معرفی قطره چشمی هماتروپین
هماتروپین (homatropine) برای اندازه گیری میزان خطای انکساری، درمان التهاب عنبیه، جسم مژگانی و مشیمیه، کمک بینایی در موارد حبابهای محوری عدسی و نیز گشادکردن مردمک قبل یا بعد از عمل جراحی بکار می رود. هماتروپین سبب میشود که مردمک چشم بزرگتر شده و عضلات درون چشم آرامتر شوند. این عمل سبب میشود که معاینه چشم آسانتر صورت گردد.
هماتروپین ممکن است همراه با سایر داروها برای درمان التهاب چشم نیز تجویز گردد. التهاب چشم یک عفونت دردناک چشمی است که بر اثر التهاب درون چشم ایجاد میگردد. با بزرگتر شدن مردمک و آرام شدن عضلات چشم، درد کاهش یافته و التهاب چشمی با سرعت بیشتری بهبود پیدا میکند.
مکانیسم اثر هماتروپین
این دارو با مسدود کردن گیرنده های موسکارینی درعضله اسفنکتر عنبیه و عضله تطابق دهنده جسم مژگانی، مانع از انقباض آنها توسط استیل کولین می شود و درنتیجه موجب گشاد شدن مردمک و فلج تطابق می گردد.
فارماکوکینتیک هماتروپین
این دارو به راحتی از ملتحمه چشم جذب و سریعاً در بدن توزیع می شود. مدت اثر آن از آتروپین کوتاهتر است. و اثر فلج جسم مژگانی و و گشادکنندگی مردمک چشم آن ممکن است بری 72-24 ساعت پس از تجویز دارو باقی بماند.
نکاتی که قبل از مصرف هماتروپین باید در نظر گرفته شود
به منظور حصول اطمینان از اینکه قطره چشم هماتروپین برای بیماری شما مناسب میباشد قبل از تجویز پزشک باید از موارد زیر مطلع باشد:
- در صورتی که تاکنون به هر نوع قطره چشمی حساسیت داشتهاید.
- در صورتی که از لنزهای چشمی استفاده میکنید.
- در صورتی که میزان فشار درون چشم بالا دارید (آب سیاه).
- در صورتی که حامله هستید و یا به نوزاد خود شیر میدهید.
- اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف میکنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
موارد و مقدار مصرف هماتروپین
الف) اندازهگیری میزان خطای انکساری با فلج شدن جسم مژگانی.
- بزرگسالان و کودکان: 2-1 قطره از محلول هر 10-5 دقیقه به داخل چشم چکانده میشود.
ب) التهاب مجموعه عنبیه، جسم مژگانی و مشیمیه (Uveitis).
- بزرگسالان و کودکان: 2-1 قطره از محلول هر 4-3 ساعت به داخل چشم چکانده میشود.
مصرف هماتروپین در دوران بارداری و شیردهی
C - مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات جانبی دارد ولی مطالعات کافی برای انسان در دسترس نیست. با اینحال منافع استفاده از دارو در زنان حامله ممکن است در مقابل خطرات احتمالی آن بیشتر باشد. یا اینکه هیچ گونه مطالعه ای در حیوانات و یا مطالعات کافی در انسان وجود ندارد
مصرف در شیردهی: ترشح این دارو در شیر مادر مشخص نیست. به هنگام شیردهی احتیاط لازم باید به عمل آید.
عوارض جانبی هماتروپین
- اعصاب مرکزی: اختلال در تکلم، توهمات، فراموشی، آتاکسی، سردرد، خوابآلودگی.
- قلبی- عروقی: تاکیکاردی، کمی فشار خون، آریتمی، گشاد شدن عروق.
- پوست: واکنش آلرژیک، برافروختگی، خشکی، بثورات پوستی (کودکان).
- چشم: تحریک، تاری دید، سوزش، واکنشهای آلرژیک پلک چشم، پُرخونی، خیز، اگزودا.
- دستگاه گوارش: کاهش حرکات دستگاه گوارش، نفخ شکمی (شیرخواران).
- ادراری - تناسلی: اتساع مثانه، احتباس ادرار.
- سایر عوارض: تب، کاهش فعالیت تنفسی، اغما، مرگ.
توجه: در صورت بروز علائم مسمومیت سیستمیک، مصرف دارو قطع شود.
موارد منع مصرف قطره چشم هماتروپین
- زمانی که قطره را در چشمانتان میریزید ، دچار تاری دید میشوید ، بعد از اینکه تاری دید شما از بین رفت ، رانندگی کنید.
- به تاریخ انقضا دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمامشده است،از آن مصرف نکنید.
- هرگز دارو را به کس دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
- دارو را بیش از دوز تجویزشده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
- تداخل دارویی دارو را چک کنید و حتماً به پزشکتان،اطلاع دهید که در حال مصرف چه داروی دیگری هستید.
مسمومیت با هماتروپین و درمان آن
تظاهرات بالینی: پوست خشک و برافروخته، خشکی دهان، تاری دید، آتاکسی، اختلال تکلم، توهمات، تاکیکاردی و کاهش صداهای رودهای.
درمان: بلع اتفاقی دارو با ایجاد استفراغ یا مصرف ذغال فعال درمان میشود. با تجویز فیزوست یگمین میتوان فعالیت آنتیکولینرژیک هماتروپین را در موارد مسمومیت شدید خنثی کرد. برای درمان تاکیآریتمی علامتدار که به فیزوستیگمین پاسخ نداده است، میتوان از پروپرانوول استفاده نمود.
تداخلات دارویی قطره چشم هماتروپین
ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی بهخصوص داروهایی مثل :
- کینیدین
- آنتیهیستامینها (به عنوان مثال، دیفن هیدرامین (diphenhydramine)، مکلیزین (meclizine))
- ضد اسپاسم (به عنوان مثال، دی سیکلومین((dicyclomine)،
- برخی داروهای بیماری پارکینسون (به عنوان مثال، آنتی کولینرژیکهایی مانند بنزتروپین (benztropine) ، تری هگزیفنیدیل (trihexyphenidyl))،
- مهارکنندههای MAO (ایزوکاربوکسازید(isocarboxazid)، لینزولید(linezolid)، متیلن بلو(methylene blue)، موکلوبماید(moclobemide)، فنلزین(phenelzine)، پروکاربازین(procarbazine)، رازاگیلین(rasagiline)، سلجیلین(selegiline)، ترانیل سیپرومین(tranylcypromine))
سایر داروهای چشم، داروهای ضد افسردگی سه حلقهای (به عنوان مثال، آمی تریپتیلین (amitriptyline)) که استفاده میکنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید.
ملاحظات اختصاصی هماتروپین
1- هماتروپین ممکن است موجب بروز نشانههای مسمومیت شبیه به آتروپین سولفات، مانند خشکی شدید دهان و تاکیکاردی، شود.
2- این دارو مصرف سیستمیک ندارد.
3- بیمار ممکن است ترس از نور داشته باشد. استفاده از عینکهای آفتابی ناراحتی بیمار را به حداقل میرساند.
نکات قابل توصیه به بیمار در حین مصرف هماتروپین
1- از تماس نوک قطرهچکان با چشم خودداری کنید.
2- این دارو بهطور موقت موجب تاری دید میشود. از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری دارند (مانند رانندگی) خودداری نمایید.
3- این دارو ممکن است موجب بروز خوابآلودگی شود.
4- این دارو در سالخوردگان باید با احتیاط تجویز شود، زیرا احتمال وجود گلوکوم تشخیص داده نشده و افزایش حساسیت به اثرات هماتروپین وجود دارد.
5- این دارو در کودکان و نوزادان باید با احتیاط تجویز شود. افزایش احتمال حساسیت در کودکان مبتلا به سندرم داون، فلج اسپاسمی یا صدمات مغزی وجود دارد.
هشدار ها در رابطه با هماتروپین
1. طول اثر این دارو ممکن است طولانی شود.
2. این دارو با گشاد کردن مردمک چشم، ممکن است زمینه بروز گلوکوم با زاویه بسته، به خصوص در افراد مسن را تسریع کند.
3. این دارو در بیمارانی که فشار داخل چشم آنها بالاست، باید با احتیاط تجویز شود.
4. افراد دارای چشم قهوه ای یا میشی، به اثر گشادکننده مردمک این دارو مقاومند. باید احتیاط نمود که در این افراد دارو بیش از حد تجویز نشود.
توصیه های دارویی هماتروپین
1. تا 2 ساعت پس از گشاد شدن مردمک چشم توسط این دارو باید از رانندگی خودداری کرد.
2. در صورت بروز تاری دید و افزایش حساسیت چشم ها بیش از 3 روز، باید مصرف دارو را قطع و به پزشک مراجعه نمود.
دارو های هم گروه هماتروپین
- آتروپین سولفات چشمی
- سیکلوپنتولات
- دیپی وفرین
- تروپیکامید-چشمی
نحوه نگهداری قطره چشم هماتروپین
- تمام داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در جایی خنک، خشک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم آفتاب نگه دارید.
- قطرههای چشمی پس از باز شدن به مدت چهار هفته قابل استفاده هستند. پس از سپری شدن این مدت بطری دارو را دور بریزید. هرگز داروی باقی مانده را برای استفادههای آتی نگه ندارید. این امر به جلوگیری از عفونتهای چشمی کمک میکند.
بیشتر بخوانید:
موارد مصرف سینالون - فواید و عوارض اشک مصنوعی سینالون (Sinalone)
موارد مصرف قطره نفازولین و عوارض جانبی این دارو
از موارد مصرف قطره چشمی دورزولامید بدانید
- برچسبها
- هماتروپین
- فارماکوکینتیک هماتروپین
دیدگاه ها