بیوگرافی علینقی عالیخانی اولین وزیر اقتصاد ایران + فیلم
بیوگرافی علی نقی عالیخانی اولین وزیر اقتصاد ایران
دکتر علینقی عالیخانی (زاده ۱ بهمن ۱۳۰۷، در نزدیکی ابهر – درگذشته ۴ تیر ۱۳۹۸، آمریکا) وزیر، اقتصاددان و مشاور اقتصادی ایرانی بود.
علینقی عالیخانی فرزند عابدین در ۱۳۲۵ از دبیرستان البرز با دیپلم رشتهٔ ادبی فارغالتحصیل شد.
سپس وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و در رشتهٔ علوم سیاسی موفق به دریافت لیسانس شد عالیخانی در فوریه ۱۹۵۰ برای ادامهٔ تحصیل رهسپار فرانسه شد و در دانشگاه پاریس، نخست در رشتهٔ حقوق بینالملل عمومی به اخذ دیپلم مطالعات عالی (Diplome d’Etudes Superieures) و سپس در رشتهٔ اقتصاد به اخذ دکترای اقتصاد دولتی نائل شد.
زندگی خصوصی علی نقی عالیخانی
علی نقی عالیخانی و همسرش دارای سه پسر، یک دختر و نه نوه هستند.
مشاغل حرفه ای علینقی عالیخانی
در ۱۳۳۶ (۱۹۵۷) دعوت استخدام کنندگان ساواک را پذیرفت، به ایران بازگشت و به عنوان تحلیلگر اقتصادی در سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) مشغول شد.
به دلیل این که گمان میکرد حوزهٔ فعالیت او در بخش اطلاعات اقتصادی ساواک محدود است همزمان با برکناری تیمور بختیار ساواک را ترک کرد و به توصیهٔ امیرعباس هویدا و انتظام به شرکت نفت رفت.
در شرکت نفت وی در ادارهٔ امور غیر صنعتی مشغول به کار شد.
وظیفهٔ این اداره رسیدگی به امور مسکن و بهداشت و آموزش کارگران و کارمندان صنعت نفت بود.
فعالیت مهم وی در ادارهٔ امور غیر صنعتی یافتن فرصتهای استفاده از تولیدات و خدمات داخلی به ویژه در خوزستان در جهت استفاده در شرکت نفت بود به طوری که تا جایی که مقدور بود نیازهای شرکت نفت از منابع داخلی تأمین شود و از این جهت به رشد اقتصاد کشور و خوزستان کمک شود.
در همین مدت بهطور پارهوقت به عنوان مشاور در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران تهران مشغول به کار شد.
در بهمن ماه سال ۱۳۴۱ کشور دچار رکود اقتصادی شدیدی بود و دو وزارت بازرگانی و صنایع ضمن عدم توانایی در برنامهریزی برای رفع مشکلات بین خود دارای اختلاف جدی در زمینهٔ حمایت از صنایع یا بازرگانی بودند به همین دلیل با تصمیم مشترک شاه و نخستوزیر این دو وزارتخانه ادغام شدند و وزارت اقتصاد ایجاد شد.
به دلیل حساسیتهای ایجاد شده در اثر اصلاحات ارضی شاه به دنبال شخصی برای این وزارت خانه بود که تحصیلات اقتصاد داشته باشد اما در آمریکا تحصیل نکرده باشد.
عالیخانی که جوانی تحصیل کرده در فرانسه بود و سابقهٔ فعالیت سیاسی و کمونیستی نداشت به او پیشنهاد شد.
عالیخانی در هنگام شروع به کار از تجربهای که در ارتباط به اتاق بازرگانی و شناختی که از اقتصاد بخش خصوصی پیدا کرده بود استفاده کرد ضمن این که دیدارهای فشرده و زیادی را در دو ماه نخست مسئولیتش با صاحبان صنایع در جهت شناخت وضعیت موجود داشت.
وی چهار هدف را در اولویت اصلی سیاستگذاری اقتصادی قرار داد:
- تقویت بخش صنعت (در مقابل سیاست تقویت تجارت)
- تمرکز زدایی از فعالیتهای صنعتی و توزیع آنها در کل مناطق مناسب کشور
- کاهش بیکاری با تقویت صنایع کوچک در حال فعالیت
- ایجاد تنوع در فعالیتهای صنعتی و تولیدی
وی تا مرداد ۱۳۴۸ (۱۹۶۹) در این سمت خدمت کرد.
درگذشت علینقی عالیخانی
علینقی عالیخانی وزیر اقتصاد دوران پیش از انقلاب و رئیس اسبق دانشگاه تهران بود که بعد از تحمل بیماری در خارج از ایران در سن 91 در 4 تیرماه ۱۳۹۸ درگذشت.
مجله اینترننتی دلگرم، با کمال تاسف و از صمیم قلب درگذشت آن شادروان را به همسر و فرزندانش تسلیت عرض میکند.
دیدگاه عالیخانی در مورد توزیع درآمد
«دربارهٔ توزیع درآمد من همیشه به شدن به طرف توزیع درآمد نگاه میکردم و خیلی هم به آن اعتقاد داشتم. هنوز هم اعتقاد دارمُ هیچ فرقی هم نمیکند.
یعنی خواهناخواه در مورد توزیع درآمد، چپ بودم همیشه. هنوز هم که هنوز است، در این کشور هم که داریم زندگی میکنیم، من سیستم بیرحمانه اینها را قبول ندارم. خواهناخواه به صورت مبهم یک گونهای از سوسیالیسم اروپایی در من مانده و خواهد بود. کاریاش هم نمیتوانم بکنم، یعنی قبولش دارم و معتقدم درست است.»
عالیخانی رئیس دانشگاه تهران
عالیخانی از ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰ رئیس دانشگاه تهران بود. از آن پس از کارهای دولتی کناره گرفت و در بخش خصوصی به فعالیّت پرداخت.پس از انقلاب ایران، به عنوان مشاور اقتصادی برای سازمانهای مختلف بینالمللی و شرکتهای خصوصی کار کرد.
فیلم علینقی عالیخانی
دیدگاه ها