابل انجام است. یکی روش برش باز و دیگری روش لاپاراسکوپی که با استفاده از یک برش کوچک به منظور کاهش درد پس از عمل و افزایش سرعت بهبودی انجام میگیرد.
جراحی بای پس معده درمان مؤثر و خوبی برای چاقی مرضی است. با وجود اینکه روشهای جراحی جدیدی برای کاهش وزن کشف شده است ولی هیچ کدام از آنها در طولانی مدت، نتایج بسیار عالی و ایمن ناشی از بای پس معده را ندارند. امروزه جراحی لاپاروسکوپی بای پس معده صدها و هزاران بار سالیانه در کشور انجام میشود. خطرها و فواید آن از نتایج به دست آمده در سالهای اخیر مورد بررسی قرار گرفته شده است. بایپس معده یک راهحل کاهش وزن بسیار عالی است و باید به طور جدی توسط هر کسی که علاقهمند به انجام جراحی چاقی است، در نظر گرفته شود. با این وجود فقط برخی از افراد از این روش راضی و عدهای ممکن است با شکست مواجه شوند. این جراحی اغلب توسط بیمه پوشش داده میشود.
مزایای جراحی بای پس معده
بای پس معده در طول تاریخ محبوب ترین روش درمان جراحی چاقی در سراسر جهان بوده است. این عمل جراحی از سال 2011 به سرعت محبوبیت یافت و در سال 2015 به عنوان برترین گزینه جراحی چاقی قرار گرفت.
با این حال بارزترین دلایلی که این روش را نسبت به سایر روشهای جراحی چاقی برتری بخشیده است شامل:
- سرعت از دست دادن وزن مطلوب به صورتی که به طور متوسط به فرد این اجازه را میدهد تا 70 درصد از وزن بدن خود را در طول 18 ماه اول بعد از عمل جراحی از دست بدهد؛
- میزان غذای مصرفی فرد به دلیل کاهش اندازه معده کاهش مییابد؛
- میزان کالری کمتری از مواد غذایی در روده جذب خواهد شد؛
- دیابت نوع دو فرد بهبود مییابد یا حتی به صورت کامل از بین میرود؛
- ممکن است نیاز به مصرف دارو برای کنترل فشار خون بالا یا کلسترول بالا محدود شود؛
- کاهش وزن قابل توجه منجر به تنظیم هورمونهای بدن از جمله افزایش تستوسترون و بهبود سوخت و ساز بدن میشود؛
- اکثر مطالعات نشان میدهد که 90 درصد از بیماران حداقل 50 درصد از وزن اضافی خود را بعد از عمل جراحی از دست میدهند و مؤفقیت در از دست دادن وزن آنها بلندمدت است؛
- با کاهش وزن و کم شدن دوز یا تعداد داروهای مصرفی برای بیماریهای مرتبط با چاقی امکان ورزش برای فرد مهیا میشود. در صورت اجرای ورزش منظم همراه با یک رژیم غذایی سالم، فرد میتواند میزان وزن بیشتری را از دست دهد؛
- کسب انرژی بیشتری باعث افزایش اعتماد به نفس و احساس بهتر در فرد بعد از عمل جراحی بای پس معده میشود. مطالعات نشان میدهد 95 درصد از بیماران طی 1 سال پس از عمل گزارشی از بهبود کیفیت زندگی خود داشتهاند.
برای چه بیمارانی بای پس معده مفید است؟
بای پس معده به بیمارانی توصیه میشود که ضریب چربی بدنشان بیش از 45 باشد یا ضریب چربی بالای 35 و یک عارضه چاقی مثل دیابت داشته باشند.
این دسته از بیماران بارها رژیم های غذایی مختلف را تجربه کرده ولی متاسفانه قادر به کاهش وزن درحد وزن ایده آل خود نشده و پس از پایان دوره ی رژیم درمانی به وزنی به مراتب بیشتر از وزن اولیه ی خود بازگشته اند .
این بیماران بعد از دوره رژیم درمانی بحران روحی شدیدی را پشت سر می گذارند، چراکه حاصل رنج هایی که در اثر گرسنگی های طولانی مدت متحمل شده اند را بی نتیجه می یابند.
عوارض بای پس معده چیست؟
بیمارانی که این روش درمانی مناسب آنها می باشد، همواره از عواقب و عوارض این عمل هراس دارند. توصیه ی ما به این دسته از بیماران آن است که بدانند خطرات و عوارض این عمل جراحی بیشتر از دیگر عمل ها نیست؛ چراکه هر کدام از ما در هر لحظه از زندگی مان، ممکن است به دلایلی مجبور به انجام عمل جراحی مختلف مثل: آپاندیسیت، شکستگی ها، سزارین و ... شویم، ولی با توجه به اینکه در این روش معده و روده بریده و دوخته خواهد شد یک عارضه اختصاصی این عمل احتمال نشت از محل بخیه هاست که در 1 درصد موارد دیده میشود که اگر این عارضه رخ دهد ممکن است مدت بستری بیشتر شده و نیاز به اعمال جراحی تکمیل تر باشد، ولی سایر عوارض مثل بقیه اعمال جراحی است.
مدت بستری و بهبودی چقدر زمان میبرد؟
معمولا مدت بستری 2 شب در بیمارستان است و بعد از یک هفته میتوان به کار معمولی بازگشت.
رژیم غذایی بای پس معده چگونه است؟
رژیم غذایی بای پس معده به طور خلاصه به شما می گوید که پس از عمل جراحی، شما چه نوع مواد غذایی و به چه اندازه از آن می توانید مصرف نمایید. همچنین راههای برقراری عادات غذایی جدید را برای کاهش وزنی موفق به شما نشان خواهد داد.
آنچه که شما می خورید و اینکه چگونه غذا می خورید و یا اینکه چه مقدار می خورید بعد از جراحی بای پس معده تغییر می کند. این جراحی آناتومی سیستم گوارشی شما را یه سوی کاهش وزن هدایت می کند.
در این جراحی حجم معده به اندازه یک کاسه کوچک ماست خوری کاهش می یابد و قسمتهایی از روده کوچک به صورت یک مسیر فرعی در جهت کاهش جذب به کار گرفته می شود و شما نیاز خواهید داشت که یک رژیم غذایی خاص را پس از این عمل جراحی پیگیری نمایید. این رژیم شامل این می شود که شما چه نوع از مواد غذایی و چه مقدار از آن را در هر وعده باید مصرف نمایید. همچنین باید از سازگاری غذاها و ترکیب صحیح مواد غذایی آگاه باشید.
پیگیری دقیق رژیم غذایی بای پس معده شما را به کاهش وزنی سالم تر و تغذیه ای مناسبتر رهنمون می سازد.
بعد از عمل جراحی: سه ماه اول
تا 2 روز پس از عمل شما اجازه خوردن نخواهید داشت. سپس شما طبق یک رژیم پیشرفت کننده غذاهای خاصی را مصرف می کنید. هدف این رژیم آن است که در یک فرآیند درمانی، کمترین فشار را بر روی نقاط عمل داشته باشیم و به بدن شما زمان بدهیم تا با الگوهای غذایی جدید سازگار شده و به آن عادت نماید.
موارد زیر مراحل معمول این رژیم غذایی را پس از عمل بای پس معده نشان می دهد:
مایعات
غذاها و مواد غذایی نرم که در دمای اتاق مایع یا نیمه مایع باشند و دارای آب بیشتری نیز باشند مانند: آبگوشت، آب میوه، شیر، عصاره های صاف شده سوپ و غلات پخته شده برای دو هفته اول پس از عمل توصیه میشود.
آبمیوه
مواد غذایی با ترکیب خمیری و نرم یا مایعات غلیظ مثل حلیم و فرنی یا هر غذای میکس شده برای دوهفته بعد یعنی هفته سوم وچهارم بعد از عمل توصیه میشود.
غذاهای سفت
غذاهایی که ترد هستند و آسان جویده می شوند مانند: گوشتهایی که خوب ریز و کوچک برش خورده اند، غذاهای کنسرو شده یا نرم، میوه های تازه و سبزیجات پخته که بعد از هفته چهارم شروع میشود.
در طی این رژیم غذایی شما وعده های غذایی کوچکی را در یک روز میل می نمایید و مایعات را آرام آرام می نوشید .
توجه داشته باشید که نوشیدن مایعات باید در طی روز و به آرامی صورت گیرد نه همراه با وعده های غذایی شما باشد
ممکن است در ابتدا شما با 6 وعده غذایی کوچک در روز شروع به خوردن نمائید سپس این وعده ها به 4 وعده در روزتقلیل می یابد و زمانی که این وعده ها به سه بار در روز رسید.
باید وعده های غذایی شامل پروتئین غنی شده باشند مانند گوشت ، محصولات لبنی کم چرب (ماست ، پنیر) یا تخم مرغ. پروتئین که به حفظ و بهبود وضعیت بدنی شما بعد از عمل جراحی کمک موثری خواهد کرد .
اینکه شما با چه سرعتی از یک مرحله به مرحله بعدی رژیم غذایی دست پیدا کنید بستگی به آن دارد که بدن شما چگونه با الگوهای غذایی و ترکیب و غلظت آنها سازگاری حاصل نماید . بیماران معمولا سه ماه بعد از عمل جراحی غذاهای عادی را با یک ترکیب سفت تر شروع خواهند کرد، اما این مساله هم ممکن است زودتر اتفاق بیفتد.
عادات غذایی جدید چگونه ایجاد میشود؟
تغییرات در سیستم گوارشی شما منجربه آن می شود که شما در هر وعده چه اندازه می توانید بخورید و بیاشامید. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی و اطمینان از این که شما مواد مغذی که نیاز دارید را دریافت کرده اید موارد زیر را به دقت دنبال کنید.
حجم غذای در هروعده کم باشد:
بلافاصله بعد از عمل معده شما تنها تحمل نگهداری یک انس یا 28 تا 30 گرم غذا را دارد. اگرچه به دلیل خاصیت ارتجاعی معده در انتهای ماه سوم شما ممکن است قادر به خوردن یک تا یک و نیم فنجان غذا در هر وعده باشید .
خوردن بیش از حد نه تنها کالری بیش از حد نیاز بدن شما می رساند بلکه ممکن است موجب درد و تهوع و استفراغ گردد. سپس مطمئن باشید که فقط مقادیر توصیه شده را میل نمایید و قبل از آنکه احساس سیری کنید دست از غذا خوردن بکشید.
آرام و آهسته بخورید و بیاشامید:
خوردن و آشامیدن سریع ممکن است موجب سندرم دامپینگ شود. این حالت زمانی اتفاق می افتد که غذاها و مایعات به سرعت و بیش از حد نرمال وارد روده کوچک شوند. علائم این سندرم عبارتند از: تهوع، استفراغ، اسهال، سرگیجه و تعریق .
برای جلوگیری از سندرم دامپینگ غذاها و مایعات کم چرب و کم شیرین را انتخاب نمائید، آهسته بخورید و آرام بیاشامید. مایعات را 30 دقیقه قبل یا بعد از هر وعده غذایی میل کنید. برای خوردن هر وعده غذایی حداقل 30 دقیقه وقت صرف نمایید و 30 تا 60 دقیقه برای نوشیدن یک فنجان مایع زمان در نظر بگیرید. از خوردن غذاهای پرچرب و شیرین مانند سودای معمولی، آبنبات، شکلات و بستنی بپرهیزید.
غذاها را کامل بجوید:
سوراخ جدیدی که معده شما را به روده کوچک متصل می نماید خیلی کوچک است و قطعات بزرگتر غذا می تواند آن را مسدود نماید. این انسداد موجب می شود که غذا نتواند از معده خارج شده و وارد روده گردد و این امر ممکن است منجر به استفراغ، تهوع و دردهای شکمی شود. پس تکه های کوچکی از غذا را مصرف نموده و تا حدی بجوید که به شکل پوره های غلیظ درآید و سپس آن را ببلعید. اگر نمی توانید غذا را خوب بجوید و کاملا نرم کنید از بلعیدن آن خودداری فرمائید.
مایعات را در بین وعده های غذایی میل نمائید نه همراه آن:
نوشیدن مایعات همراه با غذا می تواند موجب درد ، تهوع و استفراغ شود درست مثل سندرم دامپینگ. همچنین نوشیدن زیاد مایعات همراه با غذا یا نزدیک آن می تواند سبب احساس سیری کاذب شود و در نتیجه شما نمی توانید غذای کافی دریافت نمائید و بدین ترتیب مواد مغزی لازم به بدن شما نمی رسد. جهت جلوگیری از کم آبی بدن روزانه 6 تا 8 فنجان مایعات توصیه می شود.
غذاهای جدید را همزمان تجربه نکنید:
بعد از جراحی برخی غذاها ممکن است موجب تهوع، درد و استفراغ شوند یا ممکن است سوراخ معده به روده را مسدود کنند. توانایی تحمل غذاها از فردی به فرد دیگر متفاوت است .
غذای جدیدی را که امتحان می کنید قبل از بلعیدن خوب بجوید. اگر غذایی موجب ناراحتی شما شد دیگر آن را نخورید. با گذشت زمان شما ممکن است بتوانید آن غذا را تحمل کنید غذاها و مایعاتی که معمولا می توانند ناراحتی ایجاد کنند شامل: گوشت، نان، ماکارانی، برنج، سبزیجات پخته، شیر و نوشابه های کربنات دار می شود.
مصرف ویتامین و مکمل های معدنی توصیه شده را فراموش نکنید:
بعد از جراحی بدن شما مواد مغذی اصلی را به سختی جذب می نماید چراکه معده شماو قسمتی از روده کوچک شما بای پس شده اند. برای جلوگیری از کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، سعی کنید به طور منظم ویتامین ها و مکمل های معدنی را مصرف نمائید. این مکمل ها شامل مولتی ویتامین، مولتی مینرال، کلسیم، آهن، ویتامین ب 12و ویتامین د میباشند.
کاهش وزن و افزایش وزن چگونه است؟
پس از جراحی در طی 2 سال اول به دنبال رعایت رژیم غذایی فوق و تمرینات ورزشی توصیه شده فرد بیش از 85 درصد از اضافه وزن خود را از دست می دهد و می تواند مادام العمر وزن ایده آل خود را حفظ کرده و ثابت نگه دارد. پس به یاد داشته باشید که از مصرف غذاها و نوشیدنیهای شیرین، پرچرب و پر کالری بپرهیزید .
تحرک داشته باشید و خوب ورزش کنید تا کاهش وزن شما همراه با فرآیند زیبایی اتفاق بیفتد. مصرف اسنکها (هله و هوله تمام روز غذا خوردن) خودداری نمائید.
تا می توانید به مصرف مواد غذایی سالم و طبیعی روی آورید تا همزمان با فرآیند لاغری، پوستی شاداب و جوان داشته باشید. ورزش به شما کمک می کند تا پس از لاغری دچار افتادگی کمتری در پوست نواحی شکم، پهلوها، بازوها و رانها شوید.
منبع:اندام کلینیک،دکتر مجتبی هاشم زاده
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
- برچسبها
- بای پس
دیدگاه ها