دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)را چگونه درمان میشود؟
10
زمان مطالعه: 11 دقیقه
اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)را چگونه درمان میشود؟:اسکولیوز چیست؟چگونه کژپشتی را درمان کنیم؟!با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با درمان اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات آشنا شوید.

اسکولیوز چیست؟چگونه کژپشتی را درمان کنیم؟!

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با درمان اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات آشنا شوید.

درمان اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات

اسکولیوز چیست؟

به معنای انحراف جانبی ستون مهره است. وقتی ستون فقرات را از جلو نگاه میکنیم به صورت یک خط صاف عمودی دیده میشود و وقتی این خط، قوسی شکل میشود به آن اسکولیوز میگویند. اگر در یک فرد سالم ستون مهره‌ها را از روبرو یا پشت نگاه کنید به صورت یک خط راست دیده می‌شود. بیماری کَژپُشتی یا اسکولیوز (به انگلیسی: Scoliosis) انحراف جانبی ستون مهره‌ها (به راست یا چپ) می‌تواند به علت ناهنجاری مادرزادی (مثلاً نوروفیبروماتوز) یا اسکولیوز اکتسابی (مثلاً بیماری راشیتیسم) ایجاد شود.

اختلال در عملکرد عضلات که ماهیچه‌آسیبی (میوپاتی) خوانده می‌شود به نوع خاصی از کژپشتی منجر می‌شود که به آن کژپشتی ماهیچه‌آسیبی Myopathic می‌گویند. دیستروفی‌های عضلانی جزو این گروه قرار می‌گیرند.ممکن است کژپشتی به علت اختلال عملکرد عصب ایجاد شود که بنام کژپشتی عصب‌آسیبی Neuropathic شناخته می‌شود.

مسئله مهمی که باید در انحراف جانبی ستون فقرات توجه داشته باشیم این است که جهت حرکت زوائد خاری spinous processes به سمت تقعر می‌باشد درحالیکه دنده‌ها و جسم مهره‌ها برخلاف زواید خاری چرخشی به طرف تحدب دارند. این پدیده (چرخش دنده‌ها به سمت تحدب) باعث ایجاد برجستگی در سمت تحدب می‌گردد که به آن کوهان خلفی posterior hump گفته می‌شود.

کژپشتی

انواع مختلفی از اسکولیوز وجود دارد که عبارتند از :

  • اسکولیوز برگشت پذیر Reversible scoliosis

در این نوع اسکولیوز ستون فقرات هنوز خاصیت انعطاف پذیری خود را حفظ کرده است. گر چه وقتی بیمار می ایستد دچار اسکولیوز میشود ولی وقتی به جلو خم میشود و یا دراز میکشد این انحراف جانبی برطرف میشود.

این نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود

بد ایستادن

انقباض عضلات شکمی

در این حالات به علت درد شدیدی که در ستون مهره وجود دارد بیمار برای کاهش شدت درد تمایل دارد به یک طرف خم شود و یا اسپاسم عضلات اطراف ستون مهره موجب خم شدن آن به یک طرف میشود. گاهی حتی در بعضی بیماری هایی که ارتباطی به ستون مهره ندارند اسکولیوز ایجاد میشود. بطور مثال آپاندیست میتواند به علت درد شدیدی که در یک طرف شکم ایجاد میکند موجب شود تا بیمار به یک طرف خم شود.

کوتاه بودن یکی از اندام های تحتانی

وقتی طول اندام های تحتانی تفاوت دارد بیمار برای اینکه بتواند کف هر دو پا را بر روی زمین بگذارد و بر روی هر دو پا بایستد و راه برود لگن را در طرف کوتاه شده پایین تر میبرد. ابن انحراف لگن موجب میشود تا ستون فقرات بالای آن نیز به یک طرف خم شده و دچار انحراف جانبی شود.

اسکولیوز برگشت ناپذیر Irreversible scoliosis

در این نوع اسکولیوز ستون فقرات خاصیت انعطاف پذیری خود را از دست داده است و بیمار هر وضعیتی که به خود بگیرد انحراف جانبی ستون مهره از بین نمیرود. این نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود

  1. اسکولیوز هایی که بر اثر مشکلات استخوانی و تغییر شکل مهره بوجود میایند مانند اسکولیوز مادرزادی و اسکولیوز بدنبال شکستگی مهره یا تغییر شکل مهره بدنبال نرمی یا پوکی استخوان
  2. اسکولیوز هایی که بدنبال مشکلات عصبی بوجود میایند مانند اسکولیوز بدنبال ابتلا به فلج اطفال یا فلج مغزی
  3. اسکولیوز بدنبال بیماری های عضلانی مانند دیستروفی های عضلانی
  4. اسکولیوز بدنبال بیماری های مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا یا نوروفیبروماتوز
  5. اسکولیوز هایی که هیچ علت خاصی برای آنها پیدا نمیشود که به آنها اسکولیوز ایدیوپاتیک Idiopathic scoliosis میگویند. شایعترین نوع اسکولیوز همین نوع ایدیوپاتیک است.

کژپشتی

علت اسکولیوز چیست ؟


علت ايجاد بيماري اسكوليوز شناخته شده نيست. برخي محققان، به امكان ارتباط بين استفاده نادرست از كوله‌پشتي و ايجاد اسكوليوز اشاره كرده‌اند ولي هيچ مدرك علمي مستندي براي تاييد اين ارتباط وجود ندارد. دكتر صادقي مي‌گويد: <از ديد علت‌شناختي، اسكوليوز را به دو گروه عمده تقسيم مي‌كنند. درصد عمده‌اي از اين بيماري بدون علت يا ايدئوپاتيك است و درصد كمي هم مي‌تواند به‌دليل اختلالات سيستم عصبي يا برخي اختلالات عضلاني ايجاد شود. تومورهاي نخاعي، اشكال پيشرفته بيماري دوشن و بيماري فلج اطفال مي‌توانند منجر به اسكوليوز شوند.

اين بيماري در صورت عدم تشخيص و درمان به موقع مي‌تواند عوارض بسيار بدي را به‌دنبال خود داشته باشد.در عين حال اين بيماري مي‌تواند به‌طور وراثتي از والدين به كودكان انتقال يابد، ولي محققان هنوز ژن يا ژن‌هاي مرتبط با اين بيماري را كشف نكرده‌اند.حدود 80 درصد موارد اسكوليوز بدون علامت بوده و قبل يا در طي دوران بلوغ ظاهر مي‌شوند. دختران بيشتر از پسرها به اين بيماري مبتلا شده و شدت اين بيماري در دختران بيشتر است.هرچه كودك در سنين پايين‌تر به اين بيماري مبتلا شود، احتمال پيشرفت و وخيم‌تر شدن بيماري بيشتر خواهد بود.

در عين حال هرچه زاويه انحراف ستون فقرات بيشتر باشد، وضعيت بيماري بدتر خواهد بود و آخر اينكه اگر اين انحراف ستون فقرات در ناحيه فوقاني ستون فقرات باشد خطر پيشرفت بيماري بيشتر خواهد بوداين بيماري بدون درد پيشرفت مي‌كند و امكان دارد به‌خاطر عدم تشخيص به موقع، يك قوس 10 درجه به قوسي 50 تا 60 درجه تبديل شود و آنگاه فقط بايد از درمان‌هاي تهاجمي و خطرناك كمك گرفت. متاسفانه بي‌توجهي كودكان و والدين به انحناي ستون فقرات مي‌تواند باعث پيشرفت آرام بيماري شود. اين بيماري مي‌تواند باعث مشكلات خطرناكي نظير دردهاي شديد كمر، مشكلات تنفسي، دفورميتي‌هاي اسكلتي و صدمات قلب و ريه‌ شود.

حال اين سوال مطرح مي‌شود كه اگر اسكوليوز بدون درد است، پس چرا باعث كمردردهاي مزمن مي‌شود؟ دكتر صادقي مي‌گويد: <فرض كنيد اسكوليوزكسي در 15 سالگي تشخيص داده شود. در صورت عدم درمان، مثلا در سن 50 سالگي، مشكلات جانبي ديگري آغاز مي‌شود. بنابراين در درازمدت در اين فرد عوارضي مثل درد پديدار مي‌شوند. اكثر عوارض بيماري مربوط به اسكوليوز درازمدت درمان نشده هستند.درمان‌ دردهاي ستون فقرات در افراد مبتلا به اسكوليوز به مراتب دشوارتر است.

کژپشتی

علائم و نشانه اسکولیوز


* در شروع بیماری اغلب اسکولیوز درد ندارد و می تواند تشخیص آن مشکل باشد.
* قرار نداشتن شانه ها یا دو سمت لگن در یک سطح مثلاً یک شانه بالاتر از شانه دیگر باشد.
* وجود داشتن یک حالت برجستگی یا کوهان در یک سمت ستون مهره در قسمت پشت
* ضعف عضلات یک سمت ستون مهره که در معاینه بصورت تحلیل رفتن عضلات یک سمت ستون مهره خود را نشان می دهد.

* کمردرد مزمن
* افتادگی شانه ها
* خوابیدن روی یک سمت در هنگام دراز کشیدن به پشت در اثر چرخش به یک سمت ستون مهره.

کژپشتی

راه ها و روش های درمان

کژپشتی

  • تسکین درد

در حالی که همه ی افراد مبتلا به اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)، احساس درد و ناراحتی نمی کنند، درصدی از آن ها از درد ناشی از اسکولیوز رنج می برند. در این بیماران، تسکین دادن درد می تواند به انجام بهتر ورزش های اصلاحی و یا پیشگیرانه، کمک کند.

با استفاده از تکنیک های مختلفی می توان درد را تسکین داد :

  • روش های الکتروتراپی (فراصوت و TENs)
  • طب سوزنی
  • شل کردن عضلات سفت شده
  • باند پیچی در جهت حفظ حالت صحیح بدن

در این فاز ممکن است فیزیوتراپیست به منظور حفظ تحرک ستون فقرات و بهبود وضعیت بدن، تمریناتی را برای هنگامی که درد تسکین میابد ارائه دهد.

  • اصلاح بی تعادلی ها (تقویت و کشیدن)

با رفع درد و التهاب، فیزیوتراپیست توجه خود را به بهبود قدرت و انعطاف پذیری ماهیچه ها در دو طرف انحراف ستون فقرات، معطوف خواهد کرد. او ممکن است روی نواحی مجاور مانند باسن و شانه ها که می توانند روی تراز ستون فقرات تاثیر گذار باشند نیز، کار خواهد کرد.

هدف اصلی درمان، باز گرداندن حرکات عادی ستون فقرات، طول عادی عضلات و میزان کشش آن ها به هنگام استراحت، می باشد.تکنیک نوارهای چسبی مخصوص (تیپینگ) نیز ممکن است تا زمان رسیدن به قدرت و انعطاف پذیری کافی، اعمال شوند.

  • بازگردانی کامل عملکرد

هدف این فاز از درمان اسکولیوز این است که ادامه ی اکثر فعالیت های روزانه، از جمله ورزش و فعالیت های تفریحی باعث تشدید علائم اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) نمی شود.بسته به انتخاب شما (ورزش یا فعالیت های روزمره)، فیزیوتراپیست سعی می کند عملکرد شما را باز گردانده تا بتوانید با ایمنی کامل، به فعالیت های مورد نظر خود ادامه دهید.

هر فرد، نیاز های خاصی داشته و بر اساس آن ها اهداف دقیق درمانی، پایه ریزی می شوند. این اهداف برای برخی ممکن است توانایی راه رفتن در چند خیابان باشد. برخی دیگر ممکن است بخواهند در دوی ماراتون شرکت کنند. فیزیوتراپیست، روش توانبخشی را به گونه ای تنظیم می کند که هر فرد به اهداف عملکردی مورد نظر خود برسد.

  • ورزش و حرکات اصلاحی

فیزیوتراپی و توانبخشی، می توانند نقش های مهمی در درمان اسکولیوز و سینه فروخته ایفا کنند. بیشتر جراحان در گذشته بر این باور بوده اند که "فیزیوتراپی بر روی اسکولیوز اثر گذار نیست". این باور برای فیزیوتراپی و تمرینات عادی که به منظور جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز ایدیوپاتیک (با علت نا معلوم) استفاده می شوند، صحیح است. با این حال، با پیشرفت روش های ورزشی مخصوص اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) از جمله "روش علمی تمرین برای اسکولیوز" (SEAS)، روش "شراس" (Schroth) و "حرکت درمانی اصلاحی اسپاین کور" (SpineCor)، دریچه ی جدیدی را در درمان اسکولیوز به کمک روش های بازتوانی، گشوده اند. همچین با ورزش درمانی قفسه سینه فرورفته میتوان به بهبود قفسه سینه کمک کرد.

در زیر به برخی تمرینات ورزشهای مهم که برای اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)مفیدند اشاره می کنیم :

کشیدن پشت

در حالی که چهار زانو نشسته اید، سر خود را پایین آورده و به زمین برسانید.

کشیدن چرخشی

در حالی که چهار زانو نشسته اید، دست ها را پشت سرتان قرار داده و سعی کنید با آرنج هر دست، زانو ی مخالف آن را لمس کنید.

تقویت پشت

الف. چهار زانو نشسته و پشت خود را با دیوار تماس داده و تا جایی که ممکن است آن را صاف نگه دارید.

ب. یک توپ را بالای سر خود برده و تا حد امکان آن را بالا ببرید.

ج. در تمام طول تمرین، آرنج های شما باید با دیوار در تماس باشند.

کشیدن ستون فقرات در حالت خوابیده روی شکم

الف. لگن خود را چرخانده و یک تونل زیر شکم خود ایجاد کنید.

ب. دستان خود را در کنار بدنتان قرار دهید به طوری که کف دست ها روی زمین باشند.

ج. استخوان کتف ها را به یکدیگر فشرده و سر و شانه های خود را حدود 15 سانتی متر از سطح زمین بالا بیاورید.

تمرینات وضعی

تمریناتی که باید همراه با ارتز میلواکی انجام شوند

این حرکات باید روزانه یک تا دو مرتبه ی 10 تایی انجام شده و هر بار به مدت 5 ثانیه نگاه داشته شوند. فقط آن تمریناتی را انجام دهید که برای شما مشخص شده اند.

نتایج مورد انتظار

اگر اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)شما خفیف تا متوسط باشد، می توان انتظار بازگشت کامل به فعالیت های ورزشی و روزانه را داشت. بازگشت عملکرد شما، هنگامی که زود هنگام تحت درمان کجی ستون فقرات قرار گرفته باشید، می تواند محتمل تر باشد.

بیماران با خمیدگی های متوسط و شدید ستون فقرات، ممکن است به درمان های ارتوپدی به منظور جلوگیری از پیشرفت خمیدگی، نیاز داشته باشند. در برخی موارد برای درمان انحراف ستون فقرات شدید در نوجوانی، ممکن است از عمل جراحی نیز استفاده شود. هر دوی این روش ها، توسط یک متخصص ستون فقرات انجام می شوند که او ممکن است به منظور تحت نظر گرفتن پیشرفت خمیدگی، از عکس برداری با اشعه ی ایکس استفاده کند.

پیشگیری از بازگشت مجدد

کژپشتی

از آن جایی که اسکولیوز (کجی ستون فقرات) در بسیاری از موارد یک تغییر دائمی در ساختار اسکلتی بدن است، مدیریت مداوم خود شخص می تواند بهترین گزینه برای جلوگیری از برگشت دوباره ی آن باشد. این عمل شامل تعدادی تمرینات کلیدی به منظور حفظ قدرت مطلوب، انعطاف پذیری، پایداری مرکزی و حالت صحیح بدن می باشد. فیزیوتراپیست در انتخاب بهترین ورزش برای انجام طولانی مدت، شما را راهنمایی خواهد کرد.

علاوه بر کنترل عضلات کمر، فیزیوتراپیست عضلات باسن و ران های شما را را بررسی بیومکانیکال می کند و تصمیم میگیرد که شما به ورزش دادن عضلات مجاور و یا استفاده از وسایل طبی پا، به منظور اصلاح نقص های بیومکانیکی نیاز دارید یا نه. برخی از موارد اسکولیوز به دلیل نامساوی بودن طول پاها به وجود می آیند که پزشک با تجویز کفش با پاشنه بلندتر و یا یک ارتوتیک سفارشی پا، آن را رفع می کند.

اصلاح این گونه کمبود ها و آموختن تکنیک های خود درمانی، کلید حفظ عملکرد و ادامه ی فعالیت های ورزشی یا روزرانه می باشد. فیزیوتراپیست، شما را راهنمایی خواهد کرد.

کژپشتی

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی



این مطلب چقدر مفید بود ؟
3.7 از 5 (10 رای)  
توجه: مطالب پزشکی و سلامت مجله دلگرم ، از منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه شده اند و صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند ، لذا توصیه پزشکی یا درمانی تلقی نمی شوند ، چنانچه مشکل پزشکی دارید حتما برای تشخیص و درمان به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.

۱ دیدگاه

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید

منا | ۴ سال پیش
سلام، من به علت کوتاهی پای راستم، دچار اسکولیوز شدم، 28 ساله هستم، و کوتاهی پام بسیار ناچیز هست که تابحال اصلا متوجه آن نشده بودم، خواستم بدونم با درمان اسکولیوزم و صاف شدن مهره ها پای راست من کوتاه تر میشود؟ و پایم به زمین نمی‌رسد.؟
0
0

hits