جلوگیری از خستگی چشم در مقابل کامپیوتر

پیشگیری از خستگی چشم در مقابل کامپیوتر

برای جلوگیری از خستگی چشم در مقابل کامپیوتر با دلگرم همراه باشید.

مقدمه ای در مورد جلوگیری از خستگی چشم در حین کار با کامپیوتر

امروزه بسیاری از ما ساعات کاری خود را مقابل صفحه مانیتور سپری می کنیم و وقتی به خانه می رسیم هم خستگی تن خود را جلوی صفحه تلوزیون (یا مجددا مانیتور کامپیوتر) به در می کنیم،

اما با خستگی چشمهایمان چه کنیم؟ ‏

‏

خستگی و حتی درد چشمها در برابر مانیتور یکی از شایعترین مشکلاتی است که کاربران کامپیوتر با آن مواجه اند. مساله ای که بعضی وقتها ممکن است حتی مانع از فعالیت عادی و یا خوابیدن هم بشود. شاید شما هم قبلا گرفتار چنین مشکلی شده اید و حتی به دنبال راه حلی برای آن هم گشته اید.

اما چه کار باید کرد؟ ‏

‏اولین کار این است که "خستگی چشمها" را بشناسیم. یا آنگونه که این روزها مرسوم است: خستگی چشمها را از نو تعریف کنیم! ‏قبلا در ارتباط با کار با کامپیوتر و جلوگیری از صدمات ناشی از آن ، ترفند های یوگا را برای رفع خستگی پشت کامپیوتر در انزل وب معرفی کرده ایم.در ادامه تعدادی از بهترین ترفند ها را برای مقابله خستگی چشمان معرفی می کنیم.

شناخت "خستگی چشمها"

تشخیص علائم خستگی چشمها بسیار آسان است، اما چیزی که کمی سخت است، یافتن ارتباط بین این علائم و خستگی چشمهاست. چون این علائم بسیار غیراختصاصی و رایج هستند. مثلا سردرد، احساس سنگینی سر، سرگیجه یا پرش عضلات اطراف چشم و پلک می تواند نشانه ای از خستگی چشم باشد. همچنین ممکن است درد و سوزش چشمها (حتی وقتی که چشمها را می بندیم) و احساس سنگینی چشم و حتی تهوع هم علامت خستگی چشم باشند. ‏

اما مساله این است که ما بیشتر اوقات به جای توجه به این علائم که چشم برای ما می فرستد، آنها را تقصیر کم خوابی یا استرس کار و خستگی روزمره می دانیم و اهمیتی برای آنها قائل نمی شویم. ‏

معاینه ی چشم به صورت دوره ای

قبل از این که شروع به کار با کامپیوتر به صورت طولانی مدت کنید ، یک معاینه ی جامع انجام دهید و از پزشک بخواهید که وضعیت فعلی چشمان شما را برایتان مشخص کند. معاینه ی چشم باید به صورت دوره ای انجام شود و حداقل سالی یک بار قدرت دید چشمان شما سنجیده شود.در این معاینات به پزشک خود حتما یادآور شوید که با کامپیوتر کار می کنید و چه مدت از زمان خود را روزانه پشت کامپیوتر صرف می کنید.

استفاده از نور مناسب حین کار با کامپیوتر

میزان نوری که با استفاده از آن فضای اطراف از جمله صفحه ی مانیتور را میبینید ، باید حداقل نصف نور فضای کل محیط باشد. این به این معناست که تنظیم نور در محیط تاثیر به سزایی در سلامت چشم دارد.

تا حد امکان از نور طبیعی استفاده کنید و ساعات کاری خود را با نور طبیعی روز هماهنگ کنید.در صورت امکان سیستم خود را به بخش هایی نزدیک به پنجره منتقل کنید تا از نور طبیعی بهره ببرید.

کاهش ابزار و وسایلی با نور خیره کننده در اطراف

نورهای خیره کننده ای که در اطراف هستند و ناشی از استفاده از رنگ های خاص می باشند ، برای چشم ها مضر هستند.چرا که نوری که به صفحه ی مانیتور برخورد می کندو سپس از مانیتور به چشمان شما بازتاب میشود ، حاصل گردهم آیی نورهای موجود در اطراف است. برای دیوار های از رنگ های سفید ترجیحا استفاده کنید و در صورتی که از عینک استفاده می کنید ، لنز های آنی رفلکس یا ضد اشعه برای عینک خود به کار ببرید.

استفاده از مانیتور های جدید

در صورتی که هنوز با مانیتورهای بزرگ قدیمی که به CRT معروف هستند و اساس آن ها لوله ی پرتو کاتدی می باشد کار میکنید ، وقت آن رسیده است که مانیتور قبلی را با مانیتور های جدید LCD و LED عوض کنید.به طور کلی مانیتورهای ال سی دی و ال ای دی از صفحات آنتی رفلکس برخوردارند که به خودی خود می تواند در جلوگیری از تابش مستقیم اشعه به چشم موثر باشد. این مانیتور ها ، لرزش تصاویر که در مانیتور های قدیمی دیده میشد را ندارند و بنابراین برای چشم بهتر هستند.

در مانیتور های قدیمی، بخشی به نام refresh rate وجود داشت که از طریق دکمه های زیر آن قابل تنظیم بود.در صورتی که هنوز از این مانیتورهای بزرگ (CRT) استفاده می کنید ، دقت داشته باشید که کمینه ی این بخش ۷۵ هرتز است و سعی کنید این میزان را روی بالاترین حد قرار دهید.

از ماینتور های LCD و LED ای استفاده کنید که رزولوشن بالایی داشته باشند.در این مانیتور ها ، refresh rate روی ۲۰۰ هرتز تنظیم شده است.

چطور از دست خستگی چشم خلاص شویم؟ ‏

به چشمهایتان زنگ تفریح بدهید: بعضی وقتها بلند شدن از جلوی کامپوتر خیلی سخت است اما بهتر است هر نیم ساعت که با کامپیوتر کار می کنید، چند دقیقه ای به چشمانتان استراحت بدهید، بروید و یک نوشیدنی برای خودتان بیاورید. با کسی که قرار است پروژه ای را تحویلش بدهید کمی تلفنی صحبت کنید.

از پنجره به بیرون نگاهی بیندازید یا هر کار دیگری که مستلزم نگاه کردن به صفحه مانیتور نباشد انجام بدهید. چشم شما قدرشناسی خود را نشان خواهد داد و کمتر بهانه خواهد گرفت. ‏

از نرم افزارها برای یادآوری استفاده کنید: ‏

تعداد زیادی از اپلیکیشن های یادآور سلامت برای گیکهای محترم عرضه شده اند. مثلا: Awareness, WorkRave, Time Out, و ProtectYourVision. کار همه آنها این است که گاه به گاه به شما یاد آوری می کنند که این اطراف چیزی غیر از مانیتور و کامپیوتر هم هست و بهتر است لحظاتی به چشمان خود استراحت بدهید. ‏
‏

برای بخاطر سپاری بهتر و رفع خستگی چشمها، عده ای قانون ۲۰-۲۰-۲۰ را پیشنهاد می کنند که به این صورت بیان می شود. هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به جایی در ۲۰ قدمی خود نگاه کنید (این ۲۰ قدم چیزی حدود ۶-۷ متر می شود) اما من ترجیح می دهم این قانون را به این صورت اصلاح کنم: هر ۲۰ دقیقه ۲۰ ثانیه به فاصله دور نگاه کنید و ۲۰ قدم هم راه بروید. اینطوری هم از خستگی چشمها در امان خواهید بود و هم درد کمر و کتف و شانه ها کمتر به سراغتان می آید. چون توصیه شده است که بعد از مدتی نشستن، بهتر است چند قدم راه بروید. ‏

‏چشمها را باید شست: ‬ ‏

بله چشمها را باید شست، البته خود چشم بلد است این کار را انجام بدهد. پلک زدن مرتب، عمل شستشوی چشم را با استفاده از ماده پاک کننده و محافظ فوق العاده ای به نام اشک انجام می دهد. اما متاسفانه وقتی به شدت به چیزی خیره شده اید (مثلا یه صفحه مانیتور) دفعات پلک زدن بسیار کم می شوند و این چیزی است که اصلا خوب نیست و بعد از مدتی ممکن است اشک کاربر محترم را در بیاورد. بهتر است گهگاه چشمانتان را برای چند ثانیه ببندید یا چند بار عمدا پلک بزنید. ‏

‏

عادت های خوب برای چشم‏

وقتی شروع به استفاده از قانون ۲۰-۲۰-۲۰ کردید، سعی کنید اینکار را مرتب انجام دهید. در ضمن می توانید این قانون را طوری اصلاح کنید که با شرایط شما سازگارتر باشد. ادامه دار بودن این استراحت بسیار مفیدتر از انجام دقیق آن هر ۲۰ دقیقه یکبار است. ‏

همچنین بهتر است نور صفحه نمایش را متناسب با شرایط خودتان و روشنایی محیط تنظیم کنید. بعضی نرم افزارها مانند Flux می توانند کار تنظیم روشنایی صفحه در طول روز را برایتان انجام دهند. همچنین بهتر شدن شرایط زیستی محیط کار شما نظیر تنظیم روشنایی و تهویه مناسب و حتی دکوراسیون و رنگ بندی خوب؛ می تواند تاثیر زیادی در بهبود سلامت بدن و چشمهایتان داشته باشد. حتی یک تغییر کوچک هم می تواند کمک بزرگی باشد. ‏
‏نهایتا اینکه، بهتر است در غیر از ساعات کاری استفاده از صفحه نمایش را محدود کنید. دل کندن از تکنولوژی اطلاع رسانی خیلی سخت است ولی یک قدم زدن معمولی می تواند در سلامت و روحیه شما تاثیری بگذارد که به چند دقیقه دوری از صفحه مانیتورتان می ارزد.

تنظیم مانیتور کامپیوتر

در مانیتور ها چند کمیت مشخص وجود دارد که باید روی حداقل مقدای تنظیم شده باشند و سپس با توجه به نیاز فردی تغییر داده شوند. این کمیت ها عبارتند از:

Brightness:

روشنایی مانیتور کاملا نسبی است. باید ابتدا به اطراف خود نگاه کنید و سپس با توجه به نور محیط ، نور مانیتور را تنظیم کنید.

Text size and contrast:

کنتراست و سایز متون ، یکی از بخش های مهم در مانیتور است.این دو مقدار را باید حتما حین خواندن یک مقاله تست کنید تا به مقدار مطلوب دست یابید.

Color temperature:

این بخش با توجه به تفاوت رنگ ها و طول موج هر یک تعیین میشود. به عنوان مثال رنگ آبی طول موج کمتری دارد و مشاهده ی آن نسبت به رنگ هایی که طول موج بیشتری دارند ،ن ظیر قرمز ، راحت تر است.

برای کامپیوتر های مایکروسافت ، تنظیمات مانیتور از کنترل پنل قابل انجام است. این در حالی است که برای کامپیوتر های اپل ، باید از بخش Systems Preferences اقدام کنید.

بیشتر پلک زدن حین کار با کامپیوتر

پلک زدن برای چشمان مفید است و با هر بار پلک زدن ، غدد اشکی ، مایع استریل کننده ای را ترشح می کنند که سبب ضدعفونی شدن چشمان میشود. اما اغلب کاربران حین کار با کامپیوتر کم پلک می زننند.شاید تنها ۳۰ ثانیه یک بار!

در صورتی که از نشانه های خشکی چشم رنج میبرید ، علائم خود را با پزشک در میان بگذارید.

دقت داشته باشید که استفاده از قطره های چشمی ، برای جلوگیری از سوزش چشم ، افزایش وضوح در بینایی و..هستند و مشکلاتی از جمله کمبود اشک و خشکی فضای چشم با این قطره ها حل نمیشوند.

استفاده از نرمش های چشمی

ورزش های چشم بسیار ساده هستند!برای این که عضله های چشم خود را تقویت کنید کافی است که هر ۲۰ دقیقه یک بار چشمان خود را از صفحه ی مانیتور بردارید و برای ۲۰ ثانیه به جاهای دورتری که حداقل در فاصله ی۶۱۰ سانتی متری (۲۰ فیت) شما قرار گرفته اند نگاه کنید.برخی پزشکان به این شیوه ، قانون ۲۰ -۲۰-۲۰ می گویند. نرمش دیگر، خیره شدن به وسایلی در فاصله ی دور برای مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه و سپس خیره شدن به شیئی در فاصله نزدیکتر به همین میزان یعنی ۱۵ تا ۲۰ ثانیه می باشد.

استراحت کوتاه در فواصل زمانی کار با کامپیوتر

استراحت کوتاه نه تنها برای سلامت چشمان ، بلکه برای گردن و کمر نیز ضروری است. تحقیقات نشان داده است که آسیب های چشمی با استراحت های کوتاه بین کار ، کاهش چشمگیری پیدا می کند.

حین استراحت ، در حالی که به نقاط مختلف نگاه می کنید ، از حرکات کششی برای کمر و گردن استفاده کنید. برای این که بتوانید طبق یک برنامه ی منظم استراحت کنید و این زمان ها را فراموش نکنید ، قبلا نرم افزارهایی که برای یادآوری زمان استراحت حین کار با کامپیوتر را در انزل وب معرفی کرده ایم.

تجهیز محل کار برای فعالیت آسان تر

برای این که کار پشت میز و کامپیوتر راحت تر شود ، تجهیزات اداری مناسب استفاده کنید. مثلا در صورتی که نیاز است مرتب به کامپیوتر و برگه ای که حاوی مطالب است نگاه کنید ، مثلا زمان تایپ یک مطلب ، از استند (stand ) یا تکیه گاه های مناسب استفاده کنید تا برگه ها را روی آن قرار دهید. وسایل اداری شما باید به گونه ای باشد که در عین حفظ راحتی و آسایش کاربر، فاصله چشمان با کامپیوتر را که باید در حدود ۲۰ تا ۲۵ اینچ باشد را تامین نماید.

مرکز مانیتور باید ۱۵ تا ۲۰ درجه نسبت به مردمک چشم انحراف داشته باشد. به همین دلیل است که مانیتور ها کاملا فلت نیستند و کمی زاویه دارند.

استفاده از عینک های ضد اشعه ی مخصوص کامپیوتر

عینک های ضداشعه برای کار با کامپیوتر، مناسب افرادی است که ضعف بینایی ندارند و تنها برای رفع خستگی و جلوگیری از صدمه دیدن به چشم ها استفاده میشوند. در واقع این عینک ها نمره ندارند و تنها لنز ضداشعه ی قوی دارند که توصیه میکنیم در صورتی که کار با کامپیوتر چشمان شما را خسته می کند ، از آن ها استفاده کنید.

گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم

مرجان امینی