سفت شدن شکم خطرناک است؟

دلیل سفت شدن شکم

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با علت سفت شدن شکم و راه های مناسب برای درمان سفتی شکم آشنا شوید.

سفتی شکم چیست ؟

سفتی شکم به سفت شدن عضلات شکم در هنگام لمس گفته می شود. این یک واکنش غیر ارادی برای پیشگیری از دردی است که به واسطه فشار ایجاد شده بر شکم اعمال می شود. واژه دیگر این مکانیسم، حالت موضع گیری شکم (Guarding) است.

این وضعیت با سفت کردن ارادی عضلات شکم یا سفتی مربوط به گاز و نفخ متفاوت است. سفتی شکم پاسخ کاملا غیر ارادی عضلات شکم است، به عبارت دیگر هیچ کنترلی بر آن ندارید.

سفت شدن شکم در بارداری

بارداری تغییراتی زیادی در بدن ایجاد می کند که به دلیل تغییرات هورمونی است. با تغییر مرکز ثقل، درد در مفاصل و تاندوم ها و مشکلات گوارشی و جریان خون اتفاق می افتد. سفت شدن شکم گاهی با گرفتگی عضلات اشتباه گرفته می شود.

با پیشروی بارداری، رحم احساسی دارد که به پوست فشار وارد می کند. اگر شما چاق باشید این سفت شدن را کمتر از زن های لاغر حس می کنید. شما در این حالت حس می کنید معده در فاصله های زمانی غیر منظمی سفت می شود و فکر می کنید انقباضات است.

این سفت شدن شکم خیلی طول نمی کشد اما برخی خانم ها ادعا می کنند این سفت شدن شکم حدود پنج دقیقه طول می کشد. سفت شدن شکم اغلب همراه با افزایش وزن است. افزایش وزن باعث کشیدگی پوست و انقباضات براکستون هیکس و درد اشتباهی زایمان می شود. انقباضات براکستون هیکس به آماده شدن بدن برای درد درست زایمان کمک می کند.

سفت شدن شکم در ابتدای بارداری

در ابتدای بارداری، کشیدگی رباط ها باعث سفت شدن شکم می شود. با رشد جنین، رحم کشیده می شود و به اندام ها فشار وارد می کند. در این صورت شکم سفت می شود و احساس ناراحتی در شکم خواهید داشت. درد رباط گرد در ابتدای بارداری امری رایج است. ممکن است این مسئله خیلی منظم نباشد. علاوه بر این یبوست در بارداری، غذای زیاد یا نفخ شکم در دوران بارداری نیز باعث سفت شدن شکم می شود.

این اتفاق‌ها آنقدر سریع می‌افتد که توان مهار بزرگ شدن شکم‌تان را از دست می‌دهید و حتی وقت نمی‌کنید برای کنار آمدن با این ظاهر تازه خود را آماده کنید. اگر خواندن این چند خط، شبیه به شرح حال شماست یا اگر نمی‌خواهید به فردی که این روزها را می‌گذراند تبدیل شوید در ادامه این مطلب با ما باشید. ما به شما می‌گوییم شکم بزرگ‌تان از کجا آمده و با سلامت شما چه می‌کند.

مثل اسفند روی آتشید؟ مدام استرس دارید ؟

نگاهی به خودتان در آینه بیندازید! حتما در کنار روزهای سختی که برای خودتان و دیگران به ارمغان می‌آورید، صاحب شکمی بزرگ هم هستید. تعجب نکنید. هورمون‌هایی که در لحظه‌های پراسترس و آشفته زندگی شما بالا و پایین می‌شوند، ظاهر شما را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند و به کوچک یا بزرگ شدن شکم‌تان منجر می‌شوند.

محققان می‌گویند زندگی پراسترس و البته تحمل پایین شما در برابر فشارهای روانی روزمره به بیشتر شدن اندازه دور کمرتان می‌انجامد. از نظر آنها اگر شما فرد ناآرامی هستید که تنش‌ها را به سختی پشت سر می‌گذارید و یک فشار کوچک آرامش‌تان را مختل می‌کند، باید انتظار این را داشته باشید که شکم‌تان هر روز بزرگ‌تر شود.

محققان در این مورد سطح هورمون کورتیزل که به هورمون استرس مشهور است را مقصر می‌دانند و می‌گویند با بیشتر شدن فشارهای روانی شما و ضعف‌تان برای مواجهه با آنها، این هورمون در خون‌تان بیشتر می‌شود و نظم توزیع چربی در بدن‌تان هم به هم می‌خورد.

در چنین شرایطی سوخت‌وساز بدن‌تان دچار مشکل می‌شود و دست به دست دادن همه این عوامل، باعث می‌شود دور کمر لباس‌های‌تان هر روز برای شما تنگ‌تر شود. پس نه‌تنها به‌خاطر کوچک شدن شکم‌تان، بلکه برای داشتن زندگی بهتر و طولانی‌تر اعصاب‌تان را کنترل کنید و اگر از عهده این کار دشوار برنمی‌آیید، از یک روانشناس کمک بگیرید.

زیادی کم‌چرب غذا می‌خورید ؟

حتما شما هم شنیده‌اید که مصرف بیش از اندازه غذاهای چرب، یکی از دلایل چاقی به‌ویژه چاقی شکمی است اما احتمالا نشنیده‌اید که بیش از اندازه چربی نخوردن هم می‌تواند به چاق شدن شکم شما منجر شود. محققان می‌گویند کسانی که بیش از اندازه بر نخوردن چربی تاکید می‌کنند، صاحب شکم‌هایی چاق و نازیبا می‌شوند.

از نظر آنها مصرف چربی‌های مفید هم برای سلامت لازم است و هم برای زیبایی افراد و کسانی که می‌خواهند تناسب اندام‌شان را حفظ کنند باید در رژیم‌شان چربی‌های غیراشباع مثل آووکادو، روغن زیتون، دانه‌های روغنی، مغزها و. . . را جا دهند.

از طرف دیگر محققان می‌گویند چربی‌ها به جذب بسیاری از مواد غذایی مفید کمک می‌کنند. برای مثال آنها می‌گویند اگر سالادتان را بدون روغن زیتون یا روغن هسته انگور بخورید، فایده زیادی نصیب بدن‌تان نمی‌شود پس صفر و یکی نباشید و برای دور کردن خطرات غذاهای چرب از خودتان برای همیشه با چربی‌ها قهر نکنید.

کم می‌خوابید ؟

کم‌خوابی و خسته کردن خود را با فعال بودن و سحرخیزی اشتباه نگیرید. محققان می‌گویند آدم‌هایی که به اندازه کافی نمی‌خوابند به احتمال زیاد دچار چاقی و به ویژه چاقی شکمی می‌شوند.

یافته‌های آنها حاکی از این است که در بدن افرادی که شب‌ها به اندازه کافی نمی‌خوابند، سطح هورمون استرس یعنی کورتیزول بالاتر است. بالا بودن میزان این هورمون باعث می‌شود فرد به مصرف شکر میل بیشتری داشته باشد و سراغ ریزه‌خواری و گرفتن کالری‌های بیشتر هم برود.

محققان می‌گویند کمتر از پنج ساعت خوابیدن در شب، شکم را بزرگ می‌کند اما اگر بین هفت تا 9 ساعت در شبانه‌روز بخوابید میزان این هورمون در بدن‌تان به تعادل می‌رسد و تناسب اندام‌تان حفظ می‌شود.

گذشته از این محققان می‌گویند تنها خواب به اندازه نیست که تناسب اندام شما را حفظ می‌کند بلکه سحرخیز بودن هم در این مورد نقش دارد. پس شب زنده‌دار نباشید و به قیمت خوابیدن در میانه‌روز، میزان خواب‌تان را به کمتر از 7 ساعت نرسانید.

کم پروتئین می‌خورید ؟

مصرف به اندازه پروتئین، بدنی زیبا و عضلانی را به شما هدیه می‌کند اما وقتی کمتر از نیاز بدن‌تان پروتئین می‌خورید، به احتمال بیشتری اشتهای کاذب پیدا می‌کنید. پروتئین به شما کمک می‌کند اشتهای‌تان را کنترل کنید و به وضعیت هورمون‌های‌تان سروسامان دهید.

محققان می‌گویند خوردن غذاهای پروتئینی باعث می‌شود زمان طولانی‌تری احساس سیری کنید و کمتر به خوردن میان‌وعده و هله‌هوله تمایل پیدا کنید. پس سعی کنید در هر وعده غذایی‌تان 20 تا 25 گرم پروتئین بگنجانید تا شکم‌تان هر روز بزرگ‌تر نشود.

سودا می‌خورید ؟

شاید سودا یا آب گازدار نوشیدنی پرطرفداری باشد و از آنجا که شکر ندارد، خیلی‌ها را به این خیال بیندازد که مصرفش مثل نوشابه پرضرر نیست اما محققان می‌گویند نوشیدن مایعات گازدار نه‌تنها به دندان‌های شما آسیب می‌زند بلکه شکمی بزرگ را هم به شما هدیه می‌کند.

محققان می‌گویند کسانی که در هر روز تنها یک لیوان سودا می‌خورند، پنج برابر بیشتر از کسانی که یک بار در هفته سراغ این نوشیدنی می‌روند استعداد چاق شدن را پیدا می‌کنند.

از نظر آنها فرقی نمی‌کند سراغ سوداهای رژیمی بروید یا آنهایی که شیرین و طعم‌دار شده‌اند چراکه مصرف این نوشیدنی در هر حال شما را صاحب بدنی چاق و شکمی بزرگ می‌کند.

دیر غذا می‌خورید ؟

وقتی که می‌خوابید، بسیاری از فعالیت‌های بدن‌تان به حالت تعلیق درمی‌آید که هضم غذا یکی از آن فعالیت‌هاست. اگر شما عادت دارید شام‌تان را تنها یکی، دو ساعت قبل از خواب میل کنید، احتمالا از چاقی شکمی هم رنج می‌برید چراکه هم به‌خاطر درست هضم نشدن غذای‌تان چاق و شکم‌گنده شده‌اید و هم به‌خاطر نزدیک بودن زمان خواب و خوراک‌تان به هم به مشکلات مربوط به معده دچار شده‌اید و به همین دلیل ظاهر شکم‌تان برجسته به نظر می‌رسد.

فیبر نمی‌خورید

مصرف به اندازه فیبر می‌تواند سلامت دستگاه گوارش‌تان را تضمین و از این طریق شکم‌تان را هم کوچک کند. پژوهشگران معتقدند کسانی که هر روز 10 گرم فیبر می‌خورند (معادل دو سیب کوچک، یک فنجان نخود سبز و نصف فنجان لوبیا چیتی) چربی‌های احشایی بدن‌شان 7.3 درصد کمتر شده و صاحب شکمی تخت می‌شوند.

نیازی به گفتن ندارد بسیاری از سبزی‌های برگ سبز مثل کاهو سرشار از فیبر هستند و مصرف هر روزه‌شان می‌تواند فعالیت دستگاه گوارش شما را تنظیم کند.

افسرده‌اید ؟

اگر بی‌دلیل شکم‌گنده شده‌اید و حتی رعایت کردن نکات گفته شده هم گره‌ای از مشکل شما باز نکرده، بهتر است مشکل‌تان را به جای متخصص گوارش با یک روانپزشک در میان بگذارید.

محققان می‌گویند اگر در دوره پیری به سر ببرید و به افسردگی دچار شوید، صاحب شکمی بزرگ هم می‌شوید. بررسی‌های آنها نشان می‌دهد احتمال شکم‌گنده شدن در یک دوره زمانی پنج ساله، در مسن‌هایی که علائم افسردگی را نشان می‌دهند بیشتر است.

همان‌طور که در مورد بی‌خوابی گفتیم در این مورد هم پای هورمون کورتیزول در میان است. کنترل نشدن سطح این هورمون که بالا رفتنش چربی‌های دور شکم و کمر را انباشته می‌کند، باعث می‌شود فرد بدون چاق شدن شکم‌گنده شود.

میانسال شده‌اید ؟

از نظر متخصصان پیرتر شدن به‌ویژه برای زنان چاقی شکمی را همراه می‌آورد. گرچه بالاتر رفتن سن به بالاتر رفتن BMI هم می‌انجامد اما محققان می‌گویند نه‌تنها میزان چربی‌ها بلکه شیوه توزیع آنها هم در سنین بالاتر با زمان جوانی تفاوت خواهد داشت.

اگر شما در چنین دوره‌ای به سر می‌برید و برای آب کردن شکم‌تان مصمم هستید، گذشته از رعایت رژیم غذایی مناسب، باید پیاده‌روی و یوگا را هم به برنامه زندگی‌تان اضافه کنید.

اگر شکم‌گنده شوید زودتر می‌میرید

مرگ زودرس به دلیل مشکلات قلبی، یکی از نگرانی‌هایی است که باید همیشه با آدم‌های شکم‌گنده همراه باشد.

اگر شکم‌گنده شوید:

شکم‌گنده تنها شما را در آینه نازیبا نشان نمی‌دهد. بررسی‌های پژوهشگران حاکی از این است که چاقی شکمی شما را به بیماری‌های مختلفی دچار می‌کند که درمان کردن‌شان به اندازه آب کردن شکم‌تان آسان نیست.

استخوان‌های‌تان پوک می‌شود

محققان دانشگاه هاروارد دریافتند مردانی که دچار چربی شکم هستند، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند. درحالی که این بیماری به‌طور معمول در زنان سالمند دیده می‌شود، پژوهشگران ادعا می‌کنند مردان شکم‌گنده هم از مبتلایان اصلی آن هستند.

به گفته پژوهشگران چاقی شکمی خطر شکستن استخوان‌ها را بیشتر می‌کند. گروه دیگری از پژوهشگران معتقدند بیماری‌های ریوی و مشکلات تنفسی هم همیشه با شکم‌گنده‌ها همراه است.

کلیه‌های‌تان از کار می‌افتد

بیماری‌های کلیوی یکی از مشکلات رایج در میان شکم‌گنده‌هاست. از منظر محققان هلندی کسانی که شکمی چاق دارند، فشار خون‌شان هم بالاتر است و بیشتر به مشکلات کلیوی دچار می‌شوند.

محققان در بررسی دیگری ثابت کرده‌اند بیماری‌های کلیوی تنها مشکل آنها نیست.این سندرم درمان ندارد اما می‌توان علائم آن را کنترل کرد. به این ترتیب کاهش مصرف فیبرغلات می‌تواند 30 تا 40 درصد علائم این سندرم را در مبتلایان کاهش دهد.

مصرف فرآورده‌های پروبیوتیک نیز به کاهش علائم سندرم روده تحریک‌پذیر کمک می‌کند. در برخی موارد شدیدتر می‌توانید با مراجعه به پزشک عمومی و دریافت داروهای خاص علائم بیماری را کاهش دهید.

• نفخ شکمی؛ در برخی موارد تجمع باد در روده‌ها باعث تورم و بزرگی شکم می‌شود که در این وضعیت معمولا علائم دیگری دیده نمی‌شود.
• اکثر ما گاهی اوقات دچار نفخ و تجمع باد در روده‌ها می‌شویم که 15 بار در روز بروز این حالت کاملا طبیعی است اما در برخی افراد این وضعیت ادامه پیدا می‌کند و به دلیل طولانی شدن، آزاردهنده می‌شود و احساس ناراحتی زیاد ایجاد می‌کند.
• در این شرایط می‌توانید با چند تکنیک ساده تا حد زیادی از این مشکل خلاصی یابید. برای مثال توصیه می‌شود مصرف غذاهایی را که حاوی مقادیر زیادی از کربوهیدرات‌ های هضم‌نشدنی هستند، کاهش دهید.
• حبوبات، کلم بروکلی، کلم پیچ و سیب از این گروه هستند. این مواد غذایی خیلی به کندی هضم می‌شوند و می‌توانند مقادیر اندکی گاز سولفور در حین عبور از روده آزاد کنند.
• همچنین تاکید می‌شود که برای کاهش نفخ شکم غذا را به آرامی بخورید و خوب بجوید. اگر غذا خوب جویده نشود بخش اعظمی از تجزیه آن در روده‌ها صورت می‌گیرد و گاز زیاد تولید می‌کند.

• بیماری سلیاک

این بیماری می‌تواند باعث احساس خستگی دائمی، کاهش وزن بی‌دلیل و ابتلا به دردهای شکمی شود. بیماری سلیاک ناشی از واکنش شدید به گلوتن است.

گلوتن در گندم، چاودار و جو و تمام مواد غذایی حاوی این غلات موجود است. در مبتلایان به این بیماری بدن در مقابل ورود گلوتن یک واکنش خودکار ایمنی از خود نشان می‌دهد و با این ماده به عنوان بیگانه‌ای برخورد می‌کند که باید به آن حمله کند.

این امر باعث آسیب دیدن سطح روده کوچک می‌شود و روی فرآیند جذب ریزمغذی‌ها از غذا تاثیر سوء می‌گذارد. در صورت مشاهده این علائم باید به پزشک مراجعه کرد.

• تغییرات هورمونی

در روزهای پیش از قاعدگی و در ماه‌های نخست بارداری، تغییرات هورمونی قابل توجهی در بدن بروز می‌کند که این تغییرات نیز به نوبه خود در ایجاد تورم و نفخ شکمی موثر هستند.

در این مواقع میزان ترشح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد و این امر موجب کاهش حرکات دودی روده می‌شود. این وضعیت منجر به نفخ و احتمالا یبوست می‌شود.

در این شرایط می‌توان با ورزش کردن و 30 دقیقه پیاده‌روی در روز تا حد زیادی تورم شکمی را کاهش داد. همچنین نوشیدن مایعات زیاد و مصرف مقادیر زیاد میوه‌ها، سبزی‌ها و دانه‌های سبوس‌دار در پیشگیری از یبوست موثر است.

• سرطان تخمدان

این بیماری نیز می‌تواند موجب تورم دائمی شکم و بروز مشکلات دیگر نظیر احساس سیری دائمی و درد شکمی شود. علائم سرطان تخمدان بسیار گیج‌ کننده است و به همین دلیل معمولا در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود که درمان آن سخت‌تر است.بنابراین آگاهی از علائم بالقوه آن ضروری است.

به گفته پزشکان مهم‌ترین نشانه این بیماری تورم دائم شکم است که پیوسته وجود دارد و کم و زیاد نمی‌شود و اندازه شکم نیز بزرگ می‌شود.سایر علائم درد دائم شکم، دشواری در خوردن و علائم دستگاه ادراری هستند. در این شرایط باید بلافاصله به متخصص مراجعه کرد.

بیشتر بخوانید :

شکم درد در مردان نشانه چیست؟

علت درد در ناحیه ی اطراف ناف + راه های درمان