چرا دچار کمر درد می شویم و آیا راهی برای پیشگیری وجود دارد؟
کمر درد در حالت عادی ناشی از صدماتی مانند کشیدگی عضلات کمر ، فشارهای ناشی از حرکات ناگهانی یا بلند کردن اشیاء سنگین است و به دلیل آمادگی فیزیکی پایین بدن در افراد رخ می دهد.
البته کمر درد می تواند ناشی از بیماریهایی مانند سرطان ستون فقرات ، پارگی دیسک کمر ، آرتریت ، عفونت کلیه ها یا عفونت نخاع نیز اتفاق بیافتد.بیش از ۹۰ درصد افراد در طول زندگی حداقل یکبار دچار کمر درد می شوند و بیش از ۵۰ درصد از افراد بیش از یک مرتبه این درد را تجربه می کنند.
علل بسیار متفاوتی می توانند سبب ایجاد کمر درد شوند ولی تقریبا در ۸۵ درصد از افرادی که برای کمر درد معاینه و بررسی می شوند علت خاصی پیدا نمی شود. بیشتر افرادی که دچار کمر درد می شوند طی ۲ ماه با استراحت کافی بهبود می یابند.
کمر درد در جدی بگیرید!
کمر درد چیست؟
کمر ارتباط دهنده بالا و پایین بدن به یکدیگر بوده و بیشترین فشار وزن در بدن را تحمل می‌کند. به همین دلیل آسیب دیدن و کمردرد بخصوص در زمان خم شدن، برداشتن اجسام و یا حرکت‌های نامتعارف بدن بسیار معمول است.
کمر درد عارضه‌ای است که بیش از ۹۰ درصد افراد را در طول زندگی‌شان حداقل یکبار درگیر می‌سازد. علل بسیار متفاوتی می‌توانند سبب ایجاد کمردرد شود. اگرچه درد کمر در تمام دردهای پشت مشترک است، اما می‌توان آن را در هر نقطه در امتداد ستون فقرات از گردن تا باسن احساس کرد.
بسته به دلیل کمر درد علائم و نشانه‌های آن متفاوت است. درد کمر ممکن است کم و مبهم و یا شدید و سخت باشد. این درد میتواند در ناحیه کوچکی از کمر و یا کل کمر خود را نشان دهد.
طبق آمار تا حدود ۲۰ سال قبل، اکثر افرادی که برای درمان دردهای عضلانی اسکلتی به درمانگاه‌های فیزیوتراپی و ارتوپدی مراجعه می‌کردند، افراد بالای ۵۵ تا ۶۰ سال بودند و درواقع تخریب غضروف مفصلی در سنین بالا شروع می‌شد، ولی امروزه این سن به ۳۰ سال کاهش پیداکرده و پزشکان شاهد مراجعه بیمارانی با سنین ۳۰ تا ۵۰ سال با دردهای گردن، زانو، کمر و مفاصل مختلف به مراکز درمانی هستند.
معمولا دوره نقاهت یا بهبود کمر درد یک دوره چند هفته یا چند ماه است، اما گاهی اوقات دردها می‌توانند طولانی‌مدت باشد و یا مجددا برگشت‌پذیری داشته باشد.
کمر درد ناگهانی و موضعی
انواع کمر درد
کمر درد از نظر ماهیت درد به سه دسته تقسیم می شود:
۱- کمر درد گذرا :
دردی ناگهانی و شدید در ناحیه کمر،این نوع کمر درد ناشی از انجام حرکات نامناسب و یا کشیدگی بیش از حد ستون فقرات است. هر چند که این کمر درد گذرا است اما هیچگاه نباید کم اهمیت شمرده شود، چرا که میتواند اخطاری برای عود مجدد آن باشد و سریعا” باید جهت جلوگیری از تکرار کمر درد اقدام شود.
۲- کمر درد حاد:
یک درد حاد در ناحیه کمر است ،این نوع کمر درد در اثر قرار گرفتن در وضعیتهای غلط، خم شدنهای مکرر و به مدت طولانی و یا ضربه به ستون فقرات کمری ایجاد می شود.کمر دردی که کمتر از یکماه از شروع آن می گذرد را حاد می نامند.
این نوع کمر درد نشانه وقوع آسیب بافتی بوده و بدرجات مختلفی در فرد ایجاد ناتوانی می کند. هر چند که آسیب کوچک باشد ولی باید مراقب بود و از تکرار آن جلوگیری کرد. برای این منظور در وهله اول باید درمان علامتی جهت کنترل درد انجام شده و سپس در مورد بهبودی کامل اقدام و تمامی فعالیتهای طبیعی ستون فقرات را به شکل اولیه خود بازگرداند.
۳- کمر درد مزمن:
کمر دردی که بیش از یکماه از بروز آن می گذرد را کمر درد مزمن می نامند. کمر درد مزمن در واقع در اثر عدم درمان و یا مقاومت به درمان کمر درد حاد ایجاد می گردد.
بدیهی است که درمان به موقع و مناسب کمر درد حاد، همواره درد مزمن را به حداقل می رساند، درد مزمن کمر باید به عنوان یک علامت جدی تلقی شده و کلیه معاینات بالینی و آزمایشات پاراکلینیکی جهت بیماریهای سیستمتیک انجام گردد. به هر صورت درد کمر مستلزم یک بررسی دقیق و درمان مناسب توسط گروهی درمانگر، متشکل از پزشک، متخصص فیزیوتراپی ، متخصص روانپزشکی و…. می باشد.
کمر درد مزمن را حتما درمان کنید!
انوع درد در هنگام بروز کمر درد
کمر درد به صورت موضعی
درد موضعی، دردی است که در اثر آسیب وارده به ناحیه کمر ایجاد شده و در همان منطقه احساس می گردد و معمولا” فرد قادر به درک محل دقیق آن است.
کمر درد به صورت راجعه :
درد راجعه عبارتست از دردی که از یک ناحیه به ناحیه دیگر سرایت می کند. همه کمر دردها لزوما” به دلیل ناهنجاری ستون فقرات نیستند، بلکه می توانند بدلیل ضایعات احشایی باشند که درد آنها به ناحیه کمر ارجاع می شود. در نتیجه، بررسی و معاینه بالینی دقیق این مناطق توسط پزشک ضرورت دارد.
کمر درد به شکل انتشاری :
غیر از درد انتشاری عصب سیاتیک که در بالا توضیح داده شده، ممکن است درد، منشاء عصب سیاتیک نداشته باشد و از نقاط دیگر به مسیر این عصب انتشار یابد. مهمترین منشاء دردهای انتشاری عبارتند از : مفاصل بین مهره ای، رباطهای مربوطه، رباطهای خلفی که مهره های کمری را به یکدیگر متصل می کنند و بالاخره عضلات اطراف آنها و عضلات ثبات دهنده لگن.
کمر درد انتشاری
دلایل اصلی بروز کمر درد
حالت غلط نشستن:
شکل کمر شما ازلحاظ ساختاری به‌گونه‌ای خلق‌شده است که باید دارای یک خمیدگی جزئی روبه‌جلو به نام لوردوز (گودی کمر) باشد. هنگامی‌که غوز می‌کنید و یا خمیده می‌نشینید، این لور دوز صاف‌شده یا حتی کاملاً برعکس می‌شود.
این عدم خمیدگی روبه‌جلو در ستون فقرات میتواند باعث افزایش فشار بروی دیسک‌های کوچک جذب‌کننده شوک و فشار در پشت شما شود. در مواقعی این افزایش فشار میتواند دیسک‌های شمارا جابه‌جا کرده و باعث ایجاد کمردرد شود. برای جلوگیری از کمردرد باید روش و حالت صحیح نشستن را بیاموزیم.
شکل خم شدنهای مکرر رو به‌جلو:
اگر شما زمان زیادی را صرف انجام کارهای تکراری کنید که نیاز به خم شدن روبه‌جلو دارند، ممکن است فشار زیادی بر ستون فقراتتان وارد کنید و این میتواند یکی از علل درد کمر شما باشد. باید بدانیم که برای خم شدن باید از زانوها در حالتی صحیح استفاده کنیم تا از شدت فشار وارده بر روی ستون فقرات و کمر در زمان خم شدنهای مکرر جلوگیری کنیم.
بلند کردن اجسام سنگین:
گاهی اوقات بلند کردن اجسام سنگین، می‌توانند فشار قابل‌توجهی بر ستون فقرات شما وارد کند. این فشار میتواند منجر به کشیدگی عضلانی و همچنین واردکردن فشار بر دیسک‌های بین مهره‌ای شما شود. این فشار میتواند باعث کمردرد یا سیاتیک شود. برای کنترل یا پیشگیری درد شما، یادگرفتن روش درست بلند کردن اجسام ضروری است.
آسیب‌دیدگی یا تروما:
گاهی اوقات آسیب‌دیدگی‌ها، ضربات وارده به کمر، جراحت‌ها و آسیب‌های حاصل از حوادث ممکن است علت اصلی درد کمر شما باشد. در کنار این‌ها یک سقوط، تصادف با ماشین یا آسیب‌دیدگی در طول فعالیتهای ورزشی، همه می‌توانند باعث کشیدگی عضلات کمر شما شوند.
فیزیوتراپی و سایر روش‌های درمانی در کلینیک درمانی نسخه میتواند به کاهش درد کمر شما بعد از آسیب‌دیدگی با تروما کمک کند، اما بهترین گزینه در زمان وارد شدن آسیب‌های ناشی از ضربه، مشورت با پزشکان متخصص برای اطمینان از صحت و سلامت ستون فقرات و همین‌طور عدم آسیب‌دیدگی آن است.
بیماریهای دژنراتیو حاصل از افزایش سن:
گاهی اوقات بیماریهای دژنراتیو که نتیجه طبیعی پیری هستند، ممکن است باعث درد کمر شما شوند. باگذشت زمان، محتوای آب و پروتئین غضروف بدن تغییر می‌کند. این تغییر باعث ضعیف‌تر، شکننده‌تر و غضروف نازک می‌شود.
ازآنجاکه دیسک و مفاصل که ستون فقرات را تشکیل می‌دهند (مفاصل جزء) بخشی از غضروف هستند، این مناطق در طول زمان باهم برخورد دارند و دچار سایش و پارگی می‌شوند (تغییرات دژنراتیو). وخیم‌تر شدن وضعیت دیسک بین مهره‌ها به‌عنوان بیماری دیسک دژنراتیو، گاهی اوقات DDD نامیده می‌شود.
پوسته پوسته‌شدن غضروف و همچنین تغییرات استخوانی مفصل مجاور، به‌عنوان بیماری مفصلی دژنراتیو یا استئوآرتریت ستون فقرات نامیده می‌شود؛ که این بیماری میتواند عامل ایجاد درد در ناحیه ستون فقرات یا کمر باشد. برای بسیاری از مشکلات دژنراتیو پشت، ثابت‌شده که حرکت و ورزش در درمان این شرایط مؤثرند. همچنین مراجعه به متخصصان فیزیوتراپی میتواند به شما کمک کند که ترتیب درست تمرینات پشت را برای وضعیت خاصتان بیاموزید.
مراجعه به پزشک برای کمر درد
درمان کمر درد بدون جراحی
درمان کمر درد با استراحت
استراحت حتی در شدیدترین نوع کمر درد مانند کمردرد سیاتیک حداکثر 3 روز به‌صورت مطلق توصیه می‌شود و بیشتر از آن میتواند موجب ضعیف شدن عضلات کمر شود. هرچند بسته به شرایط بیمار و تحت نظارت پزشک دوران استراحت میتواند کاهش یا افزایش یابد.
داروهای کمر درد
- داروهای ضدالتهابی غیر التهابی NSAID با دوز صحیح و به مدت مناسب تحت نظر پزشک متخصص توصیه می‌شود.
- داروهای شل‌کننده عضلات کمر در موارد اسپاسم‌های عضلانی استفاده می‌شود. این داروها در درمان برخی انواع کمردرد مانند باکلوفن و قرص متوکاربامول از این دسته دارویی هستند.
- داروهای مرتبط با دردهای نوروپاتیک مانند ضدافسردگی سه حلقه‌ای (T.C.A) و گاباپنتین
- پمادهای موضعی با هدف تسکین درد
- داروی تزریقی هیدروکورتیزون و داروهای مشابه این دسته اطراف ریشه‌های کمری جهت کاهش التهاب حاد
درمان کمر درد با شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی برای درمان اختلال‌های مزمن تاندون‌هاو عضله‌ها، تسکین درد گردن و کمر و نقاط ماشه‌ای به کار برده می‌شود. شاک ویو تراپی کارآمد و سریع بوده و نتایج آن در دراز مدت چشمگیر است التیام یافتن آسیب ها چند روز زمان می‌برد و بسیاری از بیماران پیش از پایان یافتن هفته دوم متوجه بهبودی قابل ملاحظه می‌شوند.
کشش ستون فقرات برای درمان کمر درد
با دستگاه مدرن دکامپرشن چاتاناگا با کشش ستون مهره‌ها میتواند به صورت دستی یا مکانیکی انجام گیرد که به تشخیص پزشک و ترجیح بیمار بستگی دارد.
با این روش هر گونه فشاری روی دیسک‌ها یا مفاصل ستون فقرات آزاد می‌شود و مهره‌ها به جایگاه اصلی خود در امتداد ستون فقرات برگردانده می‌شوند. کلنیک پیشگام یکی از جدید ترین دستگاه های جدید کشش کمر تحت عنوان دکامپرسیون تریتون از کشور شآمریکا خریداری کرده که بیماران کمردرد می توتنند از آن استفاده کنند.
تنظیم ستون فقرات برای درمان کمر درد
درمان دستی که عمر نسبتاً زیادی هم از گسترش آن نمی‌گذرد یکی از راه‌های درمان کمر درد بدون جراحی بسیار مؤثر در عمده علت‌های کمردرد خصوصاً سندرم Facet می‌باشد. زیرا با تنظیم و تطبیق ستون فقرات بسیاری از مشکلات ستون فقرات برطرف شده و بیمار به‌صورت دراماتیک احساس بهبودی خواهد کرد. با توجه به موارد ممنوعیت و موارد مناسب برای انجام این تکنیک‌ها لزوماً باید توسط پزشکان متخصص کمر درد صورت بگیرد.
درمان کمر درد با طب سوزنی
تحریک الکتریکی با طب سوزنی یک روش بسیار مؤثر و بی‌خطر در کنترل در کمردرد خصوصاً درد پایین کمر و اندام‌های تحتانی و خصوصاً دردهای با منشأ سیاتیک می‌باشد. این روش توسط سازمان غذا و دارو آمریکا F.D.A در این نوع دردها مورد تأیید قرارگرفته است. این روش خصوصاً در کمردرد سیاتیک بسیار مؤثر است.
طب سوزنی همچنین در خانم‌های باردار مبتلا به کمردرد نیز میتواند مورداستفاده قرار بگیرد. تحقیقات نشان داده که طب سوزنی علاوه بر کاهش دردهای کمر در بارداری میتواند به کاهشورم و پادرد در حاملگی نیز کمک کند. در خانم‌های باردار بین 5 تا 7 جلسه درمان طب سوزنی میتواند تأثیرگذار باشد. اما بسیاری از بیماران حتی بعد از اولین جلسه نیز کاهش درد و بهبودی را احساس می‌کنند. بااین‌وجود لازم است که بیمار دوره درمانی را کامل کند تا درد دوباره عود نکند.
اوزون درمانی کمر درد
یکی از روش های اصلی و نوین کمردرد استفاده از ازن درمانی می باشد در اوزون تراپی التهاب کم می شود و بافت های صدمه دیده ترمیم می شود.
فیزیوتراپی در درمان کمردرد
استفاده از دستگاه‌های فیزیوتراپی مانند اولتراسوند تحریکات الکتریکی میتواند کمک‌کننده باشد. فیزیوتراپی کمر جز در کمردرد در بارداری در بقیه تمام انواع کمردرد تأثیر دارد.
استفاده از پلاسما وان در درمان کمر درد
پلاسما یک مدالتی نسبتا جدید در درمان کمردرد می باشد که با مکانیسم های یونتوفورزیس و تولید ازن زیر جلدی و مکانیسم های فراسلولی موجب رضایتمندی تعداد زیادی از بیماران در درمان کمردرد شدید شده است.
ورزش برای کمر درد
به‌عنوان درمان اصلی و نگه‌دارنده بیمار می‌باشد اما ورزش پس از طی فاز حاد و توسط پزشک متخصص برای هر بیمار باید به‌صورت خاص تجویز شود. توصیه می‌شود ورزش‌های دینامیک بعد از ورزش‌های استاتیک باشد، مثلا لطفا بلافاصله وقتی کمردرد دارید است خر نروید !
در قسمت ورزش‌های مخصوص کمردرد، نرمش ها و تمرینات کششی برای کاهش کمر درد گفته‌شده است اما بهتر است آموزش ورزش با نظر یک متخصص طب فیزیکی صورت بپذیرد.
مزایای فیزیوتراپی برای کمر درد
جراحی برای کمر درد
در گذشته شاید جراحی در قدم‌های ابتدایی درمان دیسک بود اما در حال حاضر در دیسک کمر درمان غیر جراحی 90 % راه‌حل است و فقط 10% نیاز به درمان جراحی پیدا می‌کنند.
استفاده از جراحی در کمر درد تنها در 3 مورد توصیه می‌شود:
- در زمانی که بیمار دارای کمر درد سیاتیک دچار اختلال در کارکرد سیستم ادراری - مدفوعی شود. مثلاً به‌صورت ناگهانی بی‌اختیاری ادرار پیدا کند.
- بیمار دارای کمردرد سیاتیک به‌طور ناگهانی دچار اختلال پیش‌رونده عصب‌های اندام تحتانی مانند افتادگی مچ پا شود.
- بیمار دردی دارد که به مدت 2 ماه توسط متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی تحت درمان بوده است اما به‌اندازه کافی درد وی کاهش نیافته است.
- برای درمان کمر درد روش های دیگری همچون لیزر درمانی، مگنت تراپی و ... نیز وجود دارد.
جراحی برای درد کمر
روش های پیشگیری از کمر درد
پیشگیری از صدمات ناحیه کمر به مراتب آسانتر از معالجه آنهاست.امروزه اکثر متخصصان معتقدند ورزش هایی مثل پیاده روی, شنا و دوچرخه سواری ممکن است در بهبود کمردرد مفید باشد زیرا این روش ها باعث تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و مفاصل و باعث تعادل و تناسب بدن می شوند. امروزه ما به جای پیاده روی یا دوچرخه سواری از اتومبیل استفاده می کنیم.
بنابراین ممکن است عضلات پاهایمان ضعیف شده و عملکرد قلب و ریه نیز به طور موثر کاهش یابد. با ورزش می توان عضلات را تقویت کرد و فشار وارد بر ستون فقرات را کاهش داد و مفاصل را متحرک نگه داشت. علاوه بر این با ورزش عملکرد قلب و ریه نیز بهبود می یابد.
ناراحتی های ماهیچه و رباط ها ممکن است در اثر کار سنگین وزیاد خم شدن و بلند کردن اشیا با روش نادرست, چرخیدن و پیچش ناگهانی کمر، سقوط و زمین خوردن یا حتی ایستادن نادرست اتفاق بیفتد.
از جمله مواردی که برای پیشگیری از کمردرد باید رعایت شود:
- هنگام ایستادن, راه رفتن و بخصوص نشستن پشت شما کاملا راست باشد.(سر خود را بالا گرفته، شکم را به داخل کشیده و قفسه سینه را در حالت استراحت قرار دهید.).
- هنگام ایستادن و راه رفتن، انگشت پاها ها تا حد امکان به سمت جلو قرار گرفته و بیشتر وزن روی پاشنه ها تحمیل شود. وزن خود را به طور مساوی بر روی هر دو پا تقسیم کنید, هرگز به عقب خم نشوید.
- حتی الامکان از پوشیدن کفش های پاشنه بلند خودداری نمایید.
- هنگام نشستن در خانه، محل کار یا ماشین باید پشتتان به جایی تکیه داشته باشد در این هنگام حوله ای را لوله کنید و در ناحیه کمری قرار دهید یا از یک بالش کوچک استفاده کنید. در صورت امکان در حالت نشسته یک یا هر دو زانو بالاتر از سطح ران ها قرار گیرد. این مساله بخصوص در هنگام رانندگی (با جلو کشیدن صندلی راننده) یا هنگام نشستن در اتومبیل به عنوان مسافر اهمیت دارد.بیش از یک ساعت ننشینید.
- اجسام را به طور صحیح از زمین بلند کنید.بلند کردن اشیا باید به نحوی باشد که فشار ناگهانی و شدید به کمر وارد نکند. صحیح بلند کردن، یعنی با حفظ راستای ستون فقرات از زانو و عضلات قوی پا استفاده کردن. اگر شی مورد نظر وزن زیادی دارد, از بلند کردن آن خودداری کنید و از دیگران کمک بگیرید. اگر باید چیزی را بلند کنید, آن را به تنه خود نزدیک کنید، تا فشار وارده بر کمرتان حداقل شود و هرگز بار را از ناحیه کمر به بالا نبرید.
- حتما تخت راحتی داشته باشید, طاق باز و با زانوهای خم بخوابید یا به پهلو خوابیده و یکی از دو زانو را خم کنید و از یک بالش بین زانوها استفاده کنید. اگر هرروز با کمردرد از خواب بلند می شوید، احتمالا تخت خیلی سفت یا خیلی نرمی دارید . هرگز به روی شکم نخوابید.اگر چاره ای جز خوابیدن روی شکم ندارید، از یک باش زیر ناحیه لگن استفاده کنید. برای خوابیدن ،لبه تخت بنشینید و از پهلو بخوابید و برای بلند شدن،به پهلو چرخیده،با کمک دستها بلند شوید.
- اگر کارهایی مانند باغبانی انجام می دهید که مستلزم به جلو خم شدن است، بعد از پنج دقیقه بایستید. همچنین می توانید کمی به عقب خم شوید. در این صورت تمامی اعضایی که مدتی در اثر به جلو خم بودن تحت فشار بوده اند کشیده می شوند و شما احساس راحتی می کنید.
- از چاقی پرهیز کنید یک رژیم غذایی متنوع و متعادل که شامل مقادیر زیادی میوه و سبزیجات تازه است، برای خود در نظر بگیرید . مصرف انواع چربی، شیرینی و نمک را کم کنید.
- از کشیدن سیگار اجتناب نمایید. زیرا سیگار خطر پوکی استخوان را افزایش داده نیکوتین موجود در سیگار از طریق تداخل با مواد غذایی که به دیسک های مهره های کمری می رسند آنها را آسیب پذیر می کند.
- برای جلوگیری از خشکی پشت، مرتب ورزش کنید. پیاده روی، شنا و غیره به شما کمک خواهند کرد.(اگر پیاده روی یا دویدن را انتخاب کردید کفش مناسب به پا کنید). در این موارد سخت گیری نکنید. مقدار ورزش را به تدریج افزایش دهید. ۵ دقیقه نرمش روزانه بهتر از یک ساعت و یک بار نرمش در هفته است.
بیشتر بخوانید:
درد در ناحیه پایین کمر نشانه چیست؟
کمر درد،نکات مهم درباره کمر درد را بخوانید
- برچسب‌ها
- کمر درد
آیا نان سوخته مورد احترام است و حکم نان را دارد؟
طرز تهیه اسموتی رژیمی با بادام هندی و خرما
طرز تهیه تورتیلای لوبیا غذای مکزیکی (خوراک لوبیا با سالسا)
هرگز رویاهایت را رها نکن! این هنرمند استعداد طراحی خود را در طول سال ها به اشتراک می گذارد!
کم هزینه و آسون تر از این گل دیده بودید؟ / با دستمال توالت و ماژیک گل رز درست کن!
نان هات داگ با بافت خفن / این نون باگت نیست !
بچه ها عاشق این سه طعم بلال میشن پنیری اناری هزار جزیره!
با میوه هایی که تو یخچال دارید این لواشک شکری خوشمزه رو درست کن که بچه ها عاشقش میشن حتی بزرگترها!
خلق آثار هنری زیبا از ورق های کتاب به صورت سه بعدی!
دیدگاه ها