هیپنوتراپی چگونه می تواند به درمان افسردگی کمک کند؟

کارایی هیپنوتراپی جهت درمان افسردگی

افسردگی یک حالت روانی و جسمانی است که فرد در آن حالت احساس غمگینی ، نا امیدی ، بی انگیزه بودن نسبت به امورات زندگی و بی حصله بودن و احساس خستگی جسمانی و بطور کلی دید و نگرش منفی نسبت به دنیای اطراف خود . از دید مردم عادی افسردگی را می توان غمگینی ، نا امیدی ، گوشه گیری و بی حوصلگی و یا جمع گریز بودن تعریف نمود .

در صورتی که بسیاری از اوقات افراد افسرده علائم افسردگی عامه پسند را از خود نشان نمی دهند و بنظر می رسد که اصلا افسرده نیستند اما ناگهان متوجه می شویم که چنین فردی اقدام به خود کشی و یا خود کشی کرده است . دانستن این تعارف به درمان افسردگی کمک می کند.

شایع ترین علائم افسردگی کدامند؟

افسردگی دارای علائم بسیاری است که اگر کسی چند تا از آن علائم را برای یک دوره زمانی مثلا بیش از ۲ هفته داشته باشد می توان گفت آن فرد دارای افسردگی است . بطور کلی علائم افسردگی عبارتند از :

• بی حوصلگی و احساس خستگی مفرط .
• لذت نبردن از امورات زندگی.
• بغض و گریه ، کاهش اعتماد به نفس.
• گوشه گیری، افکار خودکشی و اقدام به خودکشی .
• بد بینی و شکاکیت.
• پر خوری یا کم خوری.
• پر خوابی یا کم خوابی .
• ترس : ترس از سوسک ، ترس از گربه ، ترس از هواپیما ، ترس از فضای بسته ، ترس از آسانسور ، ترس از مرگ ، ترس از بیمارستان ، ترس از دکتر ، ترس از آمپول ، ترس از رابطه زناشویی (واژینیسم یا واژینیسموس ) ، ترس از تاریکی ، ترس از فضای باز ، ترس از مترو ، ترس از پله برقی .
• عدم تمرکز حواس و فراموشی .
• خشم و تنفر ، حسادت.
• درد های جسمانی و عضلانی مانند سردرد ( میگرن ) بدون منشاء پزشکی.
• آشفتگی ظاهری ، احساس درماندگی ،قضاوت منفی و . . . توجه به این علائم در تشخیص به موقع افسردگی بسیار حائز اهمیت است.

مهمترین علت و دلایل افسردگی چیست؟

با توجه به تجربیات درمانی و به اعتقاد شخصی علل افسردگی را می توان به چهار عامل تقسیم نمود که عبارتند از :

1. عدم اعتماد به نفس
2. طرز تفکر و نگرش
3. وقایع تلخ زندگی
4. عوامل زیستی یا فیزیو لوژیکی

1. عدم اعتماد به نفس یکی از مهمترین دلایل افسردگی است :

اعتماد به نفس یکی از ویژگی های شخصیتی است که در طول دوران رشد مخصوصا” در دوران کودکی و تحت تاثیر تربیت خانواده بخصوص والدین و یا برادران و خواهران بزرگتر از خود شکل می گیرد . اعتماد به نفس می تواند در مورد مسائل مختلف مانند باور به عملکرد اجتماعی و یا باور به ویؤگی ظاهری و یا در مورد عملکرد های خاص خود باشد .

بطور کلی اعتماد به نفس یعنی باور به توانمندی های خویش ، این باور می تواند در مورد ظاهر خود باشد و یا در مورد عملکرد خود باشد . بسیاری از اوقات مشاهده شده که ارتباط مثبتی بین اعتماد به نفس فرد و آن ویژگی شخصیتی وجود ندارد . مثلا” دختر خانم و یا آقا پسری که دارای ظاهر بسیار خوبی است با این حال این زیبایی را قبول نداشته و احساس می کند دارای ظاهر خوبی نیست.

بنا بر این چنین احساسی باعث گوشه گیری و دوری گزینی و در نتیجه افسردگی می شود .مورد بعد اعتماد به نفس در مورد عملکرد اجتمایی می باشد ، مثلا” افراد کمرو و خجالتی از آن جایی که قادر به ارتباط موثر در روابط اجتمایی نبوده و حتی بسیاری از اوقات قادر به دفاع از خود و یا گرفتن حق خود نمی شوند و یا اینکه از ابراز وجود در جمع می هراس اند و … اینگونه افراد نیز آرام آرام دچار افسردگی می گردند .بنابر این می توان نتیجه گرفت یکی از دلایل افسردگی عدم اعتماد به نفس و یا عدم خود باوری می باشد .

2 . دیگر دلایل اصلی افسردگی طرز تفکر و نگرش است :

یکی دیگر از عوامل افسردگی طرز تفکر و نگرش افراد است. یعنی انسان هایی که دارای انتظارات و توقعات بیش از حد از دیگران می باشند ، و وقتی که این انتظارات و توقعات برآورده نمی شود ناچارا دچار سرخوردگی و در طولانی مدت دچار افسردگی می گردند . کمال گرایی یا پرفکت شنیست بودن بیش از حد نیز می تواند باعث افسردگی شود.

یعنی کسانی که به دنبال اهداف بیش از حد بزرگ بطوری که با توانمندی آنها مطابقت نمی کند و در نتیجه به آن نیز نمی توانند برسند در نتیجه دچار افسردگی می شوند .

مثلادختر خانمی که به دنبال خواستگاری است که هم پولدار و هم تحصیلات بالا و هم جوان و هم خوش تیپ و زیبا باشد .طبیعتا پیدا کردن فردی با این ویژگی بسیار کم اتفاق می افتد، در نتیجه چنین فردی ناگهان متوجه می شود ۳۵ تا ۴۰ سال از عمرش گذشته هنوز ازدواج نکرده و در نتیجه دچار افسردگی می شود .البته عامل طرز تفکر و نگرش بحث بسیار گسترده ای می طلبد و با این بحث کوچک تمام نمی شود .

3 . وقایع تلخ زندگی یکی از دیگر دلایل افسردگی است:

عامل بعدی افسردگی اتفاقات ناگواری است که برای هر کسی ممکن است رخ دهد . این وقایع عبارتند از ،از دست دادن عزیزی ، بیماری ،طلاق ، تصادف، تجاوز ، سیل ، زلزله ، شکست کاری ، شکست عاطفی و غیره . البته شدت هر یک از رخداد های زندگی و ویژگی های شخصیتی افراد نیز در مبتلا شدن به افسردگی اثر دارد .

بنا بر این ممکن است بیماری خود و یا یکی از نزدیکان باعث افسردگی و یا افسردگی همسان همه اعضاء خانواده نشود .ممکن است در یک حادثه طبیعی که به همه افراد یک منطقه به طور یکسان آسیب رسیده ، همه این افراد بطور یکسان دچار افسردگی نشوند. اما این اتفاقات و بروز علائم برای شناسایی و درمان به موقع افسردگی بسیار مهم است.

4 . عوامل زیستی یا فیزیولوژیکی :

عوامل ژنتیکی و عملکرد هورمونی و شیمیایی دو مورد از عوامل اثر گذار در بروز افسردگی و دیگر اختلالات روانی می باشد . افرادی که دارای آمادگی ژنتیکی بیشتری در مبتلا شدن به افسردگی و اختلالات روانی هستند ، هنگامی که تحت استرس ها و فشارهای روانی قرار می گیرند زود تر و نیز بیشتر از کسانی که از آمادگی ژنتیکی کمتری برای افسردگی برخوردار اند ، دچار افسردگی می شوند .

بنا بر این اینگونه افراد برای اینکه بطور کلی مبتلا به اختلالات روانی و یا افسردگی نشوند و یا کمتر شوند ، باید از شرایط محیطی آرامی برخوردار باشند و یا اینکه بوسیله مشاوره های روانشناسی مکانیزم های روانی خود را تقویت نمایند .

افسردگی چه پیامدهای منفی ای در زندگی دارد؟

افسردگی می تواند باعث خسارت سنگین و جبران ناپذیری به خانواده و یا به جامعه و محیط کار وارد نماید . بستگی به اینکه چه حالتی از افسردگی بر فرد حاکم باشد با نوع آسیبی که به خانواده و یا به جامعه و یا محیط کار وارد می کند ، متفاوت است .

مثلا” بدبینی و شکاکیت بیش از حد نسبت به مسائل ناموسی یکی از عوامل افسردگی است که می تواند باعث از هم پاشیده شدن خانواده شود ، اما در تعامل اجتماعی و یا محیط کار چندان اختلالی ایجاد نکند .

بطور کلی بستگی به این که چه حالت هایی از افسردگی در کنار هم در یک فرد وجود داشته باشد پیامد های متفاوتی را می توان از آن فرد انتظار داشت . همچنین افراد افسرده به محیط اطراف خود بدبین بوده و حس منفی و ناخوشایندی را از خود بروز می دهند .

گاهی اوقات افراد افسرده از حالت خمودی و بی حالی بیرون آمده و عصبی و پرخاشگر می شوند . معمولا” در حالت افسردگی خشم به سمت درون بوده و در نتیجه ممکن است چنین افرادی اقدام به خودکشی نمایند . و پرخاشگری حالت بیرونی افسردگی است ، که در این حالت فرد افسرده خشم درونی خود را به صورت عصبانیت و پرخاشگری به سمت اطرافیان نشان می دهد . برای جلوگیری از بروز این نوع پیامد ها بایه به دنبال درمان افسردگی باشیم.

درمان افسردگی با هیپنوتیزم درمانی به چه معناست؟

هیپنوتراپی (Hypnotherapy) به‌عنوان روشی علمی برای درمان اختلال‌های روان‌شناختی و درمانی مکمل برای بیماری‌های جسمی شناخته می‌شود. در این روش که از هیپنوتیزم استفاده می‌شود، با دسترسی به ضمیر ناخودآگاه می‌توان افکار و احساسات افراد را تغییر داد و به آن‌ها برای تغییر عادات ناسالم کمک کرد.

افکار، احساسات و خاطرات ناهوشیار ما به‌وسیله ضمیر ناخودآگاه ذهن کنترل می‌شوند و به‌صورت خودکار و غیرارادی اتفاق می‌افتند. هیپنوتراپی بر پایه تصویرسازی ذهنی و تکرار عبارات مثبتی است که می‌تواند برای درمان مراجعه‌کننده مفید باشد.

درمان افسردگی به روش‌های مختلفی مانند دارودرمانی، روان‌درمانی و هیپنوتراپی انجام می‌شود. بعد از مراجعه به روان‌شناس یا روان‌پزشک، متناسب با نوع، شدت و مدت زمان بیماری یکی از این راهکارها مثل هیپنوتراپی افسردگی توصیه می‌شود. معمولا برای افسردگی‌های ناشی از مسائل ژنتیکی و تغییرات هورمونی دارو تجویز می‌شود.

اما برای درمان افسردگی‌های ناشی از شرایط محیطی و شخصیتی می‌توان از روش‌هایی مانند هیپنوتراپی استفاده کرد. در این روش هیپنوتراپیست ابتدا سعی ‌می‌کند ریشه و دلایل اصلی افسردگی شما را متوجه شود و به شما کمک کند تا ‌به‌صورت ذهنی و با تغییر شرایط محیطی و شخصیتی این بیماری را درمان کنید.

در هیپنوتراپی به‌وسیله تجسم خود در شرایطی مطلوب و آرام و نیز تلقین عباراتی مثبت که به افزایش انگیزه، تمرکز و برطرف کردن موانع ذهنی کمک می‌کنند، درمان بیماری افسردگی انجام می‌شود.

اختلال هراس اجتماعی چیست و چرا به آن مبتلا می‌شویم؟

اختلال هراس اجتماعی (Social Phobia Disorder) نوعی اختلال روانی است که در آن فرد به دلیل ترس از قضاوت شدن توسط دیگران دچار احساس اضطراب، خجالت، ترس و ناراحتی می‌شود. در حالت طبیعی هر فردی متناسب با ویژگی‌های شخصیتی خود در جامعه و در بین مردم به میزان متفاوتی احساس راحتی می‌کند و سطح متفاوتی از استرس و نگرانی را تجربه می‌کند. قرار گرفتن در موقعیت‌هایی مانند ارائه گزارش کاری، سخنرانی، غذا خوردن و معاشرت با غریبه‌ها معمولا برای همه شرایطی استرس‌زا به شمار می‌رود.

اما در صورتی که میزان ترس و اضطراب به اندازه‌ای زیاد شود که زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد و موجب بروز مشکلات زیادی شود، می‌گوییم فرد دچار هراس اجتماعی یا اختلال اضطراب اجتماعی شده است. درمان و علت‌های بروز این اختلال متفاوت است. هیپنوتراپی، دارودرمانی و جلسات مشاوره از روش‌های موثر درمان این بیماری محسوب می‌شوند.

نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر است:

• لرزش صدا، سرخ شدن پوست، افزایش ضربان قلب و تعریق هنگام قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی
• ترس و نگرانی از تحقیر و قضاوت شدن توسط دیگران
• تنش عضلانی، احساس سرگیجه و بدن درد هنگام حضور در مهمانی‌ها
• ترس زیاد از معاشرت با غریبه‌ها
• امتناع از حضور در دورهمی‌ها و گردهمایی‌های اجتماعی
• اجتناب از حضور در محیط کار یا مدرسه
• هیپنوتراپی برای درمان اختلال هراس اجتماعی
• هیپنوتراپی افسردگی و اختلال هراس اجتماعی

دلایل بروز هراس اجتماعی می‌تواند به عوامل ژنتیکی، محیطی و ساختار مغز مربوط باشد. معمولا در عوامل ژنتیکی بحث وراثت مطرح می‌شود که از والدین به فرزندان منتقل می‌شود. عوامل محیطی مانند نحوه تربیت و شرایط محیط زندگی فرد نیز در بروز این اختلال نقش مهمی ایفا می‌کنند.

علاوه بر این، بخشی از مغز با نام آمیگدال (بادامه) روی کنترل میزان ترس در انسان‌ها اثر می‌گذارد. اگر آمیگدال بیش‌فعال باشد امکان بروز اضطراب و ترس غیرطبیعی در موقعیت‌های مختلف بالا می‌رود و در نتیجه احتمال بروز هراس اجتماعی در فرد افزایش می‌یابد.

همچنین بخوانید:

10 ورزشی که برای درمان افسردگی و استرس موثر است

چگونه می‌توان اختلال هراس اجتماعی را با هیپنوتراپی درمان کرد؟

در درمان اختلال هراس اجتماعی به‌وسیله هیپنوتراپی، ابتدا روان‌درمانگر با دسترسی به ناخودآگاه ذهن سعی می‌کند دلایل ترس و نگرانی ناشی از حضور در موقعیت‌های اجتماعی را در فرد جستجو کند.

زیرا ریشه اصلی این اضطراب در ناخودآگاه پنهان شده و معمولا به‌صورت خودکار و غیر‌ارادی بروز می‌کند. با هیپنوتراپی می‌توان احساسات، هیجانات و استرس را کنترل کرد تا میزان ترس و خجالت فرد از حضور در جمع کاهش یابد.

استرس چیست و علائم ابتلا به استرس کدام است؟

هنگامی که شرایطی مانند تغییر در مسیر شغلی، امتحان و ایجاد مشکلات مالی یا عاطفی در زندگی رخ می‌دهد، اغلب افراد دچار نوعی نگرانی و تشویش می‌شوند که به آن استرس می‌گویند. استرس نوعی واکنش طبیعی بدن است که می‌تواند به ایمنی و رشد ما کمک فراوانی کند.

در صورتی که میزان این نگرانی و استرس بیش از حد طبیعی باشد و موجب اختلال در زندگی روزمره‌ شود، استرس به اختلال روانی اضطراب تبدیل می‌شود. معمولا استرس شدید و اضطراب باعث بروز علائم جسمی و روحی می‌شوند. برخی از این نشانه‌ها شامل موارد زیر است:

• نگرانی بی‌دلیل و شدید
• گرفتگی عضلانی
• کهیر
• مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال
• سردرد یا سرگیجه
• آکنه
• ریزش مو
• عدم‌تمرکز
• بی‌خوابی یا کم‌خوابی
• هیپنوتراپی استرس
• تاثیر هیپنوتراپی در درمان استرس

آیا با هیپنوتراپی می‌توان استرس را هم درمان کرد؟

در هیپنوتراپی استرس، تمرکز اصلی روی ایجاد آرامش ذهنی و جسمی است. بیشتر افراد مبتلا به استرس مزمن و اضطراب در کنار پریشانی و تشویش ذهنی، از مشکلات جسمی مانند بی‌خوابی و تنش عضلانی نیز رنج می‌برند.

به‌ همین دلیل به وسیله هیپنوتیزم با ایجاد فضایی آرام و کمک به کاهش تنش‌ها و موانع ذهنی مراجعه‌کننده، می‌توان به درمان این اختلال کمک کرد. با دسترسی به ناخودآگاه و تلاش در تغییر نوع نگرش و ادراک فرد نسبت به موقعیت‌های استرس‌زا، امکان کاهش علائم و عوارض ناشی از استرس وجود دارد.

در هیپنوتراپی که تمرکز اصلی آن روی تصویرسازی ذهنی، تلقین عبارات مثبت در راستای درمان بیماری و دسترسی به ضمیر ناخودآگاه افراد است، به‌وسیله تغییر عادات، احساسات و افکار می‌توان روی عوامل محیطی و شخصیتی بروز افسردگی و اختلال هراس اجتماعی تاثیر گذاشت.

زیرا در بسیاری از افراد شرایط محیط زندگی، ویژگی‌های شخصیتی و نوع نگرشی که به مسائل دارند، عوامل عمده ابتلا به اختلال‌های روانی به شمار می‌روند.