قانون کاداستر چیست ؟
طرح کاداستر چیست ؟
کاداستر از کلمه کاتاستکین به معنی دفتر یادداشت است که در طول زمان در زبان لاتین به کاپتاستروم تبدیل شده و درحال حاضر در زبان‌های اروپایی به نظامی اطلاق می‌شود که طی آن کمیت، مقدار، نوع ملک و کیفیت مالکیت آن برای کلیه املاک کشور تعیین شود.
این دیدگاه به‌صورت شفاف در اظهارات افرادی هم‌چون ناپلئون دیده می‌شود، وی در سال 1816 درحال تبعید از جزیره سنت هلن گفت: کاداستر فی نفسه می‌توانست بهعنوان سرآغازی راستین از امپراطوری باشد زیرا این به آن معنی بود که تضمین قابل اعتماد برای مالکیت زمین به هر شهروند و هر یک از آحاد ملت و اطمینانی از استقلال فراهم شده است.
موضع‌گیری جهانی در قبال مدیریت زمین و دارایی‌های مربوطه مشخص‌کننده لزوم وجود و به‌کارگیری کاداستر است، به‌گونه‌ای که مجامع بین‌المللی از قبیل سازمان ملل و بانک جهانی آن را در فهرست اهم فعالیت‌ها و راهکارهای خود قرار داده است.
این مجامع در بیان دلایل چنین رویکردی به برخی از مزایای کلی و استراتژیک از قبیل بهبود سطح زندگی (برنامه‌ریزی جهت ایجاد عدالت اجتماعی و کاهش فقر)، حرکت به سمت توسعه پایدار با ایجاد بستری مناسب برای مدیریت موثر زمین و منابع مربوطه به‌خصوص منابع طبیعی و همچنین ارتقا و بهبود ساختارهای مالی با اعمال مدیریت موثر درآمدهای مالیاتی اشاره می‌کنند.
اهمیت این طرح تا جایی است که محوریت مباحث در برنامه مدیریت شهری، ارایه شده در قالب برنامه توسعه سازمان ملل، مرکز اسکان سازمان ملل و بانک جهانی نیز حول کاداستر دور می‌زند.
اهداف طرح کاداستر
اهداف کمی وکیفی کاداستر:
- تعیین محدوده های قانونی مالکیت انواع مستحدثات واراضی مربوط به افراد حقیقی ،حقوقی ، دولتی و موقوفه بازنگری اطلاعات ونقشه ها در طول برنامه چهارم وپنجم توسعه و تغییر سیستم موجود ثبت به ثبت نوین
- ایجاد گردش کار روان وقابل اطمینان در صدوریا اصلاح اسناد مالکیت خصوصا اسناد مالکیت تک برگی بطور دقیق وسریع
- ایجاد اطمینان واعتماد در معاملات املاک وسرعت در انجام آن وکمک به ایجاد ثبت نوین
- کمک به استقرار سیستم مالیاتی عادلانه وحقیقی
- افزایش توانایی وامکانات وصول حقوق حقه دولت در کلیه نقل وانتقالات ملکی با اتکا به سیستم کاداستر
- افزایش کارایی وارتقاء کیفیت عملیات اجرایی طرحهای عمرانی از طریق بهره گیری از مدارک فنی کاداستراز قبیل عکسها ونقشه ها واطلاعات فنی ومختصات نقاط
- کاهش فراوان تعرضات ملکی ودعاوی مربوط به دادگاهها وحجم پرونده های قضایی
مزایای طرح کاداستر
مزایای کاداستر :
- تثبیت مالکیت وجلوگیری از تجاوز وتعارض به املاک مجاور
- مدیریت وامکان بر نامه ریزی بر روی زمین واستفاده بهینه از آن
- کاهش مناقشات ودعاوی مربوط به زمین وبه طبع آن کاهش حجم پرونده ها در دادگاهها
- بهره گیری از اطلاعات کادستر در امور امنیتی –دفاعی ومدیریت بحران وحوادث غیر مترقبه با توجه به جهانی بودن نقشه های کاداستر
- مدیریت بهینه کشاورزی وحفاظت از منابع طبیعی ومحیط زیست
- کمک به ایجاد زیر ساختار اطلاعات مکانی
- امکان استفاه ارگانهای دولتی وسازمانها از نقشه های کاداستر بعنوان نقشه های مبنا
- امکان مدیریت بر وصول مالیات
قانون کاداستر اراضی کشاورزی
در کنار مزیت‌هایی که برای وجود کاداستر در کشور‌ها نامبرده می‌شود، برای مدیریت اراضی کشاورزی ، می‌توان موارد زیر را برشمرد:
- تهیه‌ی نقشه‌ی کاداستر اراضی کشاورزی و ایجاد پایگاه جامع و یک پارچه‌ی داده اطلاعات مکانی و توصیفی
- تثبیت مالکیت اراضی کشاورزی
- برنامه ریزی جهت مدیریت یک پارچه‌ی اراضی (مدیریت و استفاده‌ی بهینه از اراضی)
- ساماندهی و تعیین تکلیف اراضی تصرفی سنواتی و اختلافی
- صدور اسناد مالکیت اراضی کشاورزی
- شناسنامه دار کردن اراضی کشاورزی
- فراهم شدن بستر پایش و جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی
- بسترسازی جهت تعیین الگوی کشت، بهره برداری بهینه و افزایش تولید محصولات کشاورزی
- برنامه ریزی به منظور یک پارچه سازی اراضی و افزایش بهره وری در بخش کشاورزی صنعتی
- بسترسازی جهت اجرای طرح آمایش سرزمین
- کمک به ایجاد زیرساخت ملی اطلاعات مکانی (NSDI)
- کمک به تدوین لوایح قانونی مرتبط با املاک در راستای توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی کشور
- بهره گیری از اطلاعات کاداستر در امور دفاعی (پدافند غیرعامل)، امنیتی، مدیریت بحران و مواجهه با حوادث غیرمترقبه
- افزایش کارایی و ارتقای کیفیت عملیات اجرایی طرحهای عمرانی از طریق بهره گیری از مدارک فنی کاداستر نظیر نقشه ها، عکس‌های هوایی، اطلاعات فنی، مختصات نقاط برداشت شده و...
- افزایش توانایی و امکانات وصول حقوق حقه‌ی دولت در کلیه‌ی نقل و انتقالات ملکی با اتکا به سامانه‌ی مطمئن و روان اطلاعات کاداستری
- کمک به افزایش درآمد به صورت غیرمستقیم
- تأثیر کیفی کاداستر به عنوان پیش شرط توسعه‌ی متوازن و عادلانه و ابزار مورد نیاز جهت تدوین خط مشی و سیاست گذاری و اجرای طرحهای توسعه‌ی اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی در ارتباط با مقوله‌ی اراضی
- ایجاد فرصت اشتغال فنی مفید در زمینه‌های مختلف نقشه برداری، RS-GIS (سنجش از دور و سامانه‌های اطلاعات مکانی)، فتوگرامتری، منابع طبیعی، کشاورزی، حقوق ثبتی و سایر رشته‌های تخصصی مرتبط با کاداستر
- کمک به ارتقای سطح دانش فنی در کشور به جهت استفاده از فناوری نوین مربوط به کاداستر
کاداستر معادن
در سال 1394 سیستم کاداستر (حد نگار) برای ثبت محدوده ها و به عنوان بخشی از طرح ایجاد سامانه اطلاعات مکانی وزارت صنعت، معدن و تجارت عملیاتی شد.
در گذشته محدوده ها به طور دستی ثبت می شد و افراد مجبور بودند برای دریافت اطلاعات به استان محل محدوده معدنی مراجعه کنند.
افراد پس از مراجعه به استان، نقشه یک بیست و پنج هزارم توپوگرافی و پس از آن فرم مخصوصی را دریافت و پر می کردند و به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تحویل می دادند که مشخص شدن آزاد بودن یا نبودن آن محدوده معدنی 10 تا 60 روز زمان لازم داشت.
آخرین اطلاعات محدوده های معدنی در سامانه کاداستر موجود است، همچنین این سامانه از خارج کشور قابل رویت است و هر کس در آن کارتابلی مشخص و تعریف شده دارد و می تواند به پیگیری پرونده خود بپردازد».
همه فعالان معدنی و آنانی که مطابق قانون صلاحیت فنی و مالی شان تایید شده باشد، می توانند به اطلاعات سامانه کاداستر دسترسی داشته باشند.
نمایش برخط محدوده‌های معدنی در کشور، ثبت درخواست‌های اکتشافی در کل کشور به‌طور برخط بدون محدودیت زمانی، صدور پروانه اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری، تمدید پروانه اکتشاف و انتقال آن، ابطال و انتقال یا سلب صلاحیت گواهی کشف، انتقال یا سلب صلاحیت پروانه بهره‌برداری و صدور مجوز برداشت به دلیل بی‌کفایتی ذخیره، فهرست خدمات سامانه کاداستر معادن را تشکیل می‌دهد .
