گیربکس CVT چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

گیربکس cvt موضوعی که در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد. هنگام خرید اتومبیل، ممکن است با عبارت گیربکس CVT روبرو شوید. امروزه، معمولا خودرو‌های جدیدتر از این نوع گیربکس‌ها استفاده می‌کنند. اما تفاوت گیربکس CVT و معمولی در چیست و گیربکس CVT چه مزایایی نسبت به گیربکس اتوماتیک معمولی دارد؟

گیربکس CVT چیست؟

CVT دارای دو محور است که یکی از آن‌ها به چرخ‌های خودرو و دیگری به پیشرانه وصل می‌شود؛ با کمک همین سیستم، فرایند انتقال قدرت بین دنده‌های سبک و سنگین را به نرمی انجام می‌دهد. یکسان بودن ظاهر اهرم کنترل دنده و استفاده از دو پدال گاز و ترمز از شباهت‌های گیربکس CVTبا نوع اتوماتیک یا معمولی است.

عملکرد گیربکس cvt

گیبرکس‌های CVT نسبت به سایر گیربکس‌ها دارای آرایش ساده‌تری هستند. این نوع گیربکس از دو قرقره مخروطی شکل که یک تسمه محرک V شکل آن‌ها را به هم متصل کرده است، تشکیل می‌شود. یکی از این قرقره‌ها به موتور و دیگری به چرخ‌ها متصل می‌شود. زمانی که پدال گاز را فشار می‌دهید، قرقره دور موتور چرخیده و مخروط بر اساس میزان قدرت مورد نیاز حرکت می‌کند. مخروط دیگر بر اساس این چرخش تنظیم شده تا کشش اولیه را حفظ کرده و این باعث حفظ شتاب گیری خودرو خواهد شد.

توجه داشته باشید که هر دو مخروط به طور مستقل حرکت خواهند کرد و به این به این معناست که نسبت تنظیم تنظیم دنده که در خودروی معمولی وجود دارد، در این نوع گیربکس وجود نخواهد داشت. CVT در واقع یک واحد تک سرعته با نسبت دنده‌های نامحدود است.

اجزای گیربکس سی وی تی

اجزای اصلی گیربکس CVT عبارتند از: پولی ورودی (محرک)، پولی خروجی (متحرک) و تسمۀ مخصوص که از جنس فلز یا پلاستیک است. هر کدام از پولی‌های محرک و متحرک از دو مخروط تشکیل شده‌اند که توسط چند دستگاه الکترونیکی به هم متصل شده‌اند. این مخروط‌ها می‌توانند به هم نزدیک یا از هم دور شوند.

تفاوت گیربکس CVT با گیربکس معمولی

یکی از مزایای اصلی CVT توانایی تغییر مداوم نسبت دنده با تغییر دور موتور است. این بدان معنی است که موتور همیشه در اوج کارایی خود کار می کند. CVT کشش یک موتور پر قدرت را از یک موتور کوچک می گیرد که شتاب سریع تری نسبت به گیربکس های اتوماتیک استاندارد به رانندگان می دهد. CVT ها به دلیل توانایی بیشتر در کنترل دامنه دور موتور، هدر رفت روغن گیربکس کمتری دارند. همچنین CVT ها نسبت به گیربکس اتوماتیک سنتی وزن کمتری دارند.

در مورد تجربه رانندگی، برخی از رانندگان اظهار داشتند که رانندگی با اتومبیل دارای CVT در مقایسه با گیربکس های اتوماتیک عادی بسیار روان است. آنها دوست دارند که فقط در هنگام کروز یا شتاب گرفتن اتومبیل متوجه تغییر دور موتور شوند.

سرویس CVT با سرویس گیربکس اتوماتیک متفاوت است. CVT ها به روغن، مایع انتقال و قطعات ویژه ای نیاز دارند. شما باید وسیله نقلیه مجهز به CVT را باید نزد یک مکانیک ماهر در تعمیر و نگهداری این نوع ببرید و از روغن گیربکس مخصوص CVT اورجینال استفاده کنید.

دیگر مشکلات رایج صاحبان وسایل نقلیه مجهز به CVT شامل از دست دادن ناگهانی شتاب و گرم شدن بیش از حد است. رانندگان از لغزش و لرزیدن شکایت دارند. تسمه های CVT ممکن است دچار کشش و سایش بیش از حد شوند.

مزایای گیربکس سی وی تی

نکات مثبت جعبه ‌دنده‌های سی وی تی، از آن یک قطعه ارزشمند و قدرتمند ساخته است. هر چند که برخی افراد از آن به عنوان یک گیربکس نامناسب یاد می‌کنند؛ اما کافی است، تنها یک‌بار مزایای آن را مورد بررسی قرار دهند تا نظرشان تغییر کند.

حتماً بخوانید:

بهترین روش تقویت گیربکس خودرو

بهترین روش تقویت گیربکس خودرو کدام است؟ چرا به تقویت گیربکس نیاز داریم؟ برخی از افراد، علاقه زیادی دارند که رانندگی در حالت سرعت و قدرت شتاب گیری…

1- کاهش مصرف سوخت

ضریب دنده در CVT متناسب با بهترین حالت تنظیم می‌شود و در نتیجه با بهینه‌ کردن دور موتور، مصرف سوخت را به میزان قابل توجهی کمتر می‌کند. هر چقدر که دور موتور، پایین‌تر باشد؛ مصرف سوخت نیز کاهشی می شود.

شما اگر هنگام رانندگی با خودرو مجهز به دنده معمولی در سرعت بالا، نگاهی به دور سنج موتور بیندازید؛ متوجه افزایش میزان آن خواهید شد. در حالی که با رانندگی در همین شرایط، اما با ماشین مجهز به جعبه دنده CVT، شاهد این خواهید بود که نشانگر روی دور سنج پیشرانه به میزان بسیار کمتری بالا می‌رود.

2- نرم‌ترین حالت تعویض دنده

شما در گیربکس‌های CVT نیازی به هیچ جابجایی دستی دنده ندارید. شاید پیش خود فکر کنید که در انواع جعبه‌ دنده‌های اتومات هم نیازی به این کار نیست؛ پس تعویض دنده با آن‌ها هم راحت است. اما باید بگوییم که این فرایند در سایر خودروها هر چند جزئی با کمی تکان، صدا یا ضربه همراه است؛ اما همین موارد جزئی هم در CVT وجود ندارد.

3- تزریق قدرت مناسب به چرخ‌ها

خودرویی که از جعبه دنده سی ‌وی‌ تی در سیستم خود بهره می‌برد؛ به صورت هوشمندانه با نسبت دنده مناسب همان لحظه حرکت می‌کند. در حالی که این ویژگی در گیربکس‌های معمولی دستی و اتومات وجود ندارد و تعویض دنده باید براساس یک چارچوب نامتغیر انجام شود.

هدف از ساخت این قطعه، تزریق لحظه‌ای قدرت درست و مناسب به چرخ‌ها در شکل‌های مختلف رانندگی است. به این ویژگی مهم در سرعت بالا، بیشتر دقت کنید تا به راحتی، متوجه تفاوت CVT با نوع معمولی شوید.

4- کاهش وزن خودرو

در گیربکس‌های CVT، چرخ‌دنده‌های موجود در نوع معمولی حذف شده است که منجر به کاهش بسیار زیاد وزن جعبه دنده و در نتیجه، خودرو می‌شود. البته فراموش نشود که وزن یک ماشین، رابطه مستقیمی با میزان مصرف سوخت دارد؛ بنابراین با کاهش وزن اتومبیل، مصرف بنزین هم کاهش پیدا می‌کند.

معایب گیربکس cvt

و اما می پردازیم به دلایلی که باعث کاهش گیربکس های CVT شده است

1- سرو صدای زیاد

بسیاری از رانندگان درباره ماندن دور پیشرانه در بالاترین حد و به پا خاستن فریاد آن گلایه کرده‌اند. این موضوع در تمامی گیربکس‌های CVT حتی آن‌هایی که با دنده‌های سنتی شبیه‌سازی عرضه می‌شوند دیده می‌شود. صدای بیشتر معمولاً خوشایند خریداران نیست مگر تا زمانی که یک پیشرانه قدرتمند در بطن خودرو وجود داشته باشد.

2- عملکرد نه چندان اسپرت

قطعا رانندگی با خودروهای CVT هیجان انگیز نیست چرا که در عمل تعویض دنده ای صورت نمی گیرد و همه چیز در بهترین حالت ممکن است. اما یک راننده احتیاج دارد در برخی مواقع به منظور هیجان بیشتر دور موتور را به خطوط قرمز برساند تا از صدای جیغ موتور لذت ببرد. از این رو CVT ها به هیچ وجه اسپرت نیستند.

3- هزینه نگه داری زیاد

گیربکس های سی وی تی در صورت استفاده صحیحی کاملا مقرون به صرف هستند اما زمانی که خراب شوند هزینه تعییر آنها بدلیل گران بودن قطعات یدکی بسیار سرسام آور است. همچنین یافتن یک مکانیک متبحر هم بسیار کار سختی است.

4- پیش‌فرض‌های مربوط به عدم اطمینان

گیربکس‌های CVT نیز طبیعتاً برخی نقص‌ها را دارند که برخی از آن‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی ‌شده‌اند که باعث می‌شوند مشتری فکر کند گیربکس به‌صورت صحیح کار نمی‌کند. نبود هرگونه دنده‌ی سنتی این احساس را در راننده ایجاد می‌کند که شاید عملکرد CVT ها درست نبوده و مالک خودرو این را نشانه‌ای از عدم اطمینان می‌داند.

در نهایت باید گفت چه دوست داشته باشیم چه نداشته باشیم صنعت خودروی امروزه جهان روی خوشی به گیربکس های CVT نشان داده است و هر روز شاهد استفاده بیشتر از آنها در محصولات مدرن هستیم. البته مهندسان در حال برطرف کردن ایراد های این نوع از گیربکس ها هستند. بعنوان مثال برای ایجاد هیجان بهتر تعویض دنده مصنوعی را به گیربکس های CVT اضافه نموده اند. از این رو بهتر است که به استفاده از این گیربکس عادت نمایید.

علائم خرابی گیربکس CVT

با گذر زمان گیربکس CVT هم مانند سایر گیربکس‌ها دچار مشکلاتی می‌شود. اگر این گیربکس مشکل و یا نقصی داشته باشد، از طریق علائم‌های مشخصی به ما هشدار می‌دهد. اما ممکن است افراد به علت ناآگاهی و نداشتن تخصص کافی به علائم خرابی گیربکس CVT بی‌توجهی کنند.

از آنجایی که گیربکس CVT در خودرو همیشه کار می‌کند و مهم‌ترین وظیفه را دارد، ممکن است شما با علائم و مشکلات اولیۀ زیادی روبه‌رو شوید. به همین علت باید سرویس‌های دوره‌ای را جدی بگیرید و از گیربکس خودرویتان مراقبت کنید. در ادامه مهم‌ترین مشکلات گیربکس را توضیح می‌دهیم.

با این حال، از نظر متخصصان و کارشناسان، بهتر است مشکلات و علائم خرابی گیربکس CVT را در همان ابتدای کار برطرف کنید. تا بتوانید از خرابی گیربکس و خسارت‌های پرهزینۀ جلوگیری کنید.

1) نشت روغن گیربکس

نشت روغن از علامت‌های هشدار گیربکس CVT است. اگر در هنگام بررسی خودرو روغن ریخته شده به رنگ قهوه‌ای تیره و یا قرمز تیره باشد، باید هر چه سریع‌تر آن را تعویض کنید. در غیر این صورت عملکرد گیربکس را مختل می‌کند.

روغن گیربکس CVT می‌تواند از پیچ تخلیۀ گیربکس (مهر و موم‌ها) و واشر درب گیربکس نشت کند. در برخی مواقع علاوه بر تعویض روغن نیاز به تعویض قطعات هم داریم، این کار به مهارت بالا و خدمات پیچیده‌ای نیاز دارد. پس بهتر است آن را به دست افراد مختصصی که به کارشان اطمینان دارید، بسپارید.

2) لرزش خودرو

از دیگر علائم خرابی گیربکس CVT، لرزش خودرو است. لرزش خودرو ممکن است به دو علت اتفاق بیوفتد.

تیونینگ خودرو را به طور خلاصه می‌توان به عنوان ارتقا دادن مشخصات فنی و ظاهری یک خودرو تعریف کرد. هدف از تیونینگ خودرو، انجام تغییراتی برای داشتن راندمان بهتر است، اما برخی از شرکت‌های خودروسازی به علت کاهش عمر مفید موتور خودرو، تمایلی به انجام آن ندارند.

نقص در سیستم گیربکس خودرو هم باعث ایجاد لرزش می‌شود.

بنابراین اگر در حین رانندگی احساس کردید که خودرویتان می‌لرزد، آن را حتما به نزدیک‌ترین تعمیرگاه ببرید تا گیربکس و خودرو را بررسی کند.

3) تاخیر در تعویض دنده

یکی از معضلات خودروهایی که از گیربکس CVT استفاده می‌کنند، تاخیر در تعویض دنده است. هر چند این مشکل تا حدودی حل شده اما هنوز افرادی از تعویض دندۀ در این نوع از خودروها ناراضی هستند.

در واقع دنده در حالت "D" یا "R" قرار نمی‌گیرد و یا به اصطلاح دنده درگیر نمی‌شود. مشکلاتی مانند کم بودن روغن گیربکس یا آلوده بودن آن، شل بودن تسمه، خرابی صفحات کلاچ، مهر و موم‌ها و فرسوده بودن سایر قطعات داخلی گیربکس می‌توانند باعث تاخیر در تعویض دنده شوند.

4) لغزش گیربکس CVT

لغزش گیربکس CVT به این علت است که موتور با سرعت کافی می‌چرخد اما نیرو به طور کامل به چرخ‌ها منتقل نمی‌شود. دلایل مختلفی برای لغزش گیربکس وجود دارد بنابراین بهترین راه‌حل این است که قبل از بدتر شدن وضعیت، خودرو را بررسی کنید.

5) بوی سوختگی

پنجمین مورد از علائم خرابی گیربکس CVT که باید آن را جدی بگیرید، بویی شبیه سوختگی از گیربکس است. علت ایجاد چنین بویی بیش از هر چیزی به اندازه و کیفیت روغن بستگی دارد.
در واقع منشا این بو، عدم روانکاری مناسب اجزای گیربکس توسط روغن است. همین مشکل باعث افزایش اصطکاک بین اجزا و چرخ دنده‌ها می‌شود. در نتیجه دمای روغن بالا می‌رود و بوی سوختگی را شما حس می‌کنید.
بنابراین اگر این مورد را هم مشاهده کردید، بهتر است هر چه سریع‌تر دست به کار شوید و خودروی خود را به یک تعمیرگاه حرفه‌ای ببرید.

منبع : کیان باتری