چگونه میتوانیم با راه های مناسب و راحت لاغر شویم؟

با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان چاقی آشنا شوید.

درمان چاقی و لاغری در روش طب سنتی

مانند یک آبشار درمانی است، عیوب بیمار به ترتیب برطرف می‌شود، بنابراین بیماری که خود را به پزشک طب سنتی می‌سپارد، هر روز شاهد معجزه ای جدید درمانی می‌شود.

چاقی در جامعه صنعتی امروز به یكی از معضل‌های اساسی كشورها بخصوص كشورهای توسعه یافته تبدیل شده به طوری كه افراد چاق با هر روشی سعی می‌كنند چربی‌های اضافی بدن خود را از بین ببرند. شاید رژیم غذایی و ورزش، از معروف‌ترین و موثرترین روش‌های كاهش چاقی باشند ولی در این میان هستند افراد چاقی كه فكر می‌كنند بهتر است بدون صرف زمان طولانی و تنها با پرداخت هزینه جراحی، به اندامی متناسب دست پیدا كنند، رویایی كه شاید خیلی‌ها آرزویش را داشته باشند.

اعمال جراحی كاهش وزن رفته رفته به یكی از پرطرفدارترین روش‌های رسیدن به تناسب اندام تبدیل می‌شوند كه به جراحی‌های باری اتریك (Ebariatric)‌ یا بای‌پس معده معروف هستند. به طور كلی این جراحی‌ها به یك سری روش‌هایی گفته می‌شود كه بیشتر در افراد دچار چاقی بیش از حد صورت می‌گیرد و هدف از این اعمال جراحی كاهش وزن سریع است. در واقع این نوع جراحی‌ها روی معده و روده انجام می‌شود تا مصرف غذا در فرد كاهش یابد.

این روش با تغییر در سیستم گوارش، میزان غذای خورده شده و گوارش یافته را كاهش می‌دهد و مانع از بروز بیماری‌های مرتبط با چاقی می‌شود.

پزشكان این نوع روش‌ها را با توجه به عوارض و مشكلات كمتر نسبت به سایر اعمال جراحی دیگر توصیه می‌كنند. جراحی‌های باری اتریك یا بای‌پس معده به صورت درازمدت انجام می‌شود و در صورتی كه فرد رژیم غذایی و ورزش را در برنامه خود داشته باشد، كاهش وزن مناسبی خواهد داشت. جراحی بای‌پس معده صرفا حدود یك‌سوم از چاقی بدن را كاهش می‌دهد.

تخمین زده شده است که در آغاز قرن جاری میزان مرگ و میر ناشی از مشکلات مرتبط با چاقی بیش از مرگ‌های ناشی از بی غذایی باشد.

تناقض در وضعیت تغذیه در جهان، به خصوص در کشورهای در حال توسعه، نکتۀ قابل توجه و مهمی است. در حالی که کشورهای در حال توسعه در تلاش برای کاهش سوء تغذیه و گرسنگی هستند، از سوی دیگر با مشکلی پیچیده تر به نام چاقی و اضافه وزن مواجه می‌شوند.

افزایش میزان مبتلایان به چاقی در سال‌های اخیر به حدی شده است که شمار آنان در این کشورها از شمار افراد مبتلا به کمبود تغذیه فراتر رفته و این امر نه به معنای بهبود وضعیت تغذیه بلکه به معنای بروز مشکلات قابل توجه در آینده است.

از سوی دیگر، بروز پدیدۀ افزایش وزن و چاقی به شکلی گمراه کنند موجب غفلت از کمبود ویتامین‌ها و ریز مغذی‌ها می‌شود و این امر باعث ایجاد کلاف سردرگمی از مشکل عمدۀ بهداشتی در جهان یعنی گرسنگی، چاقی و کمبود ویتامین‌ها و ریز مغذی‌ها می شود که هر سه آنها راه حل مشترکی به نام تغذیه مناسب دارند.

طب سنتی ایران علاوه بر چاقی سیستمیک برای چاقی موضعی نیز تعریف دارد و علاوه بر تحلیل چگونگی پیدایش آن، درمان مقتضی را نیز ارائه می‌دهد.

بر اساس دیدگاه طب سنتی ایران، معمولاً غذاهای گرم مزاج می‌توانند لاغر کننده باشند ولی غذاهای سرد مزاج مانند ماست، دوغ، سوپ جو، و شیر برنج می توانند چاق کننده باشند.

اگر یک شخص سرد مزاج غمگین شده و غصه بخورد چاق می‌شود و در همان شخص زمانی که شاداب است، لاغرتر می‌شود. یعنی در روش طب سنتی درمان چاقی معانی دیگری هم می‌دهد و آن عبارت است از: درمان کم کاری تیروئید، درمان کیست تخمدان، درمان کبد چرب، درمان نزله، درمان اخلاط ریوی، درمان نازایی، درمان آلرژی پوستی، درمان فشار خون، درمان دیابت و زیرا ما در طب سنتی هدف از درمان، اصلاح طبع است و به همین دلیل وقتی طبع اصلاحی شد، چاقی و لاغری هم اصلاح می شود؛ بیماری‌های همراه و بیمار‌ی‌های زمینه ای هم تا حدود خیلی زیادی اصلاح می‌شود.

در حالیکه در طب نوین این اهداف خیلی مد نظر نیست، اگر هم مد نظر باشد، ابزار کار خیلی ضعیف است،

مثلاً شما می‌خواهید چاقی را درمان کنید تا دیابت هم درمان شود، به فرض چاقی هم برطرف شود می‌بینید که گاه حتی دیابت بدتر از قبل هم شده است و بیمار ترجیح می‌دهد همچنان چاق باقی بماند ولی تعداد قرص‌های قندش را زیادتر نکند!

مثال دیگر اینکه چاقی از بین می‌رود ولی مریض دچار تاری دید هم می‌شود و از حالا به بعد باید عینک هم بزند!

راهکار های مناسب برای درمان چاقی

مصرف مخلفات همراه با غذا را کم کنید

مصرف مخلفات زیاد همراه غذا مانند سالاد, ماست, فلفل, ترشی, ... موجب ایجاد اشتهای کاذب و دروغین می‌شود و شما بیش از حد نیاز غذا را مصرف خواهید کرد.

مصرف نوشابه همراه با غذا بسیار مضر است و موجب اختلال در هضم غذا و چاقی می‌شود.

خود را بیش از حد گرسنه نگه ندارید. زمانی که به‌شدت گرسنه هستید بیش از حد غذا مصرف می‌کنید بنابراین نباید خود را گرسنه نگه دارید.

غلبه بلغم موجب بروز چربی‌های اضافی اطراف شکم و باسن‌ها می‌شود و ورزش و تحرک موجب کاهش بلغم می‌شود؛ بلغم در واقع خلط خامی است که در خون روان است و اگر حرکت و فعالیت فرد زیاد شود به‌دلیل تولید حرارت در بدن بلغم به خون تبدیل می‌شود.

یک پژوهشگر طب سنتی درباره درمان چاقی می‌گوید: در افراد چاق اثر دارو به‌دلیل وجود مواد زائد به‌راحتی و به‌سرعت به عضو بیمار نمی‌رسد و این امر بر دشواری درمان بیماری‌های این افراد می‌افزاید.

به‌گفته وی در افراد چاق به‌سبب وجود رطوبت و بلادت (کندذهنی) حواس و سیستم‌ عصبی، بیمارهای بدنی به‌سرعت علامت‌دار نمی‌شود و زمانی بیماری علامت نشان می‌دهد که مستحکم و پایدار شده و درمان آن مشکل است.

تنگی نفس و نازایی از عوارض چاقی است

تنگی نفس به‌دلیل پُر بودن رگ‌ها, غش و سکته به‌واسطه ریختن مواد و فضولات به قلب یا مغز, عقیمی یا ناباروری به‌سبب کاهش تولید منی خوب و لغزنده شدن جدار رحم و کاهش احتمال چسبندگی جنین به رحم و افزایش احتمال سقط از عوارض چاقی است.

رژیم‌های رنگانگ لاغری مؤثر نیستند, اول از همه لازم است بدانید که اگر اصول حفظ سلامتی رعایت نشود, هیچ‌یک از رژیم‌های لاغری که در مطب‌ها و سایت‌ها تبلیغ می‌شود, مؤثر نیست و اضافه وزن به‌سرعت باز خواهد گشت.

افراشته 26ساله درباره درمان چاقی خود توسط طب سنتی عنوان می‌کرد: حدود 94 کیلو وزن داشتم که با مراجعه به متخصص تغذیه برای کاهش وزن خود چند ماه حتی یک گرم هم وزنم کم نشد و حتی روز به روز قوتم کمتر شده بود. در رژیم لاغری‌ام روزانه چند بشقاب کاهو همراه با گوجه و خیار بود که باید یک ساعت قبل از ناهار آن را مصرف می‌کردم. در وعده صبحانه نیز کمی پنیر همراه با گردو و برخی از روزها نیز یک لیوان شیر با چند عدد بیسکویت می‌خوردم.

بسیار عصبی شده بودم و از بیرون رفتن انزجار داشتم، همیشه دوست داشتم تنها باشم. با وجود چاقی بیش از حدم قبل از رژیم لاغری‌ام, بسیار شاداب‌تر بودم.

افراشته بیان می‌کند: به‌پیشنهاد یکی از دوستانم به یکی از متخصصان طب سنتی مراجعه کردم، پس از گذشت 2 ماه لاغر شدم و حدود 5 کیلو وزن کم کردم ولی بیشتر سایزم کم شده بود. بسیار خوشحال بودم.

پزشک طب سنتی به من گفت: "شما طبعتان سرد است و با غذاهای طبع گرم می‌توان به‌راحتی وزن کم کرد". در رژیم غذایی‌ام بیشتر سیب پخته با ادویه‌های گرم مانند پونه یا ریحان خشک‌شده بود. رژیم غذایی‌ام را خیلی دوست داشتم.

وی عنوان می‌کند: در طب نوین بیشتر از غذاهای سرد مانند کاهو, خیار یا گوجه استفاده می‌کردم که به‌قول پزشک طب سنتی این مواد دارای طبع سرد هستند و مصرف آنها خود می‌تواند برای افرادی که دارای مزاج سرد هستند بیشتر منجر به چاقی شود تا آنها را لاغر کند. افراد با طبع سرد بیشتر باید غذاهای با طبع گرم مصرف کنند تا از تولید بلغم اضافی پیشگیری کنند.

آرام غذاخوردن و جویدن کامل غذا خود از عوامل لاغری است

در این باره محمد احمدی متخصص تغذیه درباره چاقی می‌گوید: آرام غذا خوردن و جویدن کامل غذا خود از عوامل لاغری است. افراد بهتر است که غذا را آرام بخورند، زیرا جویدن کامل غذا موجب ترکیب شدن غذا با بزاق دهان می‌شود و نیاز به مصرف آب همراه با غذا پیدا نخواهد شد.

به‌گفته وی خوردن ناهار سنگین امروزه بسیار رایج است که خود عوارض بسیاری بر بدن می‌گذارد. همچنین مصرف آب یا سالاد همراه با غذا موجب تولید بلغم اضافی و چاقی می‌شود. همچنین یبوست از علل بروز بسیاری از بیماری‌هاست که رفع علل یبوست خود می‌تواند به درمان بیماری‌ها کمک کند.

عثمتی درباره شیوه درمان چاقی در طب سنتی و مزیت آن نسبت به طب نوین می‌گوید: مبنای علمی اصلی تمام رژیم های چاقی و لاغری، در طب نوین بر اساس کالری است و اگر کسی بیش از حد کالری مصرف کند چربی بدنش زیاد و چاق می‌شود ولی باید گفت که در طب سنتی افراد چاق دارای طبیعتی سرد و تر(این افراد بدنشان از چربی انباشته شده است) ، گرم و تر ( که این افراد بدنشان از گوشت انباشته شده است) البته لاغر کردن این 2 طیف با هم تفاوت دارد.

به گفته وی افرادی که گرم تر هستند و بدنشان انباشته از گوشت است باید مواد غذایی سرد و خشک مخالف طبیعت بدنی خود مصرف کنند و افراد سرد و تر باید مواد غذایی گرم و خشک مصرف کنند که لاغر شوند این در حالی است که در رژیم های غذایی متخصصان تغذیه اغلب از موادغذایی سرد برای لاغرشدن استفاده می‌کنند مانند جوجه کباب، سالد فصل، ماهی و ... به کار برده می شود.

این کارشناس طب سنتی می‌افزاید: متخصصان تغذیه این جمله را که افراد در مراجعه به آنان که آب هم می‌خورم چاق می‌شوم را قبول ندارند ولی از دیدگاه طب سنتی مصرف بیش از حد آب خود موجب ورم اندام ها و ناراحتی‌های مفصلی میکند.

عثمتی اضافه می‌کند: اگر مدتی خونریزی قاعدگی زنان کم یا قطع شود، حتّی اگر غذای کمتری بخورند، چاق می شوند. یعنی زنی که دچار چنین مشکلی است اگر تحت درمان قرار گیرد و عادت او به طور منظّم بر قرار شود؛ حتّی اگر غذای بیشتری نسبت به قبل بخورد هم لاغر می شود. همچنین اگر افراد مدّتی شکمشان خوب کار نکند و دچار یبوست باشند اگر بهترین رژیم های لاغری را رعایت کنند لاغر نمی شوند اگر یبوست خود را درمان کنند وزن کم می کند؛

این کارشناس طب سنتی بیان می‌کند: یک مثال جالب برای فهمیدن افزایش حجم بدن که اگر یک تیکه ابر را در آب بیاندازید دچار افزایش حجم می‌شود و اگر خشک شود دوباره کوچک و کاهش حجم پیدا می کند این اصل به عنوان مهمترین اصول لاغری و چاقی در طب سنتی است.

عثمتی می‌افزاید: اگر کسی می‌خواهد لاغر شود باید مواد غذایی دارای طبع خشک مانند زیره، آویشن، رازیانه، شوید، و .... به غذایشان اضافه کند و از مصرف زیاد آب پرهیز کنند.

وی عنوان می‌کند: طب سنتی افراد را به 4 دسته گرم و تر(دموی)، سرد و تر( بلغمی)، سرد و خشک (سوداوی) و گرم و خشک صفراوی تقسیم می‌کند که 2 دسته اول عموما درشت هیکل و دو دسته عموماً لاغر اندام هستند.

میرسعیدی 47 ساله به خبرنگار تسنیم می‌گوید: برای درمان بیماری دیابتم به متخصص تغذیه مراجعه کردم حدود 20 کیلو اضافه وزن داشتم متخصص تغذیه به من رژیم غذایی پر پروتئین و کربدهیدرات کم ارائه داد.

به گفته وی طبق تجویز این متخصص روزی 8 لیوان آب می‌خوردم و مصرف سالاد کاهو فراوان را به من توصیه کرد پس از گذشت تقریبا سه هفته خودم را وزن کردم، کاهش وزنی مشاهده نکردم با وجود اینکه به توصیه ها توجه کرده بودم و دچار درد های مفصلی شدم و صبح که از خواب بلند می‌شدم بدنم درد می‌کرد و از رژیم غذایی کهاده بودند نفع کمی بردم و نه تنها لاغر نشدم بلکه دچار دردهای مفصلی شدم.

این معلم آموزش و پرورش عنوان می‌کند: بعد از گذشت چند ماه به توصیه یکی از دوستانم به یکی از متخصان طب سنتی که از طریق تغذیه بیماری را درمان می‌کرد مراجعه کردم. ابتدا حسابی من را دعوا کرد که چرا کاهو و آب زیا مصرف کردم چرا که این من سرد مزاج بودم و این 2 ماده غذایی خیلی بر من تاثیر منفی گذاشته بود.

میرسعیدی خاطرنشان می‌کند: با توجه به مزاجم غذا تجویز کرد که پس از گذشت 6 ماه 10 کیلو وزن کم کردم و قند خونم کاهش پیدا کرد و الان حدود یک سال است که هیچ داروی شیمیایی مصرف نمی کنم و برای ماهش قند خونم طبق تجویز پزشک از غذاهایی که موجب کاهش قند خون می‌شود استفاده می‌کنم.

یکی از باورهای غلطی که در مورد رژیم های غذایی وجود دارد این است که بدون دغدغه و رعایت الگوی خاص می توان به هر میزان میوه مصرف کرد.

به گزارش گروه خواندنی های مشرق، باور غلطی که می توانیم به هر میزان میوه در رژیم غذایی روزانه قرار دهیم باعث می شود تا بسیاری افراد که به دنبال کاهش وزن هستند به هدف خود نرسند.

مصرف پرتقال بهترين داروی طبیعی برای درمان چاقي است و با مصرف آن كمبود عناصر فلزي بدن تامين و مقاومت طبيعي بدن زياد مي شود، همچنين ميوه پرتقال، سرشار از ويتامين هاي آ، ب و ث است.

پرتقال داراي آهن، فسفر، كلسيم، منيزيم، سديم، پتاسيم، مس، كلر، گوگرد روي و غيره است. آب پرتقال، اثر مقوي و نشاط آور دارد و با مصرف آن، غلظت خون كاهش پيدا مي كند، لذا مي توان پرتقال را محافظ سيستم عروقي به حساب آورد.

درمان چاقی , خواص آب پرتقال

اگر آب پرتقال بدون پوست كندن ميوه تهيه شود اثر مفيدتري دارد. آب پرتقال نوشابه اي مفرح و با خاصيت مدر و داراي اثر ضدسم است و مقاومت محيطي بدن را زياد مي كند.

افرادي كه چاق هستند، اگر رژيم پرتقال بگيرند، در رفع چاقي بسيار موثر است. در اين رژيم بايد چند روز پرتقال بخورند.

براي معالجه چاقي و گرفتن رژيم لاغري يك عدد پرتقال و 3 ليمو را به برش هاي نازكي ببريد و آن را مدت 10 دقيقه در نيم ليتر آب بجوشانيد، 2 قاشق سوپ خوري عسل را به آن اضافه كنيد و دوباره 5 دقيقه آن را بجوشانيد، بعد آن را صاف و بگذاريد سرد شود و هر روز 3 استكان كوچك از آن ميل كنيد....

آخرین راه برای كاهش وزن

برای رسیدن به تناسب اندام راه‌هایی همچون رژیم غذایی و ورزش مداوم وجود دارد كه از ساده‌ترین و كم‌عارضه‌ترین شیوه‌ها به شمار می‌روند، ولی كمی صبر و تحمل می‌طلبد كه اگر واقعا می‌خواهید خوش‌اندام باشید، باید آن را به جان بخرید. ولی دسته‌ای از افراد هستند كه علی‌رغم رعایت رژیم‌های غذایی و فعالیت بدنی، به دلیل اضافه وزن زیادی كه دارند، قادر نیستند به این راحتی‌ها وزن كم كنند و همین چاقی باعث بروز مشكلات دیگری هم برای آنها شده است.

اگر نمایه توده بدنی (BMI) بدن شما بالای 40 است (به عبارتی مردان دارای 45 كیلو و زنان دارای 36 كیلوگرم اضافه وزن) یا نمایه توده بدنی (BMI) شما بین 35 و 9/39 بوده و دچار مشكلات مرتبط با چاقی مفرط مانند دیابت نوع 2، بیماری قلبی یا وقفه‌های تنفسی در خواب هستید، فرد مناسبی برای انجام جراحی‌های باری اتریك به شمار می‌روید.

البته به یاد داشته باشید كه این قبیل جراحی‌ها هرگز نمی‌تواند نیاز به رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی را پر كنند. در واقع موفقیت پس از انجام این عمل با رعایت نكاتی همچون نوع تغذیه و فعالیت بدنی وابستگی مستقیم دارد. در واقع به طور كلی جراحی‌های باری اتریك كه به منظور كاهش وزن صورت می‌گیرند، گام بعدی برای افرادی به شمار می‌رود كه حتی پس از اعمال روش‌های درمانی غیرجراحی همچنان چاق هستند و این چاقی باعث بروز مشكل شده است.

تصمیم‌گیری برای انجام این نوع عمل بسیار مهم و حیاتی است، چراكه در برخی روش‌ها غیرقابل برگشت بوده و می‌تواند زندگی را كاملا تغییر دهد. پس با چشم باز و با آگاهی كامل نسبت به تمامی روش‌های جراحی باری اتریك، انتخاب نهایی خود را انجام دهید.

به همین دلیل به جراحی‌های باری اتریك نباید به ابزاری برای زیبایی نگاه كرد، بلكه تنها به منظور بالا بردن كیفیت زندگی افراد مورد نظر مورد استفاده قرار می‌گیرد. چراكه چنانچه از این روش‌ها در افراد واجد شرایط استفاده شود، می‌تواند باعث كاهش ابتلا به دیابت نوع 2 و حتی بهبود آن، جلوگیری از سرطان‌ها، درمان وقفه‌های تنفسی حین خواب، بهبود فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی شود.

سالانه حدود 100 هزار بیمار چاق مبتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند كه عامل كلیدی آن چاقی مفرط است. در افرادی كه در معرض خطر هستند، شانس ابتلا به سرطان پس از انجام این عمل تا 50 درصد كاهش می‌یابد و این آمار درخصوص كاهش مبتلایان به دیابت پایین‌تر هم می‌آید. در واقع حدود 80 درصد از بیماران دیابتی پس از عمل بای‌پس معده (باری اتریك) بهبود می‌یابند.

انواع مختلف جراحی‌های بای‌پس معده

روش‌های جراحی كه به منظور كاهش وزن صورت می‌گیرد انواع مختلف دارد و به تنهایی یا تركیب با روش دیگری به كار می‌روند. البته انتخاب بهترین روش مناسب هر فرد بستگی به شرایط جسمی و آمادگی آن فرد و نظر پزشك معالج او دارد. به طور كلی روش‌های جراحی باری اتریك به دو گروه تقسیم می‌شوند كه هر گروه نیز برای خود از روش‌های مختلفی تشكیل شده است. گروه اول روش‌های جراحی محدودكننده و گروه دوم روش‌های جراحی تركیبی محدودكننده و كاهش‌دهنده جذب غذا نامیده می‌شوند.

اعمال جراحی محدودكننده

اعمال جراحی كاهش وزن كه به صورت محدودكننده انجام می‌گیرند تنها مصرف غذا را محدود می‌كنند و دخالتی در فرآیند طبیعی هضم غذا ندارند. در این اعمال جراحی، پزشكان كیسه كوچكی را در بالای معده در محل ورود غذا از مری به معده ایجاد می‌كنند. ابتدا این كیسه در حدود 28 گرم غذا را در خود نگه می‌دارد و بعد از مدتی تا ظرفیت 56 الی 85 گرم غذا منبسط می‌شود.

این كیسه خروجی بسیار كوچكی دارد كه تخلیه غذا از كیسه را به داخل باقی مانده حجم معده به تاخیر می‌اندازد و همین باعث ایجاد احساس سیر شدن و در بسیاری از بیماران باعث كاهش وزن سریع می‌شود. پس از انجام این عمل، بیماران دیگر قادر به خوردن حجم بالای غذا در یك وعده نیستند و تنها می‌توانند نهایتا تا یك فنجان غذا میل كنند كه البته باید نرم و آبكی باشد و خوب هم جویده شود.

اعمال جراحی محدودكننده خود شامل 3 گروه می‌شوند:

نوار معده‌ای قابل تنظیم

در این روش، پزشك نواری توخالی از جنس سیلیكون را دور معده، نزدیك به سر آن قرار داده و به این طریق كیسه كوچك و نیز مسیر باریكی را به داخل معده ایجاد می‌كند. سپس این نوار را از طریق لوله‌ای كه آن را به مجرای زیر پوست متصل می‌كند با محلول نمكی باد می‌كند و به این روش می‌توان با كم و زیاد كردن مقدار محلول نمكی، اندازه این مسیر را تنگ یا گشاد كرد.

این روش، روش ساده‌ای است كه عوارض كمتری به همراه داشته و هیچ قسمتی از معده یا روده فرد برداشته نمی‌شود و در آناتومی طبیعی بدن تغییری ایجاد نمی‌شود و فرد مدت زمان كمی پس از عمل بهبود می‌یابد ولی همانند هر روش دیگری دارای معایبی نیز هست. حدود 5 درصد از این نوع عمل‌ها به خاطر نشت بالن، فرسودگی نوار و عفونت عمیق با شكست مواجه می‌شود.

برش عمودی معده

در این روش محدودكننده كه باعث كاهش وزن سریع بیمار می‌شود، پزشك با برداشتن قسمتی از معده به صورت عمودی، حجم معده را كاهش می‌دهد و در نتیجه مقدار غذای مصرفی نیز محدود می‌شود بدون این كه انشعاب فرعی به روده داده شود یا فرد دچار سوءجذب مواد غذایی شود. در واقع معده به شكل یك لوله در می‌آید كه تنها حجم غذایی كه فرد می‌خورد را محدود می‌كند و بیشتر مواد مغذی غذا به مقدار كم‌مصرف می‌شود و در اصل مقدار كالری مصرفی كم‌ می‌شود.

در این روش، پزشك بخشی از معده را كه هورمون‌های تحریك‌كننده گرسنگی را ترشح می‌كنند، برمی‌دارد و چون در آن از انشعاب فرعی به روده خودداری شده، خطر انسداد روده، كم‌خونی، پوكی استخوان، كمبود پروتئین و ویتامین بدن از بین رفته است. برای افراد چاق یا BMI بالای 55 یك مرحله انجام این عمل بسیار موثر است ولی در افرادی با 45تا BMI 35 به عنوان یك روش واحد، نتایج خوبی نمی‌دهد و نیز در افرادی كه دچار چاقی مفرط هستند می‌توان به صورت لاپاراسكوپی آن را انجام داد. ولی علی‌رغم این محسنات، این روش مضراتی هم دارد.

در این روش معمولا فرد كاهش وزن قابل توجهی ندارد یا مجددا به وزن قبلی برمی‌گردد. بیمارانی كه BMI بالایی دارند ممكن است به جای یك مرحله، به دو مرحله از این روش جراحی نیاز داشته باشند تا وزن قابل ملاحظه‌ای كم كنند. همچنین این روش به خاطر برداشتن بخشی از معده، غیرقابل برگشت بوده و ممكن است فرد مجبور شود به سایر روش‌های جراحی كاهش وزن رو بیاورد.

نوار و بست عمودی معده

در این روش برای ایجاد كیسه معده‌ای كوچك هم از باند و هم از یك بست كوچك استفاده می‌كنند كه منجر به كاهش وزن سریع می‌شود. در واقع در این روش جراح معده را به دو بخش بالایی و پایینی تقسیم كرده و فضای ذخیره غذا را محدود می‌كند.

در این روش فضای بالایی كوچك بوده و غذا را وارد فضای معده پایینی (باقیمانده معده) می‌كند. این روش زمانی بسیار پركاربرد بود، ولی در حال حاضر زیاد طرفدار ندارد. این روش قابل برگشت است و آناتومی بدن سالم باقی می‌ماند و فرد دچار هیچ گونه كمبود تغذیه‌ای نمی‌شود. ولی فردی می‌تواند تحت این عمل قرار گیرد كه رژیم غذایی را سخت دنبال كند. از طرفی اگر بیمار غذای خود را خوب نجود یا خیلی تند غذا بخورد، ممكن است غذا را برگرداند و استفراغ كند.

جراحی‌های تركیبی محدودكننده و كاهش‌دهنده جذب

روش‌های جراحی كاهش وزن كه به صورت تركیبی صورت می‌گیرد به دلیل كاهش وزن بیشتر، نسبت به جراحی‌های صرفاً محدودكننده رواج بیشتری دارند. این روش‌های تركیبی علاوه بر محدود كردن غای مصرفی، مقدار كالری و مواد مغذی را كه بدن جذب می‌كند را نیز كاهش می‌دهد. این گروه از جراحی‌های باری اتریك نیز مانند جراحی‌های محدودكننده شامل 3 دسته می‌شود.

انشعاب فرعی معدی Roux-en-y

این روش جراحی معمو‌ل‌ترین و موفق‌ترین روش‌های جراحی تركیبی در آمریكا محسوب می‌شود. در این روش، جراح ابتدا برای محدود كردن غذای مصرفی یك كیسه كوچك معدی ایجاد می‌كند. سپس بخشی از روده كوچك را به شكل y به كیسه كوچك معدی متصل می‌كنند تا غذا از این طریق به قسمت پایینی معده و دوازدهه (اثنی عشر) وارد شود. این روش مقدار كالری و مواد مغذی جذب شده توسط بدن را كاهش می‌دهد.

در برخی موارد برای جلوگیری از بروز سنگ كیسه صفرا كه بر اثر كاهش شدید وزن در این روش رخ می‌دهد، پزشكان كیسه صفرا را بر می‌دارند و بسیاری از بیماران برای حل مساله سنگ كیسه صفرا، پس از عمل دارو مصرف می‌كنند.

جراحی‌های كاهش وزن، ابزار زیبایی نیستند بلكه در افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد كه دچار چاقی مفرط هستند و با درمان‌های معمول قابل درمان نیستند.

این روش جراحی با كنترل میزان غذایی كه فرد مصرف می‌كند وزن را سریع پایین می‌آورد و نیز مصرف شیرینی را كاهش می‌دهد. به طوری كه این دسته از افراد طی 10 سال پس از عمل حدود 60 تا 70 درصد از اضافه وزن خود را كم می‌كنند. در صورتی كه این روش، روشی در ظاهر دائمی محسوب می‌شود ولی در مواقع اضطراری برگشت‌پذیر است. ولی علی‌رغم این، این عمل باعث باریك شدن و حتی انسداد روزنه تنفسی می‌شود و در صورت خوب نجویدن یا تند غذا خوردن موجب استفراغ فرد می‌‌شود. چنانچه بیمار در دراز مدت تغییرات رژیمی را رعایت نكند مجدداً به وزن قبلی برمی‌گردد.

برش عمودی معده همراه با تغییر جهت دوازدهه

در این روش جراح حدود 80 درصد از معده را بر می‌دارد و با باقی‌مانده آن معده‌ای به شكل یك لوله باریك ایجاد می‌كند. دریچه‌ای كه غذا را به سمت روده كوچك هدایت می‌كند در امتداد بخش محدودی از روده كوچك باقی می‌ماند كه به طور طبیعی به معده متصل می‌شود. در طول این عمل بیشتر روده كوچك از طریق اتصال به بخش انتهایی روده به دوازدهه، نزدیك معده، انشعاب می‌شود.

این روش، شیوه بسیار مؤثری در كاهش وزن به شمار می‌رود ولی به خاطر كاهش جذب مواد مغذی و كمبود ویتامین‌های جذب شده نسبت به روش‌های دیگر خطر بیشتری دارد و معمولاً در افرادی با BMI بالای 50 مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش را می‌توان در برخی شرایط به صورت لاپاراسكوپی نیز انجام داد. ولی در كنار اینها خطر بروز اسهال و گاز معده و مدفوع بدبو را افزایش می‌دهد.

این روش به خاطر كاهش جذب مواد مغذی، می‌تواند منجر به بروز كم خونی، كمبود ویتامین و بیماری‌های استخوانی در بیش از 5 درصد از بیماران شود. افرادی كه تحت این عمل قرار می‌گیرند قادر هستند براحتی كربوهیدرات‌ها را جذب كنند و همین مصرف بالای این مواد باعث عدم كاهش وزن مناسب آنها می‌شود. این روش یكی از پیچیده‌ترین روش‌های باری اتریك به شمار می‌رود و ممكن است با عوارضی چون نارسایی قلبی و وقفه‌های تنفسی حین خواب همراه باشد.

انحراف دوازدهه و اتصال معده به روده

این روش هم جزو پیچیده‌ترین روش‌های باری اتریك تركیبی محسوب می‌شود كه طی آن پزشك بخش پایینی معده را برداشته و كیسه كوچك باقی‌مانده معده را به صورت مستقیم به بخش انتهایی روده كوچك متصل می‌كند و به طور كامل برای دوازدهه مسیر انشعابی ایجاد می‌كند.

اگر چه این روش، كاهش وزن مطلوبی را برای بیمار ایجاد می‌كند ولی با توجه به عوارض و خطرات كمبود مواد مغذی كه در پی آن رخ می‌دهد دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. در این روش فرد همچنان با خوردن مقادیر زیادی غذا می‌تواند وزن كم كند. از مهم‌ترین عوارض این روش می‌توان به بروز اسهال مزمن، زخم‌های معده‌ای، گاز معده و مدفوع بدبو، خطر كمبود مواد مغذی و ویتامین‌ها و كلسیم اشاره كرد.

جراحی‌های تركیبی

جراحی‌های كاهش وزن كه به صورت تركیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد نسبت به جراحی‌های محدودكننده تاثیر چشمگیرتری روی كاهش وزن و از دست رفتن وزن اضافه دارد، به طوری كه بیمارانی كه تحت این اعمال تركیبی قرار می‌گیرند، حتی تا 18 تا 24 ماه پس از عمل هم به كاهش وزن خود ادامه می‌دهند. در كل، در این روش‌های تركیبی بیمار حدود 60 تا 80 درصد از اضافه وزن خود را از دست می‌دهد كه موفقیت خوبی به شمار می‌رود.

از جمله فواید این گروه جراحی‌های باری اتریك تركیبی هم می‌توان به بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی همچون فشار خون بالا، وقفه‌های تنفسی در خواب، دیابت نوع 2 و التهاب مفاصل استخوانی اشاره كرد. ولی انجام این روش‌ها نسبت به روش‌های محدودكننده از پیچیدگی زیادی برخوردار است و به دلیل كاهش جذب ناشی از این جراحی ها، فرد ممكن است دچار سوءتغذیه و كمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی به خصوص آهن و كلسیم ضروری برای بدن شود.

در زنان قاعده كمبود جذب ویتامین B12 و آهن منجر به بروز كم خونی در آنها می‌شود و نیز كاهش جذب كلسیم می‌تواند باعث بروز پوكی استخوان و بیماری‌های استخوانی شود. بنابراین این دسته از بیماران باید برای جبران كمبود مواد مغذی و ویتامین‌ها حتماً از مكمل‌ها استفاده كنند. در روش‌هایی كه كیسه كوچك معده به روده متصل می‌شود، چون مواد محتوی معده بسیار سریع در روده كوچك حركت می‌كند، ممكن است باعث بروز حالت تهوع، نفخ، درد شكمی، ضعف، تعرق، بی‌حالی و نیز گاهی اسهال پس از صرف غذا شود.

بعد از عمل چه بخوریم؟

جراحی باری اتریك برای كاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد و موفقیت آن مستلزم رعایت اصول بعد از عمل و تغییر سبك زندگی و تغذیه است. در این میان مهم‌ترین مساله تغییر میزان غذای مصرفی پس از عمل است. در ابتدا به خاطر كاهش حجم معده و مصرف غذاهای مایع و كم حجم ممكن است برای انجام فعالیت‌های روزانه احساس كاهش انرژی كنید.

افراد معمولاً تا حدود 6 هفته پس از عمل به فعالیت عادی خود برمی‌گردند. رژیم غذایی بیمار بلافاصله پس از عمل دچار دگرگونی می‌شود. بهترین و مناسب‌ترین غذایی كه بیماران باید در این مدت استفاده كنند غذاهایی چون آبگوشت رقیق، آبمیوه‌های رقیق یا دسرهای ژلاتینی بدون شكر است.

این رژیم‌های غذایی را باید تا بهبودی مجرای معده‌ای و روده‌ای ادامه داد كه حدود 1 تا 3 روز ادامه می‌یابد. پس از آن باید تا 2 هفته تنها از غذاهای ملایم و خالص استفاده كنید. این غذاها می‌توانند شامل شیر خامه‌دار، شیر گندم، كره، نوشیدنی‌های پروتئینی، سوپ شیر و میوه‌های خالص و سیب زمینی‌های خیس خورده همراه با آبگوشت باشند.

پس از عمل از خوردن غذای زیاد خودداری كنید، چرا كه به خاطر افزایش حجم معده، حالت تهوع و استفراغ رخ می‌دهد. البته به خاطر كاهش مواد مغذی، بیماران باید از مواد پروتئینی و كم كالری استفاده كنند. رعایت تمام این نكات به داشتن یك زندگی سالم و كاهش وزن فوق‌العاده كمك زیادی می‌كند.

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی