CPR چیست ؟ آموزش تصویری احیای قلبی ریوی (CPR)

احیای قلبی ریوی (CPR)

احیای قلبی ریوی (Cardio Pulmonary Resuscitation) که CPR هم نامیده می شود، یعنی مجموعه ای از اقدامات که توسط افراد آگاه و حاضر در صحنه برای بازگرداندن اعمال دو عضو حیاتی قلب و ریه و رساندن خون و اکسیژن به مغز برای جلوگیری از آسیب مغزی، انجام می شود.

امروزه احیای قلبی ریوی را به دو صورت اقدامات پایه ای حمایت از حیات (BLS) و اقدامات پیشرفته حمایت از حیات (ALS) انجام می دهند.

CPR پایه را می توان بدون هیچ وسیله اضافه و با دستان خالی هم انجام داد. انجام صحیح و به موقع این روش، می تواند باعث نجات جان انسانهای زیادی از مرگ حتمی شود.

در مورد CPR پیشرفته اقدامات تخصصی تری نظیر مراقبت از راه هوایی و دارودرمانی حین CPR انجام می شود.

ضرورت یادگیری عملیات احیای قلبی ریوی چیست ؟

ایست قلبی علت های مختلفی دارد. از جمله بیماری های قلبی، بیماری های تنفسی، انسداد راه هوایی، مسمومیت با داروها، مسمومیت با مواد مخدر، برق گرفتگی، غرق شدگی، سرمازدگی های شدید.

متاسفانه تعداد بسیاری از ایست‌های قلبی در خارج از بیمارستان اتفاق می افتد و در بیشتر موارد قبل از رسیدن نیروهای امدادی، بیمار جان خود را از دست می دهد.

در صورتی که افراد جامعه آموزش لازم را در مورد CPR پایه دریافت کنند، می توانند تا زمان رسیدن نیروهای امدادی عملیات احیاء را انجام دهند تا شانس زنده ماندن بیمار را به طرز قابل توجهی افزایش دهند.

زمانی که فعالیت عضله قلب متوقف می‌شود، خونرسانی به قسمت های مختلف بدن از جمله مغز متوقف می‌شود. در صورتی که 4-6 دقیقه از زمان ایست قلبی گذشته باشد و اقدامی در جهت احیای بیمار انجام نشود احتمال آسیب به مغز وجود خواهد داشت.

اگر 10 دقیقه از زمان ایست قلبی گذشته باشد و بعد از آن CPR آغاز شود، مغز از بین رفته و حتی در صورت موفقیت احیاء بیمار حالت مرگ مغزی خواهد داشت.

پس یکی از مهمترین نکات شروع بلافاصله CPR به محض تشخیص ایست قلبی است. زمان بسیار حیاتی است. حتی یک دقیقه تاخیر در شروع CPR احتمال موفقیت آن را کاهش می دهد.

علائم و نشانه های ایست قلبی بسیار واضح است:

• از بین رفتن ناگهانی هوشیاری (وقتی شانه های فرد را تکان می دهیم و او را صدا می زنیم هیچ واکنشی نشان نمی دهد)
• عدم وجود تنفس یا تنفس غیر طبیعی،
• از همه مهمتر عدم وجود نبض

آموزش گام به گام احیای قلبی ریوی

در ابتدا باید وضعیت بیمار مورد ارزیابی قرار گیرد سپس نسبت به عملیات احیای قلبی ریوی اقدام شود.

برای بررسی وجود نبض در بزرگسالان باید نبض کاروتید را که محل آن روی گردن و اولین فرورفتگی در دو طرف گلو است را لمس کنیم. اگر فرد تنفس نداشته باشد، ضربان قلب او متوقف خواهد شد.

انجام CPR (ماساژ قفسه سینه و کمک نفس) برای کمک به گردش خون و دریافت اکسیژن در بدن است این کار باید در مدت کمتر از 10 ثانیه انجام شود تا زمان برای احیا از دست نرود.

در صورتی که نبض وجود نداشت ایست قلبی تایید می شود.

اگر فرد احیاگر نتواند وجود نبض را بررسی کند می تواند به وجود علائم قبلی (عدم هوشیاری و تنفس) بسنده کند.

بعد از تایید ایست قلبی اولین اقدام فعال کردن سیستم اورژانس و درخواست کمک است.

سپس باید از امنیت مکان مطمئن شد. بیمار را به پشت روی یک سطح سفت (مثلاً زمین) قرار می دهیم. اقدام بعدی شروع بلافاصله ماساژ قفسه سینه است.

گام اول: دست خود را مثل تصویر زیر قرار دهید. مطمئن شوید که پشت بیمار روی یک سطح ثابت قرار دارد. در کنار بیمار زانو بزنید و پاشنه دست خود را در مرکز قفسه سینه قرار دهید.

گام دوم: دست خود را قفل کنید (همانند تصویر زیر) بازوهای خود را راست نگه دارید، دست اول را با پاشنه دست‌تان روی بیمار بگذارید و انگشتان هر دو دست را به هم قفل کنید.

انگشتان دست خود را بالا ببرید تا قفسه سینه بیمار را لمس نکنید.

گام سوم: به قفسه سینه فشار وارد کنید، به جلو خم شوید به طوری که شانه‌های شما مستقیما روی قفسه سینه بیمار قرار گیرد و قفسه سینه بیمار را به پایین فشار دهید.

فشار را باید به صورت عمودی بر یک سوم انتهایی استخوان جناغ سینه وارد کنیم. فشارهای سینه ای باید حداقل 5 سانتی متر قفسه سینه بیمار را به پایین ببرد.

فشار را آزاد کنید، اما دستان خود را نه و اجازه دهید قفسه سینه به عقب برگردد. این کار باعث می شود قلب مجدداً از خون پر شود و با فشار بعدی خون از قلب خارج می شود.

در صورتی که فرد آموزش دیده باشد، سیکل هایی مشتمل بر 30 بار فشردن قفسه سینه و به دنبال آن دو بار تنفس مصنوعی را تا زمان رسیدن نیروهای امدادی انجام می دهد.

در برخی موارد که فرد احیاگر آموزش های لازم برای تنفس دهان به دهان را دریافت نکرده، فرد احیاگر می تواند فقط فشارهای سینه ای را اعمال کند.

در این روش فرد احیاگر با تعداد 100-120 بار در دقیقه قفسه سینه را فشار می دهد.

گام چهارم : راه هوایی را باز کنید، مانند تصویر به سمت سر بیمار بروید.

سر بیمار را شل کنید و چانه اش را بلند کنید تا مجددا راه هوایی را باز کنید. سر او را مختصری به عقب خم کنید. دهان بیمار را کمی باز کنید.

گام پنجم : (کمک نفس) سوراخ بینی را با دستی که روی پیشانی قرار دارد، ببندید و چانه بیمار را با دست دیگر خود نگه دارید.

یک تنفس عمیق انجام داده و با قرار دادن لب های خود به روی لب های بیمار در عرض یک ثانیه به بیمار تنفس می دهیم.

با بالا آمدن قفسه سینه بیمار مطمئن می شویم که تنفس با موفقیت داده شده است.

گام ششم : به پایین رفتن قفسه سینه دقت کنید. دهان خود را از دهان بیمار بیرون بیاورید و به قفسه سینه نگاه کنید، بلافاصله تنفس دوم را با همان شرایط قبل به بیمار می دهیم.

بین دو تنفس باید یک ثانیه زمان طول بکشد.

به صورت کلی در زمانی کمتر از 5 ثانیه دو تنفس به بیمار می دهیم و بلافاصله 30 فشار سینه ای و مجدداً تنفس می دهیم.

این الگو به مدت 2 دقیقه و یا 5 سیکل انجام می شود و بعد از آن مجدداً وضعیت فرد نیازمند احیا بررسی می گردد.

این عملیات را تکرار کنید تا زندگی شخص را نجات دهید.

در صورتی که علت ایست قلبی، خفگی باشد حتماً باید تنفس مصنوعی هم انجام شود.

اما اگر به علت مشکلات قلبی باشد می توان فقط فشارهای سینه ای را مد نظر داشت.

نکاتی در جهت افزایش کیفیت احیای قلبی ریوی

1. اگر دو احیاگر در صحنه حضور داشته باشند باید به صورت مکرر جای خود را عوض کنند.
   چرا که خستگی فرد احیاگر باعث می شود عمق مناسبی برای فشارهای سینه ای ایجاد نکند و کیفیت CPR کاهش پیدا کند.
2. یکی از مهمترین نکات حین احیا، به حداقل رساندن توقف ها بین سیکل‌های ماساژ قلبی است.
   باید فشارهای سینه ای را ادامه دهیم تا خونرسانی و اکسیژن رسانی به مغز متوقف نشود.
3. نکته مهم دیگر کیفیت و تعداد فشارهای سینه‌ای است. باید تقریباً هر ثانیه 2 بار قفسه سینه را فشار داد.
   یعنی سرعت حداقل 100 و حداکثر 120 بار در دقیقه انجام شود.
4. از نظر عمق هم باید در بزرگسالان، حداقل 5 و حداکثر 6 سانتی متر و در کودکان 4-5 سانتی متر قفسه سینه را تحت فشار قرار داد.
5. اجازه داده شود پس از هر ماساژ، قفسه سینه به حالت قبلی بازگردد.
6. در صورتی که ترشحاتی داخل دهان بیمار وجود داشت باید بیمار را به پهلو بچرخانیم تا ترشحات تخلیه شود و از ورود ترشحات به ریه ها و ایجاد عفونت ریوی پیشگیری شود.

استفاده از دستگاه الکتروشوک هوشمند برای احیای قلبی ریوی

در صورت وجود دستگاه الکتروشوک هوشمند (AUTOMATIC EXTERNAL DEFIBRILATOR) می توان در حین CPR پایه از این دستگاه استفاده کرد.

دو پد چسبی وجود دارد که باید در محل مشخص شده روی قفسه سینه چسبانده شود. بعد از روشن کردن دستگاه دکمه Analyses را فشار می دهیم.

اگر نیاز به شوک وجود داشته باشد دستگاه به صورت شنیداری و دیداری به ما اطلاع می دهد.

فرد احیاگر باید دکمه مخصوص تخلیه انرژی را فشار دهد تا تخلیه انرژی الکتریکی شانس بازگشت فعالیت قلبی بیمار را افزایش دهد و مجدداً فشارهای سینه ای و تنفس را برای 2 دقیقه ادامه دهد.

مطالب مرتبط :

ایست قلبی | علائم و راههای پیشگیری از ایست قلبی

بیماری ناراحتی قلبی و علائم آن

علت های سکته قلبی را بدانید و از بروز آن جلوگیری کنید

علائم حیاتی بدن انسان را میشناسید؟!