انواع مهارت های زندگی
قبل از اینکه مهارت های ده گانه زندگی را معرفی کنیم، بهتر است شما را با تعریف این مقوله آشنا کنیم. یک روانشناس اجتماعی درمورد مهارت های زندگی می گوید:
این مهارت ها شامل توانایی هایی است که به ما کمک می کند در موقعیت های گوناگون، درست رفتار کنیم، به طوری که بتوانیم با دیگران برای حل مسائل پیش آمده در زندگی ارتباط مناسب و به دور از خشونت داشته باشیم.
مهارت های زندگی که ده مهارت اصلی می باشد عبارتند از:
1. انواع مهارت های زندگی: مهارت خودآگاهی
همانطور که از اسم این مهارت مشخص است، اشاره به توانایی در شناخت خود و خصوصیات، نقاط ضعف و قوت، خواسته ها، ترس ها و انزجارهای خود دارد. به عبارت دیگر فرد باید بتواند همه چیز را درمورد خودش بشناسد.
در واقع فرد برای اینکه بتواند با دیگران ارتباط مؤثر برقرار کند، باید ابتدا خودش را بشناسد و بداند که در حال حاضر استرس دارد یا خیر. زندگی بدون مهارت خودآگاهی غیر ممکن است و فرد برای انتخاب ها و تصمیمات مهم زندگی باید خودش را شناخته باشد در غیر اینصورت به خود و دیگران صدمه می زند.
2. مهارت های ده گانه: مهارت ارتباط موثر
این مهارت باعث می شود که فرد بتواند به صورت کلامی یا غیر کلامی و متناسب با فرهنگ، جامعه و موقعیت خود را بیان کند. به عبارت دیگر فردی که دارای این توانایی است، می تواند نظرها، عقاید، خواسته ها، نیاز ها و هیجان های خود را ابراز کند و در مواقع ضروری از دیگران کمک بخواهد.
لازم به ذکر است که یکی از عوامل مهم در یک رابطه ی سالم، درخواست کمک از دیگران در مواقع ضروری است.
مهارت های ده گانه زندگی
3. مهارت های مهم زندگی: مهارت رابطه ی بین فردی
همانطور که می دانید، انسان موجودی اجتماعی است و باید با دیگران ارتباط برقرار کند. داشتن مهارت رابطه ی بین فردی، به فرد کمک می کند تا بتواند با انسان های دیگر روابط مثبت و مؤثری برقرار کند. همچنین فرد با داشتن این مهارت می تواند با دیگران روابط دوستانه برقرار کرده و آن را نگه دارد.
چنین فردی از نظر روانی و اجتماعی سالم بوده و در خانواده نیز روابط گرمی دارد و تمام روابط اجتماعی ناسالم را قطع می کند.
4. مهارت های زندگی: مهارت مقابله با هیجان ها
یکی دیگر از مهارت های مهم زندگی، مهارت مقابله با هیجان هاست. فردی که دارای این توانایی باشد، هیجانات خود و دیگران را تشخیص می دهد و می تواند نحوه ی تأثیر هیجانات بر رفتار را بشناسد و واکنش مناسبی نسبت به آن ها انجام دهد.
چنین فردی در موقعیت های غم و خشم، از خود اضطراب نشان نمی دهد و می تواند از پیامدهای منفی که این هیجانات بر سلامت روانی او می گذارد، جلوگیری کند.
5. مهارت مقابله با استرس از مهارت های زندگی
این مهارت رابطه ی نزدیکی با مهارت قبلی دارد. فردی که دارای مهارت مقابله با استرس است، استرس هایی که در زندگی به وجود می آید را می شناسد و می داند که چه تأثیری بر او خواهند گذاشت، پس چنین مهارتی به فرد کمک می کند تا با اعمال و موضع گیری ها، فشار و استرس را کم کند.
مسلم است که عوامل فرهنگی - اجتماعی تعیین کننده ماهیت مهارت های زندگی است. مثلا در بعضی جوامع در زمینه ی روابط اجتماعی مناسب، پسران به برقراری تماس جنسی تشویق می شوند.
حال آن که در مورد دختران چنین عمل نمی شود (در فرهنگ و اجتماع ما به هیچ یک از دو جنس چنین توصیه ای نمی شود) بنابراین جنسیت در تعیین مهارت های زندگی با اهداف افزایش توانایی های روانی – اجتماعی نقش مهمی دارد.
به این ترتیب محتوای آموزش مهارت های زندگی باید دقیقا بر اساس نیازمندی ها و ویژگی های هر کشور یا منطقه تعیین شود.
مهارت های ده گانه زندگی چیست ؟
6. مهارت های اصلی در زندگی: مهارت تصمیم گیری
تصمیم گیری یکی از مهم ترین توانایی هایی است که همه ی انسان ها باید آن را داشته باشند. افراد در موقعیت های مختلف، باید تصمیماتی بگیرند پس باید از سنین کودکی و نوجوانی با مهارت تصمیم گیری آشنا شوند، جوانب انتخاب ها را بشناسند و پیامد هر کدام را ارزیابی کنند.
7. مهارت حل مسئله در زندگی
در زندگی هر انسانی فراز و نشیب هایی زیادی به وجود می آید که فرد باید بتواند از پس آن ها برآید. در واقع فردی که مهارت حل مسئله دارد، می تواند در شرایط مختلف، مسائل را حل کند. اگر مسائل حل نشده باقی بمانند، استرس روانی ایجاد می شود و در نهایت منجر به فشار جسمانی می شود.
8. مهم ترین مهارت های زندگی: مهارت تفکر خلاق
تفکری که خلاق باشد هم می تواند مسائل را حل کند و هم می تواند منجر به تصمیمات مناسب شود. به کمک این نوع تفکر، راه هایی که برای حل مسئله وجود دارد بررسی می شود و پیامدهای هر یک ارزیابی می گردد.
حتی در مواعی که نیاز به تصمیم گیری و حل مسئله نیست، چنین تفکری باعث می شود تا فرد با سازگاری و انعطاف بیشتری به زندگی روزمره خود بپردازد.
مهم ترین مهارت های زندگی
9. مهارت های ده گانه: مهارت تفکر نقادانه
یکی دیگر از مهارت های مهم زندگی، تفکر نقادانه است. این تفکر همان تحلیل اطلاعات و تجارب است. این توانایی باید از همان سنین کودکی و نوجوانی به افراد آموزش داده شود تا در برخورد با ارزش ها، فشار گروهی و رسانه های گروهی مقاومت کنند و از آسیب های ناشی از آن در امان بمانند.
10. مهارت تغییر رفتار در زندگی
روانشناسی انسانگرا، انسان را منفعل و بدون اراده که قابل تغییر و تحول نباشد، نمی داند بلکه انسان را دارای ارداه ای قوی می داند که می تواند به شکوفایی دست یابد. راه رسیدن به شکوفایی را همان نیازهایی می داند که ابراهام مازلو به آن اشاره کرده است که در ادامه ذکر خواهد شد.
سلسله مراتب نیازهای آبراهام مازلو را نیز می توان در قالب مهارت های زندگی چنین طبقه بندی کرد:
- ارضاء نیازهای زیستی و فیزیولوژیایی: مهارت رفع نیازهای زیستی برای بقا و صیانت ذات
- ارضاء نیاز به احساس امنیت و دوری از خطر: مهارت محافظت از خود در مقابل مخاطرات برای احساس ایمنی
- ارضاء نیاز به تعلق و وابستگی به گروه: مهارت همراهی و جذب در گروه و کسب حمایت آنان
- ارضاء نیازهای عزت نفس و انگیزه پیشرفت: مهارت کسب و حفظ و تقویت عزت نفس و ایجاد انگیزه پیشرفت
- ارضاء نیازهای شناختی، دانستن و کاوش: مهارت یادگیری و کسب دانش و آگاهی برای رسیدن به دانایی
- ارضاء نیازهای ذوقی و هنری: مهارت درک زیبایی ها و پرورش استعدادهای ذوقی و هنری
- ارضاء نیازهای کشف و تقویت استعدادها تا مرحله رسیدن به خودشکوفایی: مهارت کشف و تقویت و بروز استعدادها برای رسیدن به خودشکوفایی
گردآوری توسط مجله اینترنتی دلگرم
نیلوفر گلی فروشانی
- برچسبها
- مهارت های زندگی
دیدگاه ها