نقش اسباب بازی در کودکان و تربیت کودک
مسئله بازی و در نظر گرفتن آن به منزله یکی از فعالیت های انسان به خصوص کودکان یکی از مسایلی است که نویسندگان ؛هنرمندان ؛فلاسفه ؛مربیان و روانشناسان از دیر باز به آن توجه کرده اند و به دنبال درک و تبیین آن بوده اند .
تحول بازی تابع تحول عمومی روانشناسی بوده است . غالبا در اولین بررسی ها مسئله بازی با دیدی بزرگ سالانه مورد بررسی قرار می گرفت ؛به عبارت دیگر در ابتدا کودک ((بزرگ سالی کوچک یا مینیاتوری از بزرگ سال ))در نظر گرفته می شد
اسباب بازی و کودک و هر گونه تعبیر و برداشتی که از انسان بالغ وجود داشت به کودک هم تعمیم داده می شد .
بازی فعالیتی مهم و کاملا ضروری و لازم الاجا در تمام مراحل رشد اولیه کودک است و در حقیقت بازی می تواند به رشد طبیعی کودک از جهات مختلف فیزیکی ؛عاطفی و هوشی کمک کند . از نظر فیزیکی کودک بخش مهمی از تحریکات خود را از طریق بازی به دست می آورد و بازی می تواند سبب تحرک و تحریک کودک شود .
این موضوع برای بسیاری از والدین ناراحت كننده است كه ببینند پس از صرف ساعت ها وقت برای انتخاب بی خطرترین، خوش رنگ ترین، سرگرم كننده ترین و آموزشی ترین اسباب بازی برای كودكشان، او كماكان با درپوش ماهیتابه مورد علاقه اش بازی می كند!
درسی كه باید بگیرید این است كه انتخاب «بهترین اسباب بازی» برای كودك ، كاری تقریباً ناممكن است.
بهترین اسباب بازی آن است كه كودك را مجذوب خود می كند و او باره به سراغ آن می رود و تحریك و لذت بیشتر و بیشتری از آن كسب می كند. این اسباب بازی ممكن است خیلی گران یا خیلی ارزان تمام شود ولی نهایتاً همان اسباب بازی است كه كودك از آن لذت می برد و بیشترین امكانات یادگیری را برای وی فراهم می آورد.
بازی و اسباب بازی برای کودکان بسیار مهم می باشد. به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند.
کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم می دارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. به طوری که بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است.
چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می گردد و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد. علاوه بر اینها، اسباب بازی باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد.
به اعتقاد انجمن جهانی تعلیم و تربیت دوران کودکی ( ACEI )[1]، اگر اسباب بازی های کودکان به دقت انتخاب شوند، موجب ارتقای کیفیت بازی و رشد کودک می گردند.
اسباب بازی های آموزشی، نقش بسزایی در رشد کودکان پیش دبستانی ایفا می نمایند.
آنها موجب بالا رفتن هوش، مهارتهای اجتماعی و همچنین رفتارهای احساسی کودکان می گردند. اینگونه اسباب بازی ها طراحی شده اند تا دید وسیع تری در گروه های سنی مختلف ایجاد نمایند.
ضرورت شناخت اسباب بازی های كودكان
بازی یكی از كاركردها و نیازهای كودك محسوب می‌شود كه ضمن سرگرم كردن كودك ، او را برای ورود به زندگی واقعی آماده می‌سازد. اما انتخاب اسباب‌بازی مناسب موضوعی است كه باید مورد توجه خانواده‌ها قرار گیرد. هیچ چیز برای كودك جای اسباب بازی را نمی‌گیرد.
او با اسباب بازی خود تنها بازی نمی‌كند، بلكه اسباب بازی را تبدیل به موجودی جاندار می‌كند كه با او دوست می‌شود، دعوا می‌كند، درد‌دل می‌كند، نصیحت می‌كند، نگرانی‌هایش را در میان می‌گذارد و استرس خود را تخلیه می‌كند. طبیعی است كه در این بین اسباب بازی‌های مورد استفاده كودك نیز اهمیت زیادی دارد.
یادآوری دوران کودکی خاطره اسباب بازی های دلخواه را برای ما زنده می کند. چرا که اسباب بازی ها از عوامل عمده شادی و نشاط در کودک و همچنین ابزاری برای یادگیری و رشد هستند .
ژان پیاژه معتقد است که در گزینش اسباب بازی برای کودک باید دقت شود ، چرا که در شکل دادن به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی ایفا می کند و چنانچه در انتخاب آنها دقت و توجه کافی نشود ، تمایلات کودک ناخواسته به گونه ای دیگر شکل می گیرد.
میزان تاثیر شرکت والدین در بازی کودکان به عوامل متعددی بستگی دارد:
* نگرش نسبت به بازی فرزند خود
* شناخت از مراحل رشد کودک
* تجربه از بازی های زمان کودکی خود
* آشنایی با انواع بازی ها
* باور نقش و اهمیت بازی در رشد کودک
* تاثیر کودکان از مشارکت والدین در بازی ها
والدین با شرکت در بازی کودکان آنها را بهتر می شناسند و از فرزندان خود یاد می‌گیرند و یادگیری آنها را تسهیل می کنند. بازی خستگی ملال کارهای جدی زندگی را از آنها دور می کند و با مشارکت خود علاوه بر اینکه به شادابی و نشاط بازی می‌افزایند، مسائل اخلاقی و اجتماعی را در قالب بازی می توانند آموزش دهند.
● فواید بازی
بازی برای كودكان نقشی حیاتی داشته و موجب پرورش روح و وسیله‌ای برای شادی و انبساط خاطر كودكان است.پدر و مادر عاقل در ضمن بازی كودك می‌تواند صفات اخلاقی و اجتماعی فراوانی را به او بیاموزد.همچنین بازی در گروه باعث پرورش وجدان كودك می‌شود.
● بازی برای شناخت كودك
از طریق بازی با كودك می‌توان دریافت كه او فردی تواناست یا ضعیف؟ فرمانده است یا فرمانبر؟ آرام است یا شلوغ و...
از طریق بازی كودك با اسباب‌بازی‌ها می‌توانیم احساسات خصمانه یا دوستانه او را دریابیم و بفهمیم چه مسئله‌ای او را رنج می‌دهد،
از كه گله‌مند است، چه آرزویی دارد و بسیاری از صفات و خصوصیات دیگر مثل: شجاعت، ترس، مهربانی، قوه ابتكار و ابداع، وضع عادی و یا نابسامان، جنبه انزواجویی یا زندگی در جمع، در سایه بازی كردن كودك مشخص می‌شود.
بازی باعث آرامش، تسكین، آموزش راه زندگی و ایجاد راهی برای رسیدن به انس و الفت در كودك می‌شود.
● انتخاب اسباب‌بازی
شما پدر و مادر عزیز ساعتها وقتتان را در فروشگاه اسباب‌بازی، صرف تهیه بهترین، جالب‌ترین و بی‌خطرترین اسباب‌بازی‌ها برای فرزندتان می‌كنید و شاید واقعا برایتان عجیب باشد وقتی كه می‌بینید بعد از دادن اسباب‌بازی جدید به او، كودكتان دوباره به سراغ در قابلمه‌ای می‌رود كه همیشه دوست دارد با آن بازی كند.
این را بدانید بهترین اسباب‌بازی آن است كه كودك را مجذوب خود كند و او را دوباره به سمت خود بكشاند.
● رعایت تناسب سنی
در سه سال اول، زندگی كودكان به سرعت تغییر می‌كند و در این میان رعایت سن كودك در انتخاب اسباب‌بازی مهم است.
كودك خردسال به اسباب‌بازی‌ای نیاز دارد كه حواس پنجگانه او را تحریك كند.اسباب‌بازی‌های مناسب برای كودك زیر یك سال، آنهایی هستند كه رنگها، حالات مختلف سطح (نرمی یا زبری و غیره) مواد و شكلهای جالب و متنوع را به كودك بنمایانند.
اسباب‌بازی‌هایی كه صدا دارند، مثل جغجغه به كودك احساس تسلط و كنترل می‌دهد و رشد مهارتهای دستی و هماهنگی او را سرعت می‌بخشد.
كودكان نوپا از هرمهای اسباب‌بازی و الگوهایی كه سر هم می‌شوند; از جمله اسباب‌بازی‌های داخل حمام و پازلهای چوبی كه بر روی یك صفحه چیده می‌شوند، بسیار لذت می‌برند.
كودكان در دو سالگی مهارت چرخش مچ دست را كسب می‌كنند و اسباب‌بازی‌هایی كه درپوش پیچی دارند و مكعبهایی كه داخل هم چفت، می‌شوند برای آنان مناسب است.
كودك پیش دبستانی از بازی با مكعبها، وسایل نقاشی و رنگ‌آمیزی و هر چیزی كه محرك بازی‌های تخیلی باشد، لذت می‌برد.همچنین بازی با كارتهای بازی یا دومینوهای تصویری برای او جالب است.
● انواع بازی‌های دخترانه و پسرانه
شاید نوع اسباب‌بازی برای بچه‌های پسر و دختر در سنین مختلف تقریبا یكی باشد، اما شكل بازی‌های آنان با هم متفاوت است.
بازی پسرها و دخترها تا حدود یك‌سالگی با هم یكسان است.آنان می‌آموزند كه چگونه دستهایشان را حركت دهند، اشیا را در دست بگیرند، به دهان ببرند، صدای جغجغه را درآورند، به اداهای دیگران بخندند، با دستانشان بازی كنند، شصت پایشان را بگیرند و یا به دنبال عروسكهای متحرك بروند تا آنها را بگیرند، اما از حدود یك سالگی به بعد اختلافات در بازی‌های دختر و پسر نمایان‌تر می‌شود.
مضرات بعضی اسباب بازی ها را بشناسید
یكی از نكات اساسی كه در انتخاب اسباب بازی كودك وجود دارد این است كه كودكان خردسال عادت دارند، همه چیز را به سوی دهان ببرند. بعضی از اسباب بازی‌ها مانند اسباب بازی‌های كوچك، دكمه، تیله و... ممكن است مجاری هوا را مسدود كنند و موجب خفگی شوند، به همین علت توصیه می‌شود تا سن ۳ سالگی اسباب بازی‌هایی در اختیار كودك قرار دهید كه موجب خفگی او نشود. از طرف دیگر كودكان، مخصوصا بین ۶ تا ۱۸ ماهگی، به هر چیز گاز می‌زنند.
اسباب‌بازی باید از جنسی باشد كه در اثر گاز زدن نشكند. برای این سن كودكان اسباب بازی‌های نرم و قابل شست‌وشو و نشكن مناسب‌تر است. توجه داشته باشید كه قسمت‌های مختلف اسباب‌بازی خوب به هم متصل شده باشد؛ چون اگر زود از هم جدا شده یا بشكند؛ ممكن است قسمت‌های شكسته شده به كودك شما آسیب برساند.
اگر اسباب بازی از سرب ساخته شده باشد، بسیار خطرناك است؛ زیرا سرب به علت نرمی زیاد به دست كودك مالیده می‌شود و به هنگام خوردن چیزی وارد بدن شده، باعث مسمومیت تدریجی در او می‌شود. این موضوع شامل اسباب‌بازی‌هایی كه حاوی رنگ‌های دارای سرب هستند نیز صدق می‌كند.
نكته دیگر این‌كه نشریات و روزنامه‌ها هم سرب دارند اگر كودك آنها را بخورد همراه مركب، سرب وارد بدن او می‌شود.
تفنگ، اسباب‌بازی مورد علاقه اكثر كودكان است. البته روانشناسان مخالف اسباب‌بازی‌های خشن هستند و معتقدند اسباب‌بازی نباید كودك را به سوی خشونت و تكرار رفتارهای خشن سوق دهد. از سوی دیگر بیشتر این اسباب بازی‌ها به نحوی ساخته شده اند كه صداهای بلندی تولید می‌كنند.
كودكان نیز علاقه دارند كه بچه‌های دیگر را غافلگیر كرده و به همین خاطر تفنگ را در نزدیك گوش آنان به صدا درمی‌آورند.
در این حالت ممكن است پرده گوش كودك صدمه دیده، موجب آزار و اذیت او شده یا برای همیشه او را از داشتن یك گوش سالم محروم كند.
اسباب بازی خوب
متخصصان علوم رفتاری معتقدند اسباب بازی باید باعث فكر كردن و رشد تخیل كودك شود یا او را با مفاهیم مختلف مثل رنگها شكل‌ها و... آشنا سازد.
از طرف دیگر متناسب با سن او باشد. اگر اسباب بازی برای كودك سخت باشد او را خسته می‌كند و اعتماد به نفس او را كم می‌كند. از سوی دیگر اگر خیلی ساده هم باشد كودك را به فكر كردن وادار نمی‌كند.
- برچسبها
- اسباب بازی
- تربیت کودک
.webp)
ترکیبی فوق العاده عالی و مقوی و خوشمزه با خرما و به / حتما امتحانش کن!
سریال جایگزین «من یک مستاجرم» مشخص شد
نحوه خشک کردن انار / اینطوری چای انار داری
۱۴ هک خانه شگفت انگیز که می تواند بسیاری از مشکلات خانه شما را حل کند
معرفی ۱۰ برنامه پرکاربرد لباسشویی
آموزش یک ترفند سریع برای دانه کردن انار
شکلاتهای یلدایی رو خودت درست کن فقط با 3 قلم مواد
ایده نقاشی شب یلدا جدید در طرح های ساده و آسان و فانتزی
۷ تکنیک شگفت انگیز نجاری هوشمند !
۱ دیدگاه