درمان و برطرف کردن گاز در معده

باد شکم (باد روده، تیز و در ادبیات عامیانه گوز (باصدا و در مواقعی با بو) و چس (بی‌صدا و همراه با بوی تند) هم گفته می‌شود) به گازهای تولیدشده در دستگاه گوارش از مقعد گفته می‌شود.

سعي کنيد غذاي خود را در حال آرامش صرف نماييد . غذا خوردن در مواقعي که استرس داريد و يا عجله داريد مي تواند با سيستم هضم و جذب گوارش مداخله نمايد.کم نيستند افرادي که نفخ شکم آنها را در زندگي روزمره دچار مشکلات فراوان بويژه در زندگي اجتماعي نموده است. اگر شما نيز از اين دسته از افراد هستيد توجه به نکات ذيل مي تواند براي شما مفيد واقع گردد.

توليد گاز در دستگاه گوارشي يکي از پديده هاي طبيعي بدن است اما اگر توليد گاز بيش از حد معمول باشد مي تواند مشکل ساز گردد . گازهاي توليد شده در مجراي گوارشي عموما به دليل تخمير غذاهاي جذب نشده مانند فيبر گياهي در کولون ايجاد مي گردند همچنين عدم توانايي سيستم گوارشي در هضم برخي از اجزاي خاص غذايي (اجزايي مانند گلوتن در غلات و يا قند موجود در محصولات لبني و يا ميوه ها) نيز ممکن است منجر به توليد گاز گردند.

______________________________________________________________

ترکیبات باد شکم

مهم‌ترین اجزای باد شکم عبارت‌اند از:

• نیتروژن، بین ۲۰٪ تا ۹۰٪
• هیدروژن، بین ۰٪ تا ۵۰٪
• کربن دی‌اکسید، بین ۱۰٪ تا ۳۰٪
• اکسیژن، بین ۰٪ تا ۱۰٪
• متان، بین ۰٪ تا ۱۰٪

______________________________________________________________

منابع اصلي توليد گاز در دستگاه گوارش شما احتمالا عبارتند از:

• پس مانده هاي غذايي در کولون
• تغيير در سيستم باکتريايي گوارشي به دليل مصرف آنتي بيوتيکها و يا ديگر داروها
• سوء جذب کربوهيدرات که مي تواند تعادل باکتري هاي مفيد دستگاه گوارشي را دگرگون نمايد.
• بلعيدن هوا و مهاجرت هواي بلعيده شده به ناحيه کولون
• يبوست ( باقي ماندن اضافه هاي غذا در ناحيه کولون زمان بيشتري را براي تخمير توليد مي نمايد)
• برخي مواقع ممکن است گازها نشانه يک اختلال گوارشي مانند سندرم روده تحريک پذير و يا اختلال عدم تحمل لاکتوز باشند.

______________________________________________________________

اقدامات زير ممکن است شما را در جهت پيشگيري از توليد گاز بيش از حد در دستگاه گوارش تان ياري رسانند:

• اجتناب از مصرف غذاهايي که بيشترين تاثير را بر دستگاه گوارشتان دارند و بيشتر از ساير غذاها شما را متاثر مي نمايند: اين غذاهاي محرک عموما عبارتند از: حبوبات و نخود فرنگي ، عدس، کلم، پياز، بروکلي، گل کلم، موز ، کشمش، نان غله کامل، سالاد و نوشيدني هاي کربناته.

• ممکن است اين پرسش به ذهن شما خطور کرده باشد که چرا لوبيا و حبوبات گاز توليد مي کنند؟ حبوبات حاوي چند نوع قند هستند که براي انسان قابل هضم نيست و وقتي اين قندها به روده مي رسد، تحت تاثير عملکرد باکتري هاي روده و تخمير ، گاز توليد مي شود.

• و اگر مصرف محصولات لبني براي شما مشکل ساز مي گردند مي توانيد انواع محصولات کم لاکتوز و يا عاري از لاکتوز را مصرف نماييد.

• غذاهايي با محتواي چربي کمتر را مصرف نماييد: چربي روند هضم و جذب را در سيستم گوارشي آهسته مي نمايد لذا به غذاها زمان بيشتري را براي تخمير شدن مي بخشد .

• به طور موقت غذاهاي پرفيبر را محدود نماييد: هر چند که فيبر به هضم غذا کمک مي نمايد ولي بسياري از غذاهاي پرفيبر همچنين توليد گازها را افزايش مي دهند. لذا پس از اينکه قدري استراحت را به سيستم گوارشي تان داديد و براي مدتي کوتاه مصرف غذاهاي پرفيبر را محدود نموديد مجددا به طور آهسته و تدرجي مقادير فيبر لازم را به رژيم غذايي خود اضافه کنيد.

البته توجه به اين نکته ضروري است که خيلي از افرادي که از نفخ بيش از حد شاکي هستند از سبزيجات و ميوه جات حذر مي نمايند، اما در عين حال از انواع فست فود و نيز غذاهاي حاوي چربي بيش از حد استفاده مي کنند. اگر شما نيز اين نوع رژيم غذايي را براي خود انتخاب نموده ايد، بايد بدانيد که اثرات مخرب رژيم غذايي حاوي انواع چربي و نيز مواد افزودني مي تواند به مراتب بيش از سبزيجات و ميوه جات که حاوي فيبر فراوان مي باشند، باشد.

• به آهستگي غذا بخوريد: سعي کنيد غذاي خود را در حال آرامش صرف نماييد . غذا خوردن در مواقعي که استرس داريد و يا عجله داريد مي تواند با سيستم هضم و جذب گوارش مداخله نمايد.

• غذاي خود را با دهان بسته ميل نماييد و از مصرف سيگار و آدامس اجتناب نماييد : تند غذا خوردن و صحبت کردن در هنگام صرف غذا ( غذا خوردن با دهان باز ) ممکن است موجب شود که قدري هوا بلعيده شود و همچنين به هنگام جويدن آدامس و سيگار کشيدن نيز ممکن است قدري هوا بلعيده شوند.

• تحرک بدني خود را بويژه پس از صرف غذا افزايش دهيد: ممکن است يک پياده روي کوتاه پس از صرف غذا مفيد واقع شود.

• از درمان هاي رايج (بدون نسخه) که خطري را براي شما در بر ندارند مدد بگيريد. محصولاتي مانند لاکتائيد ها و يا تسهيل کننده هاي هضم لبنيات ممکن است به هضم لاکتوز کمک نمايند و نيز محصولاتي که حاوي سايمتيکون (simethicon) هستند مي توانند به تجزيه و انحلال حباب هاي گاز کمک نمايند.

______________________________________________________________

(polysaccharides) بخصوص الیگوساکاریدها از قبیل اینولین می باشند. مثال هایی از این غذاها شامل:

• کنگر فرنگی، بروکلی، کلم، گل کلم، تره فرنگی، تربچه، شلغم
• حبوبات همچون لوبیا، عدس و سایر انواع حبوبات
• بادام زمینی، جو، گندم و مخمر درون بعضی از غذاها همچون نان
• سیر، موسیر، پیاز و سیب زمینی و سیب زمینی شیرین
• لبنیات در افرادیکه با لاکتوز مشکل دارند
• قندها و شیرین کننده های مصنوعی
• نوشابه های گازدار، ماءالشعیر و آب میوه ها

______________________________________________________________

درمان و پیشگیری نفخ و یا باد شکم

این درمان شامل انواع درمان ها همچون درمان با رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی و یا درمان دارویی می باشد.

اجتناب از مصرف خوراکی هایی که باعث ایجاد نفخ و باد شکم در شما می گردد. برای پیدا کردن این خوراکی ها از پزشک و یا متخصص تغذیه کمک بخواهید. لازم است که در صورت بعضی از غذاها سایر غذاهایی که مصرف می کنید به شکلی باشد که همه نیاز های بدن شما را تامین نماید. غذاهایی که در زیر بیان میکنیم راحت تر هضم می شوند:

موز، مرکبات، انگور، سیب زمینی، برنج، کاهو، ماست (البته در افرادی که توانایی تحمل لاکتوز را ندارند، این خوراکی هم اذیت می کند)

______________________________________________________________

چندین توصیه دیگر برای کاهش باد و نفخ معده شامل:

خوردن غذا در حجم ها و وعده های کوچک تر، چرا که خیلی از افرادیکه به جای سه وعده غذایی حجیم شش وعده غذایی کم حجم مصرف می کنند، کم تر به باد شکم مبتلا می شوند. در ضمن خوردن چای نعناع نیز کمک کننده است.
یواش خوردن، غذاها را سریع قورت نداده و بخوبی بجویید تا هضم آنها در معده راحت تر باشد.
نجویدن آدامس، چراکه با جویدن آدامس فرد هوای بیشتری بلعیده و طبیعتا بیشتر احتمال باد شکم و نفخ در وی وجود دارد.
ترک سیگار، چراکه هنگامیکه شما سیگار می کشید هوای بیشتری را می بلعید و همچنین سیگار باعث بهم ریختن دستگاه گوارش می شود، ترک سیگار در خیلی از افراد می تواند کمک کننده باشد.
ورزش کردن، نتنها ورزش برای سلامت عمومی بدن خوب می باشد، بلکه باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و در نتیجه کاشه میزان نفخ و باد شکم گردد.

______________________________________________________________

نکات پیشگیرانه

رژیم غذایی شما نقش مهمی در پیشگیری و یا تشدید نفخ دارد. برای پیشگیری از نفخ باید مطمئن شوید رژیم غذایی حاوی فیبر بالا دارید. مصرف فیبر باید حداقل ۲۵ تا ۳۰ گرم در روز باشد. افزودن فیبر به رژیم غذایی سخت نیست و کافیست شما سبزیجات، میوه ها، اجیل و دانه های بیشتری را مصرف کنید.

آلرژی به گندم و یا حساسیت به لاکتوز را مشخص کنید: این ۲ ماده نفخ آور است اما باید توسط پزشک تشخیص داده شود.از سریع خوردن پرهیز کنید: سریع خوردن غذا بدون این که خوب بجوید باعث قورت دادن هوا و نفخ معده می شود. غذا خوردن باید حداقل ۳۰ دقیقه طول بکشد. توجه داشته باشید که هضم غذا از دهان شروع می شود و با جویدن بیشتر می توانید نفخ معده را کاهش دهید. یک ویژگی دیگر آهسته خوردن، احساس سیری است. بررسی ها نشان داده که هرچه کندتر غذا بخورید، مقدار کمتری غذا خواهید خورد.

از مصرف بیش از حد نوشابه های گازدار پرهیز کنید: این نوع نوشیدنی ها حتی انواع رژیمی آن ها می تواند منجر به گیر افتادن گاز در معده شود. به جای آن آب معدنی با طعم لیمو، پرتقال، خیار بخورید و یا مصرف روزانه نوشیدنی های گازدار را کاهش دهید. چای نعناع برای کاهش و تسکین نفخ معده نیز موثر است.

نمک را محدود کنید: مواد غذایی آماده سرشار از نمک و میزان پایین فیبر است که هر دو ایجاد نفخ می کند. هنگام خرید مواد غذایی آماده و کنسرو به محتویات آن توجه کنید.

مصرف حبوب و سبزی های نفاخ را کاهش دهید: اگر به خوردن حبوب عادت ندارید، با خوردن سبزی هایی مانند کلم بروکلی و گل کلم، با نفخ مواجه خواهید شد. این کار به این منظور نیست که آن ها را از رژیم غذایی خود حذف کنید بلکه آن ها را کم کم به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا بدن به ترکیبات عادت کند.

به وعده های غذایی کوچک تر رو بیاورید: به جای ۳ وعده غذایی کامل به وعده های متعدد و کوچک تر بپردازید این کار باعث می شود علاوه بر جلوگیری از نفخ، میزان قند خون و گرسنگی نیز کنترل شود. بنابراین به ۵ تا۶ وعده غذایی کوچک تر در روز و مواد مغذی توصیه شده رو بیاورید.

ورزش کنید: فعال بودن به تنظیم عملکرد سیستم گوارش، مبارزه با یبوست و بهبود گرد خون کمک می کند و فرایند سم زدایی از بدن را تسریع می نماید. انجام حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش برای ۵ روز در هفته نشان های نفخ را می تواند تخفیف دهد.

با پزشک تان صحبت کنید: اگر نفخ به علت بیماری های زمینه ای دیگر باشد، شما نیاز به آزمون های تشخیصی برای تعیین علت نفخ دارید. پزشک شما برای تعیین علت نفخ آزمایش خون، سونوگرافی، آندوسکوپی، کولونوسکپی یا بیوپسی را ممکن است تجویز کند.

 ______________________________________________________________

درمان های دارویی برای نفخ شکم و باد معده

داروهای حاوی زغال که در داروخانه ها موجود می باشند با جذب گازهای درون دل و روده کمک به بهبود نفخ معده می نمایند. البته قبل از مصرف این داروها با پزشکتان مشورت نمایید چراکه این دارو ها ممکن است مواد لازم سایر دارو ها را نیز جذب نماید.
پروبیتیک ها، نیز در بعضی از افراد کمک به کاهش باد شکم می نماید.
ریفاکسیمین، این دارو آنتی بیوتیکی که برای درمان اسهال مصرف می شود، تاثیری هم برروی باد شکم دارد.

 ______________________________________________________________

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی