آشنایی با داروی هیدرومورفون و موارد مصرف آن

معرفی داروی هیدرومورفون

هیدرومورفون (hydromorphone) یک داروی مسکن است که گاهی به عنوان مخدر نیز شناخته می‌شود. این دارو برای تسکین دردهای متوسط و شدید استفاده می‌شود. هیدرومورفون ممکن است برای موارد دیگری نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

نام تجاری: دایلادید ، اگزالگو ، هیدروستات آی آر

مکانیسم اثر و فارماکوکنتیک هیدرومورفون

این دارو شبیه مرفین است ولی قدرت ضد درد بیشتری دارد. یک جانشین مفید برای مرفین است چون بهتر در آب حل می شود و مقادیر کمتری از آن می تواند در زیر جلد تزریق شود. پس از تزریق شروع اثر آن معمولاً بعد از 15 دقیقه شروع می شود و ضد درد بودن آن تا 3 الی 5 ساعت ادامه دارد. در صورت مصرف خوراکی معمولاً 30 دقیقه بعد اثر ضد درد آن شروع می شود.

نکات مهم پیش از مصرف هیدرومورفون

برای اطمینان از اینکه مصرف داروی هیدرومورفون برای شما خطری در پی ندارد، اگر موارد زیر را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید:

• هرگونه مشکلات تنفسی یا بیماری‌های ریوی؛
• سابقه‌ی آسیب به سر، تومور مغزی یا تشنج؛
• سابقه‌ی مصرف نادرست داروها، اعتیاد به الکل، یا بیماری روحی؛
• مشکلات ادراری؛
• بیماری کبدی یا کلیوی؛
• آلرژی (حساسیت) نسبت به سولفیت؛
• بیماری آدیسون یا سایر اختلالات مربوط به غدد فوق کلیوی؛
• مشکلات مربوط به کیسه‌ی صفرا، پانکراس (لوزالمعده)، تیروئید؛
• اگر از یک آرام‌بخش مانند والیوم (شامل دیازپام، الپرازولام، لورازپام، آتیوان، کلونوپین، رستوریل، زاناکس و غیره) استفاده می‌کنید.

میزان و دوره مصرف هیدرومورفون

هیدرومورفون را حتماً با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. مصرف هیدرومورفون می‌تواند باعث آهسته شدن یا قطع تنفس شما گردد به خصوص زمانی که به تازگی شروع به استفاده از این دارو می‌کنید و یا تغییراتی را در دوز مصرفی خود ایجاد می‌نمائید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید. اگر این دارو مثل قبل بر روی شما تاثیر ندارد و یا تاثیر خود را از دست داده است و التیامی برای دردهای شما نیست، به دکتر خود اطلاع دهید.

مصرف هیدرومورفون ممکن است باعث ایجاد عادت در فرد گردد. بنابراین دارو را دقیقاً به همان صورتی که دکتر برای شما تجویز کرده، مصرف کنید. استفاده‌ی نادرست از داروهای مسکن از نوع مخدر، ممکن است باعث ایجاد اعتیاد، مصرف بیش از اندازه و تبعات آن و یا حتی مرگ گردد.

نوع مایع این دارو را با استفاده از پیمانه‌ی مخصوص خود آن، اندازه گیری و مصرف کنید و با قاشق معمولی، میزان آن را برای مصرفتان اندازه‌گیری نکنید. اگر پیمانه‌ی مخصوص آن را ندارید، از داروخانه تهیه کنید.

مصرف داروی مورد نظر را به صورت ناگهانی قطع ننمائید. وگرنه ممکن است دچار علائم ناخوشایندی شوید. از دستورالعمل پزشک درباره‌ی چگونگی قطع مصرف این دارو استفاده کنید.

هرگز قرص هیدرومورفون را نشکنید و تکه تکه نکنید تا پودر آن را استنشاق کنید و یا آن را با مایعی مخلوط کرده و تزریق نمائید. این عمل (استفاده‌ی نادرست از داروی هیدرومورفون و یا سایر داروهای مشابه آن) منجر به مرگ شده است.

تعداد قرص‌هایی را که مصرف می‌کنید، در ذهن خود داشته باشید تا اگر شخصی اشتباهاً یا به عمد و بدون نسخه‌ی پزشک، از داروی شما استفاده کرد، متوجه شوید. زیرا استفاده‌ی نادرست و غیرضروری از این دارو خطرناک است.باقیمانده‌ی دارو را نیز برای مدت زمان زیادی نزد خود نگهداری نکنید و آن را دور بریزید.

مصرف هیدرومورفون در دوران بارداری و شیردهی

هنوز مشخص نیست که آیا مصرف این دارو بر روی جنین تاثیر می‌گذارد یا خیر؛ اگر در دوران بارداری از داروی هیدرومورفون استفاده می‌کنید، احتمال دارد کودک شما نسبت به این دارو وابستگی پیدا نماید. این موضوع ممکن است باعث ایجاد علائمی خطرناک در نوزاد شما پس از تولد شود. کودکانی که نسبت به داروهای اعتیاد آور وابستگی پیدا کرده‌اند، ممکن است لازم شود تا برای چندین هفته تحت مراقبت‌های پزشکی باشند. در صورتی که باردار هستید و یا قصد باردار شدن را دارید، به دکتر خود اطلاع دهید.

هیدرومورفون می‌تواند در شیر مادر نفوذ پیدا کرده و باعث ایجاد آسیب در نوزاد گردد. در دوره‌ی مصرف این دارو، نباید اقدام به شیردهی کنید.

عوارض جانبی هیدرومورفون

اگر هر گونه علائم آلرژیکی نسبت به این دارو – شامل کهیر، به دشواری نفس کشیدن، التهاب صورت، لب ها، زبان یا گلو – در خود مشاهده کردید، حتماً به دکتر اطلاع دهید.

هیدرومورفین نیز مانند سایر داروهای مسکن از نوع مخدر، می‌تواند باعث آهسته شدن تنفس شما شود. در صورتی که تنفس بیش از حد آهسته شود، ممکن است مرگ فرد اتفاق بیفتد.

اگر موارد زیر را دارید، بلافاصله به دکتر اطلاع دهید:

• تنفس ضعیف یا سطحی؛
• گیجی، احساس خوشحال یا ناراحتی بسیار زیاد؛
• ضعف یا خواب‌آلودگی شدید؛
• احساس سبکی در سر، احساس اینکه هر آن ممکن است بیفتید؛
• ناباروری، دچار عادت ماهیانه نشدن؛
• ضعف جنسی، مشکلات جنسی کاهش میل جنسی؛
• میزان کورتیزول پایین – علائم: حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، سرگیجه، بدتر شدن ضعف یا خستگی؛

اگر علائم مربوط به سندروم سروتونین را دارید، بلافاصله به مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنید؛ این علائم عبارتند از:

• آشفتگی، توهم، تب، تعریق، لرزش، ضربان قلب تند، سفت شدن و ناگهان جمع شدن ماهیچه‌ها، از دست دادن هماهنگی، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال.
• احتمال ایجاد مشکلات تنفسی در اثر مصرف داروی هیدرومورفون در افراد مسن و کسانی که به سختی بیمارند، دچار سوء تغذیه یا سایر ناتوانی‌ها هستند، بیشتر است.

عوارض جانبی متداول در اثر مصرف داروی هیدرومورفون عبارت است از:

• حالت تهوع، استفراغ، یبوست، دل درد؛
• سرگیجه، ضعف؛
• سردرد، احساس خستگی؛
• احساس خوشحالی یا ناراحتی زیاد؛
• خشکی دهان؛
• گلگون شدن (گرمی، قرمزی یا احساس سوزش)؛

البته لازم است ذکر شود که ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز در صورت استفاده از این دارو رخ دهد. چنانچه موارد دیگری را مشاهده نمودید، به دکتر مراجعه کنید.

مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم هیدرومورفون

به دلیل اینکه این دارو، یک داروی مسک برای التیام درد است، احتمال اینکه مصرف آن فراموش شود کم است. در هر صورت، اگر زمانِ به یادآوری شما، بسیار نزدیک به زمانِ مصرفِ بعدی بود، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. فقط در نوبت بعدی،هیدرومورفون را مصرف کنید. هرگز برای جبران دوز مصرفیِ از دست رفته، داروی اضافی مصرف ننمائید.

چنانچه بیشتر از میزان مورد نیاز، این دارو را مصرف کردید، به موارد اورژانسی در مورد مصرف زیاد این دارو مراجعه کنید و یا از پزشک کمک بگیرید. مصرف بیش از اندازه‌ی داروی هیدرومورفون می‌تواند کُشنده باشد؛ خصوصاً در کودکان و یا سایر افاردی که بدون نسخه اقدام به مصرف این دارو می‌کنند. علائم مصرف بیش از اندازه‌ی این دارو ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تنفس آرام و ضربان قلب آهسته، خواب‌آلودگی شدید، ضعف عضلات، پوست سرد و مرطوب، کوچک شدن مردمک چشم، و غش کردن؛

هشدار مصرف هیدرومورفون

مصرف داروی هیدرومورفون می‌تواند در شما ایجاد عادت کند به طوری که حتی در دوزهای مصرفی معمولی، وابسته به مصرف آن شوید. این دارو را دقیقاً همان طور که برای شما تجویز شده استفاده کنید و هرگز آن را با فرد دیگری سهیم نشوید. استفاده‌ی نادرست از داروهای مسکنی که از نوع مخدرها به شمار می‌روند، ممکن است باعث ایجاد اعتیاد، مصرف بیش از اندازه و تبعات آن و یا حتی مرگ فرد شود. این موضوع، خصوصاً در کودکان و یا افرادی که بدون نسخه اقدام به مصرف این دارو می‌کنند، می‌تواند اتفاق بیفتد.

تداخل های دارویی هیدرومورفون

داروهای مسکن از نوع مخدر، با بسیاری از داروهای دیگر ممکن است ایجاد تداخل نمایند و منجر به ایجاد عوارض جانبی خطرناک و یا حتی مرگ فرد شود. اگر از داروهای زیر نیز استفاده می‌کنید، به دکتر خود اطلاع دهید:

• سایر داروهای مسکن مخدر ؛ داروهایی که برای سرفه تجویز شده‌اند؛
• داروهایی که باعث خواب‌آلودگی شما و یا آهسته شدن تنفستان می‌شوند؛ مانند قرص خواب آور، شل کننده‌های عضلات، آرام‌بخش ها یا داروهای ضد روان پریشی؛
• داروهایی که بر روی مزان سروتونین بدن شما تاثیرگذار هستند؛ مثلاً داروهای افسردگی، پارکینسون، سردردهای میگرنی، عفونت‌های شدید، یا داروهای ضد تهوع و استفراغ؛
• البته لیست بالا همه‌ی داروهایی که با هیدرومورفون تداخل دارند را در بر ندارد و سایر داروها نیز ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند؛ اعم از داروهای با نسخه و بدون نسخه، ویتامین ها و داروهای گیاهی.

از چه مواردی در حین مصرف هیدرومورفون باید اجتناب کرد؟

الکل استفاده نکنید! زیرا زمانی که الکل با هیدرومورفون ترکیب شود، باعث ایجاد عوارض جانبی خطرناک و یا حتی مرگ می‌گردد.

مصرف داروی مورد نظر ممکن است بر روی اندیشیدن و یا واکنش نشان دادن شما تاثیر بگذارد و اختلال ایجاد کند. تا قبل از اینکه مطمئن نشده‌اید که تاثیرات این دارو بر روی شما چگونه است، از رانندگی کردن و یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید. سرگیجه یا خواب‌آلودگی شدید ممکن است باعث افتادن و یا آسیب ‌دیدگی شما گردد.

شرایط نگهداری هیدرومورفون

دارو را در دمای اتاق نگهداری کرده و دور از گرما، نور و رطوبت قرار دهید. هرگونه مایعِ این دارو را که مصرف نشده، بعد از ۹۰ روز دور بریزید.

بیشتر بخوانید:

با موارد مصرف داروی مسکن پتیدین بیشتر آشنا شوید!

همه چیز در مورد داروی مسکن کتورولاک (KETOROLAC)

همه چیز در مورد قرص مسکن ایبوفلیم (Ibuflam)

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم