درمان آمنوره ثانویه

پریود نشدن یا قطع قاعدگی (آمنوره): درمان، علائم و علت

آمنوره یا قطع قاعدگی (پریود) یکی از اختلالات قاعدگی است که وقتی یک زن یا دختر نوجوان دوره قاعدگی نداشته باشد، استفاده می‌شود. دو نوع قطع قاعدگی (پریود) وجود دارد:

قطع قاعدگی اولیه

زمانی که یک دختر تا سن 15 سالگی (یا ظرف مدت 5 سال از اولین نشانه‌های بلوغ) دوره قاعدگی (پریود) را تجربه نکرده است.

قطع قاعدگی ثانویه

زمانی که یک دختر یا زن دوره قاعدگی (پریود) داشته است اما پس از آن برای حداقل 3 ماه، قاعدگی او متوقف شده است.

با دلگرم همراه باشید.

علل آمنوره

آمنوره می تواند به دلیل اختلال ( در محور هیپوتالاموس، هیپوفیز، تخمدان، اختلالات آناتومیک دستگاه تناسلی یا علل عملکردی) بوجود آید.

علل هیپوتالاموس

• کرانیوفارینژیوما ( یک تومور مغزی نزدیک به هیپوفیز )
• تراتوما ( توموری که از مخلوطی از بافتها ساخته شده است )
• سارکوئیدوز ( یک بیماری مزمن با علت ناشناخته، با تشکیل ندول در نقاط مختلف بدن مشخص می شود )
• سندرم کالمن ( کمبود گنادوتروپین، که هورمون قادر به رشد و عملکرد اندام های تناسلی نیست)
• کمبودهای تغذیه ای
• وزن بدن پایین یا تاخیر رشد.

علل هیپوفیز

• سطح خونی بالای پرولاکتین ( هورمونی که سبب ترشح شیر از سینه ها در طول تغذیه با شیر مادر می شود )، که احتمالا توسط پرولاکتینوما ( یک تومورغده هیپوفیز ترشح می شود.
• تومورهای هیپوفیز ( سندرم کوشینگ، آکرومگالی یا هورمون تحریک کننده تیروئید )
• نکروز هیپوفیز پس از زایمان ( مرگ سلولهای هیپوفیز پس از زایمان )
• التهاب هیپوفیز خود ایمن ( تخریب سلولهای هیپوفیز توسط سیستم دفاعی خود بدن )
• تابش اشعه ایکس به هیپوفیز
• سارکوئیدوز

عدم تخمک گذاری

1. هیپراندروژنمیا ( سطح بالای هورمون های مردانه )
2. سندرم تخمدان پلی کیستیک ( اختلالات هورمونی موثر زنان در سن باروری )
3. نارسایی زودرس تخمدان
4. سندرم ترنر ( یک اختلال ژنتیکی است که تخمدان توسعه نیافته و عدم شروع قاعدگی و کوتاه قدی وجود دارد )
5. توسعه معیوب تخمدان
6. التهاب تخمدان خودایمن ( سلولهای تخمدان توسط سیستم دفاعی بدن تخریب می شود )

شیمی درمانی یا رادیوتراپی

گالاکتوزمیا ( یک بیماری ارثی که در آن گالاکتوز در خون تجمع می یابد)

اختلالات آناتومیک دستگاه تناسلی

• چسبندگی داخل رحمی ( سطوح مخالف حفره رحم به هم می چسبد )
• سوراخ پرده بکارت ( پرده بکارت که سوراخ ندارد )
• آپلازی واژن ( ارگان یا بافت واژن، گردن رحم یا رحم وجود ندارد )
• سپتوم عرضی واژن ( تقسیم دیواره یا غشاء در واژن )

علل عملکردی

• بی اشتهایی عصبی
• بیماریهای مزمن ( سل )
• افزایش بیش از حد وزن و یا از دست دادن وزن
• سوءتغذیه
• افسردگی یا سایر اختلالات روانپزشکی
• سوءاستفاده از مواد مخدر تفریحی
• استفاده از مواد مخدر روانگردان ( داروهای تجویز شده برای بهبود خلق و خوی، وضعیت ذهنی و رفتار )
• استرس بیش از حد
• ورزش بیش از حد
• مصرف قرص های جلوگیری از بارداری

علائم آمنوره

1. گالاکتوره ( تولید شیر در خانمی که باردار و شیرده نباشد )، سردرد، کاهش دید محیطی ( نشانه ای از تومور داخل جمجمه ) می باشد.
2. افزایش رشد مو با الگوی مردانه ( هیرسوتیسم ) وجود دارد.
3. خشکی واژن، گرگرفتگی، تعریق شبانه، خواب نامنظم ( نشانه های نارسایی تخمدان یا زودرس تخمدان ) می باشد.
4. افزایش وزن یا کاهش وزن قابل توجه ممکن است وجود داشته باشد.
5. اضطراب بیش از حد در زنان مبتلا به ناهنجاری های روانی وجود دارد.

تشخیص آمنوره

دختران 14 ساله که هنوز صفات ثانویه جنسی ( توسعه پستان، موهای ناحیه تناسلی ) را ندارند و دختران 16 ساله که تاکنون قاعده نشده اند و زنانیکه که قبلاً قاعدگی داشته اند ولی سه دوره متوالی قاعده نشده اند باید برای مراقبت های پزشکی به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند.

• پزشک ممکن است آزمایشات خون ( LH, FSH, TSH و پرولاکتین ) برای تعیین سطح هورمونهای مترشحه غده هیپوفیز و هورمون استروژن برای بررسی تخمدان را درخواست کند.
• سونوگرافی لگن برای ارزیابی ناهنجاری های دستگاه تناسلی و یا تخمدان پلی کیستیک انجام شود
• CT اسکن یا MRI از سر برای برسی علل آمنوره ناشی ازهیپوفیز و هیپوتالاموس انجام می شود
• در صورتی که این آزمایشات بی نتیجه بود آزمایشات اضافی دیگری مانند تست های عملکرد تیروئید ( موارد کم کاری و پرکاری تیروئید )، تعیین سطح پرولاکتین درخواست می شود.
• هیستروسالپینگوگرام ( آزمون اشعه ایکس ) یا سونوگرافی تزریق سالین ( SIS ) که برای بررسی رحم انجام می شود.
• هستروسکوپی ( دیدن داخل حفره رحم ) انجام می شود.
• در آمنوره اگر بعد از قطع پروژسترون خونریزی شروع شود تفسیر آزمایشات به صورت ذیل است.
• LH بالا و FSH پایین ☜ ( PCOS ) سندرم تخمدان پلی کیستیک
• LH بالا و FSH بالا ☜ نارسایی تخمدان
• LH پایین و FSH پایین ☜ مشکل در هیپوتالاموس یا هیپوفیز است.
• TSH بالا T4 بالا ☜ اشکال در تیروئید است.
• اگر پرولاکتین بالا باشد ☜ علل افزایش پرولاکتین مطرح می شود.

راه درمان قطع قاعدگی چیست؟

راه درمان به نوع قطع قاعدگی شما بستگی دارد.

گزینه‌هایی که برای درمان موجود هستند شامل موارد زیر است:

1. استفاده از داروهایی که به کنترل سطح غیرطبیعی هورمون‌ها کمک می‌کند.
2. مشاوره در مورد اینکه چگونه می‌توان یک رژیم غذایی متعادل و وزن مطلوب داشت و با استرس مقابله کرد.
3. دکتر ممکن است درمان با استروژن را برای شما تجویز کند تا گُرگرفتگی و خشکی واژن از بین برود و استخوان‌های شما سالم بماند. مکمل‌های کلسیم و ویتامین D همراه با تمرینات استقامتی نیز به قوت استخوان‌های شما کمک می‌کند.
4. اگر شما قصد حامله شدن دارید، ممکن است روش‌های درمانی دیگری نیاز باشد.
5. اگر شما برای بیشتر از 3 ماه پریود نشده‌اید و برای قطع قاعدگی خود نگران هستید، به دکتر مراجعه کنید. اکثر علل قطع قاعدگی ثانویه به راحتی تشخیص داده شده و با موفقیت درمان می‌شوند.

عوارض قطع قاعدگی چیست؟

برای زنانی که تمایل به حاملگی دارند، ناباروری یک از عوارض قابل‌توجه قطع قاعدگی است. پوکی استخوان (کاهش تراکم استخوان) یکی از عوارض پایین بودن سطح استروژن است که ممکن است در مدت قطع قاعدگی طولانی رخ دهد. دیگر عوارض قطع قاعدگی به دلایل اساسی قطع قاعدگی بستگی دارد.

آیا قطع قاعدگی می‌تواند قابل پیشگیری باشد؟

قطع قاعدگی یک علامت و نشانه است و به خودی خود یک بیماری نیست. بنابراین تا حدی که دلایل اساسی آن قابل پیشگیری باشد، قطع قاعدگی نیز می‌تواند قابل پیشگیری باشد. برای مثال، قطع قاعدگی که از اختلالات ژنتیکی و ذاتی ناشی می‌شود قابل پیشگیری نیست. از سوی دیگر، قطع قاعدگی که در نتیجه‌ی رژیم غذایی سخت خود خواسته و یا ورزش شدید باشد، معمولاً قابل پیشگیری است.

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب پریود نشدن یا قطع قاعدگی (آمنوره)

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

----------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی