حساسیت پوست دست و روش های درمان آن

حساسیت پوست دست و روشهای برطرف کردن آن

حساسیت پوست دست و خشکی آن هشداری است که نشان می دهد پوست این قسمت به مراقبت بیشتری نیاز دارد. گاهی پوست دست دچار حساسیت هایی می شود و باعث رنجش و خارش و سوزش آن می شود. این حساسیت ها بیشتر در اثر سرما و در زمستان اتفاق می افتد. برای درمان حساسیت پوست دست روش های زیادی وجود دارد. شما می توانید با مراجعه به پزشک و تجویز دارو توسط وی داروی مورد نظر را از داروخانه تهیه نمایید و پماد را مرتبا روی پوست بمالید تا دستتان بهبود یابد. لازم است بدانید تاثیر پماد بسیار بیشتر از انواع قرص ضد حساسیت می باشد. علت اصلی حساسیت پوست دست لمس و تماس با اشیای آلرژیک است.

مواد شوینده شایعترین علت ایجاد حساسیت پوست دست هستند زیرا در تماس با پوست دست، چربی‌های موجود بر روی پوست را از بین می‌برد و آن را در برابر عوامل خارجی نفوذ پذیر می کند.

شوینده‌ های مختلف که به طور مرتب توسط خانم خانه استفاده می‌شود، موجب از بین رفتن رطوبت و چربی سطح پوست می‌شود. با از بین رفتن این لایه‌های محافظ مواد محرک حساسیت ‌زای موجود در شوینده‌ها به لایه‌های عمقی پوست نفوذ می‌کنند و باعث آسیب می‌شوند. از این مرحله است که مشکلات خانم خانه شروع می‌شود. وقتی پوست خشک شد، حتی مواد بی‌ضرری مانند آب و شامپوی بچه هم می‌توانند موجب تحریک بیشتر پوست و بدتر شدن ضایعه شوند.

محرک‌های شایع برای ایجاد حساسیت پوست دست

1. راش پوستی به دلایل مختلفی از جمله عوامل محیطی، ارثی و ضعف سیستم ایمنی بروز می‌کند.
2. عطرها، مواد آرایشی، مواد شوینده و نرم‌کننده، صابون‌ها و شامپوها، اسپری‌های برطرف‌کننده‌ی بوی عرق، رنگ مو، لوسیون‌های بدن، رنگ‌ و مواد شیمیایی موجود در لباس، دستمال‌‌های کاغذی‌ و دیگر محصولات سلامتی و زیبایی معطر.
3. تماس با مواد شوینده از جمله پودرهای لباس‌شویی، مایع ظرف‌شویی و مواد سفید‌کننده، از مهم‌ترین دلایل بروز حساسیت پوست است. این مواد رطوبت و چربی سطح پوست را از بین می‌برند و آن را در برابر عوامل خارجی نفوذپذیر می‌کنند.
4. لاتکس ماده‌ای لاستیکی مانند است که از صمغ درختی به همین نام به‌دست می‌آید و در بادکنک‌ها، دستکش‌های یک‌بار مصرف پلاستیکی، اسباب‌بازی‌ها، و برخی وسایل بهداشتی از جمله کاندوم استفاده می‌شود.
5. نیکل نوعی فلز است که در ساخت انواع بدلیجات و زیورآلات، دکمه‌ها، فرم عینک، زیپ لباس، لوازم آشپزخانه و بعضی گوشی‌های تلفن همراه به کار می‌رود. حساسیت به نیکل در قسمت‌هایی از بدن که با این فلز تماس دارد مثل گردن، گوش‌ها، انگشتان و مچ دست و قوزک پا دیده می‌شود.
6. در تهیه‌ محصولات چرمی از مواد شیمیایی مختلفی برای افزایش استحکام و دوام محصول و همچنین ترکیبات ضدمیکروب و ضدقارچ استفاده می‌شود که ممکن است منجر به بروز واکنش‌های حساسیتی شوند.
7. استرس و فشارهای عصبی نیز پوست را حساس، واکنش‌پذیر و مستعد حساسیت می‌کند.
8. تماس با گیاهانی مثل پیچک سمی، بلوط سمی و سماق سمی که دارای کیسه‌های روغنی (اوروشیول) هستند، واکنش آلرژیک ایجاد می‌کند و پوست در محل تماس دچار راش می‌شود.
9. از شایع‌ترین عوارض داروها (خصوصا آنتی‌بیوتیک‌ها) واکنش‌های پوستی است. همچنین مطالعات علمی نشان داده است که مقابله‌ی بدن با برخی از انواع عفونت‌ها منجر به تشدید راش و بثورات پوستی می‌شود.‌

علائم حساسیت پوست دست

بعد از تحریک اولیه توسط مواد حساسیت‌ زا، ابتدا پوست معمولا خشک و پوسته ‌پوسته شده و دچار خارش می‌شود. پوست نوک انگشتان و پشت دست که حساس ‌تر هستند قبل از بقیه نقاط دچار این مشکل می‌شوند.قرمزی، ترک‌خوردگی و براق شدن پوست در مراحل بعد رخ می‌دهند.

• در موارد شدید ممکن است پوست دچار تاول‌های ریزی شود و کف دست و لای انگشتان نیز درگیر شوند.
• معمولا بعد از چندین بار ایجاد علائم، پوست ناحیه مبتلا ضخیم‌تر از سایر نقاط بدن خواهد شد.
• خارش زیاد بزرگترین مشکل این بیماری است که مبتلایان را آزار می‌دهد. شدت خارش به حدی است که معمولا در اثر خاراندن زیاد، خونریزی و زخم‌های کوچک در دست دیده می‌شود.
• مواد مضری که باعث حساسیت پوست دست می شوند.
• عوامل زیادی می‌توانند به پوست دست آسیب برسانند. تماس زیاد با آب و هوای خیلی خشک، صابون‌ها، مواد پاک‌کننده، پودرهای رختشویی، حلال‌ها، مواد شیمیایی، دستکش‌های لاستیکی و حتی مواد به کار رفته در کرم‌ها و فرآورده‌های بهداشتی می‌توانند موجب حساسیت دست‌ها شود.

پیشگیری از حساسیت پوست دست

مؤثرترین راه مقابله با حساسیت پوستی پیشگیری از بروز آن است. راش‌های پوستی با اجتناب از تماس با عوامل محرک بهبود می‌یابند. پس قدم اول و بهترین راه، محافظت از پوست در برابر محرک‌های شناخته شده است.

مثلا وقتی با موادی سروکار دارید که احتمال می‌دهید باعث بروز حساسیت ‌شوند، از دستکش‌های نخی استفاده کنید. برای جلوگیری از تماس مستقیم پوست با مواد آلرژی‌زا، از یک لایه کرم یا ژل‌ به عنوان مانع بهره بگیرید. زیورآلات را با لایه‌ای از برق ناخن بپوشانید تا با پوست‌تان تماس مستقیم نداشته باشد. از محصولات پوستی غیرمعطر، فاقد مواد شیمیایی و با پایه‌‌ی طبیعی استفاده کنید و برای حفظ رطوبت پوست، مرطوب‌کننده را فراموش نکنید. برای جلوگیری از آسیب رسیدن به پوست دست‌هایتان توصیه‌های آسان زیر را اجرا کنید:

• با پوشیدن دستکش می‌توان از دست‌ها در برابر صابون‌ها، پاک‌کننده‌ها و سایر مواد شیمیایی مراقبت کرد. در فواصلی که از دستکش استفاده نمی‌کنید، آنها را در هوای آزاد آویزان کنید تا خشک شوند.
• زمان کار با مواد شوینده علاوه بر دستکش مناسب و نفوذناپذیر، از کرم‌های مرطوب‌کننده نیز استفاده کنید.
• در انجام کارهای روزمره منزل مثل سبزی پاک کردن یا آب ‌لیمو ‌گرفتن، دستکش نخی دست کنید.
• در صورت امکان حتما برای شستشوی لباس‌ها از ماشین لباسشویی استفاده کنید.
• در موقع شستن دست‌ها از آب ولرم استفاده کنید و مقدار کمی صابون به کار ببرید.
• در هر بار شستشوی دست، حلقه و انگشتر را از دست خارج کنید. حلقه و انگشتر، صابون و رطوبت را در زیر خود جمع کرده و موجب آزرده شدن پوست می‌شوند.
• به منظور حفظ رطوبت پوست پس از شستن دست‌ها، از کرم مرطوب کننده استفاده کنید.
• زمستان‌ها از دستکش استفاده کنید تا مانع از خشکی و پوسته شدن دست‌هایتان شود.
• به خاطر بسپارید که تماس با کدام فرآورده یا انجام کدام فعالیت سبب ایجاد حساسیت می‌شود.
• در صورت مشاهده علائمی مانند تغییر رنگ پوست ، سوزش ، خارش و درد ، به منظور جلوگیری از بیماری‌های پوستی لازم است سریع به پزشک مراجعه شود.

درمان حساسیت پوست دست

معمولا حساسیت پوست دست با قطع تماس با ماده محرک به مرور زمان خودبه‌خود بهبود می‌یابد، اما با تماس مجدد با ماده محرک علائم مجددا تکرار می‌شود.ممکن است پزشک برای درمان و ترمیم پوست شما از مجموعه‌ای از روش‌ها استفاده کند.در درمان، کرم یا پماد مرطوب کننده معمولا استفاده می‌شود. این کرم باید به تنهایی مصرف شود و آن را نباید همراه با سایر کرم‌های دست به پوست مالید.

• گاهی پزشک از پمادهای حاوی کورتون جهت درمان حساسیت دست استفاده می‌کند.
• گاهی نیز برای درمان مشکل پوست باید آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی مصرف شود.
• در پاره‌ای موارد زمانی که ضایعات پوستی دست‌ها در حال ترمیم هستند، منظره ناخوشایندی (به خاطر دلمه بستن) پیدا می‌کنند که به تدریج برطرف می‌شود. گاهی هم این ضایعات پس از بهبودی دوباره عود می‌کنند.
• در صورت عود بیماری، حتما پزشک خود را از عود مجدد ضایعه پوستی دست‌هایتان مطلع کنید.
• ضایعات پوست دست‌ها معمولا دیر درمان هستند. ادامه درمان، رعایت دستورات پزشک و نیز حفظ ارتباط بیمار با پزشک در مدت درمان، بسیار اهمیت دارد.
• حساسیت دست‌ها به شرط رعایت نکات فوق، درمان شدنی است. اما به یاد داشته باشید که حتی پس از بهبودی کامل حساسیت دست در صورت عدم رعایت، احتمال عود آن زیاد است. پس سعی کنید نکات زیر را به صورت عادت روزمره درآورده و همیشه آنها را رعایت کنید.
• برخی مواد شوینده می‌توانند به درون پوست نفوذ کرده و التهاب شدید پوستی و سوختگی‌های شیمیایی را سبب شوند.

درمان گیاهی حساسیت پوست دست

• مالیدن نعناع بر روی دست: نعنا چون ضد التهاب است می تواند از خارش جلوگیری کند.
• مالیدن آویشن بر روی دست: این گیاه محبوب و آرامش بخش نابود کننده قوی برای باکتری ها است، می تواند برای رفع اگزما روی پوست دست موثر باشد.
• مالیدن حنا بر روی دست: این ماده بسیار مفید و پر خاصیت می تواند اثر خارق العاده ای در رفع خارش و سوزش پوست داشته باشد و مالیدن آن روزانه زخم و حساست های پوست را کاهش می دهد.
• ترکیب خامه سنگین و لیموترش، روغن زیتون و نمک، وازلین: ترکیب مواد ذکر شده در درمان و رفع حساسیت های پوستی به طور قابل توجهی موثر است. شما روزانه دوبار از این مواد ترکیب استفاده کنید و بر روی پوست بمالید در عرض چند روز کوتاه حساسیت پوست دستتان برطرف خواهد شد.
• همواره از دستکش نخی استفاده کنید.

بیشتر بخوانید:

راهکارهایی برای پیشگیری و درمان حساسیت پوستی

آلرژی و حساسیت به گرد وخاک چیست و چه نشانه هایی دارد؟

علت و درمان آلرژی و حساسیت های پوستی به پارچه های پلی‌ استر

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم