علت و درمان سریع بیماری هایپرهیدروزیس ( تعریق بیش از حد) چیست؟

هایپر هیدروزیس یا عرق شدید چیست؟

در صورتی که در این بیماری، تنها یک ناحیه خاص از بدن دچار تعریق زیاد شده ولی در بیماری تیروئید کل بدن دچار تعریق عمومی می شود. بیماران مبتلا به تعریق زیاد کف دست و پا ممکن است مبتلا به تعریق زیاد زیر بغل هم باشند، ولی فقط ۲۵ درصد مبتلایان به تعریق زیاد زیر بغل، مبتلا به تعریق بیش از حد کف دست و پا هستند که ممکن است بوی بدی از آن ناحیه به مشام برسد. تعریق زیاد کف دست و پا یا ناحیه زیر بغل در برخی مواقع زمینه ارثی دارد.

یک متخصص پوست و مو با تاکید بر این که بیماری هایپرهیدروزیس یا تعریق زیاد کف دست و پا علت‌های نامشخص دارد: هایپرهیدروزیس به طور معمول به کف دست و پا و زیر بغل محدود می‌شود و ممکن است در هوای گرم تشدید شود.

این بیماری منجر به عرق زیاد در ناحیه کف دست و یا کف پا یا زیر بغل می شود. کف دست و یا کف پا و یا زیربغل، این بیماران همیشه خیس است و از شدت تعرق زیاد قادر به انجام یک سری کار های روز مره و عادی نیستند و همواره از این بیماری رنج می برند .منشا این بیماری عمدتا ارثی و ژنتیکی است.

مشکلات بیماران هایپرهیدروزیس

این بیماری بر خلاف تصور عامه مردم، بیماری بسیار آزار دهنده ای می باشد و افراد مبتلا به این بیماری نه تنها از عوامل محدود کننده جسمی رنج می برند بلکه عوامل متعدد و نگرانی های روحی نیز باعث تشدید رنج این عزیزان می گردد .به دلیل خیس بودن همیشگی کف دست ها و پا ها این بیماران همیشه در رنج و عذاب می باشند و قادر به انجام کارهای معمول و روتین روزانه نیستند . انجام مشاغل عادی حتی کار با کامپیوتر وتایپ و ساده ترین شغلی که در نظر ما عادی جلوه می نماید برای این عزیزان سخت و طاقت فرساست .دیگر مشکل آزار دهنده ای که این عزیزان با آن رو به رو هستند مشکلات در روابط اجتماعی و دست دادن با دیگران است و چه بسا بسیار آزار دهنده و خجالت آور و باعث از دست رفتن مناسبات اجتماعی و کاری می شود .

این مشکلات باعث انزوا، گوشه گیری ، کاهش اعتماد به نفس و ایجاد دلهره و نگرانی در برقراری روابط اجتماعی برای بیماران می شود، به علاوه بسیاری از موقعیتهای کاری و مشاغل عادی جامعه را برای بیماران از بین می برد .ضرورت درمان این بیماری نه تنها از لحاظ حل مشکل جسمی است بلکه هدف نهایی ، حل مشکلات اساسی این بیماران به دلیل نوع خاص بیماری ایشان می باشد.راه حل های گوناگونی تا کنون برای درمان این بیماری ارائه گردیده است ، که در ذیل به تفصیل آنها می پردازیم و البته لازم به ذکر است که تمام روشهای درمانی پیشین نواقص زیادی داشته و به دلیل داشتن عوارض جانبی تایید نمیگردد و همچنین از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشد .

دلایل ایجاد بیماری هایپر هیدروزیس

این بیماری را می توان به دو نوع هایپرهیدروزیس اولیه و ثانویه طبقه بندی کرد. انواع اولیه آن از زمان نوزادی آغاز شده و نوع ثانویه قدری دیرتر خود را نشان می دهد. هایپر هیدروزیس اولیه، به دلیل انتقال کروموزوم های ارثی که خصیصه ژنتیکی خاصی را در بر دارند، ایجاد می شوند. از فاکتورهای دیگر ایجاد این نوع اختلال می توان به دلایل نرولوژیک، متابولیک و سیستماتیک اشاره کرد .

نوع ثانویه که در سنین بالاتر بروز می دهد، می تواند به دلیل ترشحات غده هیپوفیز و تیروئید ایجاد شود که در پی وجود بیماری هایی نظیر دیابت، تومور و نقرس ایجاد می شوند. به همین دلیل اگر تصور می کنید که در یک چنین گروهی قرار می گیرید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است دچار بیماری باشید که از وجود آن اطلاع نداشته باشید. ( به عنوان مثال: دیابت)همچنین از دیگر دلایل ایجاد تعرق بیش از اندازه می توان به افزایش اضطراب، مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های خاص، نیکوتین، کافئین و حتی برخی بوهای آلرژی زا اشاره کرد.

آیا تعریق بیش از حد درمان دارد؟

برای درمان و کاهش تعریق بیش از حد می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• الکترولیز
• استفاده از دارو
• تزریق سم بوتولینیوم
• سمپاتکتومی جراحی
• سمپاتکتومی با RF

سمپاتکتومی چه روشی است؟

درمان‌های معمول همچون پماد هیدروکسید آلومینیم یا جراحی غدد عرق توسط لیزر ممکن است قادر به کنترل هایپرهیدروزیس اولیه نباشند یا حتی منجر به ایجاد برخی عوارض جانبی شوند. در این موارد، سمپاتکتومی می‌تواند مفید باشد. سمپاتکتومی یک تکنیک جراحی است که هدف آن از بین بردن بخشی از عصب است که با غده‌های عرق موجود در پوست مرتبط هستند. جراحی سمپاتکتومی توراسیک برای کنترل تعریق زیر بغل، دست‌ها و پاها به کار می‌رود.

چطور می‌توان با جراحی سمپاتکتومی مشکل تعرق را حل کرد؟

سمپاتکتومی ناحیه قفسه سینه (برای دست‌ها و زیر بغل):

سیستم اعصاب سمپاتیک از داخل قفسه سینه به زیر بغل و دست‌ها عصب‌رسانی دارد و به این ترتیب دسترسی به آن برای جراحان مشکل است. امروزه به‌دلیل پیشرفت ابزارهای لاپاروسکوپی نوین، استفاده از سمپاتکتومی توراسیک از طریق توراکوسکوپی بسیار گسترش یافته است. در این عمل جراحی، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. سپس یک دوربین توراکوسکوپ از طریق چند برش کوچک یک سانتی‌متری که پایین‌تر از ناحیه زیر بغل بین دنده‌ها ایجاد شده است، وارد قفسه سینه (T۳) می‌شود. برای اینکه پزشک بتواند عصب‌ها را به وضوح ببیند، ریه در سمت مربوطه، توسط متخصص بیهوشی و با کمک one-lung ventilation خالی می‌شود. ابزار لاپاروسکوپی دوم از طریق برش دیگری وارد شده و هر عصب و زنجیره سمپاتیک توسط کوتر و چاقو بریده می‌شود.

سمپاتکتومی ناحیه کمر (برای پاها)

اعصاب سمپاتیک که غده‌های عرق پاها توسط آنها عصب‌رسانی می‌شوند در ناحیه پشت شکم (خلف صفاق) قرار دارد. عمل سمپاتکتومی کمری از گردنی پیچیده‌تر است. این عمل معمولا به‌صورت عمل جراحی باز با استفاده از برش‌های کوچکی در ناحیه کناری شکم انجام می‌شود. بیشتر بیماران پس از عمل یک شب در بیمارستان بستری می‌شوند و دوران ریکاوری کامل حدود ۲ تا ۴هفته خواهد بود.

سیستم سمپاتیک و نقش آن در کنترل تعریق چیست؟

سیستم سمپاتیک در مقابل سیستم پاراسمپاتیک قرار دارد. یکی از وظایف خاص سیستم سمپاتیک کنترل درجه حرارت مرکزی و محیطی بدن از طریق کنترل تعریق در بدن است. اختلال در عملکرد این سیستم می‌تواند باعث افزایش تعریق در قسمت‌های مختلف بدن شود. سیستم اعصاب سمپاتیک از لحاظ آناتومیک در قسمت محیطی و کنار ستون فقرات به‌صورت زنجیری قرار دارد. پیش از این، جهت درمان اختلالات سیستم سمپاتیک (همچون تعریق بیش از حد دست‌ها و زیر بغل) از روش جراحی و بیهوشی عمومی برای قطع این سیستم (سمپاتکتومی) استفاده می‌شد که همراه با عوارض بود. اخیرا با پیشرفت‌هایی که در تکنیک‌های اینترونشنال کنترل درد صورت گرفته است، می‌توان بدون نیاز به بیهوشی عمومی و جراحی باز این عمل را انجام داد.

همچنین بخوانید:

درمان عرق کردن کف دست در منزل

علت عرق کردن روزانه صورت چیست؟!

عرق کردن شبانه (در خواب) چیست؟

سمپاتکتومی با رادیوفرکوئنسی قابل انجام است؟

عمل سمپاتکتومی از طریق رادیوفرکوئنسی (RF) نیز قابل انجام است. این روش در معدود مراکز درمانی و کلینیک‌های تعریق انجام گرفته و در ایران نیز تنها توسط دکتر باقرزادی انجام می‌شود. سمپاتکتومی از طریق رادیوفرکوئنسی یک روش غیرتهاجمی محسوب می‌شود که در آن هیچ نیازی به بیهوشی کامل، تخلیه ریه یک‌طرفه و برش جراحی نیست. روش رادیوفرکوئنسی سمپاتکتومی قفسه سینه یا کمری، در شرایط اتاق عمل و توسط دستگاه راهنمای اشعهx (C-armed Flouroscopy) انجام می‌شود.

محل زنجیره سمپاتیک از طریق تست لیدوکائین یک‌درصد همچنین تجویز ماده حاجب و عکسبرداری‌های متعدد تایید می‌شود. در سمپاتکتومی با رادیوفرکوئنسی، سوزن‌های RF که بسیار باریک هستند، از خلف قفسه سینه (پس از بی‌حسی موضعی) وارد شده و پس از عبور از فضای بین دنده‌ای در کناره خلفی مهره‌ها، در محلی که زنجیره سمپاتیک قرار دارد، جای می‌گیرد. نوک فعال سوزن‌های RF عایق ندارد، همین دلیل، وقتی در مجاورت زنجیره سمپاتیک قرار می‌گیرد، امواج ساطع شده از آن، حرارتی به اندازه ۸۰‌درجه سانتی‌گراد تولید می‌کند که در مدت دو دقیقه می‌تواند باعث تخریب زنجیره سمپاتیک شود. این کار منجر به از بین رفتن کامل تعریق ناحیه دست، زیربغل یا پاها می‌شود.طی مدت عمل، بیمار کاملا هوشیار است و همکاری نزدیکی با جراح دارد. همچنین پس از عمل، بیمار می‌تواند به منزل بازگردد و کارهای روزانه خود را از سر گیرد.

Hyperhidrosis-۱

روش سمپتاتکومی کمری با RF و به صورت زیر پوستی برای بیمارانی با مشکلات عروقی در اندام‌های پایین تنه همچنین در دردهای نوروپاتیک قابل استفاده است. در درمان با رادیوفرکوئنسی از انرژی الکترومغناطیسی در نزدیکی بافت عصب استفاده می‌شود.

Hyperhidrosis-۲

نتایج حاصل نشان می‌دهد برای درمان تعریق بیش از حد، استفاده از سمپاتکتومی قفسه سینه بیشترین اثر را دارد. همچنین استفاده از سمپاتکتومی با RF در مقایسه با سمپاتکتومی جراحی توصیه می‌شود؛ چراکه سمپاتکتومی با RF، نیازی به بیهوشی عمومی ندارد و بدون برش جراحی صورت می‌گیرد. علاوه بر این، به‌کارگیری RF برای درمان تعریق، عوارض کمتری داشته و با دوران ریکاوری کوتاه‌تری همراه خواهد بود. به‌علاوه رفلکس هایپرهیدروزیس بیمار پس از سمپاتکتومی با RF نسبت به سمپاتکتومی جراحی کمتر است.با کمک خداوند متعال، عمل سمپاتکتومی قفسه سینه با امواج رادیویی بدون نیاز به بیهوشی و جراحی توراکوسکوپیک جهت درمان تعریق کف دست و زیر بغل، برای اولین‌بار در ایران و برای دومین‌بار در سطح بین‌الملل توسط دکتر کامبیز باقرزادی با موفقیت و بدون عوارض انجام شده است.سمپاتکتومی جهت درمان مشکلات دیگری همچون نارسایی‌های عروقی ناشی از دیابت یا بیماری برگر و نیز دردهای مزمن در اندام‌ها به کار می‌رود. پس با روش سمپاتکتومی با RF می‌توان به این بیماران نیز کمک کرد.