15 ویژگی‌ بارز کودکان باهوش

ویژگی های کودک با هوش

از زمانی که کودک به دنیا می‌آید، ممکن است متوجه شوید که او فوق العاده است. کودک شما در هر مرحله‌ای از زندگی خود کار‌هایی را انجام می‌دهد که نشان می‌دهد عقیده و نظر شما در مورد هوش و ذکاوتش درست بوده است.

اگر فکر می‌کنید کودک شما در آینده یک مخترع، دانشمند یا مهندس موفقی خواهد شد بهتر است نشانه‌های اولیه باهوش بودن کودکان که در ادامه بیان خواهیم کرد را مورد بررسی قرار دهید.

هوش چیست ؟

روانشناسان به یک تعریف مشخص و واحد در زمینه هوش دست پیدا نکرده‌اند و در این زمینه اختلاف‌ نظرهای بسیاری وجود دارد. برخی از روانشناسان به توانایی سازگاری با محیط اشاره می‌کنند و برخی دیگر مجموعه‌ای از توانایی‌ها را در نظر می‌گیرند.

علی‌رغم اینکه گروه بسیاری از روانشناسان به هوش عمومی و نمره بهره هوشی یا IQ اعتقاد دارند، برخی از روانشناسان نیز معتقدند هوش جنبه‌های مختلفی داشته و نمی‌توان آن را به‌صورت کلی مورد بررسی قرار داد. با این حال رایج‌ترین آزمون‌هایی که برای بررسی هوش مورد استفاده قرار می‌گیرند، یک بهره هوشی کلی را در اختیار فرد و خانواده قرار می‌دهند.

ویژگی‌های کودک باهوش

کودکان باهوش ویژگی‌ها و توانایی‌های خاصی دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. این نشانه‌ها معمولاً در کودکان باهوش دیده می‌شود، اما تنها معیار قطعی و مشخص برای باهوش دانستن کودک یا به‌طورکلی سنجش توانایی ذهنی وی، انجام ارزیابی‌های هوشی توسط متخصصین روانشناسی کودک است. با انجام تست هوش از کودک خود نقاط قوت و ضعف او را بهتر شناخته و می‌توانید برای استعدادهایش برنامه‌ریزی کنید یا نقاط ضعف را سریع‌تر متوجه شده و برطرف نمایید.

1. حافظه قوی :

یکی از ویژگی‌های کودکان باهوش، بالا بودن قدرت حافظه آن‌هاست. حافظه تنها به این محدود نمی‌شود که کودک بتواند اتفاقات گذشته را به‌دقت و با وضوح بیان کند. برای یادگیری و حل مسئله، توانایی قوی در حافظه اهمیت بسیاری دارد. حافظه قوی به کودک کمک می‌کند که در شرایط دشواری و برای حل مسئله، به یاد بیاورد که در موقعیت‌های مشابه گذشته چه کرده یا دیگران چه رفتارهایی انجام داده‌اند و از این طریق به حل مسئله کمک کند.

2. حافظه آن‌ها استثنایی است:

معمولا کودکانی که در آینده افراد باهوشی می‌شوند، حافظه قوی در دوران کودکی خود خواهند داشت. بر اساس مطالعات انجام شده، اگر کودک شما بتواند رویداد‌های گذشته را به خاطر بیاورد یا بتواند به سرعت صورت‌ها و موقعیت‌ها را شناسایی نماید، فرد باهوشی خواهد بود. در حقیقت، داشتن یک حافظه خوب به عنوان مهارت مفید در نظر گرفته می‌شود.

3. آن‌ها به خوبی نگاه می‌کنند و می‌بینند:

شاید فکر کنید کودک شما تمرکز کافی در مورد اتفاقاتی که در اطرافش رخ می‌دهد ندارد.

یکی از متخصصان این حوزه بیان کرده است که کودکان باهوش‌تر در روز‌های اولیه زندگی خود همه چیز را به دقت می‌بینند و به آن توجه می‌کنند. خب حالا سوال اینجاست که چگونه می‌توان بین تمرکز و از روی تعجب و ترس نگاه کردن تمایز قائل شوید؟ به خاطر داشته باشید که کودکان با هوش چیز‌های زیادی از محیط اطراف خود جذب می‌کنند و اغلب بزرگسالان در مورد چیز‌هایی که آن‌ها می‌دانند شگفت زده و متعجب می‌شوند. این کودکان اغلب چیزی بیشتر از سن خود می‌دانند.

4. آن‌ها ارتباط آموزنده برقرار می‌کنند:

به عنوان یک فرد بزرگسال، اگر ببینید فردی سوار خودرو شده است اولین چیزی که به ذهنتان خطور می‌کند این است که آن‌ها در حال رفتن به یک مکان هستند. اگرچه درک چنین شرایطی برای بزرگسالان بسیار ساده است، اما کودکان هنوز مهارت‌های کافی برای درک چنین مواردی را ندارند.

بر اساس گفته متخصصان، توانایی برای ارتباط برقرار کردن یا پیش بینی فعالیت‌ها نشان دهنده هوش و ذکاوت است. به عنوان مثال کودک باهوش شما می‌تواند به خوبی حدس بزند که شما برای انجام چه کاری به آشپزخانه می‌روید.

5. مهارت‌های زبانی بالا از ویژگی‌های یک کودک باهوش :

زبان شامل چهار عملکرد گفتن، شنیدن، خواندن و نوشتن است. کودکان باهوش، در تمامی این موارد زودتر از سن میانگین، توانایی‌هایی را از خود نشان می‌دهند. برای مثال سریع‌تر از سایر همسن و سال‌هایشان، صحبت کردن را آغاز می‌کنند و یا حروف الفبا و خواندن و نوشتن را پیش از سن شروع مدرسه یاد می‌گیرند.

6. کنجکاو بودن :

کنجکاو بودن نشان دهنده اهمیت دادن فرد به یادگیری و جذابیت دانستن است. کودکان باهوش، کنجکاوی بیشتری در زمینه‌های مختلف از خود نشان می‌دهند و به دنبال یادگیری بیشتر در ارتباط با مسائل مختلف هستند.
سرعت یادگیری بالا از ویژگی‌های یک کودک باهوش

کودکان باهوش معمولاً این قدرت را دارند که مسائل را سریع‌تر از سایرین یاد گرفته و زودتر از دیگران عمل کنند. آن‌ها علاوه بر اینکه توضیحات معلم در یک مبحث را زودتر و بهتر از سایر همکلاسی‌ها یاد می‌گیرند، با سرعت بیشتری می‌توانند تمرینات مربوط به این مبحث را نیز انجام دهند و به موفقیت تحصیلی بیشتری دست پیدا کنند.

7. خلاقیت بالا :

بالا بودن بهره هوشی معمولاً به کودکان کمک می‌کند که بتوانند مسائل را به شیوه خلاقانه‌ای در نظر بگیرند. آن‌ها معمولاً راه‌های جدیدی برای مسائل مختلف در نظر می‌گیرند.

8. قدرت حل مسئله :

یکی از ویژگی‌های کودکان باهوش این است که آن‌ها توانایی بالایی در حل کردن مسائل و پیدا کردن راه‌حل دارند. یک کودک باهوش در شرایطی که با یک مشکل مواجه می‌شود سریع‌تر و بهتر از سایر همسالانش راه‌حلی برای این شرایط پیدا خواهد کرد.

9. معاشرت با بزرگسالان :

معمولاً کودکان باهوش به‌عنوان بزرگسالان کوچک شناخته می‌شوند. آن‌ها به دلیل توانایی‌های کلامی بالا یا درک قوی که از مسائل مختلف دارند، به‌راحتی می‌توانند هم‌صحبت بزرگ‌ترها شده و با آن‌ها در ارتباط با مسائل مختلفی صحبت کنند.

10. بحث کردن با دیگران از ویژگی‌های یک کودک باهوش :

قانع کردن یک کودک باهوش برای اینکه کاری را انجام بدهد یا ندهد، معمولاً دشوارتر از قانع کردن یک کودک عادی است. توانایی ذهنی آن‌ها در دیدن جنبه‌های مختلف یک پدیده و توانایی استدلال کردن به همراه قدرت کلامی بالایی که دارند باعث می‌شود که آن‌ها به‌راحتی با شما وارد بحث شده و دلایلتان را نپذیرند.

11. مشکلات کودکان باهوش :

بالا بودن نمره بهره هوشی فرد، علاوه بر مزایا و جنبه‌های مثبتی که دارد می‌تواند مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. این کودکان معمولاً دچار مشکلات بسیاری در تعاملات خود می‌شوند. در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره شده است. بهتر است با رعایت نکات گفته‌شده و همچنین بهره بردن از مشاوره کودک از بروز مشکلات بعدی در فرزندتان جلوگیری کنید.

12. فشار والدین و اطرافیان :

معمولاً والدین و اطرافیان کودکان باهوش، فشار مضاعفی را بر آن‌ها اعمال می‌کنند. آن‌ها انتظار دارند که کودک باهوش، همواره بهترین باشد و در زمینه‌های مختلفی توانایی‌هایش را نشان دهد. این مسئله باعث می‌شود که آن‌ها فشار بسیاری را تحمل کنند. وجود این فشارها در بسیاری از کودکان باعث سرخوردگی و مشکلات روحی بسیاری می‌شود که می‌تواند مانع بزرگی در جهت استفاده از توانایی‌هایشان باشد.

13. مشکلات ارتباطی در کودک باهوش :

بعضی از کودکان باهوش دچار مشکلاتی در زمینه ارتباط با دیگران می‌شوند. با توجه به سطح توانایی‌های این افراد، درگیری‌ها و دغدغه‌های گروه همسالان برای آن‌ها جذابیت چندانی ندارد و نمی‌توانند در بحث‌های آن‌ها شرکت کنند.

دوستی به‌قصد سوءاستفاده از توانایی‌ها یکی از مشکلاتی است که به‌ویژه در سنین دبستان برای این کودکان ایجاد می‌شود. این مشکلات ارتباطی می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیاری در کودک شود که ساده‌ترین آن‌ها احساس تنهایی است.

14. آن‌ها به خوبی نمی‌خوابند:

اگر کودک شما خواب خوبی ندارد ممکن است برای کل خانواده دردسرساز باشد. اما باید بدانید که دیر خوابیدن در شب یکی از نشانه‌های مهمی است که باید مدنظر داشته باشید. معمولا کودکان باهوش خواب ضعیفی دارند، زیرا مغز آن‌ها خیلی سریع تحریک می‌شود و همین امر خوابیدن را دشوار می‌سازد.

15. آن‌ها به کتاب علاقه‌مندند:

چنین کودکانی دوست دارند کتاب بخوانند. آن‌ها علاقه و تمایل شدیدی به خواندن کتاب قبل از رفتن به مدرسه دارند و طرفدار پرو پا قرص کتاب هستند. در چنین شرایطی سعی کنید کتاب‌های مناسبی برای او تهیه کنید. او را در خواندن یاری نمایید و تشویق کردن را فراموش نکنید

نمرات بهره هوشی

بهره هوشی کودک که از آزمون‌های هوش به دست می‌آید به‌خوبی می‌تواند میزان موفقیت‌های بعدی فرد را مشخص کند. به‌طور میانگین اکثر افراد بهره هوشی بین (90 تا 109) خواهند داشت. به میزانی که کودک از این میانگین بالاتر یا پایین‌تر می‌رود، باهوش‌تر یا کم‌هوش‌تر خواهد بود. بهره هوشی 79 یا کمتر، نشان‌دهنده وجود مشکلات قابل بررسی در توانایی ذهنی کودک است و بالاتر بودن بهره هوشی از 110 نیز، نشان‌دهنده هوش بالای فرد و تیزهوشی کودک می‌باشد.

آیا نمره بهره هوشی در کودکان ثابت است ؟

نمره بهره هوشی در کودکان، یک شرایط ایستا و غیرقابل تغییر نیست. بسیاری از کودکانی که در ابتدا باهوش تشخیص داده نشده‌اند، در آینده و با داشتن تلاش و پشتکار کافی می‌توانند به درجات بالایی دست پیدا کنند. آنچه توسط ژنتیک برای کودک تعیین می‌شود محدوده توانایی ذهنی وی است.

اما اینکه کودک در کجای این محدوده قرار بگیرد، بستگی به شرایط محیط دارد. درنتیجه، قطعی و غیرقابل تغییر دانستن نمره بهره هوشی یک تصور اشتباه است؛ به‌ویژه در سنین کودکی که سرعت یادگیری بالا است، نمره بهره هوشی ممکن است تغییرات بسیاری داشته باشد.

بهتر است نتیجه آزمودن هوش کودک خود را با یک مشاور تحصیلی و کودک درمیان بگذارید تا او راه‌هایی که از طریق آن می‌تواند شرایط هوشی فرزندتان را بهبود ببخشد به شما معرفی نماید و در زمینه تحصیلی نیز شما را یاری رساند.