دلگرم
امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
۲۱ مهرماه روز جشن شالی ،جشن پیروزی کاوه آهنگر و فریدون
2
زمان مطالعه: 5 دقیقه
21مهر ، جشن پیروزی کاوه و فریدون ،فریدون یکی از شخصیتهای اساطیری ایران است. او پادشاه پیشدادی بود که بر پایه شاهنامه فردوسی پسر آبتین و از تبار جمشید بود و با یاری کاوه آهنگر بر ضحاک ستمگر چیره شد و او را در کوه دماوند زندانی کرد. سپس خود پادشاه...

21 مهرماه در گاه شماری سنتی زرتشتیان، سالروز پیروزی کاوه آهنگر و فریدون دلیر بر ضحاک ماردوش و بر تخت نشستن فریدون می باشد. فارغ از اینکه چقدر نسبت این واقعه باستانی با تاریخ آن صحت دارد، ثبت آن رویداد حماسی در تقویم باستانی ایرانیان حاکی از آن است که چنین روز و چنین ماهی همواره در اعصار متمادی مایه ی امید و پیروزی حق بر باطل بوده و هست.

۲۱ مهرماه روز جشن شالی ،جشن پیروزی کاوه آهنگر و فریدون

چه اتفاقی باعث شد فریدون برای ضحاک لشکر کشی کند؟

بدين ترتيب فريدون تا شانزده سالگی در نزد مرد فرزانه می ماند و سپس به طور پنهان به نزد مادرش می آيد و راز زندگی اش را از او جويا می شود.

فريدون شانزده ساله به محض آگاهی از راز خانوادگی اش و قتل پدرش به دستور ضحاک، لشگری بزرگ گرد می آورد و به محل حكومت ضحاک برای جنگ با او می رود.

فريدون بر ضحاک پيروز می شود و او را به زنجير می كشد هر چند كه از رزمندگان و سربازان سوادكوهی طرفدار فريدون نيز شهيدان بسياری بر خاک می افتند.

مردم سوادكوه معتقدند كه روز پيروزی فريدون بر ضحاک، روزی است كه طبيعت نيز به خاطر اين پيروزی، جان تازه ای در كالبدش دميده می شود و شكوفا می شود و مردم بدين مناسبت جشن و پايكوبی برپا می كنند.

اما مردم شاد سوادكوه كه تا هزاران سال پس از پيروزی فريدون در اين روز جشن برپا می كنند و آن را شادی نوروز می نامند، شهادت جوانان خود را در روز جنگ فريدون و ضحاک از ياد نبردند.

آنان به ياد شهدای خود، هنوز كه هنوز است، مشعل هايی درست می كنند و بر ستون ايوان يا درخت های جلوی خانه خود نصب می كنند.

۲۱ مهرماه روز جشن شالی ،جشن پیروزی کاوه آهنگر و فریدون

نحوه اجرای جشن شالی

اين روز را مردم سوادكوه/ مازندران روز «عيد ماه بيست شش» می ناميدند و به ياد شهادت شهدای هزاران سال پيش خود در جنگ عليه ضحاک كه مظهر دشمن بدخو و بيگانه بود، در اين روز بر سر مزار مردگان خود می روند و شمع يا سوچو (مشعل چوبی) می افروزند و بر ضحاک لعنت می فرستند.

اين روز در سال های بعد با روز تحويل سال و گردش كامل كره زمين به دور خود (نوروز) يكی شد. امروزه هم مردم مازندران _ اگر چه احتمالا فلسفه حقيقی اين روز را از يادها برده اند _ از چند روز پيش از فرا رسيدن «عيد ماه بيست شش» مقدمات مراسم مخصوص اين روز را تدارک می بينند.

بوميان برای استقبال از اين روز باستانی در اين روز، غذای مفصل درست می كنند، شيرينی و ميوه تهيه می كنند و صبح زود راهی امامزاده ها و مزار مردگان می شوند و تا عصر آنجا می مانند، غذا می خورند و خيرات می كنند.

در حاشيه اين مراسم بازار معروف به «عيد ماه بيست شش» برپا می شود.

در بعضی از روستاهای مازندران مثل «كچيد» زيرآب سوادكوه از ديرباز، رسم بر اين است كه عصر روز بيست شش زنان به خانه بر می گردند و چند نفر از مردان ده به نمايندگي از ديگران برای سركشی به شاليزارها می روند و نويد سركشيدن ساقه های برنج را برای اهالی ده باز می آورند.

مردم ده بعد از شنيدن اين خبر خوش كه ساقه های برنج رشد كرده است، در يک جا جمع می شوند و به جشن و شادمانی می پردازند. اين جشن، جشن شالی نام دارد.

در بین جشنهای مردم منطقه بندپی بابل و منطقه سوادکوه جشنی وجود دارد به نام 26 عیدماه معادل 28 تیرماه شمسی که جشن پیروزی فریدون بر ضحاک می باشد

بدین گونه که نیروهای فریدون در ییلاق دمیلرز جمع گردیده و در ییلاق نهراسب (نی راست) درفش کاویانی برافراشته گردیده و سپاهیان اسکان می یابند تا با لشگریان ضحاک که در کوه(روستای کنونی) فیل بند مستقرند مقابله کنند.

پس از پیروزی فریدون بر ضحاک با برافروختن مشعل خبر پیروزی از البرز کوه به منطقه جلگه ای اعلام میگردد که این سنت (برافروختن مشعل یا فانوس) تا سالهای نه چندان دور نیز اجرا می شد.

از مراسم این جشن نیز می توان به اجرای مسابقات کشتی در آن روز ،که نماد نبردتن به تن فریدون و ضحاک می باشد،اشاره کرد.

۲۱ مهرماه روز جشن شالی ،جشن پیروزی کاوه آهنگر و فریدون

فردوسي در شاهنامه را اين گونه توصيف كرده است:

سه سالش پدروار از آن گاو شير/ همی داد «هشيوار» زنهار گير
نشد سير ضحاک از آن جست و جوی/ شد از گاو گيتی پر از گفت و گوی
دوان مادر آمد سوی مرغزار/ چنين گفت با مرد زنهار دار
شوم ناپديد از ميان گروه /مر اين را برم تا به البرز كوه
يكی مرد دينی بدان كوه بود/ كه از كار گيتی بی اندوه بود

۲۱ مهرماه روز جشن شالی ،جشن پیروزی کاوه آهنگر و فریدون

کاربر گرامی چنانچه این مطلب برای شما مفید بوده لایک کنید ، یا راهکاری دیگری دارید با دیگر کاربران مجله دلگرم به اشتراک بگذارید.

تهیه و گردآوری مجله دلگرم

جهان باورصاد



این مطلب چقدر مفید بود ؟
4.0 از 5 (2 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits