دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
فینگولیمود چیست و چرا تجویز می شود؟
2
زمان مطالعه: 9 دقیقه
فینگولیمود (Fingolimod) یا فینگولید با نام تجاری جیلنیا (Gilenya) دارویی است که به منظور کاهش تعداد حملات و به تأخیر انداختن ناتوانی در بعضی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) استفاده می شود.

آشنایی با داروی فینگولیمود و موارد مصرف آن

فینگولیمود (Fingolimod) یا فینگولید با نام تجاری جیلنیا (Gilenya) دارویی است که به منظور کاهش تعداد حملات و به تأخیر انداختن ناتوانی در بعضی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) استفاده می شود.

مولتیپل اسکلروزیس (MS) بیماری است که بر مغز و نخاع تأثیر می‌گذارد و موجب می‌شود پوشش محافظ (میلین) اطراف اعصاب مغز و نخاع در افراد مبتلا به MS آسیب دیده و به این ترتیب اعصاب به درستی کار نمی‌کنند. اکثر افراد مبتلا به MS بعد از مدتی بیماری‌شان عود کرده و یا تشدید می‌شود، علائم بیماری در بخش‌های مختلفی از بدن این افراد رخ داده و یا تشدید می‌شود. علائمی که در عود بیماری ایجاد می‌شوند، یک دوره زمانی طول کشیده و پس از آن کمتر می‌شوند. فینگولیمود با کار سیستم ایمنی بدن مداخله می‌کند، زیرا مسئول ایجاد آسیب به اعصاب است.

فینگولیمود دسترسی بعضی از گلبول‌های سفید به مغز و نخاع را کاهش می‌دهد و این باعث می‌شود عود بیماری در برخی افراد کاهش یابد. فینگولیمود بیماری ام اس را درمان نمی‌کند و این درمان مناسبی برای همه نیست. این دارو را یک پزشک متخصص برای شما تجویز کرده و روند درمان شما را تحت نظارت خواهد گرفت.

نام های تجاری : مارلا (Marela)، فینگولید (Fingloide)، نورابکس (Norabex)، گیله نیا (Gilenya)، فینگولیا (Fingolia)، دانلوین

مکانیسم اثر فینگولیمود

‎مکانیسم اصلی این دارو ناشناخته می باشد. اما فینگولیمود فسفات که یک متابولیت فعال فینگولیمود می باشد، با اتصال به گیرنده های اسفنگوزین-۱-فسفات، باعث کاهش خروج لنفوسیت ها از غدد لنفاوی و مهاجرت آن ها به سیستم اعصاب مرکزی و در نتیجه کاهش التهاب اعصاب می شود.

فارماکوکینتیک فینگولیمود

  • ‎متابولیسم فینگولیمود کبدی بوده و از طریق آنزیم های CYP450 می باشد و سوبسترای CYP2D6, 2E1, 3A4, 4F12, 4F2 به حساب می آید. فینگولیمود در کبد به فینگولیمود فسفات تبدیل می شود که متابولیت فعالی می باشد.
  • ‎عمده دفع این دارو از راه ادرار است (متابولیت های غیر فعال) اما متابولیت های فعال از راه مدفوع دفع می گردد و نیمه عمر ۶-۹ روزه دارد.
  • ‎نکته: در نارسایی کبدی متوسط تا شدید نیمه عمر دارو ۵۰ درصد افزایش می یابد.

دارو

مقدار و نحوه مصرف فینگولیمود

  • میزان مصرف، یک کپسول در روز، در یک نوبت می باشد . فینگولیمود را روزی یک مرتبه همراه با یک لیوان پر آب مصرف نمایید. دارو می تواند همراه با یا بدون غذا مصرف شود. مصرف منظم دارو در زمان معینی از روز، به یادآوری زمان مصرف دارو کمک می کند.
  • از مصرف دارو، بیش از دوز تجویز شده خودداری کنید.
  • پزشک ممکن است مستقیما درمان شما را از بتا اینترفرون، گلاتیرامر استات یا دی متیل فومارات به فینگولیمود درصورتی که شرایطش را داشته باشید، تغییر دهد.
  • به هیچ عنوان قبل از آموزش توسط کادر درمان به صورت خودسرانه اقدام به استفاده از سرنگ آماده تزریق ننمایید.
  • تصمیم گیری در این زمینه نیازمند آزمایشات متعددی می باشد.
  • اگر سابقا تحت درمان با ناتالیزومب بوده اید، ممکن است نیاز به وقفه درمانی 2 الی 3 ماه، پیش از شروع مصرف فینگولیمود داشته باشید. برای تعویض دارو از تریفلونومید به فینگولیمود ممکن است پزشک از شما بخواهد مدت مشخصی منتظر بمانید یا تحت فرآیند تسریع شده جهت پاکسازی دارو قرار گیرید. اگر تحت درمان با آلِمتوزومب قرار گرفته اید برای مناسب بودن تجویز فینگولیمود برای شما، نیاز به ارزیابی کامل و دقیق توسط پزشک معالج می باشد.
  • برای آگاهی از مدت زمان مصرف فینگولیمود از پزشک یا داروساز خود پرسش نمایید.

پیش از مصرف فینگولیمود به چه اطلاعاتی نیاز دارید؟

در موارد زیر از مصرف فینگولیمود خودداری کنید:

  1. در صورت وجود سیستم ایمنی تضعیف شده (درصورت ابتلا به سندرم نقص سیستم ایمنی، مصرف دارو یا هر بیماری که سیستم ایمنی را سرکوب کند).
  2. در صورت وجود عفونت شدید یا عفونت مزمن فعال مثل هپاتیت یا توبرکلوزیس (سل)
  3. در صورت وجود بدخیمی فعال
  4. در صورت وجود مشکلات شدید کبدی
  5. در صورت حساسیت به فینگولیمود یا سایر ترکیبات این دارو
  6. در صورتی که هرکدام از موارد فوق در مورد شما صدق می کند، دارو را مصرف نکنید و به پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف فینگولیمود در دوران بارداری و شیردهی

رده بندی بارداری : گروه C

مشخص نیست که آیا فینگولیمود می تواند به جنین آسیب برساند، اما این دارو گاهی اوقات ممکن است در دوران بارداری توسط پزشک شما استفاده می شود. دکتر شما تعیین خواهد کرد که آیا این دارو بی خطر است و یا آیا میتواند به جنین آسیب برساند یا خیر٬ قبل از اینکه شما از فینگولیمود استفاده نمایید با پزشک خود مشورت کنید .

  • استفاده از کنترل موثر از جلوگیری از بارداری می بایست در حالی که شما از این دارو استفاده می نمایید حداقل به مدت 2 ماه پس از پایان درمان باشد.
  • فینگولیمود می تواند به شیر مادر منتقل شود و به کودک شیرخوار آسیب برساند٬ در هر صورت قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری با پزشک خود مشورت نمایید.

قرص

عوارض جانبی شایع و جدی فینگولیمود

  • اگر شما پس از مصرف این دارو دچار هر یک از عارضه های جدی زیر شدید٬ با پزشک خود تماس گرفته و او را در جریان قرار دهید .
  • ضربان آهسته قلب ، سرگیجه، احساس ضعف و خستگی شدید .
  • درد قفسه سینه، تپش ضربان قلب و یا اهتزاز در قفسه سینه .
  • بی حسی ناگهانی و یا ضعف، سردرد شدید، مشکلات در راه رفتن .
  • خس خس سینه ، تنگی قفسه سینه ، اشکال در تنفس ، سرفه با خلط زرد یا سبز .
  • تب، لرز ، بدن درد، علائم آنفلوانزا ، تهوع و استفراغ ، زخم در دهان و گلو .
  • تورم ، گرمی، قرمزی، ترشح ، بثورات خارش دار ، و یا سایر نشانه های عفونت پوست .
  • تهوع، درد بالای معده، خارش، از دست دادن اشتها ، ادرار تیره، مدفوع سفالی رنگ ، یرقان (زردی پوست و چشم )؛
  • مشکلات بینایی ، تاری دید، درد چشم ، افزایش حساسیت به نور ، و یا داشتن نقطه کور یا سایه در مرکز بینایی ( مشکلات بینایی ممکن است 3 تا 4 ماه رخ دهد پس از شروع مصرف فینگولیمود) .

تداخلات دارویی فینگولیمود

‎فینگولیمود با داروهای سوبسترای CYP4F2, داروهای با اثر سرکوب سیستم ایمنی و داروهایی که زمان QT را طولانی می کنند تداخل دارد.

‎منع مصرف همزمان:

‎آمیودارون، واکسن زنده مانند کلرا، dronedarone، دیزوپیرامید، ibutilide, پیموزاید، پروکاینامید، کینیدین، واکسن آبله مرغان، سوتالول، talimogene laherparepvec, تیوریدازین

مصرف همراه با احتیاط و پیگیری دقیق:

‎واکسن آدنوویروس، آرسنیک تری اوکساید، bedaquiline, belimumab, بتاکسولول چشمی، carteolol, کلرپرومازین، سیزاپراید، دیگوکسین، دیلیتازم، افدرا، فلوفنازین، واکسن زنده ی آنفولانزا، لووبولول چشمی، واکسن سه گانه (زنده)، متی پرانولول چشمی، ناتالی زومب، پرفنازین، پروکلرپرازین، پرومتازین، واکسن زنده ی روتاویروس، ساکیناویر، تیمولول چشمی، تری فلوپرازین، واکسن تیفوئید (زنده)، واکسن واریسلا (زنده)، vedolizumab, وراپامیل، واکسن زنده ی تب زرد، ziprasidone, واکسن زنده ی زوستر، استازولامید، آتنولول، آلبوترول، آزیترومایسین ، بتاکسولول، کربوپلاتین، کارودیلول، کلروکین، کلرتیازید، سیس پلاتین، سیتالوپرام، کلاریترومایسین، درفلوران، واکسن کزاز دیفتری، دروپریدول، انفلوران، اریترومایسین، نادولول، بتا بلاکر ها مانند پروپرانول و متوپرولول و بسیاری از داروهای دیگر که اثرات قلبی عروقی و آنتی آریتمی دارند.

هشدار درباره مصرف فینگولیمود

بعضی دارو‌ها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی دارو‌ها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی فینگولیمود ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

  • در صورتی که باردار هستید و یا قصد بچه‌دار شدن دارید و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید.
  • در صورتی که به اختلالات کبدی دچار هستید.
  • اگر سابقه بیماری قلبی و عروقی خاص یا سکته قلبی دارید..
  • در صورتی که مشکل تنفسی یا ریوی دارید.
  • در صورتی که دچار عفونت یا تب هستید.
  • در صورتی که سرطان دارید.
  • اگر شرایطی دارید که بر سیستم ایمنی بدن تاثیر می‌گذارد.
  • اگر به شما گفته شده است که ریتم قلب نامنظم دارید.
  • اگر شما در گذشته دچار مشکلات قلبی دیگری مانند درد آنژینی یا حمله قلبی بوده‌اید.
  • اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
  • اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.

قرص ضد ام اس

توصیه های دارویی فینگولیمود

  1. پیش از شروع درمان آزمایشات CBC وLFT انجام شود و سپس به صورت دوره ای بررسی گردد.
  2. نوار قلبی پیش از شروع درمان و سپس ۶ ساعت پس از دریافت اولین دوز درمانی و در زمان وقفه یا توقف درمان گرفته شود. در صورتی که احتمال افزایش QT وجود دارد نیاز به نوار قلبی در طول مدت اولین، شب پس از دریافت دوز اول دارو می باشد تا افزایش زمان QT در نوار بررسی گردد.
  3. ‎ضربان قلب بیمار هر ۱ ساعت و ۶ ساعت پس از دریافت اولین دوز دارو و در زمان وقفه یا توقف درمان گرفته شود. همچنین در مدت درمان نیز بصورت دوره ای این پارامتر ها بررسی گردد.
  4. معاینات چشمی پیش از شروع درمان و. سپس ۳ الی ۴ ماه پس از شروع درمان و یا در صورتی که بیمار سابقه ی التهاب مشیمیه دارد یا مبتلا به دیابت است، لازم می باشد.
  5. تست آنتی بادیVZV پیش از شروع درمان در صورتی که بیمار تاکنون واکسن واریسلا دریافت نکرده یا مبتلا نشده است لازم می باشد.
  6. بررسی بروز علائم عفونت در مدت درمان با این دارو و تا ۲ ماه پس از مصرف دارو ضروری می باشد و در صورت بروز عفونت دارو باید قطع گردد.
  7. به بیمار توضیح‌ دهید در. صورت نیاز به هرگونه واکسیناسیون پزشک را در جریان قرار دهد.
  8. ‎نگهداری و حمل این دارو بدون بسته بندی، باید با رعایت اصول ایمنی فردی و استفاده از دستکش باشد.

نحوه نگهداری داروی فینگولیمود

  • دارو دور از دسترس کودکان، در دمای کمتر از °C 25 در بسته بندی اصلی و دور از رطوبت نگهداری شود.
  • از مصرف دارو بعد از تاریخ انقضای درج شده روی جعبه خودداری شود.
  • در صورت آسیب در بسته بندی از مصرف دارو خودداری شود.
  • از دفع داروی مصرف نشده از طریق زباله معمول و شهری پرهیز شود و از داروساز خود در مورد نحوه صحیح دفع دارو مشورت بگیرید.

داروهای هم گروه فینگولیمود

  • گلاتیرامر استات
  • اینترفرون بتا-1آ
  • اینترفرون گاما
  • اینترفرون بتا-1بی
  • لنالیدومید
  • ناتالیزومب
  • تالیدومید

بیشتر بخوانید:

تاثیر بیماری ام اس بر رابطه زناشویی چیست؟

مراقبت و توصیه ایمنی برای بیماران مبتلا به ام اس

درمان معجزه آسا بیماری MS با گیاه کندر !

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.5 از 5 (2 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits