مراقب سرطان «سارکوم» باشید
سارکوم نوعی از سرطان که پزشکان می‌گویند دلیل ابتلا به آن ناشناخته است .سارکوم ۲درصد از سرطان‌ها را تشکیل می‌دهد و استخوان یا بافتهای نرم مثل عضله و مفصل را گرفتار می‌کند. این سرطان در اندام‌ها، دست‌ها و شکم هم دیده شده اما به‌دلیل آنکه ۴۰درصد بروز آن در اندام‌ها بوده، متخصصان ارتوپد در درمان آن نقش بسزایی دارند.
سارکوم از بافت همبند مانند غضروف و ماهیچه و استخوان ایجاد می شود. به همین دلیل به سرطان عضله و سرطان استخوان در هر قسمت بدن، سارکوم نیز می گویند. سارکوم بیماری ناشناخته ای می باشد و علت مبتلا شدن به آن مشخص نمی باشد. اما تا حدودی تغییرات ژن در مبتلا شدن به سرطان سارکوم دخیل می باشند.
معمولاً این نوع سرطان خیلی سریع به سایر اعضای بدن به‌ویژه ریه سرایت می کند. تشخیص بموقع این بیماری هم در مراحل ابتدایی به درمان سارکوم منتهی شده و شاید نیاز به قطع عضو نباشد.
انواع سرطان سارکوم کدام است؟
سرطان‌های سارکوم را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: سارکوم بافت نرم و سارکوم استخوان، یا استئوسارکوم. تاکنون حدود ۱۲۰۰۰ مورد سارکوم بافت نرم و ۱۰۰۰ مورد از سارکوم‌های استخوانی در ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ تشخیص داده شده است. در تقسیم بندی جزئی‌تر انواع سرطان سارکوم عبارتند از:
1- آنژیوسارکوم (Angiosarcoma)
آنژیوسارکوم در سلول‌های دیواره عروق خونی رشد می‌کند. این توده می‌تواند در سراسر بدن ایجاد شود، اما بیشتر در پوست بدن (بویژه پوست سر)، پستان، کبد، طحال و در بافتهای عمیق بدن رخ می‌دهد.
2- سارکوم استخوان (Bone sarcoma)
سارکوم استخوان یک سرطان است که در استخوان شروع میشود. گاهی اوقات تمامی انواع سرطان استخوان را یک سارکوم می‌نامند درحالیکه سارکوم تنها نوعی سرطان استخوان است.
3- کوندروسارکوم (Chondrosarcoma)
کوندروسارکوم یک سارکوم استخوانی است که در سلول‌های غضروفی ایجاد میشود و عمدتا در بزرگسالان بالای ۴۰ سال شایع‌تر است. شایع‌ترین قسمت‌های درگیر، بازو، لگن و استخوان ران است که ۳۷ درصد کل تشخیص سارکوم استخوان را تشکیل می‌دهند.
4- تومور دسموئید
این تومور فیبروماتوز، خوش خیم است و نوعی تومور نادر به حساب می‌آید. این تومور در بافت نرم بدن بروز کرده و بیشتر در افراد میان سال و همچنین زنان باردار در ناحیه جدار شکم رخ می‌دهد و تمایل به رشد در جهت تجاوز به بافتهای مجاور دارد. از علایم اصلی این تومور ظهور یک توده سفت و سخت مانند توپ تنیس در بافت بدن است که به راحتی قابل تشخیص است.
5- سارکوم یوئینگ
۱۴ درصد از تشخیص سارکوم استخوان مربوط به این سارکوم است. این تومور بیشتر در لگن، ستون فقرات و استخوان ران نوجوانان و جوانان پیش می‌آید.
6- سارکوم فیبروبلاستی
سارکوم فیبروبلاستی در بافتهای فیبری داخل بدن ایجاد میشود و بیشتر در اندام‌های پوست (درماتوفیبروسارکوم) و تنه وجود دارد.
7- سارکوم کاپوسی (Kaposi's sarcoma)
سارکوم کاپوسی نوعی سرطان نادر است که بر روی پوست، دهان و گاهی اوقات اندام‌های داخلی بدن تأثیر می‌گذارد.
8- رابدومیوسارکوم (Rhabdomyosarcoma)
تومور رابدومیوسارکوم در عضلات اسکلتی یا ارادی بدن ایجاد میشود؛ عضلاتی مانند سر و گردن که قادر به کنترل آن هستیم. همچنین ممکن است در بافت شکم رخ دهد. بد نیست بدانید این تومور متاسفانه قشر کودکان را بیشتر از بزرگسالان درگیر و مبتلا می‌کند.
9- استئوسارکوم
استئوسارکوم نوعی سارکوم استخوانی است که بیشتر در نوجوانان و جوانان تشخیص داده میشود. با این حال، می‌تواند بر افراد مسن نیز تاثیر بگذارد. این تومور اغلب بر روی زانو، استخوان ران یا بازو تاثیر می‌گذارد.
علت بروز سرطان سارکوم چیست؟
- در معرض تابش‌های خطرناک قرارگرفتن
- شکستن استخوان و عدم توجه به آن و بروز عفونت
- سندرم‌های ژنتیکی وراثتی
- پیری و ناتوانی
سارکوم در ایران شیوع بیشتری دارد. این نوع سرطان چون خیلی زود اندام‌های دیگر بدن را درگیر می کند و از بافت همبند یا بافت چربی و سلول‌های عضلانی منتشر می شود، سرطانی خطرناک است.سارکوم نوعی از سرطان که پزشکان می‌گویند دلیل ابتلا به آن ناشناخته است.
علائم سرطان سارکوم
- در مراحل اولیه، معمولاً این بیماری علائمی ندارد. تومور به مرور زمان و به آرامی رشد کرده و به بافتهای اطراف فشار وارد می‌کند. اولین علامت این بیماری معمولاً یک توده یا تورم در بافت نرم می‌باشد. هر چقدر تومور رشد کرده و بزرگ تر شود می‌تواند علائم دیگری از قبیل درد یا زخم را ایجاد کند.
- درد در ناحیه تومور، همراه با ورم یا گرما از نشانه های اصلی محسوب می شود. ممکن است این درد شب هنگام یا موقع ورزش کردن بدتر شود و چند هفته پس از شروع درد، قسمت مجروح بلنگد. اگر تومور در استخوان پا رشد کند، فرد لنگی توجیه ناپذیر دارد. همچنین ممکن است تب خفیفی نیز داشته باشد. اگر سرطان به بخش های دیگر بدن مانند ریه ها یا مغز استخوان، پخش شده باشد (متاستاز یا فراپخش شده باشد)، نشانه ها در آن بخش ها نیز خودشان را نشان می دهند.
- در بعضی موارد، اولین نشانه بیماری، شکستن پا یا دست است که بدون هیچ دلیلی (یا با ضربه خفیف و ملایمی) رخ می دهد، زیرا سرطان استخوان را ضعیف می کند و آن را نسبت به شکستگی آسیب پذیر می کند.کودکی که هر یک از این نشانه ها را تجربه می کند باید در اسرع وقت نزد پزشک برده شود. اینکه برای جستجوی درمان صبر کنید یا منتظر بمانید که نشانه ها خود به خود محو شوند، فقط سرطان را بدخیم تر می کند.
- سارکوم از بافت همبند مانند غضروف و ماهیچه و استخوان ایجاد می شود
فاکتورهای خطرساز سرطان سارکوم:
اغلب سارکوم‌های بافت نرم دلایل مشخص و شناخته شده‌ای ندارند، ولی عوامل زیر می‌توانند احتمال بروز این بیماری را افزایش دهند:
- تماس با کلوروفنول و فنوکسی هربیسید.
- بیمارانی که در گذشته تحت پرتودرمانی با دوز بالا قرار گرفته‌اند.
- ویروس هرپس انسانی ۸ و بیماری ایدز می‌تواند زمینهٔ ابتلای فرد به سارکوم کاپوسی را افزایش دهد.
- در موارد نادری نیز این بیماری می‌تواند ناشی از سندروم لی فرامنی یا بیماری‌های وراثتی دیگر باشد.
تشخیص سرطان سارکوم
پزشک ارتوپد از رادیوگرافی ساده، سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی، اسکن رادیوایزوتوپ برای تشخیص و بررسی توده سرطانی استفاده می‌کند. نمونه‌برداری از توده استخوانی و بررسی آن توسط پاتولوژیست تشخیص قطعی را مشخص می‌کند. گاهی سلول‌های سرطانی به ریه، دیگر استخوان‌ها یا مغز استخوان گسترش پیدا می‌کنند، پس نمونه‌برداری از مغز استخوان و بررسی آن و رادیوگرافی از قفسه سینه ممکن است به تشخیص کمک کند.
مهم‌ترین روش درمانی این سرطان هم شیمی‌درمانی است که معمولاً قبل از جراحی انجام میشود تا اندازه تومور را کوچک‌تر کرده و انجام جراحی راحت‌تر و بهتر شود. بعد از جراحی هم شیمی‌درمانی ادامه می‌یابد.
رادیوتراپی هم در درمان این سرطان بسیار مؤثر است و بعد از شیمی‌درمانی و قبل و بعد از جراحی انجام میشود. درمان دیگر هم جراحی است، البته گاهی اوقات وسعت رشد تومور آنقدر زیاد است که به مناطق زیادی از اندام منتشر شده و عروق و اعصاب اندام به‌شدت آسیب می‌بیند. در این موارد ممکن است بهترین راه برای بیمار قطع عضو باشد.
آیا سرطان سارکوم درمان میشود؟
اکثر افراد مبتلا به سارکوم بافت نرم با تشخیص به موقع و جراحی درمان می‌شوند. اگر اندازه تومور کوچک باقی بماند به این معنی است که احتمالا به سایر قسمت های بدن گسترش نخواهد یافت اما با این حال، درمان سارکوم بستگی به نوع سارکوم، محل رشد توده سارکوم، مرحله رشد سارکوم و اینکه آیا به سایر قسمت متاستاز کرده است یا نه بستگی دارد. به صورت کلی بعضی از سارکوم‌ها در صورت تشخیص سریع و درمان هایی از قبیل پرتودرمانی،شیمی درمانی، جراحی، استخراج تومور و قطع عضو درمان می‌شوند.
همچنین بخوانید:
راههای تشخیص سرطان عضله چیست و چگونه درمان میشود ؟
بهترین راه برای درمان درد استخوان
درمان درد و حس کشیدگی عضلات ران و بغل پا
