تومور استخوان چیست، سرطان استخوان چیست
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با تومور استخوان و راه های مناسب برای پیشگیری و درمان این عارضه
آشنا شوید.
چگونگی ایجاد تومور استخوان
خش بیرونی استخوان بسیار سفت و متشکل از املاح معدنی و مواد آلی است. سرطان استخوان از سنین شیرخوارگی تا سالمندی می تواند ایجاد شود و سبب فلج عضو و یا مرگ فرد مبتلا شود.متاسفانه سرطان استخوان اکثرا در گروه سنی نوجوان و جوان و بین 10 الی 30 سالگی شایع می باشد. نسبت ابتلا در دختران و پسران مساوی می باشد. شایع ترین محل بروز تومور در اطراف زانو، اطراف شانه و لگن خاصره می باشد.
تومور استخوان
تومور یعنی یک توده بافتی که بر اثر رشد ناهنجار و غیرقابل کنترل دسته ای از سلول ها بوجود میاید و وقتی این توده بافتی در استخوان باشد به آن تومور استخوان میگویند. در اثر رشد تومور، استخوان با بافتی جایگزین میشود که ممکن است به اندازه آن محکم نبوده و نتیجه آن ممکن است شکسته شدن استخوان باشد.بعضی از تومورهای خوش خیم استخوانی نیاز به درمان نداشته و وجود آنها در بدن مشکلی ایجاد نمیکنند. بعضی دیگر هم ممکن است به مرور زمان خودبخود خوب شوند و بعضی دیگر نیاز به درمان دارند. تشخیص نیاز به درمان یک تومور استخوانی به عهده متخصص ارتوپدی است.
----------------------------------------------------------------------------------------
انواع تومورهای استخوانی کدامند ؟
تومورهای استخوانی می توانند اولیه و یا ثانویه باشند . تومورهای اولیه توده هایی هستند که بطور اولیه از تکثیر سلولهای استخوان ساز در محل ایجاد میگردند . اگر تومورهای غیراستخوانی با سرایت به سیستم اسکلتی آن را دچار تخریب کنند به آن تومور ثانویه استخوان گفته میشود . این نوع تومورهای ثانویه و یا تومر های متاستاتیک استخوان برخلاف نوع اولیه آن در سنین بالا دیده شده و یک نمونه بارز آن سرایت سرطان پستان به سیستم اسکلتی در خانم هایی است که قبلا به دلیل سرطان پستان درمان شده اند .
تومورهای اولیه که در این سایت منحصراً در مورد آنها بحث خواهد شد می توانند خوش خیم بوده و یا سیر بدخیمی و سرطانی داشته باشند . تومورهای اولیه خوش خیم که انواع کیست های استخوانی نیز از آن دسته می باشند بسیار شایع تر از انواع بدخیم بوده و تمایل دارند تا بصورت خودبخود بهبودی کامل پیدا کنند در مقابل تومورهای اولیه بدخیم احتیاج به درمانهای دارویی و جراحی داشته و در سیر خود تمایل دارند تا از محل ابتدایی خود جدا شده و در نقاط دیگر بدن ایجاد توده بکنند که به این قابلیت آنها متاستاز گفته میشود و اکثراً این حالت در ریه ها اتفاق می افتد . شایع ترین نوع سرطان اولیه استخوان استئوسارکوم نامیده میشود .
----------------------------------------------------------------------------------------
شایعترین تومورهای اولیه خوش خیم استخوانی عبارتند از:
- کیست استخوانی Simple bone cyst
- استئوکندروم Osteochondroma
- تومور ژانت سل Giant cell tumor
- انکندروم Enchondroma
- دیسپلازی فیبرو Fibrous dysplasis
و شایعترین تومورهای اولیه بدخیم استخوانی عبارتند از:
میلوم مولتیپل Multiple Myeloma : میلوم مولتیپل شایعترین تومور بدخیم اولیه استخوان است. منشا آن سلول های مغز استخوان هستند. این تومور در هرسال از هر صد هزار نفر 7-5 نفر را مبتلا میکند و شیوع آن بیشتر در سنین بین 70-50 سالگی است.
استئوسارکوم Osteosarcoma : از نظر شیوع استئوسارکوم بعد از میلوم مولتیپل شایعترین است. این تومور در هر سال از هر یک میلیون انسان 3-2 نفر را بیمار میکند. بیشتر در نوجوانان دیده شده و محل ابتلاء بیشتر در استخوان های اطراف مفصل زانو است.
سارکوم یوینگ Ewing's Sarcoma : سارکوم یوینگ بیشتر در سنین بین 20-5 سالگی ایجاد میشود.
کندروسارکوم Chondrosarcoma : کندروسارکوم بیشتر در سنین 70-40 سالگی است و در استخوان های اطراف لگن و مفصل شانه دیده میشود.
----------------------------------------------------------------------------------------
علائم تومور استخوان
اکثر بیماران مبتلا به تومورهای استخوانی در محل استخوان، درد دارند. درد بیشتر گنگ و مبهم است. شدت درد طوری است که اغلب، بیمار را از خواب بیدار میکند. استخوان ممکن است براثر تومور ضعیف شده و سپس براثر ضربه خفیفی دچار شکستگی شود. گاهی تومور درد نداشته و بیمار فقط متوجه یک برجستگی در اندام خود میشود. تومورهای مختلف برحسب نوعشان و محلی را که درگیر میکنند علائم متفاوتی دارند.
----------------------------------------------------------------------------------------
تشخیص تومور استخوانی
پزشک ارتوپد بعد از اینکه با بیمار راجع به مشکلاتش صحبت کرده و اطلاعات دقیقی جمع آوری کرد وی را معاینه میکند. از آزمایشات مختلف خون یا ادرار و از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده، سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی یا اسکن استخوان ( اسکن رادیوایزوتوپ) برای تشخیص دقیق بیماری و بررسی شکل و وسعت درگیری استفاده میشود.
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- یک تصویر اسکن رادیوایزوتوپ استخوان
در بسیاری اوقات تشخیص نوع تومور استخوان منوط به بدست آوردن مقداری از بافت آن و بررسی میکروسکوپی بافت است. پزشک جراح ممکن است بافت تومور را به وسیله سوزن بخصوصی که از راه پوست به داخل تومور فرستاده میشود بدست آورد و یا ممکن است لازم باشد تا با روش باز جراحی بافت لازم برای بررسی جمع آوری شود. در روش باز در اطاق عمل پزشک ارتوپد پوست را تا روی تومور استخوان شکاف داده و باز میکند و مقداری از آن را جدا کرده برای بررسی به آزمایشگاه میفرستد.
در آزمایشگاه پزشک متخصص پاتولوژی ( پاتولوژیست) بر روی نمونه بافتی آزمایشات مختلفی را انجام میدهد و سلول های بافت را با میکروسکوپ بررسی کرده تا نوع تومور را تشخیص دهد. در بررسی پاتولوژی در بسیاری اوقات میتوان مشخص کرد که سلول های سرطانی بافت استخوان تا چه حد خصلت تهاجمی دارند.
آیا بیشتر شبیه سلول های طبیعی هستند یا خیر، بسیار غیر قابل کنترل و مهاجمند. معمولاً تشخیص نهایی نوع تومور با بررسی نمونه بافتی توسط پاتولوژیست است پس در اکثر موارد تومورهای استخوان، قبل از شروع درمان باید تشخیص قطعی به توسط نمونه برداری بافتی و پاتولوژی تایید شود.
----------------------------------------------------------------------------------------
درمان سرطان استخوان
- انتخاب روش درمان بستگی به نوع، اندازه، مرحله سرطان، سن و سلامت عمومی بیمار دارد.
- جراحی اغلب اولین انتخاب درمانی میباشد، اگرچه گاهی اوقات قطع کردن عضو لازم میباشد.
- در شیمیدرمانی، جراح تنها قسمت سرطانی استخوان را بدون قطع عضو برمیدارد و به جای قسمت سرطانی، یک وسیله مصنوعی (پروتز) قرار می دهد.
- شیمیدرمانی و رادیوتراپی ممکن است به تنهایی یا همراه با هم استفاده شوند.
----------------------------------------------------------------------------------------
جلوگیری از سرطان استخوان
با توجه به اینکه علت اصلی ایجاد سرطان استخوان ناشناخته است، به نظر می رسد نتوان از ابتلا به آن پیشگیری کرد، ولی اجتناب از اشعه (مثل رادیوتراپی) و برخی مواد شیمیایی خاص که در ایجاد تومور های استخوان موثر شناخته شده اند (عدم تماس با ترکیبات رادیواکتیو و هسته ای) از ابتلا به سرطان استخوان جلوگیری می کند.
----------------------------------------------------------------------------------------
تغذیه در سرطان استخوان
با توجه به بیماری بدخیمی که این بیماران دارند و این که دوره های سنگین شیمی درمانی باعث کاهش محسوس اشتها و حالت تهوع و استفراغ می گردد، این بیماران مقدار زیادی از وزن و انرژی خود را از دست می دهند.در کنار آن انجام عمل های جراحی سنگین به همراه مصرف آنتی بیوتیک های قوی و طولانی مدت، به این مشکل تغذیه ای بیشتر دامن می زند.
در نتیجه این بیماران و به خصوص خانواده ها، نگرانی شدید از لاغری مفرط داشته و در صدد رفع آن می باشند.توصیه می شود بیماران را تشویق به خوردن غذاهای سالم و طبیعی و راحت الهضم کرد و از خوردن مواد غذایی سنگین و پر چرب و یا انواع ترشیجات و ادویه ها بازداشت.همچنین بهتر است مقدار هر غذا در هر وعده کم شود، ولی تعداد وعده های غذایی را افزایش دهیم. نوشیدن هر گونه مایعات اعم از آب، چای، دوغ و نوشیدنی های بدون گاز دیگر توصیه می گردد.
----------------------------------------------------------------------------------------
گردآوری شده مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
- برچسبها
- تومور استخوان
دیدگاه ها