دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
همه چیز در مورد داروی تزریقی دفروکسامین
1
زمان مطالعه: 8 دقیقه
دفروکسامین از راه تزریق وریدی، عضلانی یا داخل صفاقی برای کنترل‌ تجمع آلومینیوم در استخوان، در مبتلایان به نارسایی کلیه و در درمان‌ مسمومیت‌های عصبی یا ناهنجاری‌های‌ استخوانی در بیماران تحت دیالیز به‌کاربرده می‌شود.

دفروکسامین چیست و چرا تجویز می شود؟

دفروکسامین (Deferoxamine) یک عامل‌شلاته‌کننده فعال است که به‌عنوان داروی‌کمکی در درمان مسمومیت با آهن به‌ کاربرده می‌شود. همچنین برای‌ تسریع دفع آهن (به دنبال تزریق مکرر خون مثلاً در بیماران تالاسمی )مصرف می‌شود.

دفروکسامین از راه تزریق وریدی، عضلانی یا داخل صفاقی برای کنترل‌ تجمع آلومینیوم در استخوان، در مبتلایان به نارسایی کلیه و در درمان‌ مسمومیت‌های عصبی یا ناهنجاری‌های‌ استخوانی در بیماران تحت دیالیز به‌کاربرده می‌شود.

نامهای تجاری: Desferal

مکانیسم اثر دفروکسامین

دفروکسامین با آهن سه ظرفیتی اتصال پیدا کرده و از شرکت آن در واکنش های شیمیایی جلوگیری می کند. این دارو می تواند با آهن آزاد سرم ، آهن فریتین و هموسیدرین اتصال پیدا کند ولی از هموگلوبین، میوگلوبین وسیتوکرومها نمی تواند آهن برداشت کند. دفروکسامین همچنین می تواند از بافت های مختلف الومینیم بر داشت کرده و یک کمپلکس پایدار محلول درآب ایجاد کند.

فارماکوکینتیک دفروکسامین

کمتر از %15 دارو از طریق دستگاه گوارش جذب می شود بنابرhین از طریق تزریقی مورد استفاده قرار می گیرد دفروکسامین به وسیله آنزیم های پلاسمایی متابولیزه و از طریق ادرار دفع می شود. مقداری از دارو نیز از طریق صفرا و مدفوع دفع می گردد و نیمه عمر آن 6 ساعت می باشد. آهن شلات شده که از طریق کلیه ها دفع می گردد، رنگ ادرار را به قر مز متمایل می کند .

دارو

موارد و مقدار مصرف دفروکسامین

الف) مسمومیت حاد با‌ آهن.

بزرگسالان و کودکان : ابتدا مقدار یک گرم تزریق عضلانی یا وریدی می‌شود و به‌دنبال آن، مقدار 500 میلی‌گرم هر چهار ساعت، برای دو نوبت سپس، در صورت نیاز، مقدار 500 میلی‌گرم هر 12-4 ساعت تزریق عضلانی یا وریدی می‌شود. در صورت انفوزیون وریدی، سرعت آن نباید از mg/kg15 در ساعت تجاوز کند. مقدار مصرف این دارو نباید از شش گرم در 24 ساعت بیشتر باشد.

ب) زیادی مزمن دریافت آهن ناشی از انتقال مکرر خون.

بزرگسالان و کودکان : مقدار g/day 1-5/0 تزریق عضلانی، بعلاوه با تجویز هر واحد خون، به ‌طور مجزا دو گرم به آهستگی تجویز شود. انفوزیون وریدی نباید از mg/kg 15 در ساعت تجاوز کند. حداکثر مقدار تجویز یک گرم روزانه در زمانی که ترانسفیوژن خون صورت نمی‌گیرد و 6 گرم در روز در بیمارانی است که ترانسفیوژن صورت می‌گیرد. روش دیگر، انفوزیون زیر جلدی مقدار 2-1 گرم از دارو طی 24-8 ساعت است.

پ) تشخیص مسمومیت با آلومینیوم در بیماران با بیماری مزمن کلیوی.

یک تست دوز mg/kg 50 وریدی در ساعت آخر دیالیز در صورت سطح سرمی آلومینیوم mcg/L 200-60 و وجود علائم سمیت تجویز می شود. در صورتی که سطح آلومینیوم بیشتر از mcg/L 200 است، استفاده نشود.

ت) درمان مسمومیت با آلومینیوم در بیماران با بیماری مزمن کلیوی.

mg/kg 10-5 وریدی، 6-4 ساعت قبل از دیالیز تجویز می‌شود. هر10-7 روز یک بار همراه 4-3 جلسه دیالیز، در بین هر دوز تجویز می‌شود. در صورتی که سطح آلومینیوم بیشتر از mcg/L 200 است، استفاده نشود.

مصرف دفروکسامین در دوران بارداری و شیردهی

برای دارو های گروه C در دوران بارداری مطالعات در حیوانات نشان داده است که دارو های گروه C روی جنین اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی در مورد انسان در دست نیست؛ با این حال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد؛ یا هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان موجود نیست.

مصرف در شیر دهی: ترشح دارو در شیر مشخص نیست، با احتیاط به کار رود.

عوارض جانبی دفروکسامین

  • اعصاب مرکزی: تب، سرگیجه، نوروپاتی، تشنج، سردرد، تشدید آنسفالوپاتی ناشی از آلومینیوم.
  • قلبی ـ عروقی: فلاشینگ، افت فشارخون، تاکیکاردی، شوک، ادم.
  • تنفسی: دیسترس حاد تنفسی بزرگسالان، آسم.
  • پوست: ایجاد مناطق متورم روی پوست، بثورات جلدی، خارش.
  • چشم، گوش: تاری دید، کاهش دقت بینایی، تغییر محدوده بینایی، شب‌کوری، نوروپاتی عصب بینایی، پیگمانتاسیون شبکیه، کاتاراکت، از دست دادن شنوایی از نظر شنوایی‌سنجی همراه با علائم بالینی یا بدون آن.
  • دستگاه گوارش: اسهال، ناراحتی شکمی.
  • عضلانی ـ اسکلتی: آرترالژی، کرامپهای پا، میالژی، پارستزی، دیس‌پلازی متافیز (وابسته به دوز).
  • موضعی: درد، اریتم و تورم در محل تزریق.
  • سایر عوارض: واکنش‌های آنافیلاکتیک، دیس اوری، نارسایی کلیوی، عفونت (یرسینا، موکورمایکوز).

توجه: در صورت بروز حساسیت مفرط به دارو، تغییرات بینایی یا شنوایی یا بروز اختلال شدید در عملکرد کلیه، باید مصرف دارو قطع شود.

مسمومیت با دفروکسامین و درمان آن

  • تظاهرات بالینی: گسترش و تشدید عوارض جانبی.
  • درمان: شامل درمان علامتی است. با همودیالیز می‌توان فریوکسامین را از بدن خارج کرد.

دارو

موارد منع مصرف و احتیاط در رابطه با دفروکسامین

موارد منع مصرف: حساسیت به دارو یا دیگر ترکیبات فرمولاسیون، نارسایی شدید کلیوی یا آنوری، بجز در مواقعی که این دارو برای درمان مسمومیت با آهن یا آلومینیوم در بیماران تحت دیالیز مصرف می‌شود (دفروکسامین و فریوکسامین عمدتاً از طریق کلیه‌ها دفع می‌شوند)، هموکروماتوز اولیه.

موارد احتیاط: درمان با دوزهای بالای این دارو در مسمومیت حاد یا تالاسمی منجر به ARDS می‌شود. در کودکان نیز این عارضه گزارش شده است.

مصرف طولانی مدت با دوزهای بالای این دارو یا در بیماران با سطوح فریتین پایین و افراد مسن منجر به اختلالات شنوایی می‌شود. دوزهای بالا می‌تواند برخی علائم نورولوژیک مانند تشنج در بیماران با آنسفالوپاتی ناشی از آلومینیوم را بدتر کند. دارو می‌تواند باعث شروع دمانس در بیماران دیالیزی شود. دوزهای بالا و سطوح فریتین پایین منجر به تأخیر رشد در کودکان می‌شود. درمان مسمومیت با آلومینیوم منجر به هایپوکلسمی و بدتر شدن هایپرپاراتیروئیدیسم می‌شود.

در بیماران با سطوح بالای آهن میزان عفونتهایی مانند یرسینا انتروکولیت و یرسینا سود و توبرکلوزیس افزایش می‌یابد. درمان با دفروکسامین این خطررا افزایش می‌دهد. در صورت بروز عفونت درمان را قطع کنید.

انفوزیون سریع دارو منجر به فلاشینگ، افت فشارخون، کهیر و شوک می‌شود.

موارد نادری از موکورمایکوز به دنبال مصرف دارو گزارش شده است. در صورت بروز دارو قطع شود. اختلالات بینایی به دنبال مصرف دوزهای بالا، فریتین پایین و افراد مسن گزارش شده است.

تجویز همزمان دفروکسامین با آسکوربیک اسید به ندرت باعث اختلالات قلبی می‌شود، بهتر است همزمان با هم تجویز نشوند.

ملاحظات اختصاصی دفروکسامین

1- بیمار باید از نظر بروز واکنش‌ها ناشی از حساسیت مفرط تحت مراقبت باشد و وسایل مورد نیاز برای درمان این واکنش‌ها در دسترس باشد. در طول درمان، کار کلیه، وضعیت بینایی و شنوایی پیگیری شود.
2- برای درمان مسمومیت شدید با آهن، دارو را از راه عضلانی تزریق کرد، به‌شرط آنکه بیمار در شوک نباشد. در غیر این‌صورت، به آهستگی تزریق وریدی می‌شود. از تزریق زیرجلدی دارو خودداری شود.
3- دفروکسامین برای درمان زیادی بار آهن ناشی از کم‌خونیهای مادرزادی و همچنین، به‌طور موضعی برای برداشتن حلقه‌های زنگ (restring) قرنیه و از راه تزریق وریدی یا تزریق به فضای داخل جنب، برای افزایش دفع آلومینیم به‌کار رفته است.
4- درمان مسمومیت حاد آهن، روش تجویز عضلانی ارجح است. هر چند راه وریدی در مسمومیت شدید (شوک) به کار رفته است. سرعت تجویز در یک گرم اول mg/kg/h 15 است، هر چند در مسمومیت شدید تا mg/kg/h 50-40 نیز تجویز شده است. دوزهای بعدی در طی 12-4 ساعت با سرعت mg/h 125 تجویز شود.

نکات قابل توصیه به بیماردر طول مصرف دفروکسامین

1- انجام معاینات چشمی و گوشی در فواصل 6-3 ماهه طی درمان مداوم ضروری است. هرگونه تغییرات بینایی یا شنوایی را فوراً به پزشک اطلاع دهید.
2- مصرف این دارو ممکن است ادرار را قرمز کند.
3- مصرف در سالمندان: مصرف این دارو در بیماران سالخورده باید با احتیاط همراه باشد، زیرا در این بیماران احتمال بروز نارسایی شنوایی یا بینایی یا اختلال عملکرد کبد بیشتر است.
4- مصرف در کودکان: مصرف دفروکسامین در کودکان بزرگتر از سه سال بی‌ضرور و مؤثر است.

داروهای هم گروه دفروکسامین

  • دفراسیروکس
  • دیمرکاپرول
  • کلسیم دی سدیم ادتا
  • پنسیلامین
  • سوکسیمر
  • دی فری پرون

بیشتر بخوانید:

انواع قرص آهن / معرفی و شناخت انواع قرص آهن برای درمان کم خونی

آیا قرص آهن چاق کننده است؟

فواید و عوارض قرص آهن برای کودکان

فواید بی نظیر قرص فیفول برای رفع کم خونی

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits