حساسیت چشم به لنز و عوارض آن

حساسیت چشم به لنز و درمان آن

حساسیت ناشی از لنز تماسی به صورت قرمزی و خارش چشم و ایجاد ترشحات فراوان و غلیظ بروز می‌کند و موثرترین درمان این نوع حساسیت توقف استفاده از لنز تماسی است. اغلب قرمزی و خارش چشم چند روز تا چند هفته پس از توقف استفاده از لنز بهبود می‌یابد، اما برطرف شدن برجستگی‌های پشت پلک (پاپیلاها) ممکن است چندین ماه به طول انجامد.

لنزهای تماسی (Contact Lenses) که به آن‌ها عینک‌های نامرئی نیز گفته می‌شود، صفحه‌های پلاستیکی انحنا دار، مدور، نازک و شفافی می‌باشند که بر روی قرنیه چشم قرار گرفته و بر لایه اشکی که قرنیه را می‌پوشاند، شناور می‌شوند. سلامت قرنیه و لایه اشکی برای راحتی و وضوح بینایی شما در هنگام استفاده از لنزهای تماسی بسیار مهم است.

افرادی که از لنز استفاده می‌کنند باید حتما در مواقع مناسب، لنزها را از چشم‌های خود خارج کرده و به روش صحیح و استاندارد آن‌ها را تمیز کنند، چرا که آلودگی لنزها می‌تواند موجب بروز بیماری‌ها و ناراحتی‌های مختلف چشمی از جمله عفونت قرنیه شود. اگر این قبیل عفونت‌ها درمان نشوند و مورد بی‌توجهی و سهل‌انگاری قرار بگیرند، آسیب دائمی به بینایی فرد وارد می‌شود و در موارد شدیدتر حتی می‌تواند فرد را نابینا کند.

برخی از محلول‌های مرطوب و چرب کننده حاوی مواد نگهدارنده هستند. این مواد نگهداره در چشم برخی از مردم حساسیت شدید به شکل قرمزی زیاد ایجاد می‌کنند.

علت حساسیت چشم به لنز

اگر پس از گذاشتن لنز در چشم، این عضور از بدن واکنش نشان داده و قرمز می‌شود، دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد. مثلا ممکن است از لنز بیش از حد مجاز استفاده کنید. یعنی ساعات طولانی آن را در چشم نگه دارید. یا امکان دارد به مایع شوینده لنز حساسیت داشته باشید.

کسانی که دارای حساسیت‌های چشمی هستند پس از گذاشتن لنز در چشم با مشکلات زیادی همانند خارش، اشک‌ریزش و سوزش مواجه می‌شوند. حساسیت چشم به خودی خود آزاردهنده است حالا اگر لنز هم بگذارید، در واقع به تشدید وضعیت بد کمک کرده‌اید. لنز تماسی همه آلودگی‌های و مواد حساسیت‌زا (آلرژن‌ها) را از محیط اطراف گرفته و سبب بدتر شدن حساسیت چشم می‌شود.

یکی از دلایل قرمزی چشم پس از استفاده از لنز تماسی می‌توانید حساسیت چشم به محلول شوینده لنز باشد. این حساسیت ممکن است هر زمانی پدیدار شود و به اینکه چندین سال از یک برند یا محلول مشخص استفاده می‌کنید هم ربطی ندارد.

همچنین مواد سمی که به‌صورت طبیعی باید با پلک زدن از چشم خارج شوند، ممکن است به بدنه لنز بچسبند. سپس باعث ایجاد قرمزی زیادی در چشم بشوند.

خطراتی که لنزهای تماسی دارند

• لنزهایی که به صورت دقیق تمیز و ضد عفونی نشوند، خطر عفونت چشم را بالا می‌برند.
• لنزهای قدیمی یا نامتناسب با چشم ممکن است باعث خراشیدگی چشم یا رشد عروق خونی در قرنیه شوند.
• با توجه به این‌که ممکن است لنز با گذشت زمان تاب برداشته و شکل قرنیه را تغییر دهد، تناسب لنز تماسی با چشم و قدرت آن، باید در فاصله‌های زمانی منظم توسط چشم‌پزشک یا اپتومتریست ارزیابی شود.
• با توجه به اینکه مصرف همزمان برخی از قطره‌های چشمی با لنز تماسی ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد ، بهتر است استفاده از قطره‌های چشمی، طبق نظر پزشک صورت گیرد.

چه کسانی نباید از لنزهای تماسی استفاده کنند

در صورتی‌که دارای شرایط زیر باشید، فرد مناسبی برای استفاده از لنزهای تماسی نیستید:

• عفونت‌های مکرر چشمی
• حساسیت یا آلرژی شدید
• خشکی چشم مقاوم به درمان
• محیط کار بسیار آلوده و غبارآلود
• ناتوانی در گذاشتن و مراقبت از لنز

نکاتی که باید در هنگام استفاده از لنزهای تماسی به آن توجه کنید

لنزهایی که کوچک و تنگ هستند باعث مسدود شدن جریان طبیعی اشک در چشم و زیر لنز می‌شوند.

این امر باعث می‌شود تا اکسیژن کمی به قرنیه چشم برسد. حلقه‌هایی که فشار لنز روی قرنیه ایجاد می‌کند را در معاینه چشم می‌توان به وضوح دید.در چنین مواردی اغلب فرد، در ابتدای روز مشکلی ندارد اما هر چه به سمت غروب می‌رود قرمزی و خارش چشم او آغاز بیشتر می‌شود و حتی ممکن است درد هم داشته باشد. لنزی که بسیار گشاد است نیز سبب قرمزی چشم می‌شود. به این خاطر که با هر پلک در چشم جابه‌جا می‌شود و احساس وجود جسم خارجی در چشم ایجاد می‌کند.

بنابراین استفاده از لنزهای تنگ یا گشاد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود زیرا علاوه بر خراشیدن سطح قرنیه، احتمال ورود باکتری و آلرژن‌ها را به چشم افزایش می‌دهند.

کسانی که سندرم خشکی چشم دارند با استفاده لنز نشانه‌های این عارضه را افزایش می‌دهند.

برای اینکه بتوانید استفاده راحتی از لنز داشته باشید باید یک لایه طبیعی از اشک در چشم خود داشته باشید. وقتی چشمتان خشک است، لنز که می‌گذارید در واقع اوضاع را بدتر می‌کنید. زیرا لنز رطوبت چشم را زیر خود نگه می‌دارد و این امر به قرمزی و سوزش چشم منجر می‌شود.

بیماریهای ناشی از استفاده نادرست از لنز

1- زخم قرنیه

زخم قرنیه یک مشکل جدی برای چشم به حساب می‌آید. بارزترین نشانه زخم قرنیه، قرمز شدن چشم‌هاست. همچنین ممکن است تصور کنید یک جسم خارجی در چشمتان فرورفته است. از دیگر نشانه‌های آن باید به حساسیت به نور، اشک‌ریزش و درد اشاره کرد.

اگر این نشانه‌ها را دارید، فورا برای درمان اقدام کنید و نزد پزشک متخصص بروید زیرا ممکن است قرنیه چشمتان خراشیده شده و زخم شده باشد. این عارضه می‌تواند به کاهش دید و گاهی حتی به کوری منتهی شود.

2- ورم ملتحمه‌ بسیار بزرگ

ورم ملتحمه‌ی بسیار بزرگ که به طور اختصاری (GPC) نامیده می‌شود، شرایطی است که اغلب برای مصرف‌کننده‌های لنز پدیدار می‌شود. GPC نوعی التهاب است که در نتیجه ورود یک جسم خارجی (لنز تماسی) به داخل چشم ظاهر می‌شود. Conjunctivitis یا قرمزی چشم، التهاب غشاء چشم است که بدلایل عفونی یا غیر عفونی رخ می‌دهد.

لنزهای تماسی بعضا سبب خراش برداشتن سطح ملتحمه‌ی چشم می‌شوند. ملتحمه (conjunctiva) غشاء نازک و شفافی است که روی سفیدی چشم (صلبیه) و سطح داخلی پلک‌ها را پوشانده‌است. GPC ممکن است سبب قرمزی و خارش چشم‌ها بشود و باعث شود که لنز در چشم حرکت کند.

3- سندرم خشکی چشم

استفاده مداوم از لنزهای چشمی به دلیل اینکه لنزها رطوبت چشم را در زیر خودشان نگه می دارند باعث خشکی چشم شده یا این مسئله را در افراد مبتلا تشدید می کند.

نکات مهم برای جلوگیری از حساسیت چشم به لنز

• اگر به طور اتفاقی لنز نرم را داخل جا لنزی به صورت خشک نگهداری کردید ابتدا سرم فیزیولوژی را بر روی آن بریزید و بعد از ۴-۲ ساعت لنزرا بردارید در غیر این صورت دست زدن به لنز نرمی که خشک نگهداری شده است باعث پودر شدن آن میشود.
• از قراردادن دو عدد لنز در یک جا لنزی جدا خودداری کنید زیرا باعث چسبندگی می شود و جدا کردن آنها از هم مشکل خواهدبود.
• موقع زدن لنز بر روی قرنیه فشار اضافی وارد نکنید زیرا باعث آسیب به قرنیه خواهدشد.
• موقع برداشتن لنز مراقب باشید ناخن هایتان به قرنیه صدمه نزند.
• هنگام خواب لنز را در آورید و هرگز با لنز نخوابید.
• وسايل لنز تماسيتان را تميز كنيد خصوصاً جا لنزيتان را حتماً با آب گرم تميز بشوئيد و در معرض هوا خشك كنيد.
• جا لنزي هایتان را هر3 ماه 1 مرتبه دور بياندازيد و از جا لنزي جديد استفاده كنيد تا ريسك عفونت كاهش يابد.
• لنزتان را يك بار در روز تميز كرده و ضدعفوني كنيد تا هم چشمتان سالمتر باشد و هم با لنز راحت تر باشيد.
• هنگام بستن سرپوش ظرف نگهداری لنز مواظب باشید لنز پاره نشود.
• لنز هاي ما نياز دارند كه به طور كامل در محلول شناور بشوند،ولي نبايد انقدر پر شوند چون ممكن است لنز به در جا لنزي بچسبند و لنز پاره شود.
• هنگامي كه لنز داخل چشم تان است ، چشم خود را به سختي مالش ندهيد.
• حتما لنز چشم راست را در جا لنزي راست و لنز چشم چپ را در جا لنزي چپ قرار دهيد.
• اگر پس از استفاده طولاني مدت از لنز مثلا هنگام غروب يا شب ها دچار خشكي چشم يا احساس جسم خارجي يا تاري ديد شديد لنز را از چشمهايتان خارج كنيد و از عينك استفاده كنيد.
• سعي كنيد استفاده از لنز در روز بيشتر از 12-13 ساعت نباشد(مگر در موارد خاص) بهتر اين است كه بيرون از منزل از لنز ودر منزل از عينك استفاده كنيد.
• متخصصان می‌گویند اگرچه در برخی افراد لنز می‌تواند در صورت استفاده مکرر باعث بروز آلرژی شود،‌ اما در صورتی هم که آلرژی بروز نکند، باز هم کاربرد مداوم لنز حتی لنزهای طبی که به جای عینک استفاده می‌شود، به چشم‌ها آسیب می‌رساند.

پزشکان توصیه می‌کنند در مواقع سرماخوردگی حتی‌المقدور از لنزهای چشمی استفاده نکنید، یا در صورت ضرورت، زمان استفاده از آن را کاهش دهید. قرمزی، خارش و تحریک‌پذیری چشم‌ها در مواقع سرماخوردگی افزایش پیدا می‌کند، به همین خاطر بهتر است در این گونه مواقع لنزها را از چشم خود خارج کنید و یا زمان کمتری از آن‌ها استفاده نمایید.

برای مقابله با حساسیت‌های چشمی باید از عوامل آلرژی‌زا اجتناب کرد به خصوص در محیط‌ها و در فصل‌هایی که عوامل محرک در محیط به حداکثر می‌رسند باید در محیط‌های سرپوشیده استقرار یابند و در حین رانندگی با اتومبیل نیز پنجره‌ها باید بسته باشند.

بیشتر بخوانید:

علت و درمان حساسیت چشم به نور

حساسیت تنفسی و عوارض آن بر زندگی انسان!

حساسیت به کیوی و شیوع آن در کودکان

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم