۱۱ علت درد بیضه و درمان سریع این عارضه خطرناک در آقایان

11 علت درد بیضه و درمان آن

درد بیضه ، ناراحتی، ورم و سوزش بیضه دلایل زیادی دارد که در بعضی از موارد همراه با شرایط اورژانسی است که نیازمند توجه فوری پزشکی دارد تا بیضه ای که دچار مشکل است را درمان کنند.برای آشنایی با علت و درمان این بیماری در آقایان با دلگرم همراه باشید.

1-ضربه

معمولا در صورت ورود ضربه، بیضه موجب درد شدید می شود. در صورت وارد شدن ضربه به کیسه ی بیضه، درد بیضه بسیار دردناک است و معمولا این درد موقتی است. در بیشتر موارد آسیب های بیضوی که به دلیل ضربه است مانند:

• آسیب های حین ورزش کردن
• لگد خوردن یا مشت
• تصادف با ماشین
• آسیب های ستاره ای
• در بعضی موارد ضربه به بیضه ها ممکن است آسیب جدی تری ایجاد کند که فرد نیاز به جراحی اورژانسی پیدا خواهد کرد.
• در اثر ضربه احتمال ایجاد کبودی و یا تورم در ناحیه کیسه بیضه و بیضه ها وجود دارد.

2-چرخش و پیچ خوردن بیضه ها

پیچ خوردگی بیضه یک وضعیت اورژانسی است که نیازمند جراحی است. این مشکل زمانی رخ می دهد که بیضه در درون کیسه بچرخد، که معمولا در اثر ضربه چرخش بیضه ناگهانی بوده و به ندرت این اتفاق می افتد. زمانی که بیضه می چرخد، عروق خونی به همراه طناب منوی (مسیر اسپرمی) تابیده می شود که منجربه قطع شدن جریان خون به بیضه ی چرخیده شده و درد بیضه می شود.

بیضه ها و کیسه بیضه نیازمند اکسیژنی هستند که از طریق خون تأمین می شود تا بیضه عملکرد مناسب و مستمر داشته باشند، در نتیجه به علت چرخش و عدم خون رسانی به بیضه امکان از کار افتادگی بیضه است.چرخش بیضه در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد ولی در سنین ابتدایی زندگی (نوزادی) و در سنین بین ۱۲ تا ۱۸ سال، احتمال چرخش بیضه بیشتر است.چرخش بیضه در مردانی اتفاق می افتد که بیضه هایشان نسبت به دیواره ی کیسه بیضه انحراف دارد و این نوع اختلال با نام تغییر شکل Bell-clapper شناخته می شود. خیلی از این افراد در هر دو بیضه بی نظمی دارند.

3-فتق

فتق زمانی رخ می دهد که دیواره عضلانی تشکیل دهنده شکم در یک نقطه ضعیف شده و بخشی از حلقه های روده از بین این شکاف بیرون بزند و سبب ایجاد توده ای شود که روی پوست قابل مشاهده است.در صورت بروز فتق در ناحیه کشاله ران، پایین آمدن حلقه ای از روده سبب می شود که بیضه بزرگ تر از معمول به نظر آمده و دردی ایجاد شود که بیشتر به نظر می رسد دارای منشأ شکمی باشد. این درد با حرکت، سرفه یا عطسه بدتر می شود.

4-تحریکات جنسی

گاهی اوقات تحریکات جنسی که در نهایت منجر به انزال نشود، منجر به بروز احتقان در لوله های منی بر (یا انتقال دهنده منی) خواهد شد که این امر منجر به بروز درد در بیضه ها می شود.این حالت به طور کلی خطرناک نیست اما ناخوشایند خواهد بود (بسیاری از پزشکان و متخصصان این حوزه معتقدند جلوگیری از خروج منی هنگام انزال مشکل ساز خواهد بود).در هر صورت، این گونه درد بعد از چند ساعت بهبود خواهد یافت.

5-سرطان بیضه

این نوع سرطان بندرت سبب بروز درد و ناراحتی در بیضه ها خواهد شد. به طور معمول سرطان بیضه منجر به بروز تورم بدون درد در یک بیضه می شود.از طریق معاینه نمی توان علت تورم را تشخیص داد که آیا مشکل از بیضه هاست یا از مجاری اسپرم بر (انتقال دهنده منی).از آنجا که این سرطان بیشتر در سنین بین 15 تا 35 سالگی شایع است و در صورت عدم درمان می تواند منجر به بروز عوارض خطرناکی شود، لذا در صورت وجود هر گونه توده در ناحیه بیضه ها که جدیدا ایجاد شده باشد و به نظر غیرطبیعی برسد، باید به پزشک مراجعه کرد.

6-اپیدیدیمیت

اپیدیدیمیت یا همان التهاب مجاری اپیدیدیم، در دستگاه تناسلی مردانه می باشد.  اپیدیدیمیت اغلب علت عفونی دارد که در مردان بالای ۱۸ سال علت اصلی درد بیضه محسوب می شود، گرچه اپیدیدیمیت در پسرانی که هنوز به بلوغ جنسی نرسیده اند و سالمندان ممکن است روی دهد.
در مردانی که از نظر جنسی فعال هستند، علت اصلی اپیدیدیمیت بیماری است که از طریق رابطه جنسی انتقال داده می شود مثل سوزاک و یا کلامیدیا. مردان پیر و جوان ممکن است دچار اپیدیدیمیت بشوند که اغلب به علت وجود بی نظمی در سیستم تناسلی است. در مردان مسن تر بزرگ شدن غده پروستات دلیلی معمول برای اپیدیدیمیت است.

7-چرخش

چرخش بیضه یا testicular appendage نیازی به درمان ندارد و بصورت خودکار بهبود یافته و این نوع چرخش علت معمول درد بیضه در کودکان بین ۷ تا ۱۴ سال است. اعصاب اپیدیدیمال و testicular appendage اساسا بافت مرده و بی حرکتی هستند که از دوران رشد جنینی باقی مانده است.

دلایل دیگری که خیلی به ندرت باعث درد بیضه می شوند عبارتند از:

8-فتق کشاله ی ران

این حالت زمانی اتفاق می افتد که بخشی از روده از طریق نقص عضلانی در ناحیه کشاله ران عبور کند و به داخل کیسه بیضه برسد. این حالت ممکن است باعث تورم اسکروتال و درد بیضه شود.

9-ورم بیضه (تورم بیضه)

این تورم در بیضه ها معمولا به علت عفونت به وجود می آید. این ورم بعضی اوقات همراه با اپیدیدیمیت (تورم-اپیدیدیمو) است، به خصوص در زمانی که اپیدیدیمیت برای چند روز درمان نشده، رها شده است. بیشتر موارد در تورم بیضه به علت عفونت ویروس اوریون است، گرچه ویروس های دیگر و باکتری ها می توانند باعث این تورم شوند.

همچنین بخوانید:

علائم و علت هیدروسل (آب آوردن بیضه) چیست؟

علت عارضه خطرناک واریکوسل در مردان چیست؟ آیا درمانی دارد؟

علت بیضه پایین نیامده (پنهان یا نهفته داخل شکم) چیست؟+ درمان کریپتورکیدیسم

10-سنگ کلیه

دردی که به علت سنگ کلیه ایجاد می شود ممکن است به ناحیه ی تناسلی کشیده شود و باعث درد بیضه شود.

11-تومور بیضوی

یک تومور معمولا به ندرت ایجاد درد می کند. شما باید بطور منظم بیضه های خود را بررسی کنید تا از وجود هر گونه تومور یا توده ای آگاه شوید زیرا شناخت سریع تر تومور منجر به درک بهتر و پیشگیری از ابتلا به سرطان بیضه است.

 چه عواملی باعث درد بیضه می شوند؟

در حالت کلی درد می تواند به علت تحریکات بیرونی از قبیل ضربه، تصادف و آسیب ناشی از آن باشد و یا علت درد بیضه از درون بیضه باشد.

 چه عوامل درونی باعث درد بیضه می شوند؟

۱-     ورم بیضه

۲-     ورم اپیدیدیم

۳-     تومور یا سرطان بیضه

۴-     پیچش طناب بیضه

۵-     آب دور بیضه

همه موارد بالا از عوامل شایع علل درد بیضه می باشد که به اختصار به توضیح آنها می پردازیم.

۱-درد بیضه ناشی از تورم یا ارکیت

در این حالت خود بیضه به علت عامل ویروسی از قبیل ابتلا به ویروس اریون و یا ثانویه به تورم اپیدیدیم باعث التهاب نسج بیضه و درد شدیدی می شود که در این حالت بیضه مبتلا بزرگ و قرمز و شدیداً دردناک می شود و در معاینه بیضه گرم و متورم می باشد و فرد سابقه ابتلا به اریون را در روزهای اخیر ذکر می کند.درمان این حالت استراحت، کمپرس آب سرد و بالا نگه داشتن بیضه در مواقع استراحت و با گذاشتن حوله سرد زیر آن و مصرف داروهای ضد التهاب ظرف ۲ الی ۳ روز درد بیضه فروکش می کند.

۲- تورم بیضه به ثانویه به تورم اپیدیدیم

اپیدیدیم یک سری لوله های پیچ در پیچی هستند که در پشت بیضه قرار می گیرند و نطفه های تولید شده در بیضه از داخل آنها حرکت و به قسمت پشتی مجرای ادراری باز می شوند و باعث خروج مایع منی در موقع انزال می شوند.درد بیضه ناشی از تورم اپیدیدیمیت اغلب در مردان جوان که از نظر سکس فعال می باشند و اغلب در رده سنی بین ۳۵-۲۰ سالگی دیده می شود.

علت ایجاد این بیماری اغلب تماس های جنسی کنترل نشده و با فرد آلوده می باشد که به مرد منتقل می شود و از طریق مجرای ادراری هنگام نزدیکی وارد مجرای مرد و باعث التهاب و درد شدید بیضه می شود. اغلب علت شایع این عفونت سوزاک و یا کلامیدیا می باشد. در شرح حال فرد مبتلا سابقه ترشحات چرکی از مجرای ادراری را در چند روز گذشته ذکر می کند. در این حالت فرد از درد شدید بیضه شاکی است و در معاینه بیضه گرم و متورم و سفت و شدیداً دردناک است.

درمان ورم اپیدیدیم

استراحت و عدم زور زدن و مصرف آنتی بیوتیک های قوی با نظر پزشک، کمپرس یخ و بالا نگاه داشتن بیضه با گذاشتن حوله سرد زیر آن در موقع استراحت و مصرف داروای ضد التهاب می باشد. اغلب با دادن نمونه آزمایشگاه و کشت از مجرا علت و عامل ایجاد کننده بیماری مشخص می شود.

۳- تورشن یا پیچش طناب بیضه

درد بیضه ناشی از پیچش بیضه خطرناک ترین عامل درد بیضه می باشد. مثل شکل زیر در این حالت بیضه به دور طناب آویز آن که شامل رگهای بیضه است می چرخد و در نتیجه این چرخش خونرسانی به بیضه قطع می گردد و اگر در عرض ۴ ساعت این گره باز نشود بیضه فاسد می شود و باید با جراحی از بدن خارج شود.شکل نمائی از چرخش بیضه را نشان میدهد.

نکات قابل توجه

۱-  هر درد بیضه از دوره نوزادی تا سن بلوغ که به صورت ناگهانی در بیضه ها شروع شود پیچش بیضه می باشد مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.

۲-  در صورت شکایت پسر بچه ها از درد بیضه بلافاصله به پزشک جراحی کلیه مراجعه نمایید زیرا اگر پیچش علت درد بیضه باشد وقت کافی ندارید.

چه عواملی باعث پیچش طناب بیضه می شوند؟

۱-  ضربه

۲- دوچرخه سواری

۳- اسب سواری

۴- درد بیضه ناگهانی با علت نامعلوم که در خواب و بیداری خودبخود شروع می شود.

اگر یک پسر جوان درد ناگهانی بیضه پیدا کرد چه کار باید بکنیم؟

توصیه می شود در عرض ۴ ساعت سریعاً به نزدیکترین مرکز جراحی مراجعه نمایید و توسط پزشک جراحی کلیه و مجاری ویزیت شوید.

تنها درمان مؤثر پیچش بیضه جراحی و باز کردن گره آن می باشد پس یادتان باشد در پیچش بیضه زمان طلائی شما جهت نجات بیضه ۴ ساعت می باشد

۴-تومور بیضه

تومور بیضه یا سرطان بیضه به سفت شدگی و یا بزرگ شدن خودبخود بضه گفته می شود که اغلب با احساس سنگینی و درد بیضه و معاینه خود فرد مشخص می شود. این بیماری به علت انتشار آن به دیگر اعضای بدن جزء خطرناک ترین بیماری های بیضه می باشد و لذا توصیه می شود:

۱-  هر از چند گاهی بیضه های خود را معاینه کنید.

۲-  در صورت احساس بزرگی و سفت شدگی بیضه بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.

پزشک با انجام معاینه و سونوگرافی بیضه و آزمایشات تست سرطان بیضه، آن را تشخیص می دهد. در صورت سرطانی شدن بیضه باید توسط جراحی بیضه برداشته شود. اگر در مراحل اولیه سرطان بیضه تشخیص داده شود چه بسا نیاز به شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز نباشد. پس از برداشته شدن بیضه سرطانی آزمایش نسج شناسی روی آن انجام می شود و پس از تشخیص دقیق نسجی و نوع سرطان درمان های تکمیلی که اغلب جراحی و یا ترکیبی از شیمی درمانی و رادیوتراپی است برای بیمار شروع می شود. اگر سرطان بیضه در مرحله شروع و اولیه تشخیص داده شود با درمان آن بیمار کاملاً بهبودی پیدا می کند. در خاتمه یادآوری می شود هر از چند گاهی بیضه های خود را لمس کنید و در موارد مشکوک به پزشک مراجعه نمایید.شکل زیر نمائی از سرطان بیضه می باشد .

۵-هیدروسل یا آب آوردن بیضه

یکی از علل درد بیضه و بزرگ شدگی آن هیدروسل می باشد. در این بیماری بیضه به علت اختلال در تولید و جذب مایع بیضه آب در دور بیضه جمع شده و باعث بزرگی تدریجی بیضه می گردد. مثل شکل زیر:

 چه عللی باعث هیدروسل می شوند؟

۱-  تومور بیضه

۲- ضربه به بیضه

۳- عفونت بیضه

۴-بعد از عمل جراحی واریکوسل از عوامل ثانویه ایجاد کننده هیدروسل می باشند.

راه تشخیص هیدروسل

با معاینه توسط پزشک و انجام سونوگرافی از بیضه می باشد. هیدروسل درمان دارویی ندارد و اگر ثانویه به سرطان بیضه نباشد بیماری خطرناکی نیست. تنها درمان قطعی هیدروسل عمل جراحی می باشد که این عمل به صورت سرپائی و بدون بیهوشی و بستری در بیمارستان انجام می شود. در عمل جراحی علاوه بر تخلیه کامل آب بیضه نسج اضافه نیز برداشته می شود که باعث برگشت بیضه به اندازه طبیعی می گردد و تخلیه آب بیضه با سرنگ نه تنها باعث بهبودی بیمار نمی گردد بلکه به علت عود مجدد ممکن است باعث عفونت شدید بیضه نیز گردد.