دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
داروی مخدر اکسی کدون را بیشتر بشناسید
20
زمان مطالعه: 12 دقیقه
اکسی کدون ابتدا برای دردهای متوسط و شدید ساخته شد ولی در امریکا به سرعت تبدیل به یکی از داروهای مورد سوء مصرف شد


معرفی داروی اکسی کدون


اکسی کودون، یک مشتق فنانترن و یک ضد درد مخدر است. این دارو به صورت خوراکی یا زیر جلدی یا داخل وریدی برای تسکین دردهای متوسط تا شدید مصرف می شود.


اکسی کدون ابتدا برای دردهای متوسط و شدید ساخته شد ولی در امریکا به سرعت تبدیل به یکی از داروهای مورد سوء مصرف شد و سپس در کشورهای مختلف دنیا این روند ادامه یافت.

ترکیبات این دارو بخاطر سرخوشی شبیه به هروئین خیلی زود مورد توجه کسانی قرار گرفت که در معرض خطر اعتیاد بودند. این دارو، از نظر کنوانسیون‌های بین المللی داروی تحت کنترل محسوب می‌شود که ایران هم آن را پذیرفته است و با توجه به وجهه منفی هروئین در کشور می‌تواند به سرعت جایگزین شیکی برای این ماده مخدر در کشور شود و سونامی خطرناکی از اعتیاد شیک داروخانه‌ای را رقم بزند.


اگر شما باردار هستید یا قصد در حین استفاده از این دارو قصد باردار شدن را دارید به پزشک خود اطلاع دهید. در صورتی که مادر باردار این دارو را در دوران بارداری مصرف کند، ممکن است این دارو باعث علائم ترک تهدید کننده زندگی در نوزاد شود.


مکانیسم اثر اکسی کدون


آگونیست مخدر ضد درد گیرنده های اپیات؛ با مهار انتقال صعودی سیگنال های درد موجب تغییر ادراک و پاسخ به درد می گردد و تولید بی دردی، سرکوب تنفسی و خواب آلودگی می گردد.

فارماکوکینتیک اکسی کدون

از طریق دستگاه گوارشی جذب می شود. به به طور عمده به نورکسی کدئین و به میزان کمتر به اکسی مورفین متابولیزه می شود و هر دو این متابولیتها گلوکورنیزه شده و با داروی تغییر نکرده در ادرار ترشح می شوند. نیمه عمر دفع آن از خون 2 تا 4 ساعت است و در شیر توزیع می شود.


نکاتی که باید قبل از استفاده از این دارو بدانید

  • اگر شما به این دارو حساسیت دارید و یا موارد زیر را دارید، نباید این دارو را مصرف کنید:
  • آسم یا مشکلات تنفسی شدید،
  • انسداد در معده یا روده شما.
  • آلرژی به هر داروی ضد درد مخدر (مانند متادون، مرفین، پرکوست Percocet، ویکودین، Lortab، و بسیاری دیگر)، و یا دارو برای سرفه مواد مخدر که شامل کدئین، هیدروکودون، یا dihydrocodeine هستند.
  • اگر شما در حال حاضر مشغول استفاده از یک داروی مخدر مشابه هستید نباید از اکسی کدون استفاده کنید مگر اینکه نباید به آن دارو در شما مقاومت ایجاد شده باشد. اگر مطمئن نیستید که نسبت به آن دارو در شما مقاومت ایجاد شده است، به پزشک خود اطلاع دهید.
  • بعضی داروها می‌توانند با اکسی کدون تداخل ایجاد کرده و باعث ایجاد یک بیماری جدی به نام سندرم سروتونین شوند. مطمئن باشید که با دکتر شما می‌داند که شما در حال استفاده از داروها مصرفی برای درمان افسردگی، بیماری‌های روانی، بیماری پارکینسون، سردردهای میگرنی، عفونت‌های جدی و یا پیشگیری از تهوع و استفراغ هستید. قبل از هر گونه تغییرات در چگونگی یا زمان مصرف دارو توسط شما با پزشک خود مشورت کنید.

در این موارد برای اینکه مطمئن شوید مصرف این دارو برای شما ایمن است و خطری در پی ندارد، با پزشک مشورت کنید:

  • هر نوع مشکل تنفسی یا بیماری‌های ریوی؛
  • سابقه ضربه به سر، تومور مغزی، یا تشنج؛
  • سابقه سوء مصرف مواد مخدر، اعتیاد به الکل، یا بیماری‌های روانی؛
  • مشکلات ادراری؛
  • بیماری‌های کبدی یا کلیوی؛
  • بیماری آدیسون و یا اختلال غده آدرنال؛
  • مشکلات کیسه صفرا، لوزالمعده، یا تیروئید؛
  • اگر شما استفاده از یک آرام بخش مانند والیوم (دیازپام، آلپرازولام، لورازپام، آتیوان، Klonopin، Restoril، Tranxene، آشنا، زاناکس، و …) هستید.
  • اگر شما در حال استفاده از این دارو در حین حاملگی هستید، کودک شما می‌تواند وابسته به این دارو شود. این وابستگی ونشانه‌های ترک آن می‌تواند باعث ایجاد علائم تهدید کننده زندگی در نوزاد پس از متولد شود. نوزادان به دنیا آمده وابسته به این دارو ممکن است به درمان‌های پزشکی برای چند هفته نیاز داشته باشند.
  • این دارو می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد شیرخوار انتقال یابد. اگر در حال شیردادن یک نوزاد هستید، به پزشک خود اطلاع دهید و بدون اطلاع به پزشک خود این دارو را مصرف نکنید.
  • این دارو را به یک کودک بدون تجویز یک پزشک ندهید.

اکسی کدون

روش مصرف اکسی کدون

  1. این دارو را دقیقاً همان طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید.
  2. همچنین اکسی کدون، به ویژه هنگامی که شما شروع به استفاده از این دارو کرده‌اید و یا هر زمان که دوز داروی مصرفی خود را تغییر کرده داده‌اید، می‌تواند باعث کاهش یا توقف تنفس در شما شود.
  3. این دارو را در دوز های بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.
  4. این دارو را همراه با غذا میل کنید.
  5. فرم طولانی رهش این دارو را نشکنید، نجوید وفرم طولانی رهش این دارو را به صورت کامل مصرف کنید.
  6. اگر پزشک شما به شما توصیه کرده است که دو یا چند عدد از این دارو را در هر دوز مصرف کنید، این مقدار را در یک زمان مصرف کنید.
  7. این دارو را قبل از قرار دادن در دهان نلیسید، نخیسانید و مرطوب نکنید.
  8. در هنگام مصرف این دارو مقدار زیادی آب را به بلع آسان‌تر و برای جلوگیری از خفگی بنوشید.
  9. سوسپانسیون(مایع) خوراکی این دارو را قبل از اندازه گیری و مصرف، تکان دهید. داروی مایع را با سرنگ دوز، و یا با یک قاشق های خاص اندازه گیری دوز و یا فنجان پزشکی، اندازه گیری کنید. اگر شما یک دستگاه دوز های اندازه گیری را نداشته باشند، ازیک داروساز آن را درخواست کنید.
  10. به طور ناگهانی، و یا اگر شما نشانه‌های ناخوشایند ترک دارو را دارید، استفاده از آن را به طور ناگهانی متوقف نکنید. دکتر خود در چگونگی توقف استفاده ایمن این دارو، مشورت کنید.
  11. از خرد کردن یا شکستن یک قرص برای استنشاق پودر و یا مخلوط کردن آن با یک مایع برای تزریق این دارو به رگ خود اجتناب کنید. این عمل و سوء استفاده از اکسی کدون و داروهای تجویزی مشابه به مرگ منجر شده است.
  12. این دارو را در دمای اتاق، دور از رطوبت، گرما، و نور آفتاب نگهداری کنید.
  13. همیشه بطری داروی خود را برای اینکه مطمئن شوید که شما قرص درست (نام تجاری و نوع همان) که توسط پزشک تجویز شده را دریافت می‌کنید، را بررسی کنید.
  14. در زمینه استفاده نادرست و یا بدون تجویز متخصص از داروی شما توسط افراد دیگر ، هوشیار باشید و از این امر جلوگیری کنید.

مقدار مصرف اکسی کدون


دوز معمول مصرفی در بزرگسالان برای کاهش درد:

اولیه:

انتشار فوری (IR) : پنج میلی گرم به ۱۵ میلی گرم خوراکی هر ۴ تا ۶ ساعت
انتشار کنترل شده (CR): ده میلی گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت.

دوز نگهدارنده:
انتشار فوری (IR) : ده تا ۳۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت. دوزهای بیشتر از ۳۰ میلی گرم به ندرت نیاز است و باید با احتیاطفراوان استفاده می‌شود.


انتشار کنترل شده (CR): بیست تا ۶۴۰ میلی گرم در روز در بیماران مبتلا به سرطان. متوسط دوز روزانه کل حدود ۱۰۵ میلی گرم در روز است. بیماران مبتلا به سرطان با درد شدید ممکن است نیاز به ” در هنگام نیاز” فرم فوری دارو تا فرم با انتشار کنترل شده اکسی کدون داشته باشند.

دوز معمول مصرفی در افراد سالمند برای کاهش درد:

اولیه:
انتشار فوری (IR): دو و نیم میلی گرم خوراکی هر ۶ ساعت

دوز نگهدارنده:

انتشار فوری (IR) : ده تا ۳۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت. دوزهای بیشتر از ۳۰ میلی گرم به ندرت نیاز است و باید با احتیاطفراوان استفاده می‌شود.

انتشار کنترل شده(CR): بیست تا ۶۴۰ میلی گرم در روز در بیماران مبتلا به سرطان. متوسط دوز روزانه کل حدود ۱۰۵ میلی گرم در روز است. بیماران مبتلا به سرطان با درد شدید ممکن است نیاز به ” در هنگام نیاز” فرم فوری دارو تا فرم با انتشار کنترل شده اکسی کدون داشته باشند.

دوز معمول مصرفی در کودکان برای کاهش درد:

بیشتر از ۱ سال و کمتر از ۵۰ کیلوگرم: ۰٫۰۵ میلی گرم تا ۰٫۱۵ میلی گرم / کیلوگرم / دوز هر ۴ تا ۶ ساعت در صورت نیاز.
بیشتر از ۱ سال و بزرگتر یا مساوی ۵۰ کیلو گرم: شروع با ۵ میلی گرم خوراکی هر ۶ ساعت در صورت نیاز، سپس دوز ممکن است به۱۰ میلی گرم خوراکی در هر ۳ تا ۴ ساعت رسانده شود.

عوارض جانبی اکسی کدون


اگر شما نشانه‌هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند: راش پوستی یا کهیر (با یا بدون تب یا درد مفاصل)؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

مانند سایر داروهای مخدر، اکسی کدون می‌تواند تنفس را کند کند. اگر تنفس خیلی ضعیف می‌شود، مرگ ممکن است رخ دهد. اگر موارد زیر را مشاهده کردید به پزشک خود اطلاع دهید:

  • تنفس کم عمق، ضربان قلب کند، سرد، پوست رنگ پریده؛
  • تشنج؛
  • گیجی، خواب آلودگی شدید؛
  • ناباروری، از دست رفتن دوره قاعدگی.
  • ناتوانی جنسی، مشکلات جنسی، کاهش میل جنسی؛
  • احساس سرگیجه، یا احساسی مانند اینکه شما ممکن است بیهوش شوید؛
  • سطوح پایین کورتیزول در بدن شما که نشانه‌های آن تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، سرگیجه، خستگی و یا بدتر شدن ضعف بدن باشد.
  • اکسی کدون احتمال بیشتری دارد که باعث مشکلات تنفسی در بزرگسالان و افراد مسن‌تر که به شدت بیمار، دچار سوء تغذیه و یا ناتوان هستند، شود.
  • اگر شما دچار علائم سندرم سروتونین، مانند: بیقراری، توهم، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب سریع، سفتی عضلات، پرش، از دست دادن هماهنگی، تهوع، استفراغ، یا اسهال شدید، هر چه سریع‌تر با مراقبت‌های پزشکی تماس بگیرید.

عوارض جانبی شایع این دارو شامل:

  • خواب آلودگی، سردرد، سرگیجه، احساس خستگی؛
  • درد معده، تهوع، استفراغ، یبوست، از دست دادن اشتها؛
  • دهان خشک؛
  • خارش خفیف.

این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه‌های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.

داروی اکسی کدون


چه داروهایی اکسی کدون را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟


این داروی مخدر می‌تواند با بسیاری از داروهای دیگر تداخل داشته و عوارض جانبی خطرناکی یا مرگ را سبب شود. مطمئن شوید اگر شما از داروهای زیر استفاده کنید، پزشک شما از این امر مطلع است:

  • دیگر داروهای مخدر مانند داروهای ضد درد درد و یا دارو سرفه؛
  • داروهایی که شما را خواب آلود و یا سرعت تنفس شما را کند می‌کند مانند: یک قرص خواب، یک شل کننده‌ی عضلانی، داروهای آرام بخش، یا داروهای تجویزی ضد جنون.
  • داروهایی که سطح سروتونین در بدن شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند مانند: داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی، بیماری پارکینسون، سردردهای میگرنی، عفونت‌های جدی و یا پیشگیری از تهوع و استفراغ.
  • ممکن است داروهای دیگری با این دارو تداخل داشته باشند. به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید اطلاع دهید. این داروها شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه، ویتامین‌ها، و محصولات گیاهی است. هرگز یک داروی جدید را بدون اطلاع به پزشک خود، شروع نکنید.

موارد منع مصرف اکسی کدون


سازنده های انگلستان مصرف را در بیماران مبتلا به اختلال متوسط تا شدید کبدی و اختلال شدید کلیوی ممنوع دانسته اند ولی آمریکائی ها مصرف آن را به شرط کاهش دوز مصرف مجاز دانسته اند.


چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز اکسی کدون را فراموش کنید؟


از آنجا که از این دارو تنها در زمان مورد نیاز استفاده می شود ، شما به احتمال زیاد دوزی را فراموش نمی کنید. اما به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.


اگر اکسی کدون را بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟


با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از ممکن است شامل گیجی، مشکلات حافظه، خواب آلودگی، و ضربان سریع قلب باشد.


در هنگام مصرف اکسی کدون باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

  • از مصرف الکل یا نوشیدنی‌های الکلی اجتناب کنید. چون مصرف هم زمان این نوشیدنی‌ها با اکسی کدون می‌تواند باعث رخ دادن عوارض جانبی خطرناک یا مرگ شود.
  • مصرف داروی اکسی کدون ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.
  • مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت ممکن است با اکسی کدون تداخل داشته باشد و منجر به عوارض جانبی ناخواسته شود. درمورد استفاده از محصولات گریپ فروت با پزشک خود، مشورت کنید.

divider

بیشتر بخوانید:

با موارد مصرف داروی مسکن پتیدین بیشتر آشنا شوید!

موارد مصرف بوپرنورفین و باورهای غلط در مورد این دارو

همه چیز در مورد داروی مخدر پنتازوسین

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.6 از 5 (20 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits