
میوه شاماما (دستنبو) چیست ؟
دستنبو : تا به حال در مورد این گیاه میوه دار، چیزی شنیده بودید؟ این میوه که اندازه ای کوچکتر از یک خربزه دارد خیلی شبیه به کدو است.
در کل میتوان گفت که این میوه را جزء خانواده ی کدویان دسته بندی کرده اند.
رنگی شبیه به کدو دارد البته با این تفاوت که در ابتدا به رنگ سبز است ولی پس از رشد کامل و با تابش نور آفتاب به رنگ کدو در می آید.
خواص میوه دستنبو برای سلامتی بسیار است. به عنوان مثال این میوه آبدار و ملین بوده و در کنار درمان یبوست عفونت کلیه و مثانه را هم درمان می کند. همچنین میوه دستنبو فشار خون را تنظیم می کند.
بررسی میوه دستنبو
دستنبو ( Cucumis melo var. dudaim) میوه ای است از خانواده کدوییان بوده و اندازه آن کوچکتر از خربزه، تقریباً به اندازه یک کف دست و به رنگ نارنجی مایل به قهوهای میباشد. در ابتدای رشد سبز رنگ بوده و به مرور زمان در اثر تابش خورشید بدین رنگ در میآید.
دستنبو خوراکی بوده ولی گوشت دستنبو به تلخی میگراید به طوری زیاد خوش خوراک نیست، اما بیشتر شهرت آن به خاطر بوی خوشیست که دارد.
دستنبو میوه ایی پرآب، اشتهاآور، چاق کننده و جلا دهنده رخسار بوده و در فصل تابستان موجب رفع تشنگی میشوند. این میوه به همراه خربزه از یک خانواده بوده و اختلاف آنها تنها به علت رنگ، مزه و اندازه است که هر چه بزرگ، شیرین، پرآب و لطیف تر باشند، خاصیت آن ها بیشتر است.
این میوه در ایران بیشتر در غرب کشور یافت میشود. در منطقه آذربایجان به طور سنتی، کشاورزان قدیمی در بینابین هندوانه و سایر محصولاتشان این گیاه را نیز می کاشته اند.
به کردی به آن «شمامه» میگویند، این اسم به مناطق کردستان محدود نشده و در برخی از مناطق آذربیجان نیز این اسم رایج است. واژه شمامه عربی بوده و به معنی بسیار خوشبو است.
با آغاز فصل تابستان، گیاه خوش عطر و بویی به نام دستنبو بازار میوه و تره بار ایران را اشباع میکند که هر چند در تاریخ ادبیات ما جایگاه ویژه ای برای خود دارد، اما هنوز خیلی ها و به خصوص نسل جوان با این گیاه معطر بیگانه اند.
هر چند این میوه خوراکی و طبع آن گرم میباشد، اما شهرت آن بیشتر به واسطه بوی خوشی است که دارد.
و در خطه شرق و به خصوص خراسان جنوبی نیز به صورت خودرو و یا کشت بهاره البته به صورت محدود در مزارع این استان تولید میشود.
دستنبو به دلیل مدر بودن برای کسانی که دچار احتباس ادرار و یا سنگ مجاری ادراری هستند بسیار موثر است و همچنین افراد مبتلا به کم خونی، نقرس و روماتیسم بهتر است حتماً طالبی را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
وجه تسمیه این نامگذاری برای این میوه به آن خاطر است که وقتی آن را که به اندازه یک تخم مرغ میباشد، به دست میگیری، بلافاصله دستت خوشبو میشود و در خراسان جنوبی مردم از این میوه به عنوان خوشبو کننده محیط خانه استفاده میکنند.
به لحاظ تاریخی برای نخستین بار «مولوی» در شاهکار خود «مثنوی» در خصوص ارزش این میوه چنین سرایید:
- یار، دستنبو به دستم داد و دستم بو گرفت
- وه چه دستنبو که دستم بوی دست او گرفت
خواص درمانی دستنبو
- میوه دستنبو به علت داشتن پتاسیم و عطر مطبوع، مقوی قلب هستند و عروق را باز میکنند، همچنین به دلیل درصدی منیزیم از میوههای آرام بخش به شمار میروند.
- اشخاصی که فشار خون بالا دارند میتوانند روزانه با خوردن نصف طالبی به کنترل این بیماری کمک کنند.
- همچنین این میوهها می توانند اثر داروهای پایین آورنده فشار خون را تسریع بخشند.
- این میوهها سرشار از فیبر بوده و بسیار ملین و مسهل هستند، بدین سبب برای کسانی که دچار یبوست، بواسیر و افزایش چربی خون هستند، بسیار توصیه میشود.
- این میوهها به دلیل مدر بودن برای کسانی که دچار احتباس ادرار و یا سنگ مجاری ادراری هستند بسیار موثر است.
- همچنین افراد مبتلا به کم خونی، نقرس و روماتیسم بهتر است حتماً طالبی را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
- این میوهها به دلیل دارا بودن قند، خاصیت تقویتکنندگی داشته و یکی از احیاء کنندگان سلولی و از عوامل تجدید جوانی هستند.
- میوه دستنبو با گوشت زرد حاوی مقدار قابل ملاحظهای ترکیب شیمیایی آنتی اکسیدان بتاکاروتن بوده که پیشساز ویتامین A به شمار میرود.
- همچنینمیوه شاماما و گرمک نیز برای پیشگیری از بیماری یرقان و رفع حرارت کبد مفید بوده و خارج کننده رسوبات کلیه و مثانه است.
- میوه دستنبو هر دو برای دفع سموم بدن و خون و فعالیتهای سلولهای پوستی مفید هستند و به علت داشتن مقادیر زیاد فسفر باعث تقویت سلولهای مغزی و فعالیت اعصاب میشوند.
- همچنین فراوانی کلسیم آنها موجب تقویت عضلات و تکمیل استخوان بندی و رشد و نمو سامانه اسکلتی انسان میشود.
- دستنبو به ارگانیسم بدن انسان احساس خنکی می دهد، اگر بر روی محلی که سوخته است، دستنبو گذاشته شود، سبب کاهش درد آن می شود و به بهبود و درمان آن کمک می کند.
- آب تخم دستنبو هم برای کسانی که دارای ناراحتی و بیماری کبدی می باشند، تاثیر مثبتی دارد، لاکن خوردن روزی یک استکان از آب دستنبو مفید است و بیش از آن توصیه نمی شود.
- دستنبو و یا خربزه تخم قندی سرشار از ویتامین B و ید می باشد، به همین دلیل یکی از میوه های با ارزش است. در درجه اول برای داشتن خواب راحت به انسان کمک می کند، در کنار این، به گفته متخصصان، عطر دستنبو در زوج ها سبب افزایش میل جنسی می شود.
- مادرانی که به کودکان خود شیر می دهند می توانند با مصرف روزانه میوه شاماما باعث تحریک غده های ترشح شیرشود در نیتیجه شیر این مادران افزایش می یابد.
- به دلیل داشتن فسفر فراوان سلول های مغزی و اعصاب را تقویت کرده و عملکرد مغز را افزایش می دهد.
مضرات و عوارض مصرف دستنبو
فراموش نکنید مصرف زیاد دستنبو، طالبی و گرمک برای بیماران دیابتی، ورم روده و سوءهاضمه ضرر دارد و موجب نفخ روده، معده و درد معده میگردد.
همچنین بهتر است گرمک و طالبی را قبل از هر غذای اصلی بخورید چرا که همراه با غذا باعث سوء هضم شدید میشود.
همچنین دانشمندان با تحقیق بر پوست میوههایی مثل خربزه و طالبی دریافته اند که پوست این میوه ها میتواند منبعی برای مسمومیت غذایی باشد؛ از این رو شستن کامل میوه ها بسیار توصیه میشود.
بیشتر بخوانید :
خواص گرمک : ۵ خاصیت شگفت انگیز میوه گرمک
آشنایی با عوارض و خواص مصرف هویج وحشی
میوه نارانجیلا | 7 خاصیت درمانی شگفت انگیز نارانجیلا
با فواید و خواص سیب زمینی ترش (شلغم شیرازی) آشنا شوید !
کمبزه چیست ؟ طرز تهیه بورانی کمبوزه