دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
موارد مصرف و عوارض قرص ضد افسردگی دوکسپین 
14
زمان مطالعه: 10 دقیقه
دوکسپین در درمان افسردگی و اضطراب ناشی از الکلیسم و حالت روانی و حالت های مانیک-افسردگی بکار می رود.


معرفی داروی دوکسپین


دوکسپین (Doxepin) از گروه داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای است . دوکسپین در درمان افسردگی و اضطراب ناشی از الکلیسم و حالت روانی و حالت های مانیک - افسردگی بکار می رود.


علاوه بر این قرص دوکسپین در درمان اختلالات اضطرابی استفاده می‌شود. این دارو با تداخل در عملکرد مواد شیمیایی مغز (به نام انتقال‌دهنده‌های عصبی) کار می‌کند که این مواد شیمیایی در ایجاد علائم افسردگی نقش دارند. از این دارو همچنین برای درمان خارش شدید ناشی از اگزما استفاده می‌شود. دوکسپین همچنین در درمان انواعی از سردرد و نیز برخی اختلالات پوستی همچون کهیر مزمن و کهیر سروایدیوتاپیک کاربرد دارد. دوکسپین ذاتا خواب آور می‌باشد.


نام های تجاری دوکسپین : Silenor (سیلنور یا سایلنور)، Sinequan (سینکوان)، Zonalon (زونالون)، Prudoxin (پرودوکسین)،Adapin (آداپین), Apo-Doxepin (آپو-دوکسپین), Doneurin (دونئورین)


موارد مصرف دوکسپین

مکانیسم اثر دوکسپین

مکانیسم دقیق عمل دوکسپین هنوز مشخص نیست .دوکسپین محرک سیستم اعصاب مرکزی و مهارکننده مونوآمین اکسیداز نیست . اما از طریق مهار برداشت مجدد نوراپی نفرین و سروتونین توسط پایانه سلول عصبی پیش سیناپسی آن را در دستگاه عصبی مرکزی افزایش می دهد.

فارماکودینامیک دوکسپین

دوکسپین از گروه داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای از دسته دی بنزوکسپین می باشد که در درمان افسردگی و اضطراب ، خارش شدید ناشی از اگزما استفاده می شود. دوکسپین ذاتا خواب آور و آنتی کولینرژیک می باشد.

فارماکوکینتیک دوکسپین

دوکسپین به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. حداکثر غلظت پلاسمایی دو ساعت بعد ازمصرف خوراکی دوکسپین بدست می آید. پیوند پروتئینی دوکسپین بالاست ، دوکسپین و دزمتیل دوکسپین 80% به پروتئین های پلاسما متصل می شوند. دوکسپین در کبد بطور وسیع متابولیزه می شود و دارای اثر عبور اولیه می باشد. نیمه عمر دوکسپین 6 تا 24.5 ساعت می باشد.

دوکسپین

موارد و مقدار مصرف دوکسپین

برای درمان اضطراب (بزرگسالان ) :

موارد خفیف :
مقدار اولیه : 25 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده :25 تا 50 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم .
موارد متوسط :
مقدار اولیه : 75 mg در روز در 1 تا3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده : 75 تا 150 mg در روز در 1 تا3 دوز منقسم .
موارد شدید :
مقدار اولیه : 150 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده : 150 تا 300 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم .

حداکثر مقدار مجاز در یک نوبت 150 mg می باشد .

برای درمان افسردگی (بزرگسالان) :

موارد خفیف :
مقدار اولیه : 25 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده :25 تا 50 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم .
موارد متوسط :
مقدار اولیه : 75 mg در روز در 1 تا3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده :75 تا 150 mg در روز در 1 تا 3 دوز منقسم .
موارد شدید:
مقدار اولیه : 150 mg در روز در 1 تا3 دوز منقسم / مقدار نگهدارنده : 150 تا 300 mg در روز در 1 تا3 دوز منقسم .

حداکثر مقدار مجاز در یک نوبت 150 mg می باشد.

برای درمان کهیر : 10 mg خوراکی 3 بار در روز.

مصرف دوکسپین در کودکان و سالمندان

  • مصرف در سالمندان: عوارض CNS ، افت فشار خون وضعیتی، عوارض گوارشی و ادراری در این گروه از بیماران بیشتر رخ می دهد.
  • مصرف در کودکان: دارو بندرت برای درمان اضطراب در کودکان به کار می رود.

مصرف دوکسپین در دوران بارداری و شیردهی


گروه C : در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها در انجام نشده است. در صورتی که منافغ استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.

مصرف در شیردهی: دارو در شیر ترشح می شود. بخصوص در مواردی که بیمار دوزهای بالا استفاده می کند. بهتر است در شیردهی استفاده نشود.

هشدارها در رابطه با مصرف دوکسپین

1-در مصرف دوکسپین بیماران دارای اختلالات افسردگی شدید(MDD)، هم بزرگسالان وهم کودکان ، ممکن است وخیم تر شدن وضعیت افسردگی و یا افزایش تمایل به خودکشی یا تغییرات رفتاری غیرطبیعی را تجربه کنند.
2- در بیماران دارای افسردگی دوقطبی با احتیاط فراوان دوکسپین تجویز شود.
3-اتساع مردمک چشم به دنبال تعداد زیادی از ضد افسردگی ها از جمله دوکسپین می تواند رخ دهد. دوکسپین می تواند سبب حمله بسته شدن زاویه در بیماران دارای زاویه باریک ذاتی (کسانیکه تحت عمل برداشتن قرنیه قرار نگرفته اند) شود.

نکات قابل توصیه در مورد دوکسپین

1-تا زمانیکه حالت خواب آلودگی ناشی از دوکسپین برطرف نشده است بیماران مصرف کننده دوکسپین باید در انجام کارهای دقیق و کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط لازم را به عمل آورند.
2-در هنگام مصرف دوکسپین از مصرف فرآورده های حاوی الکل خودداری کنید.
3-داروهای خواب آور از جمله دوکسپین ممکن است باعث حالت سردرگمی و گیجی و خواب آلودگی شدید در سالمندان شوند. سالمندان عموما باید با مقدارهای پایین دوکسپین درمان را شروع کنند و حین درمان بدقت تحت کنترل باشند.
4-اثر ضد اضطراب دوکسپین زودتر از اثر ضدافسردگی آن پدیدار می گردد.شروع اثر ضدافسردگی دوکسپین پس از 2 تا 3 هفته می باشد.

عوارض جانبی دوکسپین


عوارض جانبی اعصاب مرکزی: آژیتاسیون، آتاکسی، سرگیجه، عوارض خارج هرمی، توهم، سردرد، پارستزی، ضعف، تشنج.

قلبی ـ عروقی: آریتمی، تغییرات الکتروکاردیوگرام، افت فشار خون وضعیتی، تاکیکاردی.

گوش، حلق و بینی و چشم: تاری دید، وزوز گوش.

دستگاه گوارش: بی اشتهایی، یبوست، خشکی دهان، تهوع، استفراغ.

هماتولوژیک: سرکوب مغز استخوان، نوتروپنی، ائوزینوفیلی.

پوست: تعریق، حساسیت به نور، بثورات جلدی، کهیر.

سایر عوارض: احتباس ادراری، افزایش یا کاهش قند خون، واکنشهای حساسیتی.

مصرف قرص

مسمومیت با دوکسپین و درمان آن

12 ساعت اول بعد از مصرف مقادیر زیاد دارو فاز تحریکی بوده که با علائم فعالیت آنتی کولینرژیک زیاد (آژیتاسیون، تحریک پذیری، گیجی، توهم، هایپرترمی، علائم شبیه پارکینسون، تشنج، احتباس ادرار، خشکی دهان، میدریاز، یبوست و ایلئوس) مشخص می شود. سپس بیمار وارد فاز دپرسانت شده و علائمی مانند هایپوترمی، کاهش یا عدم وجود رفلکس ها، آرامش، افت فشار خون، سیانوز، اختلالات قلبی مانند تاکیکاردی و اختلالات هدایتی و اثرات شبیه کینیدین روی ECG خود را نشان می دهد. شدت سمیت با میزان پهن شدن کمپلکس QRS مشخص می شود. اسیدوز متابولیک به دنبال افت فشار خون، هایپوونتیلاسیون و تشنج ایجاد می شود.

درمان علامتی و حمایتی و شامل حفظ راههای هوایی، فشار خون و تعادل آب و الکترولیت می باشد. ایجاد استفراغ ممنوع است. شستشوی معده و ذغال فعال جلوی جذب بیشتر دارو را می گیرند. دیالیز اثری ندارد. فیزوستیگمین با احتیاط برای برگشت عوارض مرکزی آنتی کولینرژیک می تواند به کار رود. تشنج با استفاده از دیازپام یا فنیتوئین تزریقی کنترل شده و برای درمان آریتمی ها از فنیتوئین یا لیدوکائین استفاده شود. برای درمان اسیدوز از بیکربنات استفاده شود. از باربیتوراتها به دلایل افزایش اثرات CNS و دپرسیون تنفسی استفاده نشود.


تداخلات دارویی دوکسپین

  • مصرف داروهای حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNS همزمان با این دارو ممکن است موجب تضعیف شدید CNS شود.
  • مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد تیروئید ممکن است خطر بروز آگرانولوسیتوز را افزایش دهد.
  • مصرف این دارو همزمان با فنوتیازین ها موجب افزایش اثرات تسکین بخش و آنتی کولینرژیک هر دو دارو و افزایش خطر ایجاد حملات تشنجی می تواند بشود.
  • سایمتیدین متابولیسم داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای را مهار کرده و منجر به افزایش عوارض سمی آنها می شود.
  • این دارو اثرات کاهنده فشار خون کلونیدین و گوانتیدین را کاهش می دهد.
  • در صورت تزریق داخل نخاعی متریزامید همزمان با مصرف داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، احتمال بروز حملات تشنجی افزایش می یابد و بنابراین باید 48 ساعت قبل و تا 24 ساعت پس از میلوگرافی، مصرف دوکسپین قطع شود.
  • در صورت مصرف این دارو همزمان با داروهای مهارکننده MAO از جمله فورازولیدون، پروکاربازین وسلژیلین، احتمال بروز موارد شدید فشار خون و افزایش دمای بدن و تحریک شدید CNS وجود دارد.
  • مصرف همزمان دوکسپین با داروهای مقلد سمپاتیک احتمال پیدایش عوارض قلبی - عروقی را افزایش می دهد.
  • این دارو از طریق کاهش آستانه تشنج با اثر داروهای ضد صرع مقابله می کند. بعضی از داروهای ضد صرع و همچنین ریفامپین با افزایش میزان متابولیسم دارو، اثر ضد افسردگی آن را کاهش می دهند.

موارد منع مصرف دوکسپین

  • ازدیاد حساسیت به این دارو و ترکیبات آن
  • بیماران دارای گلوکوم
  • بیماران دارای استعداد احتباس ادراری

ملاحظات اختصاصی در هنگام مصرف دوکسپین


1- با توجه به احتمال افزایش فشار خون ضمن جراحی در بیمارانی که داروی ضد افسردگی مصرف می کنند، بهتر است دارو چند روز قبل از جراحی قطع شود.

2- قطع ناگهانی دارو به دنبال مصارف طولانی مدت باعث تهوع، سردرد و بی حالی می شود که بیانگر وابستگی به دارو نمی باشد.

3- در شروع درمان و در فواصل مناسب ECG را مانیتور کنید.

اثر دوکسپین بر آزمایشهای تشخیصی

باعث افزایش یا کاهش قند خون شده، میزان آنزیم های کبدی و ائوزینوفیل‌ها را افزایش داده و میزان نوتروفیلها را کاهش می دهد.


نکاتی که در ارتباط با مصرف قرص دوکسپین باید بدانید


1. بهتر است دوز دارو موقع خواب استفاده شود.
2. می‌توان کپسول دارو را خالی کرده محتویات آن را همراه با مایع یا مخلوط با غذا میل کرد.
3. تا زمانیکه حالت خواب آلودگی ناشی از دوکسپین برطرف نشده است بیماران مصرف کننده دوکسپین باید در انجام کارهای دقیق و کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط لازم را بعمل آورند.
4. در هنگام مصرف دوکسپین از مصرف فرآورده‌های حاوی الکل خودداری کنید.
5. سالمندان عموما باید با مقدارهای پایین دوکسپین درمان را شروع کنند و حین درمان بدقت تحت کنترل باشند.
6. در کودکان، نوجوانان و جوانان در ابتدای مصرف تا ۲-۱ هفته سعی شود بیمار تنها نباشد و از نظر تغییرات روحیه و تفکرات منفی تحت نظر باشند.
7. به منظور کاهش احتمال بروز علائم قطع مصرف دارو و عدم بازگشت علائم بیماری ،باید قطع مصرف این دارو تحت نظر پزشک و تدریجی باشد.
8. اگر دیابت دارید، قند خون خود را به صورت دوره‌ای بررسی کنید.
9. برای پیشگیری از کمبود مایعات بدن، در شرایط فعالیت زیاد و هوای گرم به مقدار کافی مایعات مصرف کنید.
10. داروی دوکسپین را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک، مصرف نکنید.
11. در صورت حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می‌دهید پزشک را در جریان قرار دهید.
12. اگر به بیماری‌هایی همچون تیروئید، مشکلات کبدی یا کلیوی، دیابت، مشکلات قلبی - عروقی و سایر مشکلات مربوط به سلامت روان دچار شده‌اید حتما موارد را به اطلاع پزشک خود برسانید.
13. دوکسپین به ندرت در درمان اضطراب کودکان استفاده می‌شود.

دارو های مشابه دوکسپین

  • آموکساپین
  • تریازولام

divider

بیشتر بخوانید:

۱۰ ورزشی که برای درمان افسردگی و استرس موثر است

همه چیز در مورد قرص ضد افسردگی سیتالوپرام (Citalopram)

بهترین راه درمان افسردگی در زمان بارداری

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.1 از 5 (14 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits