ایست قلبی | علائم و راههای پیشگیری از ایست قلبی

ایست قلبی به معنای از دست دادن ناگهانی عملکرد قلبی است که حتی ممکن است در فردی رخ دهد که پیش از آن تشخیص بیماری قلبی برای وی مطرح نبوده است. ایست‌ قلبی‌ عبارت‌ است‌ از فقدان‌ کامل‌ پمپ‌ کردن‌ خون‌ توسط‌ قلب‌.

تأخیر در درمان‌ این‌ حالت‌ حتی‌ برای‌ ۵-۳ دقیقه‌ ممکن‌ است‌ باعث‌ مرگ‌ یا آسیب‌ دایمی‌ مغز شود. بروز این‌ حالت‌ تا سن‌ ۴۵ سالگی‌ در مردان‌ بیش‌ از زنان‌ است‌، اما پس‌ از آن‌ برابر است‌. زمان و طریقه‌ی مرگ به صورت ناگهانی است. بلافاصله یا در زمان بسیار کوتاهی پس از شروع نشانه‌ها رخ می‌دهد.

گاهی اشتباهاً از عبارت «حمله‌ی قلبی» به جای «ایست قلبی» استفاده می‌شود در حالی‌که این دو از هم متفاوت هستند.

حمله‌ی قلبی در اثر عدم‌خون‌رسانی به عضلات قلبی و مرگ عضلات قلبی رخ می‌دهد و لزوماً منجر به مرگ نمی‌شود، در حالی‌که ایست قلبی علت دیگری دارد.

علل‌ ایست قلبی

ایست قلبی بر اثر اختلال عملکرد سیستم الکتریکی قلب ایجاد می‌شود. در ایست قلبی، مرگ ناشی از توقف ناگهانی عملکرد صحیح قلب است. علت این مشکل، ریتم غیر طبیعی یا نامنظم قلب است که آریتمی نامیده می‌شود.

شایع‌ترین نوع آریتمی در ایست قلبی، فیبریلاسیون بطنی است و زمانی رخ می‌دهد که ناگهان بطن‌های قلب (حفرات پایینی قلب) شروع به ضربان نامنظم کرده و نمی‌توانند خون را پمپ کنند.

پس از متوقف شدن قلب، مرگ پس از چند دقیقه رخ می‌دهد. چنانچه احیای قلبی- عروقی (CPR) انجام شود، یا با دادن شوک قلبی و منظم کردن ریتم قلب در عرض چند دقیقه، ممکن است ایست قلبی رفع شود!

به طور کلی علل ایست قلبی عبارتند از:

1. بیماری‌های قلبی و عروقی
   یکی از علل شایع ایست قلبی در بزرگ‌سالان، بیماری‌های عروق کرونری قلب است. ممکن است این افراد تا قبل از ایست قلبی، هچل گونه علامت و یا نشانه‌ای را تجربه نکرده باشند.
2. استرس‌های فیزیکی
   استرس‌های فیزیکی مختلف می‌توانند در سیستم الکتریکی قلب اختلال ایجاد کنند، مانند:
   فعالیت شدید بدنی، آدرنالین هورمونی است که در طول فعالیت‌های شدید فیزیکی آزاد می‌شود. افزایش این هورمون در افرادی که مشکلات قلبی دارند، می‌تواند ایست قلبی را تحریک کند.
3. پایین بودن سطح پتاسیم یا منیزیم خون
   این دو مواد معدنی، نقش مهمی در هدایت پیام‌های الکتریکی قلب، بازی می‌کنند.
4. از دست رفتن حجم زیادی از خون
5. کمبود شدید اکسیژن
6. اختلالات وراثتی
   گرایش به آریتمی در برخی از خانواده‌ها بیشتر است. این عارضه می‌تواند ارثی باشد، بدین معنی که از طریق ژن‌ها به فرزندان منتقل می‌شود. احتمال بروز ایست قلبی در اعضای این خانواده‌ها بیشتر است.
7. تغییرات ساختاری در قلب
   تغییر در اندازه طبیعی قلب یا ساختار آن، ممکن است سیستم هدایت الکتریکی قلب را مختل کند. به‌عنوان‌مثال ممکن است در اثر فشارخون بالا یا بیماری‌های پیشرفته قلبی، اندازه قلب بزرگ شود. عفونت‌های قلبی نیز می‌توانند در ساختار قلب تغییر ایجاد کنند.

چه عواملی ریسک ایست قلبی را افزایش می‌دهند

از آنجا که ایست قلبی اغلب با بیماری سرخرگ کرونری در ارتباط است، همان عواملی که شما را در معرض خطر بیماری سرخرگ کرونری قرار می‌دهند، در مورد خطر ایست قلبی هم صدق می‌کنند. این عوامل عبارتند از:

1. سابقه‌ی خانوادگیِ بیماری سرخرگ کرونری؛
2. سیگار کشیدن
3. فشار خون بالا
4. کلسترول خون بالا
5. چاقی
6. دیابت
7. سبک زندگی بی‌حرکت
8. نوشیدن الکل
9. سابقه‌ی ایست قلبی یا سابقه‌ی خانوادگی ایست قلبی
10. سابقه‌ی حمله‌ی قلبی
11. سابقه‌ی سایر شکل‌های بیماری‌های قلبی در خود یا خانواده، همچون اختلالات ریتم قلب، نقص‌های مادرزادی قلبی، نارسایی قلب و کاردیومیوپاتی
12. سن: احتمال بروز ایست قلبی با افزایش سن بالا می‌رود
13. مرد بودن: مردان دو تا سه برابر بیشتر از زنان با احتمال تجربه‌ی ایست قلبی روبه‌رو هستند
14. استفاده از مواد مخدری همچون کوکائین یا آمفتامین
15. عدم تعادل غذایی، همچون مصرف پایینِ پتاسیم و منیزیم

علائم ایست قلبی چیست ؟

1. درد قفسه سینه یا فشار شدید با یا بدون درد با انتشار به دست چپ یا فک سمت چپ شما
2. تنگی نفس یا احساس نفس تنگی چه در حالت استراحت یا با حداقل اعمال
3. عرق کردن بیش از حد و غیر معمول
4. تهوع، استفراغ، اسهال
5. حس عذاب قریب الوقوع یا احساس در حال رفتن برای مردن

علائم قبل از ایست قلبی ناگهانی ممکن است شامل:

1. درد قفسه سینه
2. اشکال در تنفس
3. بیهوشی ناگهانی
4. تپش قلب، لرزیدن، احساس سنگین حرکت کردن قفسه سینه
5. علائمی شبیه آنفولانزا

نشانه ها در مردان و زنان متفاوت است مردان معمولاً درد قفسه سینه بیشتر دارند و زنان معمولاً تنگی نفس بیشتر دارند دلایل دقیق برای این مورد در حال حاضر ناشناخته است و به همین دلیل حملات قلبی اغلب در زنان از دست رفته است.

میشل کاتز، LPN، MSN، نویسنده کتاب بهداشت و درمان اضافه می کند که زنان نیز تمایل به احساس درد پشت دارند همین دلیل است که زنان با یک حمله قلبی را کشنده تر می سازد چرا که آنها آن را به عنوان چیز دیگری در نظر می گیرند.

دکتر گویچارد می گوید علائم مشکلات قلبی به خصوص در افراد سیگاری و یا مبتلا به دیابت، کلسترول بالا، فشار خون بالا، چاقی یا بیماری های قلبی از پیش نگران کننده است.

آماری از علایم افراد قبل از ایست قلبی

قبل از ایست قلبی 22 درصد بیماران برای 120 دقیقه دچار درد قفسه سینه،

15 درصد برای 30 دقیقه دچار تنگی نفس،

7 درصد برای 120 دقیقه دچار تهوع و استفراغ

5 درصد برای 10 دقیقه دچار سرگیجه بودند.

تنها 25 درصد بیماران هیچ علائم هشداردهنده‌ای نداشتند.

این پژوهشگران گزارش می‌کنند که در 90 درصد موارد برای دست‌کم 5 دقیقه مانده به از حال رفتن بیمار علائمی وجود داشته‌است.

در موارد حمله قلبی چه کار باید کرد

چنانچه فردی دچار از دست داد ناگهانی واکنش و پاسخ شد. اقدامات فوریتی را انجام دهید.

با زدن بر شانه ی فرد واکنش و پاسخی از او دریافت نمی‌کنید. وقتی به او می‌گویید که اگر هوشیار و خوب است، مثلا کاری را انجام دهد (مثل تکان دادن سر یا باز و بسته کردن چشم‌ها) ؛‌او هیج واکنش و پاسخی نشان نمی‌دهد.

اگر چنین نشانه‌هایی از ایست قلبی را دیدید؛ با فریاد کمک بخواهید. از کسی درخواست کنید که با اورژانس تماس بگیرد. اگر تنها هستید، خودتان با اورژانس تماس بگیرید.

تنفس را چک کنید. اگر فرد تنفس نمی‌کند یا تنها بریده بریده نفس می‌کشد؛ عملیات CPR (احیای قلبی – ریوی) را آغاز کنید.

ماساژ قلبی را انجام دهید. سریع و سریعتر بر روی قلب فشار وارد کنید. ماساژ قلبی را ادامه دهید تا فرد دیگری به کمک شما بیاید و عمل تنفس مصنوعی را انجام دهد یا اینکه فردی که مهارت بیشتری دارد به کمک شما بیاید.

کاتز می گوید: هر نشانه ای از یک مشکل قلبی باید جدی گرفته شود اگر شخص هوشیار است بپرسید که آیا او به آسپیرین حساسیت دارد. اگر نه، باید یک فرد بزرگسال( 325 میلی گرم ) یا چهار ( دوز پایین 81 میلی گرم) آسپرین بچه بجود اگر سعی کند قرص را فرو برد ممکن است خفگی رخ دهد اگر نیتروگلیسیرین برای شخص تجویز شده است نسخه شخص دیگری را به او ندهید.

اگر یک دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED) در دسترس وجود دارد در صورتی که فرد آگاهی دارد طبق دستورالعمل گام به گام استفاده نماید اگر هیچ دفیبریلاتور وجود ندارد و شخص هوشیار نیست انجام CPR را شروع نمایید.

راهکارهای پیشگیری از ایست قلبی و مرگ ناگهانی

راه های پیشگیری از مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی بر حسب این که آیا فرد قبلاً دچار ایست قلبی شده است یا نه و یا در معرض خطر شدید ایست قلبی قرار دارد یا نه متفاوت هستند.

افرادی که قبلاً دچار ایست قلبی شده اند، در معرض خطر ایست قلبی دوباره قرار دارند. در این افراد دفیبریلاتورهای قابل کاشت احتمال بروز ایست قلبی بعدی را کاهش می دهند.

شوک های ایجاد شده به وسیله دستگاه پیشگیری کننده از ایست قلبی می توانند با کمی درد قفسه سینه همراه باشند. افراد مبتلا به بیماری شدید عروق کرونر قلب در خطر ایست قلبی و مرگ ناگهانی قرار دارند که به ویژه در صورت بروز حمله قلبی اخیر این خطر افزایش می یابد.

در این افراد از داروهای مسدود کننده گیرنده بتا برای کاهش خطر مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی استفاده می شود.

رعایت موارد زیر احتمال بروز بیماری رگ های کرونر و ایست قلبی و مرگ ناگهانی را کاهش می دهد:

1. کاهش مصرف کلسترول و چربی های اشباع شده خطر بروز ایست قلبی را کاهش می دهد
2. مصرف زیاد اسیدهای چرب امگا۳
3. انجام فعالیت بدنی
4. نکشیدن سیگار کمک بزرگی به پیشگیری از مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی می کند
5. حفظ وزن بدن در محدوده سالم و مناسب
6. درمان فشار خون بالا ، دیابت و کاهش کلسترول بالا بسیار حائز اهمیت است

​

مطالب مرتبط :

CPR چیست ؟ آموزش تصویری احیای قلبی ریوی (CPR)

قرص هایی که باعث ایست قلبی می شوند!

خرزهره گل زیبایی که باعث ایست قلبی میشود