فرق حساسیت غذایی و آلرژی به غذا
اگر نسبت به یک ماده، آلرژی غذایی داشته باشید، سیستم ایمنی بدن شما نسبت به آن واکنش نشان میدهد. اگر نسبت به یک ماده غذایی حساسیت غذایی یا عدم تحمل داشته باشید دستگاه گوارشی شما نسبت به آن ماده واکنش نشان خواهد داد.
می دانید حساسیت غذایی و آلرژی چه فرقی با هم دارند؟ تفاوت بین آلرژی غذایی و حساسیت به غذا یا عدم توانایی در تحمل و هضم آن در چیست؟
حساسیت غذایی چیست ؟
حساسیت غذایی تهدید کننده جان و حیات فرد نخواهد بود و این در واقع همان عدم تحمل غذا توسط بدن است یعنی سیستم گوارش نمی تواند آن را هضم کند و ربطی به سیستم ایمنی بدن ندارد. حساسیت غذایی و عدم تحمل غذا بیشتر از آلرژی به غذا در بین افراد معمول است.
عدم توانایی در هضم غذا موجب ایجاد ناراحتی در سیستم گوارش بدن می گردد. یعنی سیستم گوارش نمی تواند غذا را بشکند و بدن نسبت به آن واکنش از خود نشان می دهد که همان حساسیت به غذا تلقی می شود. به عنوان مثال، عدم تحمل لاکتوز به این دلیل است که بدن توانایی شکستن و تجزیه آن را ندارد. لاکتوز نوعی قند است که در محصولات لبنی یافت می شود بخصوص شیر.
علل حساسیت غذایی
ممکن است به علت چند دلیل دچاز حساسیت غذایی شده باشید از جمله:
- عدم وجود آنزیم مورد نیاز برای تجزیه و شکستن غذایی خاص
- واکنش نسبت به مواد افزودنی یا نگهدارنده مثل سولفیت، MSG یا مواد رنگی خوراکی
- مواد حساسیت زا مثل حساسیت به کافئین یا دیگر مواد شیمیایی
- حساسیت به قند طبیعی موجود در برخی از مواد مانند پیاز، بروکلی
علائم حساسیت بسیار متنوع است اما نشانه های عدم تحمل ماده غذایی تنها به سیستم گوارش مربوط می شوند این علائم عبارتند از:
- گاز معده و نفخ
- اسهال
- یبوست
- کرامپ
- تهوع
آلرژی غذایی چیست ؟
سیستم ایمنی بدن به مبارزه با عوامل خارجی از جمله باکتریا، قارچ ها یا دیگر ویروس های سرماخوردگی می پردازد. هنگامی شما دچار آلرژی غذایی می شوید که سیستم ایمنی بدن تان پروتئین موجود در غذا را به عنوان یک ماده خارجی مضر شناسایی می کند و برای مقابله با آن آنتی بادی ترشح می کند.
آلرژی غذایی در واقع ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن به غذای ورودی بدن است. در این حالت سیستم ایمنی بدن مواد شیمیایی از جمله هیستامین برای مقابله با غذا ترشح می کند.
آلرژی غذایی بر خلاف عدم تحمل غذا یا حساسیت غذایی، می تواند زندگی و جان فرد را به مخاطره بیندازد. در بیشتر مواقع، حتی بوییدن یا لمس کردن ماده غذایی می تواند عوامل بسیار شدیدی را در فرد ایجاد کند.
علائم آلرژی به مواد غذایی عبارتند از:
- واکنشهای پوستی، مانند کهیر، تورم و خارش
- آنافیلاکسی، با علائمی مانند دشواری در تنفس، خسخس سینه، سرگیجه و مرگ
- علائم گوارشی
هشت ماده غذایی که منجر به 90 درصد از واکنشهای آلرژیک میشوند عبارتند از: شیر، تخممرغ، ماهی، صدف، بادامزمینی، دانههای درختی (آجیل)، گندم و دانههای سویا.
یک سری از مواد غذایی ارتباطی با IGE ندارند. این چنین واکنشهایی زمانی رخ میدهند که قسمتهای دیگری از سیستم ایمنی بدن فعال شوند.
علائم واکنشهای غیر از IGE معمولاً با تاخیر رخ میدهند و معمولاً در دستگاه گوارشی خود را نشان میدهند. این علائم عبارتند از استفراغ، اسهال یا نفخ. اطلاعات کمتری در رابطه با این نوع واکنش در دست است و به صورت کلی این نوع واکنش تهدید چندانی برای زندگی افراد ندارد.
واکنش آلرژیک
هشت ماده غذایی 90 درصد از آلرژی غذایی را که منجر به واکنشهای آلرژیک میشوند، تشکیل میدهند. این موادغذایی عبارتند از:
- شیر
- تخممرغ
- ماهی
- صدف
- بادام زمینی
- آجیل
- گندم
- سویا
افرادی که نسبت به مواد غذایی آلرژی دارند باید از غذاهای نامبرده اجتناب کنند. فرزان اظهار داشته که والدین و سرپرستان کودکانی مبتلا به آلرژی باید آموزشهای لازم در زمینه آلرژی غذایی را ببینند. این مواد در تست تشخیص آلرژی نیز کاربرد دارند.
او میگوید اپینفرینهای خودکار باید همیشه در دسترس باشد و سرپرستان و والدین نیز باید بدانند چگونه از این اپینفرینها استفاده کند.
تاثیرات واکنشهای آلرژیک بسیار شدید است. اما تلاشهایی انجام شده تا افراد مبتلا به آلرژی با این شرایط خود کنار بیایند. مثلاً بادام زمینی در وعدههای غذایی مدارس استفاده نمیشود تا اگر فردی به بادام زمینی آلرژی داشت دچار مشکل نشود. همچنین بر روی مواد غذایی برچسبهایی زده میشود که در صورت وجود آلرژنها در ماده غذایی نامبرده به مصرفکننده اطلاع داده شود.
تفاوت آلرژی غذایی با عدم تحمل غذایی
اگر چه بسیاری از افراد نسبت به برخی غذاها، واکنشهای ناسازگار نشان میدهند، اما بیشتر این واکنشها عدم تحمل غذایی هستند نه آلرژی (حساسیت) غذایی
آلرژی غذایی باعث خارش دهان، کهیر، ورم کردن لبها و صورت و زبان و گلو، سختی تنفس، سرگیجه یا غش میشود. همچنین علائمی مانند استفراغ و تهوع، دل درد و اسهال دارد که در عدم تحمل غذایی نیز دیده میشوند.
هنگامی که عدم تحمل یک ماده غذایی شما را عاجز می کند، آلرژی غذایی می تواند برای شما خطرناک تر باشد.
اگر شما مبتلا به عدم تحمل غذایی باشید، شاید بتوانید مقادیر کم یک ماده غذایی را بدون بروز هیچ علائمی بخورید، ولی در آلرژی غذایی حتی مصرف کمترین مقدار از آن ماده غذایی، میتواند باعث بروز علائم آلرژیک جدّی و خطرناک گردد.
نتیجه :
هنگامی که عدم تحمل یک ماده غذایی شما را عاجز می کند، آلرژی غذایی می تواند برای شما خطرناک تر باشد.
- اگر مبتلا به آلرژی یا حساسیت غذایی هستید، سعی کنید کم کم مواد غذایی را که باعث ایجاد حساسیت در شما می شوند، شناسایی کرده و از مصرف آنها خودداری کنید.
- برچسبها
- آلرژی به غذا
- تغذیه سالم
دیدگاه ها