معرفی قرص داروناویر و موارد مصرف آن

داناویر چیست و چرا تجویز می شود؟

داروناویر (Darunavir) با نام تجاری پرزیستا (Prezista) داروی ضد رترو ویروسی می‌باشد. این دارو برای مقابله با ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) استفاده می‌شود. داروناویر پیشروی عفونت HIV را کاهش می‌دهد اما یک درمان قطعی به حساب نمی‌آید. ویروس HIV سلول‌های CD4 را در بدن از بین می‌برد. این سلول‌ها نوعی از سلول‌های سفید خونی هستند که موجب محافظت از بدن در برابر عفونت‌ها می‌شوند. اگر HIV درمان نشود سبب تضعیف سیستم ایمنی شده به طوری که بدن دیگر توانایی مقابله با باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروب‌ها را نخواهد داشت.

داروناویر به گروهی از داروهای ضد رترو ویروسی به نام مهارکننده‌های پروتئازی تعلق دارد. داروی داروناویر هم‌زمان با چندین داروی ضد رترو ویروسی به عنوان درمان ترکیبی تجویز می‌گردد. دریافت هم‌زمان چندین داروی ضد رترو ویروسی مؤثرتر از مصرف یک نوع دارو است. استفاده هم‌زمان از چند دارو سبب کاهش خطر مقاومت ویروسی نیز می‌گردد. داروناویر با کاهش مقدار ویروس‌های خون سبب کاهش پیشروی عفونت HIV می‌گردد. این مکانیسم به سیستم ایمنی فرصت تقویت شدن و کاهش عفونت‌های مرتبط با HIV را می‌دهد. داروناویر توسط پزشکان متخصص تجویز می‌گردد.

اشکال دارویی:قرص 75mg, 150mg, 300mg, 400mg, 600mg, 800mg

موارد منع مصرف داروی داروناویر

• به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.
• هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
• دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
• تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان،اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.
• داروناویر را همراه با سایر محصولات حاوی داروناویر مصرف نکنید.

مصرف داروناویر در دوران بارداری و شیردهی

رده بندی بارداری FDA : گروه C

مشخص نیست که داروناویر می تواند به جنین آسیب برساند یا خیر٬ دکتر شما تعیین خواهد کرد که آیا این دارو بی خطر است و یا آیا میتواند به جنین آسیب برساند یا خیر٬ قبل از اینکه شما از داروناویراستفاده نمایید با پزشک خود مشورت کنید .

HIV می تواند به شیر مادر عبور کند و به کودک شما منتقل شود٬ زنان مبتلا به HIV یا AIDS نباید با شیر خود کودک را تغذیه کنند؛ حتی اگر کودک شما بدون HIV به دنیا آمد، این ویروس ممکن است در شیر شما به نوزاد منتقل شود.

داروناویر می توانید اثرات قرص های ضد بارداری را به حدی کاهش دهد و باعث بارداری ناخواسته شود. در مورد استفاده کنترل بارداری غیر هورمونی (کاندوم، دیافراگم با اسپرم کش) برای جلوگیری از حاملگی در حالی که از این دارو مصرف می کنید با پزشک خود مشورت نمایید .

تداخلات دارویی داروناویر

تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و محصولات گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.

برخی از داروهایی که ممکن است با داروی داروناویر تداخل کنند عبارت‌اند از: داروهای درمان هپاتیت C مزمن (مانند بوسپرویر(boceprevir) ،سیمپرویر(simeprevir) ، داروهای خاص ترکیبی HIV (کوبیسیستات (cobicistat) ، الویتگراویر (elvitegravir)، امتریسیتابین(emtricitabine)، تنوفوویر(tenofovir))، باربیتورات‌ها (مانند فنوباربیتال (phenobarbital) ، سکوباربیتال (secobarbital)) ، داروهای خاص برای درمان تشنج (مانند فنی توئین، پریمیدون).

داروهایی که بر حذف داروناویر از بدن تأثیرگذارند و درنتیجه بر روی عملکرد داروناویر نیز تأثیر می‌گذارند، عبارت‌اند از: مکمل سیر، ریفامایسین‌های خاص (rifamycins) (مانند ریفامپین(rifampin)،ریفاپنتین(rifapentine))، مخمر سنت جان.

داروناویر می‌تواند بر حذف و عملکرد سایر داروها تأثیر گذارد . بعضی از داروهایی که تحت تأثیر داروناویر هستند، عبارت‌اند از: مسدودکننده خاص آلفا (مانند آلفازوسین ، تامسولوسین)، بنزودیازپین‌های خاص (میدازولام، تریازولام (triazolam)) ، “رقیق‌کننده‌های خون” (مانند آپیکسابان (apixaban) ، ریواروکسابان(rivaroxaban))، بسوتینیب (bosutinib) ، درونیدرونات، آلکالوئیدهای ارگو (مانند ارگوتامین، ارگوتامین)، برخی داروهای درمان اختلال نعوظ و فشارخون ریوی (مانند آوانافیل (avanafil) ، سیلدنافیل (sildenafil))، لومیتاپید(lomitapide) ، پیموزاید، رانولازین (ranolazine) ، سالمترول (salmeterol) ، برخی از داروهای کلسترول “استاتین” (مانند لووستاتین، سیمواستاتین)، تولواپتان.

داروناویر ممکن است اثر بخشی کنترل بارداری هورمونی از قبیل قرص، پچ، یا حلقه را کاهش دهد. این می‌تواند موجب بارداری شود. با دکتر خود در مورد روش قابل اعتمادی برای کنترل بارداری گفتگو کنید و در تمام فعالیت جنسی خود از یک روش مؤثر (کاندوم لاتکس یا پلی اورتان) برای کاهش خطر گسترش HIV به دیگران استفاده کنید.

اگر دچار لکه بینی یا خونریزی شدید با دکتر خود راجع به این مورد صحبت کنید،زیرا این ممکن است نشانه‌ای از این باشد که کنترل بارداری هورمونی شما به خوبی کار نمی‌کند. داروی داروناویر را همراه با سایر محصولات حاوی داروناویر مصرف نکنید.

نکاتی که قبل از مصرف داروناویر باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروناویر ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• در صورت حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
• اگر مبتلا به دیابت قندی هستید.
• اگر دچار هپاتیت (التهاب کبد) و یا دیگر مسائل کبدی هستید.
• اگر مبتلا به هموفیلی (اختلال خونی ارثی) و یا پورفیری (اختلال خونی ارثی) هستید.
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر تا به حال حساسیت به هر نوع دارو داشته‌اید. به خصوص اگر به داروهای سولفونامیدی آلرژی دارید.

عوارض جانبی احتمالی داروی داروناویر

تمام داروها در کنار تأثیرات مثبتشان، می‌توانند مسبب عوارض ناخواسته‌ای در بدن باشند. اگرچه این عوارض در همه افراد به وجود نمی‌آید. با گذر زمان بدن خود را با داروی جدید وفق می‌دهد و این علائم نیز برطرف می‌شوند اما اگر علائم زیر ادامه پیدا کرد و یا رنج آور شد با پزشک خود مشورت نمایید.

عوارض جانبی شایع:

• اسهال: آب فراوانی بنوشید تا آب از دست رفته تأمین شود.

عوارض کمتر شایع داروناویر:

• کهیر: در این مورد با پزشک خود صحبت نمایید.
• احساس کسالت، شکم درد، نفخ معده، سوء هاضمه: غذاهای ساده مصرف کنید و از خوردن غذاهای پرچرب و تند پرهیز نمایید.
• سردرد: از پزشکتان بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز نماید.
• احساس خستگی، خواب آلودگی و سرگیجه: در این شرایط از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری کنید.
• تغییر چربی‌های بدن، مشکل در خوابیدن، خستگی، مور مور شدن و بی حسی در دست و پا: اگر هر کدام از موارد ذکر شده آزار دهنده شد به پزشکتان اطلاع دهید.

نکته مهم: اگرچه ایجاد راش‌های پوستی در بیمارانی که داروناویر را مصرف می‌کنند در چند هفته اول بیماری شایع است اما ایجاد کهیرها و تاول‌های شدید می‌تواند نشانه آلرژی دارویی باشد. بنابراین اگر علائم زیر را در خود مشاهده کردید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:

• کهیرها و تاول‌های شدید پوستی
• بالا رفتن دمای بدن
• درد مفاصل و عضلات
• احساس ناخوشی
• زخم‌های دهانی
• التهاب چشم

اگر علائم دیگری در شما پدید آمد که احساس می‌کنید به واسطه مصرف داروناویر می‌باشد با پزشک خود صحبت کنید.

نحوه نگه‌داری داروی داروناویر

• تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
• دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.

آشنایی با داروی ضد ویروس تیپراناویر

موارد مصرف قرص آسیکلوویر (Aciclovir) و عوارض جانبی این دارو

موارد مصرف قرص ریتوناویر و عوارض جانبی این دارو