دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
علت؛پیشگیری و درمان انحراف ستون فقرات
8
زمان مطالعه: 12 دقیقه
اسکولیوز به انحنای جانبی ستون فقرات نسبت به خط عمودی و مستقیم آن گفته می‌شود. اگر از پهلو به ستون فقرات نگاه کنیم، باید در قسمت فوقانی کمر دارای قوس خفیف (به سمت پشت) باشد و در قسمت تحتانی کمر نیز باید اندکی قوس کمری (انحنا به سمت شکم) داشته باشد.

انواع و دلایل بروز انحراف ستون فقرات

اسکولیوز به انحنای جانبی ستون فقرات نسبت به خط عمودی و مستقیم آن گفته می‌شود. اگر از پهلو به ستون فقرات نگاه کنیم، باید در قسمت فوقانی کمر دارای قوس خفیف (به سمت پشت) باشد و در قسمت تحتانی کمر نیز باید اندکی قوس کمری (انحنا به سمت شکم) داشته باشد. هنگامی که فردی را که دارای ستون فقرات طبیعی است، از جلو یا پشت مشاهده می‌کنیم، ستون فقرات به شکل یک خط راست و مستقیم به نظر می‌رسد. اما هنگامی که فرد مبتلا به انحراف ستون فقرات ( اسکولیوز) را از جلو یا پشت مشاهده می‌کنیم، ستون فقرات او منحنی به نظر می‌رسد.

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز آشنا شوید.

انواع و دلایل بروز انحراف ستون فقرات

مقدمه ای در مورد انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز

اصطلاح اسکولیوز از یک کلمه یونانی به معنی انحناگرفته شده است.زمانی که شما از پشت به ستون فقرات یک نفر نگاه میکنید ممکن است حالت ستون مهره ها صاف، بالا و پایین به نظربرسد. در صورتیکه ستون مهره به سمت کنار دچار انحنا باشد به این عارضه اسکولیوز گفته می شود.

این خمیدگی ممکن است به سمت چپ یا راست باشد میزان شدت این انحنا متفاوت است وبه صورت خفیف یا شدید است. انحراف ستون فقرات ممکن است در نواحی پایین ستون مهره ها باشد که انحراف ستون فقرات کمر گفته می شود یا در نواحی بالای ستون مهره ها باشد که انحراف ستون مهره های مفصل گردن گفته می شود، همچنین ممکن است از ناحیه بالای ستون مهره ها شروع شود و به سمت پایین ستون مهره ها امتداد داشته باشد که به آن انحراف ستون فقرات به صورت کامل گفته می شود در بعضی از موارد یک انحنای دو طرفه شبیه به اس انگلیسی (S) ایجاد میشود.

انحراف زانو زمانی ایجاد می‌شود که استخوان‌های زانو و ساق پا در یک خط مستقیم قرار نگرفته باشند این حالت می‌تواند باعث تحمیل فشار مضاعفی بر قسمت داخلی زانو (مدیال) و قسمت خارجی آن (لترال) شود. عمل استئوتومی عملی است که در آن استخوان تیبیال یا استخوان فیمورال به کمک جراحی اصلاح شده و در محل مناسب قرار داده می‌شوند (شکستگی کنترل‌شده)؛ بنابراین وزن بدن بیمار از روی قسمت تحت تأثیر آرتروز برداشته شده و به غضروف‌های سالم که تحت تأثیر آرتروز نیستند منتقل می‌شود.

--------------------------------------------------------------------------------

تفاوت بین اختلال اسکولیوز و کیفوز

در صورتیکه از کنار به ستون مهره های یک نفر به صورت طبیعی نگاه کنید 3 خمیدگی ازجلوبه عقب در ستون مهره ها وجود دارد یکی از خمیدگی هادر ناحیه گردن یکی دیگر در ناحیه سینه و قسمت سوم آن در ناحیه تحتانی مفصل کمر وجود دارد به خمیدگی غیر طبیعی ستون مهره ها به سمت جلو اختلال کیفوز گفته می شود که با عارضه اسکولیوز کاملا متفاوت است.

--------------------------------------------------------------------------------

دلیل بروز کیفوز

کیفوز می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد اگر چه این عارضه در هنگام تولد به ندرت ایجاد می شود. اختلال کیفوز که در دوران بلوغ رخ می دهد به عنوان بیماری شوئرمن شناخته شده است این اختلال باعث گیر افتادن مهره های مفصل کمر در یک ردیف از ستون مهره ها میشود و دلیل بروز بیماری شوئرمن هنوز ناشناخته است.

اختلال کیفوز بر اثر شرایط مختلفی که باعث تاثیرگذاری برروی ستون مهره ها میشود ایجاد می شود. این شرایط شامل موارد زیر است:

1-بروز بیماری ارتروز ستون فقرات

2- پوکی استخوان

3- اسپینا بیفیدا Spina bifida(بیرون زدگی نخاع به علت بسته نشدن کانل نخاعی)

درمان کیفوز معمولا بر اساس علت بروز اختلال انجام می شود که این علت ها در زیر ذکر شده است.

--------------------------------------------------------------------------------

علائم و نشانه‌های انحراف ستون فقرات (اسکولیوز):

  • بالاتر بودن یکی از شانه‌ها
  • بالاتر بودن یک سمت لگن
  • برآمدگی یک استخوان کتف از پشت
  • به هم خوردن خط کمر
  • نامتقارن بودن اندازه و یا مکان پستان در زنان
  • خارج بودن سر بیمار از نقطه مرکزی محور لگن
  • متمایل بودن تمام بدن به یک طرف
  • یکسان نبودن فاصله بین دست‌ها و بدن
  • قرار داشتن دنده‌ها در ارتفاع مختلف
  • تفاوت قابل مشاهده در ظاهر و یا بافت پوست دو طرف ستون فقرات
  • برجسته‌تر بودن دنده‌ها در یک طرف قفسه سینه
  • برجستگی دنده‌ها هنگام خم شدن بیمار
  • اختلاف طول پاها

چه افرادی به انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) مبتلا می‌شوند؟

به طور تقریبی، 2 تا 3٪ از افراد در سن 16 سالگی به این بیماری مبتلا هستند. کمتر از 0.1٪ افراد دچار انحنای ستون فقرات بیش از 40 درجه هستند، که این میزان انحراف نیازمند عمل جراحی می‌باشد. به طور کلی، احتمال ابتلای دختران به انحراف ستون فقرات، بیشتر از پسران است. اسکولیوز ایدیوپاتیک شایع‌ترین بیماری دوران بلوغ است که اغلب در سنین 10 تا 16سالگی بروز می‌کند. این بیماری ممکن است در طول سالهای "جهش رشد" پیشرفت کند، اما معمولا" در سنین بزرگسالی، پیشرفت نخواهد کرد.

--------------------------------------------------------------------------------

انحراف ستون فقرات چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اکثر موارد انحنای ستون فقرات در معاینات اولیه مدارس، توسط پزشک متخصص اطفال یا پزشک خانوادگی و یا توسط والدین شناسایی می‌شود. برخی از نشانه‌های ابتلای کودک به اسکولیوز شامل شانه‌های نابرابر، برآمدگی یک استخوان کتف از پشت، یکدست نبودن خط کمر، یا تمایل بدن به یک طرف می‌باشد. تشخیص اسکولیوز و تعیین نوع انحراف از طریق معاینه و آزمایش دقیق استخوان با اشعه ایکس به منظور بررسی میزان انحنای ستون فقرات انجام می‌شود.

چه افرادی نیازمند درمان هستند و برای بزرگسالان مبتلا به اسکولیوز چه گزینه‌های درمانی در کلینیک پیشگام ارائه می‌شود؟

در کلینیک ما انحراف ستون فقرات بزرگسالان به عنوان مشکل خاصی که باعث بروز علائم در بیماران می‌شود، درمان می‌گردد. این علائم در بعضی از بیماران شامل بی‌حسی پا یا خستگی است، اما در بعضی دیگر ممکن است فقط شامل درد کمر باشد. در واقع ابتلای یک بیمار به انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) لزوما" به معنای درد یا از کار افتادگی فرد نیست. بسیاری از افراد به این بیماری مبتلا هستند، اما نیاز به درمان خاصی ندارند. قبل از هر گونه درمان، تشخیص قطعی و مشاوره در خصوص گزینه‌های درمانی توسط متخصص ما ضروری است.

--------------------------------------------------------------------------------

گزینه‌های درمان غیر جراحی

فیزیوتراپی و برنامه‌های توانبخشی

در اغلب موارد، اولین رویکرد درمان اسکولیوز بزرگسالان، درمان محافظه کارانه (غیر جراحی) است. به طور کلی، بیمارانی که از درد کمر و خستگی رنج می‌برند، اما به طور کلی در وضعیت سلامتی خوبی به سر می‌برند، از یک برنامه تحت نظارت برای تقویت کمر بهره‌مند می‌شوند. بیماران با پیروی از یک برنامه توانبخشی برای تقویت و بهبود عضلات ستون فقرات، می‌توانند به بهبود پشتیبانی و استقرار ستون فقرات و در نتیجه کاهش به هم خوردگی خط همترازی مهره‌ها و حرکت در ستون فقرات و نهایتا" کاهش درد دست یابند. برای این که این تمرینات موثر واقع شود، بیماران باید آن ها را به طور منظم انجام دهند.ممکن است چندین هفته یا چند ماه تمرین برای بهبود علائم لازم باشد.

علاوه بر این تمرینات تقویتی، حفظ سلامت عمومی خود با تغذیه مناسب، خوب خوابیدن و ترک مصرف سیگار از اهمیت زیادی برخوردار است.برای بیمارانی که از درد شدید رنج می‌برند و دارای علائم بی ثباتی ستون فقرات هستند، استفاده از یک بریس کمر ممکن است بسیار مفید واقع شود. استفاده از بریس می‌تواند به کاهش حرکت در سراسر ستون فقرات و افزایش استقرار و پشتیبانی آن کمک کند. البته استفاده از بریس، بیماران را از انجام تمرینات جسمی بی‌نیاز نمی‌کند، بلکه بیماران این تمرینات را اغلب با پوشیدن بریس انجام خواهند داد.

علائم انحراف ستون فقرات

علائم انحراف ستون فقرات ناشناخته چیست ؟

در اکثر موارد انحنای ستون فقرات در مراحل اولیه بدون هیچ گونه علائم و درد کمر است وعلائم آن به تدریج ایجاد می شود انحنای ستون فقرات معمولا با خم شدن ستون فقرات به سمت پایین قابل تشخیص است در بعضی از موارد انحنای خفیف می تواند بدون آشکار شدن هیچ علائمی برای والدین یا کودک به مرور زمان شدید شود و در دوران بلوغ بروز پیدا می کند و باعث خجالتی شدن کودک می شود و به دلیل این است که والدین و پزشک ستون مهره ها ی کودک را به صورت برهنه مشاهده می کنند تا بتوانند از بروز این اختلال مطلع شوند.

انحنای ستون فقرات باعث ایجاد دردهای خفیف وعدم تعادل ماهیچه ها می شود در صورتیکه اسکولیوز شدید شود باعث بدشکل شدن ستون فقرات می شود زمانیکه ستون فقرات به سمت کنارخم میشود وخمیدگی بسیارشدید باشد استخوان های کوچک (مهره ها) که ستون مهره ها را تشکیل میدهند به صورت دورانی و گرد چرخ می خورند و باعث ایجاد فشار بر روی ماهیچه های متصل، لیگامنت ها و دنده های اطراف آنها می شود و این نواحی هم حالت گرد می شوند. از

نشانه های دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:


1. رد صورتیکه اسکولیوز یا انحراف ستون مهره ها در نواحی سینه ایجاد شود استخوان دنده و شانه به صورت برآمده از یک قست کمر بیرون میزند همچنین یکی از شانه ها بالاتر و یکی دیگر از شانه ها پایین تر است.
2. درصورتیکه انحراف ستون فقرات در ناحیه تحتانی مفصل کمر ایجاد شود باعث می شود که استخوان پلویس در یک سمت به سمت جلو قرار بگیرد و یکی از ساق پاها کوتاهتر از ساق پای دیگر به نظر برسد.
اگر اختلال انحراف ستون فقرات شدید باشد و درمان نشود می تواند باعث ایجاد مشکلاتی درآینده برای فرد شود به عنوان مثال درصورتیکه بدشکلی ناحیه سینه بسیار شدید باشد می تواند باعث درد کمر شدید، اختلالات تنفسی و قلبی شود که این موارد خیلی رایج نیست.

علائم انحراف ستون فقرات


نکات مفید برای استفاده روزمره از بریس

اگر پزشک استفاده از بریس را به شما توصیه کرده است، باید در نظر داشته باشید که این یک روش درمانی ساده‌ نیست و جایگزین درمان‌های دیگر مانند فیزیوتراپی نخواهد شد. استفاده از یک بریس مخصوص که به صورت سفارشی و متناسب با فرم بدن شما ساخته شده است، ضروری است. هر شخص دارای فرم بدن منحصر به فردی است، به ویژه بدن یک بیمار مبتلا به اسکولیوز دارای فرم خاصی است که نیازمند توجه دقیق در ساخت بریس می‌باشد.

انواع بسیاری از بریس وجود دارد و پزشک شما نوع مناسب را تعیین خواهد کرد. در ابتدا پوشیدن بریس اندکی غیر عادی به نظر می‌رسد و حتی ممکن است بسیار ناراحت کننده باشد. اما صبور باشید و تدریجا" خود را به پوشیدن بریس عادت دهید. بهتر است برای شروع، هر دفعه فقط یک ساعت از بریس استفاده کنید، سپس این زمان را در یک روز افزایش دهید. پس از یک هفته یا بیشتر می‌توانید اکثر ساعات روز را با پوشیدن بریس بگذرانید. معمولا" در زمان استحمام و یا هنگام خواب می‌توانید بریس را باز کنید. پزشک با دستورالعمل خاصی در این زمینه شما را راهنمایی خواهد کرد.

درمان از طریق تزریق برای موارد اسکولیوز بزرگسالان انجام می‌شود. اگر چه هنوز موفقیت آمیز بودن این روش برای درمان طولانی مدت بسیاری از بیماران ثابت نشده است، اما موارد خاصی وجود دارد که استفاده از تزریق در بهبود انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) موثر بوده است.

علائم انحراف ستون فقرات

درمان انحرافات ستون فقرات

هدف از درمان در افرادی که دچار انحراف ستون فقرات درجه خفیف هستند جلوگیری از تشدید انحنا است و در افرادی که دچار انحراف ستون فقرات شدید هستند درمان برای استحکام مفصل کمر انجام می شود. اکثر افراد مبتلا به این بیماری به هیچ درمانی نیاز ندارند درمان اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات براساس موارد مختلفی انجام می شود که شامل موارد زیراست:

1-سن فرد

2-آیا فرد به صورت کامل رشد کرده است یا درمراحل رشد است

3-میزان درجه شدت انحنا

4- محل دقیق اسکولیوز به عنوان مثال درناحیه بالا درستون فقرات ناحیه گردن یا در ناحیه پایین در مفصل کمر

5- شرایطی که باعث تشدید انحراف ستون فقرات می شود

درمان انحراف ستون فقرات شامل مراقبت –نظارت، استفاده از بریس و جراحی است.

درمان به وسیله مراقبت ونظارت

اکثر افراد دچار انحنای ستون فقرات، به درجه خفیف آن مبتلا هستند و به هیچ درمانی نیاز ندارند اگرچه متخصص با ارزیابی های منظم باعث جلوگیری از تشدید این عارضه در کودکان در سنین بلوغ می شود. زمانیکه استخوان های اصلی بعد از سنین بلوغ رشد کردند عارضه اسکولیوز شدیدتر نخواهد شد و افراد می توانند ورزش ها و فعالیت های خود را به صورت طبیعی و بدون ایجاد مشکلی انجام دهند اگر چه متخصص انجام بعضی از ورزش ها مانند ورزش هایی که در آن برخوردهای شدید صورت می گیرد و ورزش ژیمناستیک را ممنوع میکند.

درمان با بریس

چندین نوع بریس وجود دارد که میتواند برای مفصل کمر استفاده کرد نوع جدید این بریس از نوع قدیمی آن راحتتر است درصورتیکه انحراف ستون فقرات ملایم است و در حال پیشرفت است استفاده از بریس برای درمان اسکولیوز توصیه می شود. بریس باعث درمان و اصلاح اسکولیوز نمی شود. هدف از به کاربردن بریس جلوگیری از تشدید این عارضه با رشد کودک است بریس می تواند در بیشترین ساعات روز و شب استفاده شود. در مراحل پایانی درمان می توان بریس را فقط در هنگام شب استفاده کرد با پوشیدن بریس می توان فعالیت های طبیعی و روزانه خود را انجام دهید اگر چه هنگام حمام کردن یا شنا کردن باید از پوشیدن بریس خودداری کنید.

درمان انحراف ستون فقرات با جراحی

جراحی معمولا در مواردی که انحنای ستون فقرات شدید باشد انجام می شود هدف از جراحی اصلاح انحنا و استحکام ستون مهره ها و همچنین پیوند استخوان است پیوند با اتصال دو یاچند استخوان مفصل کمر انجام می شود. بعد از انجام جراحی برای صاف نگهداشتن ستون مهره ها ازایمپلنت (پروتز) یا میله استفاده میشود این میله ها هر 4 تا 6 ماه با رشد کودک باید تغییر داده شوند.روش های جراحی متفاوتی وجوددارد متخصص شما را در انتخاب نوع موثرترین جراحی راهنمایی خواهد کرد به صورت کلی جراحی انحنای ستون فقرات یک جراحی طولانی مدت است و دوره ریکاوری و احیای آن هم ماه ها طول میکشد وهمیشه هم موفقیت آمیز نخواهد بود.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب انحراف ستون فقرات

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

--------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.3 از 5 (8 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

۱ دیدگاه

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

علیرضا | ۴ سال پیش
سلام.۲ماه پیش عمل دیسک کمر انجام دادم.الان متوجه کج شدن بدنم به طرفین شدم.آیا بخاطر عملمه
0
0

hits