جرم و مجازات قاچاق دارو در ایران چیست؟

چه مواردی قاچاق دارو حساب می شود؟

به علت این که داروها با جان و سلامت افراد ارتباط زیادی دارد لذا لازم است دارو هایی که وارد بازار می شوند مورد تایید وزارت بهداشت باشد تا نسبت به سلامت آن دارو اطمینان پیدا شود لذا دارویی که تایید وزارت بهداشت را نداشته باشد (برچسب اصالت کالا) قاچاق محسوب می شود.
در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب سال ۱۳۹۲ در ماده ۲۲ مجازات هایی برای قاچاق کالا مقرر شده است اما صراحتا به قاچاق دارو اشاره نکرده است‌. اما در ماده ۲۷ همین قانون قاچاق دارو را به ماده ۲۲ ارجاع میدهد.
طبق ماده ۲۲ – هر کس مرتکب قاچاق کالای ممنوع گردد یا کالای ممنوع قاچاق را نگهداری یا حمل نماید یا بفروشد، علاوه بر ضبط کالا به‌ شرح زیر و مواد (۲۳) و (۲۴) مجازات می‌ شود:

موارد جزای نقدی برای قاچاق دارو

الف. در صورتی‌ که ارزش کالا تا ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد، به جزای نقدی معادل دو تا سه برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ب. در صورتی که ارزش کالا از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به جزای نقدی معادل سه تا پنج برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق

موارد حبس و جزای نقدی برای قاچاق دارو

پ. در صورتی که ارزش کالا از یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) تا یک میلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به بیش از شش ماه تا دو سال حبس و به جزای نقدی معادل پنج تا هفت برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق
ت. در صورتی که ارزش کالا بیش از یک میلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به دو سال تا پنج سال حبس و به جزای نقدی معادل هفت تا ده برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق

تبصره ۱- در صورتی که ارزش عرفی (تجاری) مشروبات الکلی، مشمول بندهای (الف) و (ب) این ماده باشد؛ مرتکب علاوه بر جریمه نقدی مقرر در این ماده به مجازات حبس از شش ماه تا یک سال محکوم می‌ شود.

تبصره ۲- وجوه حاصل از قاچاق کالای ممنوع، ضبط می‌ شود.

در چه موارد قاچاق کالا حبس دارد؟

طبق آنچه در ماده ۲۲ ذکر شده است اگر میزان ارزش و قیمت قاچاق دارو بیشتر از ۱۰ میلیون تومان تا ۱۰۰ میلیون تومان باشد؛ بجز این که فرد، به ۵ تا ۷ برابر این قیمت باید جزای نقدی پرداخت کند به حبس ۶ ماه تا ۲ سال نیز محکوم می شود.
همچنین اگر قیمت و ارزش داروی قاچاق شده بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان باشد؛ جزای نقدی فرد ۷ تا ۱۰ برابر یعنی حدود ۷۰۰ میلیون جریمه و همچنین ۲ تا ۵ سال نیز حبس خواهد بود.

تکلیف وسایلی که با آن قاچاق دارو صورت گرفته

در تبصره ۳ ماده ۲۲ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این باره مقرر می کند که:
|آلات و ادواتی که جهت ساخت کالای ممنوع به منظور قاچاق یا تسهیل ارتکاب قاچاق کالای ممنوع مورد استفاده قرار می‌ گیرد، ضبط می‌ شود. مواردی که استفاده کننده مالک نبوده و مالک عامداً آن را در اختیار مرتکب قرار نداده باشد، مشمول حکم این تبصره نمی‌ باشد.

قاچاق چه داروهایی مشمول قانون هستند؟

در باره قاچاق اقلام دارویی آیین نامه اجرایی ماده ۲۷ قانون مبارزه با قاچاق کالا این گونه مقرر می کند:

ماده ۲ – مواد و فرآورده‌ های دارویی اعم از داروها و فرآورده‌ های تقویتی، تحریک‌ کننده، ویتامین‌ ها و مکمل‌ های غذایی و دارویی و فرآورده‌ های زیستی نظیر سرم و واکسن و فرآورده آزمایشگاهی و مواد غذایی اطفال (شیرخشک و غیره) و هر نوع دارو و مواد اولیه دارویی و بسته‌ بندی دارویی و هر نوع مواد و ملزومات مصرفی و تجهیزات پزشکـی و دندانپزشکی و یا مواد اولیه آنها مشمول بند (الف) ماده (۲۷) قانون بوده و در صورت کشف، مشمول مجازات قاچاق کالاهای ممنوع موضوع ماده (۲۲) قانون خواهند بود.

دادگاه رسیدگی کننده به قاچاق دارو

طبق آنچه در ماده ۴۴ قانون قاچاق کالا و ارز آمده است اگر قاچاق به صورت حرفه ای و سازمان یافته باشد و یا اینکه مستلزم حبس و انفصال از خدمات دولتی باشد در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است و سایر پرونده های قاچاق کالا در صلاحیت سازمان تعزیرات حکومتی خواهد بود.

سوالات متداول
قاچاق دارو چه مجازاتی دارد؟

مجازات این جرم بستگی به این دارد که میزان قاچاق شده به چه اندازه است و با توجه به میزان ارزش و قیمت آن جزای نقدی چندین برابر و حبس مقرر شده است.

حتماً بخوانید:

داروی ایرانی به کدام کشورها قاچاق می‌شود؟

دکتر رسول دیناورند، معاون غذا و داروی وزیر بهداشت درباره قاچاق داروهای ایرانی به خارج از کشور گفت: در زمینه خروج دارو از کشور عمدتا نگرانی‌مان بابت…

حبس قاچاق کالا چند سال است؟

باید دقت کرد در قاچاق های جزئی و کم ارزش، حکم حبس نداریم اما میزان آن بیشتر از ۱۰ میلیون تومان باشد حبس شامل حال آن خواهد بود. در بند های بالا به این امر اشاره شد.

دادگاه رسیدگی کننده به قاچاق دارو چه دادگاهی ست؟

در این باره غالبا دادگاه انقلاب در شعبی خاص به آن رسیدگی می کند.