پریتونیت چیست ؟
پریتونیت همواره یک بیماری کشنده جدی به حساب می آمده است.
در طول بیش از یکصد سال گذشته با شناخت دقیق باکتری ها و منشا میکروبی پریتونیت ها و بعد از آن کشف آنتی بیوتیک ها درمان پریتونیت ها دگرگون شده، پیشرفت روش های هوشبری مدرن به جراحان جرات داد تا اقدام به اعمال جراحی و گاه جراحی هایی مکرر نمایند تا اینکه بتوانند پاتولوژی صفاق را به حالت نخستین برگردانده و سلامت را به بیمار بازگردانند.
عفونتهاى داخل صفاقى معمولاً هنگامى ایجاد مىشود که سدهاى آناتومیکى طبیعى از هم گسیخته شوند و میکروارگانیسمها به حفره صفاقى که در حالت عادى استریل است وارد شوند.
پریتونیت یا اولیه (فقدان ظاهرى یک حادثه زمینهساز) است یا ثانویه. در افراد بزرگسال، پریتونیت باکتریال خودبهخودى SBP) Spontaneous Bacterial Peritonitis) در بیماران مبتلا به سیروز کبدى ناشى از الکلیسم شایعتر است.
چه چیزی باعث پریتونیت می شود ؟
دو نوع از پریتونیت ( Peritonitis) وجود دارد. پریتونیت که خود به خود در اثر عفونت مایع در حفره صفاقی شما ایجاد می شود. این می تواند توسط کبد و کلیه ها ایجاد می شود. افراد تحت دیالیز صفاقی برای نارسایی کلیه نیز در معرض خطر هستند.
شرایطی مانند ( آسیب یا زخم معده، آپاندیس پاره شده، زخم معده، روده بزرگ سوراخ شده، دیورتیکولیت ( تشکیل کیسه ملتهب بر روی دیوار روده بزرگ )، پانکراتیت ( التهاب لوزالمعده )، سیروز کبد و یا بیماری کبدی دیگر، عفونت در کیسه صفرا، روده ها و یا جریان خون، بیماری التهابی لگن ( عفونت اندام تناسلی زن )، بیماری کرون ( نوعی از بیماری التهابی روده )، اعمال پزشکی از جمله درمان نارسایی کلیه، جراحی یا استفاده از یک لوله تغذیه ) سبب پریتونیت می شود.
پریتونیت ثانویه
پریتونیت ثانویه علایم لوکالیزه، در صورت وجود، به عامل زمینهساز بستگى دارند. درموارد پارگى زخم معده، درد اپىگاستر وجود دارد.
در آپاندیست، علایم اولیه ممکن است مبهم باشد و ممکن است شامل تهوع یا احساس ناراحتى در دور ناف باشد که بهَتدریج در ناحیه RLQ لوکالیزه مىشود.
علایم پریتونیت ثانویه شامل درد شکم است که با حرکت، سرفه، یا عطسه افزایش پیدا مىکند. بیماران اغلب در حالت دراز کشیده زانوها را به طرف شکم جمع مىکنند تا مانع از کشیدگى فیبرهاى عصبى صفاقى شوند.
یافتههاى معاینه شکم عبارتند از: گاردینگ ارادى و غیر ارادی، تندرنس، و در مراحل بعدی، تندرنس برگشتى.
علائم پریتونیت کدام است
علایم بسته به علت عفونت متفاوت خواهد بود.
علائم شایع التهاب عبارتند از ) شکم حساس به لمس، تشدید درد در شکم که با حرکت دادن و یا لمس کردن، نفخ شکم، تهوع و استفراغ، اسهال، یبوست یا عدم توانایی در دفع گاز، عبور فقط مقدار کمی از ادرار، کاهش اشتها، تشنگی بیش از حد، خستگی، تب و لرز ) می باشد.
تشخیص بیماری پریتونیت
اگر شما دارای علایم پریتونیت هستید تأخیر در درمان می تواند زندگی شما را در معرض خطر قرار داد دهد.
پزشک تاریخچه پزشکی شما را می گیرد و یک معاینه کامل فیزیکی انجام می دهد که شامل لمس کردن و یا فشار در شکم که ممکن است سبب ناراحتی در شکم شود.
سایر آزمون های مورد استفاده برای کمک به تشخیص پریتونیت عبارت از:
آزمایش خون: یک آزمایش خون می تواند تعداد سلول های سفید خون خود را اندازه گیری کند. تعداد بالا معمولا نشان دهنده التهاب یا عفونت باشد کشت خون می تواند به شناسایی باکتری عامل عفونت یا التهاب کمک کند.
تجزیه و تحلیل سیالات: اگر شما یک تجمع مایع در شکم دارید دکتر شما می تواند از یک سوزن استفاده کرده نمونه گرفته و به آزمایشگاه ارسال کند کشت مایع نیز می تواند به شناسایی باکتری کمک کند
CT اسکن و اشعه X : آزمون تصویربرداری می توانید هر سوراخ یا سوراخ هایی در صفاق را نشان می دهد.
اگر شما روی دیالیز باشید پزشک شما ممکن است بر اساس مایع دیالیز ابری تشخیص پریتونیت را بدهد.
درمان بیماری پریتونیت
درمان SBP باید براساس ارگانیسم جدا شده انجام گیرد. درمان تجربى باید باسیلهاى هوازى گرم منفى و کوکسىهاى گرم مثبت را پوشش دهد.
برا یاین منظور مىتوان از سفالوسپورینهاى نسل سوم، کارباپنمها، یا ترکیبات پنىسیلین / مهارکننده بتالاکتاماز وسیعالطیف استفاده نمود.
بعد از شناسائى ارگانیسم مسئول عفونت، طیف درمان باید به آن پاتوژن محدود شود. اگر در بیماران مشکوک به SBP فلور مخلوط (بهویژه بىهوازىها) شناسائى شود، بیمار را باید از نظر پریتونیت ثانویه بررسى کرد.
درمان پریتونیت ثانویه عبارت است از پوشش آنتىبیوتیکى بر علیه باسیلهاى گرم منفى هوازى و بىهوازىها و همچنین مداخله جراحى براى عامل زمینهساز.
داروها
آنتی بیوتیک ها برای مقابله با عفونت
تجویز مسکنها گاهی پس از تشخیص یا جراحی لازم میشود.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
پس از درمان، تا برطرف شدن علایم در بستر استراحت نمایید. اگر جراحی ضرورت یابد، پس از آن به تدریج فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های طبیعی خود را از سر بگیرید.
رژیم غذایی
تا فروکش التهاب حاد از خوردن هرگونه غذا یا آشامیدنی خودداری کنید تا لوله گوارشی بتواند استراحت کند.
مایعات و موادمغذی از طریق وریدی برای شما تجویز میشود. هنگامی که دستگاه گوارشی تحمل خوراکی را پیدا کرد میتوانید تغذیه دهانی را از سر بگیرید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود ؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم پریتونیت باشید. این وضعیت اورژانس است. تشخیص و درمان زودرس اختلال زمینهای، نظیر آپاندیسیت، زخم گوارشی یا حاملگی نابجا بسیار مهم است.
در صورت بروز درد شکم، زمان ارزشمند را با درمانهای خانگی، به خصوص مصرف میلینها، تلف نکنید. مصرف ملینها ممکن است باعث پارگی اعضای شکمی ملتهب گردد.
بروز موارد زیر در طی زمان :
- یبوست
- علایم عفونت جدید از قبیل تب، لرز، درد عضلانی، منگی، سردرد و درد شکمی افزایش یابنده.
- اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند .
عوارض ناشی از پریتونیت ثانویه
آبسه ( تجمع چرک )
بیشتر بخوانید : آبسه داخل شکم : راههای درمان آبسه شکمی کدامند ؟
روده گانگرن شده ( بافت مرده روده)
چسبندگی داخل صفاقی ( باندی از بافت لیفی که سبب اتصال ارگان های شکمی شده و می تواند به انسداد روده منجر شود)
شوک سپتیک ( فشار خون پایین خطرناک )
بیشتر بخوانید : علت پایین بودن مینیمم فشار خون چیست و چگونه درمان میشود ؟
عوارض پریتونیت خود به خودی
اگر پریتونیت به سرعت درمان نشود ممکن است عفونت به جریان خون وارد شود و باعث شوک و آسیب به ارگان های دیگرشده که می تواند کشنده باشد.
آنسفالوپاتی کبدی ( از دست دادن عملکرد مغز زمانی که کبد دیگر نمی تواند حذف مواد سمی از خون را انجام دهد)
بیشتر بخوانید : نشانه های سیروز کبدی (التهاب شدید کبد) چیست ؟
سندرم hepatorenal ( نارسایی پیشرونده کلیه )
سپسیس ( یک واکنش شدید است که در آن جریان خون پر از باکتری می شود
دیدگاه ها