عوارض کمبود اسید فولیک

آنچه در مورد اسید فولیک یا ویتامین B9 و عوارض کمبود آن نمیدانید

با دلگرم همراه باشید تا با خطرات کمبود ویتامین B9 (اسید فولیک) در بدن آشنا شوید.

فواید اسید فولیک

آنچه در مورد اسید فولیک یا ویتامین B9 و عوارض کمبود آن نمیدانید با میزان استفاده هر فرد از این ویتامین و نشانه های کمبود این ویتامین را به طور کامل در ادامه شرح داده ایم . با ما همراه باشید .در خون انسان سلولهايي به نام گلبولهاي قرمز موجود است که حامل اکسيژن مورد نياز اندامهاست . در صورتيکه توليد گلبولهاي قرمز در بدن کاهش يابد ، فرد مبتلا به کم خوني می شود که علائم آن ضعف ، رنگ پريدگي و خستگي زود رس است .

طي تحقيقاتي که در سال 1945 برروي کم خوني انجام شد دريافتند ، کمبود اسيد فوليک*(B9) يکي از عوامل ايجاد کننده نوع خاصي از کم خوني است که کم خوني ماکروستيک نام دارد .کمبود اسيد فوليک موجب کاهش توليد گلبولهاي قرمز شده و گلبولهاي توليد شده بزرگتر و کم رنگ تر از حد طبيعي می شوند.نوع ديگر کم خوني ناشي از کمبود دريافت عنصر آهن است که در مبحث مربوط به خود شرح داده خواهد شد .

در صورتيکه فرد مبتلا به کم خوني با تشخيص پزشک از نوع آن اطلاع يابد مي تواند با مصرف مواد غذايي غني ، به درمان کم خوني خود کمک کند .اين ويتامين در مواد غذايي مختلف يافت مي شود و به صورت آزمايشگاهي نيز می توانند آنرا توليد کنند . پس از خوردن ، از قسمت ابتداي روده جذب می شود و توسط جريان خون به کبد رفته ، در آنجا ذخيره مي گردد . ميزان اسيد فوليک موجود در کبد تأمين کننده نياز 4 تا 5 ماه بدن ما است.

عملکرد اسيد فوليک چيست و چرا کمبود آن موجب کم خوني مي شود ؟

عمل اسيد فوليک شرکت در توليد پروتئين در بدن است . نقش ديگر آن در ساخته شدن اسيدهاي نوکلئيک است.اسيدهاي نوکلئيک در هسته سلول قرار دارند و انتقال دهنده صفات ارثي می باشند . اسيد فوليک با قابليت جابجايي واحدهاي تک کربنه در همانند سازي ژنها نقش دارد . در بخشهايي از بدن که تکثير سلولي سريع دارند مانند گلبولهاي قرمز و سفيد ، سلولهاي ديواره دستگاه گوارش و ادراري ، اسيد فوليک بيشتر مورد نياز است .

اسید فولیک یا فولات (ویتامین B9) جزو ویتامین های گروه B می باشد. این ویتامین محلول در آب است، در بدن جمع نمی شود و از طریق ادرار دفع می گردد. پس باید هر روز در رژیم غذایی خود، مصرف منابع غذایی اسید فولیک را فراموش نکنیم.

علایم کمبود اسید فولیک

از علایم کمبود اسید فولیک می‌توان بی‌اشتهایی، کاهش وزن، ضعف، زخم زبان، سردرد، تپش قلب، اختلالات هیجانی و کم‌طاقتی را نام برد. کم‌خونی یکی از علایم کمبود مزمن اسید فولیک می‌باشد.زنان باردار مبتلا به کمبود اسید فولیک نسبت به زنان سالم احتمال بیش‌تری در به‌دنیا آوردن نوزادان نارس یا کم‌وزن و یا مبتلا به نقص لولهٔ عصبی دارند. کمبود اسید فولیک در کودکان موجب کند شدن رشد آنان می‌گردد.

افسردگی

مطالعات نشان می‌دهند که اسید فولیک و ویتامین ب۱۲ در افسردگی نقش دارند. این نقش به این دلیل است که این دو ویتامین در واکنش‌های ترانس‌متیلاسیون که برای ایجاد انتقال‌دهنده‌های عصبی (هم‌چون سروتونین، اپی‌نفرین، نیکوتین‌آمیدها، پورین‌ها و فسفولیپیدها) ضروری هستند شرکت می‌کنند.میزان کم اسید فولیک یا ویتامین ب۱۲ موجب اختلال در واکنش‌های ترانس‌متیلاسیون و انباشته شدن هوموسیستئین و اختلال در متابولیسم انتقال‌دهنده‌های عصبی (به‌خصوص هیدروکسیلاسیون دوپامین و سروتونین از تیروزین و تریپتوفان)، فسفولیپیدها، میلین و گیرنده‌ها می‌شود.

افزایش هوموسیستئین هم‌چنین می‌تواند موجب آسیب‌های وریدی و در نهایت اختلالات مختلف عصبی از جمله افسردگی شود.در مطالعات انجام‌شده میزان کمی از اسید فولیک و ویتامین ب۱۲ در خون بیماران مبتلا به افسردگی دیده‌شده است. هم‌چنین برخی مطالعات نشان داده‌اند درمان از طریق داروهای ضد افسردگی در افراد دارای کمبود اسید فولیک تأثیر کم‌تری دارد.

علت کمبود اسید فولیک

کمبود اسید فولیک در صورتی ایجاد می‌شود که میزان جذب این ویتامین از رژیم غذایی ناکافی، و یا میزان دفع آن از بدن از جذب آن بیش‌تر باشد. برخی داروها هم‌چنین موجب کاهش توانایی بدن در استفاده از اسید فولیک می‌شوند. به‌علاوه، برخی مطالعات نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض امواج فرابنفش و استفاده از سولاریوم‌ها موجب کمبود اسید فولیک در بدن می‌شود.

بدن در برخی شرایط از جمله موارد زیر نیاز بیش‌تری به جذب اسید فولیک دارد:

• بارداری و شیردهی
• استعمال دخانیات
• اختلال در جذب ویتامین‌ها
• دیالیز
• بیماری‌های کبدی
• برخی انواع آنمی

برخی داروها همچنین موجب اختلال در استفاده از اسید فولیک می‌شوند:

• داروهای ضدصرع (همچون فنیتوئین و پریمیدون)
• متفورمین (برای کنترل میزان قند خون در دیابت نوع دوم)
• سولفاسالازین
• تری‌آمترن (داروی مدر)
• متوتروکسات

مقدار نیاز به اسید فولیک

زنان و مردان ۱۹-۱۴ ساله، روزانه ۴۰۰ میکروگرم نیاز دارند. خانم های باردار ۱۹-۱۴ ساله ، روزانه ۶۰۰ میکروگرم و خانم های شیرده در همین محدوده سنی روزانه به ۵۰۰ میکروگرم اسید فولیک نیاز دارند.

دریافت زیاد اسید فولیک

زیادی اسید فولیک هیچ گونه ضرری برای بدن ندارد، زیرا که اضافی آن از طریق ادرار دفع می شود.

اما بعضی از شواهد نشان می دهد که زیادی اسید فولیک می تواند موجب تشنج در افرادی شود که از داروهای ضد تشنج استفاده می کنند. لذا کسانی که دارو مصرف می کنند، باید با پزشک خود در مورد مصرف قرص اسید فولیک مشورت کنند.

منابع غذایی اسید فولیک

لوبیا چیتی، اسفناج، مارچوبه، بروکلی، بامیه، کلم، گوشت گاو و مرغ، جگر، نان و غلات سبوس دار، مخمر آبجو(مثل ماءالشعیر)، پنیر،خرما، سبزیجات برگی شکل، حبوبات، شیر، قارچ، ماهی تن، جوانه گندم خام، کاهو، آب پرتقال، زرده تخم مرغ و موز.چه خوب است که خداوند متعال این همه نعمت به ما داده و می توانیم با استفاده از آنها با بیماری ها مبارزه کنیم.شایان ذکر است که بدانید با تغذیه مناسب می توانیم از بروز خیلی از بیماری ها جلوگیری کنیم .

پیش‌گیری و درمان

پختن غذا با بخار موجب از بین رفتن میزان کم‌تری اسید فولیک می‌شود و به این ترتیب در پیش‌گیری از کمبود آن مؤثر است.مصرف این ویتامین به صورت مکمل غذایی نیز جهت درمان و گاه پیش‌گیری از کمبود اسید فولیک در بدن توسط پزشک تجویز می‌شود.

گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی